Acıqovuq, zəncirotu – Одуванчик лекарственный – Taraxacum officinale Web. Bu mürəkkəbçiçəklilər (Compositae) fəsiləsidən çoxillik bitki olub, çoxlu yarpaqları və düyünlü kökləri vardır. Yarpaqları lansetvarıdır, kənarları kəsik-kəsikdir. Çiçəkləri sarı rəngdədir.
Zəncirotu, adətən may-iyun aylarında çiçək açır. Bitkinin bütün hissələri acı dad verir, lakin zəhərli deyildir. Dərman məqsədilə bitkinin kökü tədarük edilir. Kökündə 10%-ə qədər acı dadlı taraksasin qlikozidi, polişəkər inulin (payızda 40%-ə qədər, yazda isə 1-2%), 20%-ə qədər saxaroza, 15%-ə qədər zülali maddə, karotin, selikli və aşı maddələri, sterinlər və piyli yağ vardır. Çiçəklərində və yarpaqlarında karotinoidlər, üçterpen spirtləri, B2 və C vitamini, xolin, nikotin turşusu, saponinlər və minerallı maddələr (dəmir, kalsium, manqan, fosfor və s.) vardır.
Zəncirotu Azərbaycanda da geniş yayılıb. Ona respublikamızın əksər bölgələrində rast gəlinir.
Dostları ilə paylaş: |