Tablo 1:The Global Gender Gap Report - Küresel Cinsiyet Eşitsizliği Raporu 2015 – İzlanda
Endeks Puanları: “0=en eşit olmayan, 1= en eşit olan”
İlk olarak Dünya geneli toplumsal cinsiyet eşitsizliği endeksi sıralamasında 1. sırada yer alan İzlanda’ya ait istatistikleri vurgulamakta yarar görülmektedir. Zira kadına verilen değer bakımından en önde olan ülke ile Ortadoğu ülkelerini karşılaştırmak sağlıklı bir analizi mümkün kılacaktır. Endeksin yayınlandığı ilk yıl olan 2006’da dördüncü sırada yer alan İzlanda 2015 yılı itibariyle, 0,881 endeks değeri ile birinci sıraya yükselmiştir. Rapora göre, İzlanda’da bir kadının kazandığı 35 dolara karşılık, aynı işi yapan bir erkek 40 dolar kazanmaktadır. İşgücüne katılım ise kadınlarda yüzde 82, erkeklerde yüzde 87 oranındadır. İzlanda’nın kadın erkek eşitliği bakımından eğitim durumuna bakıldığında ise muazzam bir eşitlik görmek mümkündür. Kadınların okuryazarlık, ortaöğretim, okul öncesi ve ilköğretimde okullaşma oranlarında kadın ve erkekler eşit oranlara sahipken yükseköğretimdeki okullaşmada kadınlar erkeklerden çok daha fazla bir orana sahiptir.
Yine sağlıklı yaşam beklentisinde de kadınlar erkeklerden daha iyi durumdadır. Siyasi güçlendirme parametrelerinde de kadınların durumu oldukça dikkat çekici ölçüde öne çıkmaktadır. Buna göre parlamentodaki kadın oranı % 41, bakan oranı ise % 44’dür. Devlet başkanlığında son 50 yılın 20 yılında kadınlar yer almıştır.
İRAN 2006: 108. - 2015: 141. (0,580)
|
Dünya Sıralaması
|
Endeks Puanı
|
Kadın
|
Erkek
|
2006
|
2015
|
Ekonomik Katılım ve Fırsat Eşitliği
|
113
|
141
|
0,357
|
|
|
İşgücüne Katılım Oranı
|
97
|
143
|
0,23
|
18
|
77
|
Benzer İş İçin Kdn-Erk Arası Ücret Eşitliği
|
|
98
|
0,59
|
|
|
Tahmini Kazanılan Gelir ($)
|
111
|
142
|
0,17
|
4.787
|
27.744
|
Üst Düzey Yetkili, Yönetici, M.vekili Oranı
|
84
|
106
|
0,17
|
15
|
85
|
Profesyonel ve Teknik Çalışan Oranı
|
76
|
108
|
0,54
|
35
|
65
|
Eğitim Durumu
|
80
|
106
|
0,954
|
|
|
Kadın Okuryazarlık Oranı
|
87
|
110
|
0,9
|
83
|
91
|
İlköğretim ve Öncesi Okullaşma Oranı
|
69
|
109
|
0,98
|
96
|
98
|
Ortaöğretimde Okullaşma Oranı
|
86
|
106
|
0,95
|
79
|
84
|
Yükseköğretimde Okullaşma Oranı
|
1
|
101
|
0,94
|
56
|
60
|
Sağlık ve Yaşam Mücadelesi
|
52
|
99
|
0,971
|
|
|
Doğumda Cinsiyet Oranı
|
1
|
1
|
0,94
|
|
|
Sağlıklı Yaşam Beklentisi
|
62
|
108
|
1,03
|
65
|
63
|
Siyasal Güçlendirme
|
109
|
137
|
0,037
|
|
|
Kadın Parlamenter Oranı
|
107
|
139
|
0,03
|
3
|
97
|
Kadın Bakan Oranı
|
88
|
114
|
0,11
|
10
|
90
|
Son 50 Yıl İçindeki Dvlt. Başkanlığı Süresi
|
41
|
64
|
0
|
0
|
50
|
GSYH ($ Milyar)
|
231
|
GSMH
|
$ 15.573
|
Nüfus
|
78,5 Milyon
|
Nüfus Artışı
|
1,31%
|
Tablo 2:The Global Gender Gap Report - Küresel Cinsiyet Eşitsizliği Raporu 2015 – İran
Ortadoğu’nun siyasal anlamda etki alanı en geniş ve stratejik olarak da güçlü ülkelerinden birisi olan İran toplumsal cinsiyet eşitsizliği endeksine göre 145 ülke içerisinde 141. sırada yer almaktadır. 2006 yılında 108. sırada yer alırken geçen 10 yılda daha da gerilemiş ve 33 sıra birden kaybetmiştir. Ekonomik katılım ve fırsat eşitliğinde de aynı sırada yer alan İran’da kadınların işgücüne katılım oranı % 18 iken erkeklerin % 77’dir. Yine kadınların 4,7 dolar kazandıkları bir işte erkekler beş katından fazla, 27,7 dolar kazanmaktadırlar. İran’da üst düzey yöneticilik pozisyonlarındaki kadın oranı % 15, profesyonel ve teknik işlerde ise % 35 civarındadır.
