Een uitgave van de Heemkundekring m m. V de Gemeente Schijndel 2003

Kleine Lange DONK

Die Cleyn Langhdonc 1421 (FS).
Voorste Lange DONK

Bouwland genaamd Voorste Langendonk 1880 (NA) A 1286-1287 (b;-.35.10).

Zandige hoogte in moerassig gebied. (Schönfeld - 82). In de Kempen liggen donken vaak een of twee meter hoger dan de omge­ving. (Buiks Teteringen - 78)
Smalle DONK

Beemd die Smaeldonc achter de kerk in die Hardbeemde 1400 (BP 1181); ½ buunder beemd in die Haerde Beemde bij die Hoeleijcke en bij die Smaeldonck 1486 (BP 1255); uit weide genaamd de Smaeldonc 1507 (HH 133); een acker teullant met houtwasch anderhalff lopense in de Smaldonck strekkende van erffenis den Capellecamp genoemt 1685 (RA 142); gelegen in de Smaldonc 1783 (HH 165d); de Smaldonk onder Weibosch 1816 (GA 141); Smaldonk 1832 (kad); E 1180-1366; drie stukken bouwland onder Weibosch genaamd de Steenovens of Leugen­nest in de Smaldonk N. 1833; de Smaldonk N. 1896; E 848 (b: 29.90), 1308-1310 (w, we: 41.90).

De smalle donk of de smalle zandige verhevenheid in het landschap aan de rand van het oude centrum.
DONDERDONK

Land die Donredonck int Eerderwaut strekkende van dat Eerderwaut tot die Aa 1517 (BP 1288).

Donre = donder; samentrekking van de onderdonk, onder wa­ter lopend. Gezien de ligging tot aan de Aa is deze verklaring zeer wel moge­lijk.
DONKERWOUD

Beemd dat Donckerwaut 1424 (FS); een stuck beempts aent Donckerwoudt 1577 (RA 54 fol.5); van twee kampen gelegen onder Schijndel gemeynlijck genaemt int Wout ach­ter het Donckerwout onder de Viergemalen 1648 (CvB -454); ter plaetse int Donkerwout onder den Baars 1741 (RA 103 fol.71); eenen camp lants ten deele teullant ende ten deelen hoylandt gemeynlijck genaemt het Donckerwout gelegen aen de Meyl­dooren omtrent het scheyden van Gestel, Scijndel ende Dunghen 1674 (NA 4724. - 69.); Donkerwout 1757 (J.W.); Donkerwoudt 1803 (HV).

Donker = van de donken. Woud; wikel(a)lah "valkenbos", of bos van of bij de wijk of bij de nederzet­ting. (Moerman-275; A.Bosma en H.T.J. Miedema in Naamkunde 1975, blz. 9); Gelegen op een donk, of in een gebied bestaande uit don­ken.

DONKERWOUDSESTEEG

Den loop off veldtgraeff van de Donckerwoutschesteeghde aff loopende onder door het Sporcxbrughsken tot in de rivier van der Aa 1643 (NvdH 11 fol.170v); eene huysinge hof met aangelege landerijen onder den gehugte Borne nabij de Donkerwoutsesteegt op de Bodem van Elde 1806 (RA 137 fol.40).

De steeg lopende van of naar het Donkerwoud.

DOOLHOF

Een perceel genaamd de Doolhof voor 2/5 bosch en voor 3/5 bouwland 1905 F 699 (HB 1423 fol.183).

Een fantasienaam ?

DOORN

De Lutteleyntschestraet aen den Doern 1396 (SS); tot aen den Doerne 1396 (HGB).

Het mnl. doorn of dorn kennen we o.a. uit de plaatsnaam Deurne, in 721 Durnum = plaats met doornstruiken vgl. Durne [1169], Thurne [1110] afgeleid van thurnu = doorn, doornstruik (Buiks 1989:46). Benoeming naar de omheining met de haag- of meidoorn. Veel percelen werden omgeven door doornstruiken die als veekering dienst deden. Mogelijk is de Doorn in de Lutteleindsestraat of een boom of een huis met die naam.
DOORNAKKER(KE)

Ter stede aen Gheen Lutteleijnde inne die Schoetschehoeven geheiten den Doornacker 1551 (RA 44 fol.306); uyt een stuck ackerlant genaemt den Doorenecker drie lopense aent Lutteleijnde 1658 (RRG - 73); huys gelegen opte Schoot met het Dorenac­kerken daerbij gelegen 1662 (RvS - 42); eenen acker teulant genaamt den Doornakker groot vier loopense andere einde de Buenderstraet 1750 (RA 134 fol.174); den Doornakker off Baarsvoorvelt 1765 (RA 165 fol.9); Dorenakker 1835, 1885 (NA) D 602 (b;-.29.90), 603 (b;-.34.40).

Akker omheind door de haag - of meidoorn. (Valkenswaard - 103). Evenals de sleedoorn zeer geschikt voor het weren van vee.(Teteringen - 80) (afb. Verhees Bodem van Elde 1803)
DOORNBOOM(PJE)

Huysinge schuyre brouwerije brouwgetouwe hoff boomgaert ende annex landerijen van outs genoemt het Doornboom 1722 (RA 151 fol.8); huis de Dorenboom 1750; ’t Dooreboomke 1779; Doorenboom 1803 (HV); het Doorenboontje onder Weibosch 1816 (GA 655 - 362 - 512); erf Do­ren­boom­tje onder Borne 1816 (GA 141 214/3728); een perceel bouwland waar­op tevoren een huis en een brouwerij heeft gestaan onder Weibosch op de Stelbraak genaamd het Doorenboomtje 1817 (NA 7172/1003); Doren­boompje 1886 (NA) D 962 (b;-.13.10).

Naam voor een brouwerij in Wijbosch. (afb.op de heikaart St.Oedenrode­ van vd Weijer)
DOORNBOS

Ex petia terre dicta Dorenbos 1320 (HH 125); land die Dorenbossche 1388 (BP 1178); een lopense lant in dLutte­leyn­de opten Dorenbosch 1438 (BP 1208); den Dorenbosch 1500 (PAS 417); int velt aen eenen Dorenbosch op den pael daer inne gesteken 1564 (RA 50 z.f.); uit erfenis in Verdonc genaamd Do­renbosch 1783 (HH 165d-2).

DOORNBRAAK

Bouwland genaamd Dorenbraak 1897 (NA) C 3543 (b;1.44.10). Bij herleiding blijkt het volgende: C 3542 = C 1659. De vraag is of Dorusbraak en Doren- Doornbraak niet op een verschrijving berusten.

Jong bouwland omgeven door haag- of meidoorn.
DOORNHOEK

Huis bestaande uit twee arbeiderswoningen koestal schuur (kolfbaan) erve hof onder Borne op de Voort genaemd den Doorenhoek 1826 (NA 7181/2053).

Hoek = ondergeschoten stukje land. (Goossenaerts - 298). Stuk land met verschillende hoeken en derhalve onvoorde­lig. (Schönf­eld - 111) Of bestaat er een relatie met het eerder genoemde Doorn in de oude Lutteleindsestraat mogelijk uit komend op de Voort ?
DOORNHOF

Den Dorenhof onder Borne 1816 (GA 141 966/1350); een overdekte kolf­baan onder Borne tegenover het het groot huis genaamd den Doorenhof 1818 (NA 7173/1170).

Dezelfde plaats als de Doornhoek gezien de omschrijving van de bijbehorende "kolfbaan".