Dillenius, Johann Jakob ( d. 1687, Darmstadt, Almanya - ö. 2 Nisan 1747, Oxford, İngiltere), bitkiler üzerine pek çok tanımlayıcı kitap yazmış olan Alman botanikçi.
Dillenius, Catalogus plantarum circa Gis- sam sponte nascentium (1718; Giessen Yöresinde Doğal Olarak Yetişen Bitkilerin Katalogu) adlı yapıtında, üniversite öğrenimini tamamladığı Giessen çevresinde yetişen 980 üstün yapılı bitki türüne, 200 yosun ve 160 mantar türüne yer verdi. Ağustos 1721'de İngiltere'ye gitti ve 1728'de Oxford Üniversitesi'nin ilk botanik profesörü oldu. Burada en önemli yapıtlarını yayımladı: Bunlardan biri Eltham'daki Sherard Bahçe- si'nde bulunan bitkilerin tanımlarını ve 417 bitki çizimini içeren Hortus Elthamensis içeren Historia muscorum dur (1741; Yosunların Tarihi). 1735'te, Dillenius'u ziyaret eden İsveçli doğabilimci Linnaeus, Critica botanica (Botanik Eleştirisi) adlı yapıtını ona ithaf etti ve çiçekli bir bitki cinsine Dillenia adını verdi.
dilli düdük, borusunun içinde, ağız deliğinin altında bir tapa (blok ya da dil) bulunan ve ucundan üflenerek çalınan, kavallara verilen ad. Tapa bir boşluk ya da hava kanalı oluşturarak çalgıcının üflediği havayı yandaki bir deliğin sırayla altına ve üstüne doğru yöneltir. Bu düzenek kapalı hava sütununun titreşmesini sağlar. Dilli düdük ilkesine dayanan çalgılar arasında bir ya da iki notalı düdükler, düz flütler, flajoleler ve (dilli boruları nedeniyle) org vardır. Flajo- lenin dilli düdükten farkı, daha az sayıda parmak deliği bulunmasıdır.
Dilligil, Avni (d. 1908, Hayfa - ö. 21 Mayıs 1971, İstanbul), tiyatro oyuncusu ve yönetmeni. Amatör tiyatroların yaygınlaşmasına çalışmış ve birçok usta sanatçının yetişmesine katkıda bulunmuştur. Babasının görevi nedeniyle çocukluğu Arabistan'da geçti. İlköğrenimini İstanbul' da, ortaöğrenimini Edirne ve İstanbul'da tamamladı. Mercan İdadisi öğrencisiyken sık sık Şehzadebaşı'na giderek ünlü ustaları izliyordu. Sahneye ilk kez 1924'te Samsun Türk Ocağı'nda çıktı. 1925'te Eskişehir Cer Atölyeleri'ne tornacı olarak girdi. İki yıl sonra giriş sınavlarını kazanarak İstanbul Şehir Tiyatrosu'na katıldı. 1929'da Süreyya Opereti'ne geçti. 1937'de Raşit Rıza'mn yönettiği Ankara Şehir Tiyatrosu'nda oynadı. Ertesi yıl Ankara Halkevi'nde yönetmen olduktan sonra, 1940'ta İstanbul Şehir Tiyatrosu'na döndü. 1943'te Ses Tiyatrosu ve Opereti'ni kurdu ve yönetti. Ertesi yıl da İstanbul'da Avni Dilligil Tiyatrosu'nu kurdu. 1946'da kurduğu izmir Şehir Tiyatro- su'nun genel sanat yönetmenliğini dört yıl yürüttükten sonra, Bizim Tiyatro adlı bir topluluk kurarak Kıbrıs'a gitti.
(1732, 2 cilt; Eltham Bahçesi), öbürü ise yaprakyosunları, ciğeryosunları, algler, kib- ritotları, likenler ve öbür basit yapılı bitkiler olarak bir araya topladığı 600'den fazla "yosun" türünün tanımlarını ve resimlerini
Dillenius, sanatçısı bilinmeyen bir portre çalışmasından James Heath'in yaptığı oymabaskı
Ashmolean Museum, Oxford
1953'te İstanbul Üniversitesi Talebe Birliği Gençlik Tiyatrosu'nun yönetmenliğini yaptı. Bu topluluk ertesi yıl Almanya'da Erlan- gen Uluslararası Tiyatro Şenliği'nde birinci oldu. Dilligil daha sonra Ara Tiyatro (1956), Halk Tiyatrosu (1962), Avni Dilligil Tiyatrosu (1967) gibi topluluklar kurdu; birçok oyun yönetti ve oynadı. 1971'de
Merdiven adlı oyunda oynarken sahnede öldü.
1941'den başlayarak çok sayıda filmde de oyunculuk, yönetmenlik ve seslendirme sanatçılığı yapan DilligiFin adına ailesi tarafından oluşturulan Avni Dilligil Tiyatro Ödülleri 1977-78 döneminden beri her yıl sekiz dalda verilmektedir.
Dostları ilə paylaş: |