Diyanet iŞleri başkanliği trabzon-akçaabat- darica eğİTİm merkezi MÜDÜRLÜĞÜ kuran’da tahrif kavrami IV. DÖnem biTİrme tezi Mustafa er trabzon–2007

T. C.

DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI

TRABZON-AKÇAABAT- DARICA

EĞİTİM MERKEZİ MÜDÜRLÜĞÜ
KURAN’DA TAHRİF KAVRAMI

IV. DÖNEM

BİTİRME TEZİ

Mustafa ER

TRABZON–2007

ÖNSÖZ

İnsan, doğumundan ölümüne kadar olan zaman dilimi içerisinde hiçbir zaman yalnız bırakılmamıştır. Çünkü Allah insana, hayatının her safhasında, her konuda kendisine rehberlik edecek kutsal kitaplarını, ilâhi vahyini resulleri vasıtasıyla ulaştırmıştır.

İnsanoğlu ise ilâhi kitaplara karşı hem pozitif hem de negatif tavırlar içerisine girmiştir. Tezimizin konusu, Kurân-ı Kerim’de tahrif kavramı olduğu için biz insanoğlunun girdiği olumsuz tutum biçimine yer vermeye çalışacağız.

Bu çalışmamda bana katkı sağlayan başta danışman hocam Şenol TİRYAKİ olmak üzere tüm hocalarıma ve Rize İlahiyat Fakültesi Kütüphanesinde bizden yardımlarını esirgemeyen herkese teşekkür ederim.