Eğitim durumuna bakıldığında ise kadınlarda okuryazarlık oranı % 83 ile erkeklerin gerisinde kalmıştır. Ancak okullaşma oranlarında rakamlar daha yüksektir. Okul öncesi ve ilköğretimde % 96, ortaöğretimde % 79 ve yükseköğretimde % 56 oranları dikkat çekmektedir. İran’da kadınların sağlıklı yaşam beklentisi erkeklerden daha fazladır. Erkekler ortalama 63 yaşa kadar yaşarken kadınlarda bu rakam 65’e kadar çıkmaktadır. Siyasi arenada temsile bakıldığında ise İran’da parlamentodaki kadın temsil oranı % 3 iken bakanlık düzeyinde bu oran % 10 olarak gerçekleşmektedir. Son 50 yıllık başkanlık dönemlerinde ise hiçbir kadına yer verilmemiştir.
İSRAİL 2006: 35. - 2015: 53. (0,712)
|
Dünya Sıralaması
|
Endeks Puanı
|
Kadın
|
Erkek
|
2006
|
2015
|
Ekonomik Katılım ve Fırsat Eşitliği
|
46
|
71
|
0,671
|
|
İşgücüne Katılım Oranı
|
15
|
36
|
0,88
|
67
|
76
|
Benzer İş İçin Kdn-Erk Arası Ücret Eşitliği
|
87
|
117
|
0,54
|
|
Tahmini Kazanılan Gelir ($)
|
53
|
80
|
0,6
|
24.098
|
40.000
|
Üst Düzey Yetkili, Yönetici, M.vekili Oranı
|
42
|
58
|
0,48
|
33
|
67
|
Profesyonel ve Teknik Çalışan Oranı
|
1
|
1
|
1
|
56
|
44
|
Eğitim Durumu
|
36
|
51
|
0,996
|
|
Kadın Okuryazarlık Oranı
|
60
|
79
|
0,98
|
97
|
99
|
İlköğretim ve Öncesi Okullaşma Oranı
|
1
|
1
|
1
|
97
|
96
|
Ortaöğretimde Okullaşma Oranı
|
1
|
1
|
1
|
100
|
97
|
Yükseköğretimde Okullaşma Oranı
|
1
|
1
|
1
|
76
|
57
|
Sağlık ve Yaşam Mücadelesi
|
83
|
69
|
0,974
|
|
Doğumda Cinsiyet Oranı
|
1
|
1
|
0,94
|
|
Sağlıklı Yaşam Beklentisi
|
90
|
87
|
1,04
|
74
|
71
|
Siyasal Güçlendirme
|
36
|
54
|
0,205
|
|
Kadın Parlamenter Oranı
|
61
|
59
|
0,32
|
24
|
76
|
Kadın Bakan Oranı
|
39
|
74
|
0,22
|
18
|
82
|
Son 50 Yıl İçindeki Dvlt. Başkanlığı Süresi
|
13
|
22
|
0,12
|
5
|
45
|
GSYH ($ Milyar)
|
201,5
|
GSMH
|
$ 31.180
|
Nüfus
|
8,2 Milyon
|
Nüfus Artışı
|
1,91%
|
Dostları ilə paylaş: |