Quşbuğdasının müalicəvi xassələri. Müalicəvi məqsədlə bitkinin yerüstü hissəsi çiçək açan vaxt toplanır və açıq havada qurudulur. Quşbuğdası otundan alınan “avikularin” preparatı mamalıq təcrübəsində qankəsici vasitə kimi tətbiq olunur. Quşbuğdası otundan hazırlanmış ekstrakt kapillyar damarların divarlarını möhkəmləndirir, qanın laxtalanmasını surətləndirir. Bundan əlavə, quşbuğdası otunu çay kimi dəmləyib, böyrək xəstəliklərində, xüsusilə də sidik yollarında daş olduqda içirlər.
Quşəppəyi – Пастушья сумка – Capsella bursa pastoris L. Xaççiçəklilər (Cruciferae) fəsiləsindən 30-50 sm hündürlükdə birillik ot bitkisidir. Azərbaycanda bitkinin yalnız bir növü olan adi quşəppəyi (Capsella bursa pastoris) bitir. Bitkinin gövdəsindəki yerüstü yarpaqları oturaq, yuxarı gövdəsindəki yarpaqları isə saplaqlı olaraq rozet formalıdır. Quşəppəyinin xırda ağrəngli çiçəkləri salxımvarıdır. Meyvələri buynuzcuqlu olub, üçbucaqşəkillidir. Quşəppəyi faydalı dərman bitkisidir. Tərəvəz bitkiləri becərilərkən bəzən mədəni bitkilərin toxumu ilə qarışıq bitmiş qüşəppəyi bitkisini alaq otu bilərək məhv edirlər.
Bitkinin tərkibində efir yağı, aşı maddəsi, askorbin turşusu, alma və limon turşu, bundan əlavə, xolin, asetilxolin, tiramin və s. qiymətli maddələr də vardır. Quşəppəyi toxumlarının tərkibində 20%-dək bitki yağı olur. Buna görə də həmin bitki heyvanlar və insanlar tərəfindən həvəslə yeyilir.
Xalq təbabətində quşəppəyi bitkisinin (toxumla birlikdə) cövhərindən hazırlanmış məlhəmlə hamilə qadınlarda uşaqlıq yolu qanaxmasına qarşı (tampon qoymaqla) istifadə edirlər. Bitkinin cavan zoğlarından təzə və qurudulmuş halda milli xörəklərdə istifadə olunur.
Dostları ilə paylaş: |