Mustafa ER

Trabzon–2007

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ II

İÇİNDEKİLER III

KISALTMALAR V

BİRİNCİ BÖLÜM 2

GENEL OLARAK TAHRİF 2

I- TAHRİFİN TANIMI 2

A- LÜGAVÎ TANIM 2

1- Genel Olarak H.R.F (ح.ر.ف ) Maddesi 2

a- H.R.F Maddesinin Kök Anlamı 2

b-H.R.F. Maddesinin Diğer Anlamları 2

ba- Kök Anlamına Yakın Anlamları 2

(1) Alfabe Harfi 2

(2) İşin Ucundan Tutmak 3

(3) Sapmak 4

bb- H.R.F. Maddesinin Kök Anlamına Uzak Anlamları 4

(1) Okuyuş Şekli (Kırâat) 4

(2) Zayıf ve Cılız Deve 4

(3) Kalem Açmak 4

(4) Değiştirmek (Tağyîr) 4

(5) Bir Halden Başka Bir Hale Getirmek 5

(6) Yoksul 5

(7) Meslek-Kazanç 6

2- Özel olarak “Tahrif” kelimesi 6

B- ISTILAHİ TANIMI 6

II- İSLAM LİTERATÜRÜNDE TAHRİF 8

A- NASSLARDA TAHRİF KAVRAMI 8

1- Kurân’da Tahrif Kavramı 8

a- Kurân’da H.R.F. Maddesi ve İştikâkı 8

b- Kurân’da Tahrif Istılahı 8

2- Hadislerde Tahrif Kavramı 8

a- Hadislerde H.R.F. Maddesi ve İstikâkı 8

aa- İsim Kullanımları 8

ab-Fiil Kullanımları 10

b-Hadislerde Tahrif Istilahı 13

İKİNCİ BOLÜM 14

KURÂN-I KERÎM'DE TAHRİF KAVRAMI 14

I- KURANDA TAHRİF KAVRAMININ TANIMI VE TAHLİLİ 14

A- KURANDA TAHRİF KAVRAMININ TANIMI 14

l- Kurân'da HRF Maddesi ve İştikâkı 14

2- Kurân'da Tahrif Istılahı ve Anlamı 16

B- KURÂN'DA TAHRİF KAVRAMININ TAHLİLİ 16

l- Kurân'da Tahrif Kavramının Anlam Alanı 16

a- Temel Anlamı 16

b-Yan Anlamı 17

ba-Tağyîr kavramı 17

bb- Tebdil Kavramı 17

2- Kurân'da Tahrif Kavramının Müteradifleri 18

a- Tebdîl 18

b-Kitmân 19

ba- Kitmânm Mahiyeti 20

bb-Kitmanın Şekli 21

(1) Hz. Peygamber'in Risâletini Gizleme 21

(2) Tevrat Sahifelerini Gizleme 22

c-Lebs 22

ca- Hakkı Batılla Karıştırmak 22

cb- Halkı Hakka Karşı Şüpheye Düşürmek 24

d- Leyy 24

e- Nisyân 25

3- Kuranda Tahrif Kavramının Dolaylı Müteradifleri 26

a- İnkâr 26

aa-Ayetleri (Vahyi) İnkâr 26

ab- Peygamberleri İnkârı 27

b- Tekzîb 28

c- Şirk 28

ca- Varlıkları Tanrı Edinme (Buzağıya Tapma) 28

cb- İnsanları Tanrı Edinme 29

cc- Din Adamlarını Rab Edinme 29

cd- Allah'a Çocuk İsnadı 30

ce- Teslis 30

d- İstihza 30

II- KURAN'DA TAHRİF OLAYININ TETKİKİ 31

A- TAHRİF OLAYININ TARAFLARI AÇISINDAN 31

l- Tahrif Edenler 31

2- Tahrife Karşı Duranlar 32

a- Ulûhiyyet Boyutu 32

b-İnsan Boyutu 33

B-TAHRİF OLAYININ MAHİYETİ AÇISINDAN 34

l- Tahrif Olayının Karakteristik Özellikleri 34

a- Telaffuzda Yapılan Tahrif 34

b- Yorumda Yapılan Tahrif 37

2-Tahrif Olayının Muhteva ve Form Özellikleri 40

C-TAHRİF OLAYININ İLLETİ AÇISINDAN 41

1- Psikolojik Sebepler 41

a- İstikbâr 41

b- Hased 41

c- Hırs (Dünya Hayatına Düşkünlük) 42

d- Hıyanet ve Nifak 43

e-Döneklik (Tevellî ve I'rad) 43

2- Sosyolojik Sebepler 44

a- İmtiyazlı Olmak İstemeleri 44

b- Statü Kaybetme Korkusu: 45

c- Cehalet 46

III- TAHRİF OLAYININ SONUÇLARI 46

A- Tahrifin Gerçekleştiği iddası 47

1- Mîsakın Gereğini Yapmamaları 47

2- Kitabı Uygulamamaları 48

3- Kitapta İhtilafa Düşmeleri 49

B- Tahrifin Gerçekleşmediği İddiası 50

1- Ulûhiyyet Boyutu 50

a- Maddî Vaîd 50

aa- Zillet ve Yoksulluk 50

ab- Helâk 51

( 1 ) Yıldırım Çarpması 51

( 2 ) Veba, Açlık, Soğuk 52

( 3 ) Suretlerin Değişmesi: 52

b- Manevî Vaîd 53

ba- Lânetleme 53

bb- Cehennem Azabı 55

bc- Kâfir, Zalim, Fasık Nitelendirmesi 55

2- İnsan Boyutu 57

SONUÇ 58

BİBLİYOGRAFYA 59

KISALTMALAR

a.g.e. : Adı geçen eser

a.s. : Aleyhi’s-Selam

b. : İbn

c. : Cilt

Çev. : Çeviren

Hz. : Hazreti

İ.Ü.İ.F.Yay. : İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları

Neş. : Neşriyat

r.a. : Radiyallahu anh

s. : Sayfa

s.a.v. : Sallallahu Aleyhi ve Selem

tah. : Tahkik

tsz. : Tarihsiz

Yay. : Yayınları


GİRİŞ

İlâhi kelâma uymak, vahyin gereğini yerine getirmek, onu korumak, ona gözü gibi bakmak, sevmek, okumak, yaşamak ve yaşatmak hem rûha hem kalbe hem de topluma mâletmek insanın her an yapması gereken tek vazifedir. Çünkü bu görev Yüce Allah tarafından muhatap alınmış olmamızın bize verilen değerin bir ifadesidir. Konuya bu açıdan bakılınca, bu mesûliyetin tersine davranmak, onu önemsememek hatta daha da ileriye giderek onu bozmaya, değiştirmeye kalkışmanın ne kadar kötü olduğu kolayca fark edilip anlaşılmış olması gerekir.

Bu açılardan düşünülürse kutsal kitaplara karşı kötü tutum içerisinde bulunmak, onu değiştirmek veya gereğini yerine getirmemek bahsini Kurân-ı Kerim’in de gönderiliş amacı göz önünde tutulursa, ne kadar sık vurgulandığı görülür.

Kurân-ı Kerim de tahrif konusunu işlediğimiz bu çalışma iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde tahrifin lügavi ve istilâhi tanımları türevleri ile incelenmiş, ayrıca hadislerde h-r-f maddesinin kullanımlarıyla birlikte tahrif kavramı verilmiştir.

İkinci bölümde Kurân-ı Kerim’de tahrif, ayetlerle birlikte incelenmiştir. Öncelikle tahrif kavramını müteradif ve müteradif kullanımına yakın olduğundan dolayı müteradif kullanımları ile birlikte anlam sahası verilmiş, sonra ise tahrif; tarafları açısından açıklanmış, bundan sonra tahrifin mahiyeti ve ne şekilde tahrifler yapıldığı daha sonra tahrifin arka planında; tahrife ortam yaratan psiko-sosyal sebepler verilmeye çalışılmıştır. En son olarak ise çalışma; tahrifin sonuçları, tahrifi yapanlar ve tahrife karşı duranlar açısından bir değerlendirme yapılarak tamamlanmıştır.