366.Tikinti və nəqliyyatın səsi, qeyri-adi və yad predmetlər, gecə işıqlanması, icazəsiz ov, balıqların, dəniz heyvanlarının, ovlanması-hansı faktora aiddir?
a)narahatsızlıq
b)abiotik
c)mülayim
d)biosenotik
e)antropogen
367.Narahatsızlıq faktoru hansı canlı orqanizmlərə aiddir?
a)Heyvanlar
b)İnsanlar
c)Bitkilər
d)Məməlilər
e)Balıqlar
368. Narahatsızlıq faktoru ətraf mühitin hansı komponentində müşahidə olunur?
a)Heyvanat aləmi
b)Bitki örtüyü
c)Torpaq
d)Səth suları
e)Atmosfer
369.Torpağın məhsuldarlığının azalmasına səbəb olan müxtəlif təsirlər 2 tipə bölünür:
a)mexaniki və kimyəvi
b)fiziki və kimyəvi
c)mexaniki və fiziki
d)bioloji və kimyəvi
e)bioloji və mexaniki
370.Torpağa kimyəvi təsir 2 xarakterdə olur:
a)düzünə və dolayı
b)düzünə və əksinə
c)bir-başa və dolayı
d)düzünə və mövsümi
e)bir-başa və əksinə
371.Düzünə və dolayı xarakter – torpağın hansı növ təsirinə aiddir?
a)kimyəvi
b)fiziki
c)mexaniki
d)ümumi
e)xüsusi
372.Torpağa mexaniki təsirə aiddir:
a)tikinti işləri,külək və su eroziyası, daimi və müvəqqəti istifadə
b)şumlama,külək və su eroziyası, daimi və müvəqqəti istifadə
c)tikinti işləri,külək və su eroziyası, əkinçilik
d)tikinti işləri,iqlim, daimi və müvəqqəti istifadə
e)şumlama,külək və su eroziyası, əkinçilik
373.Tikinti işləri,külək və su eroziyası, daimi və müvəqqəti istifadə-torpaqda hansı təsirə aid edilir?
a)Mexaniki
b)Fiziki
c)Kimyəvi
d)Ümumi
e)Fiziki-kimyəvi
374.Torpaq-bitki örtüyündə pozuntular neqativ, ekoloji fəsadlara gətirib çıxara bilər:
a)çoxillik donmuş ərazilərin istiləşməsi, bitki və heyvan areallarının azalması,
torpaq sularının keyfiyyətinin pisləşməsi və səviyyəsinin azalması
b)qlobal istiləşmə, bitki və heyvan areallarının azalması, torpaq sularının
keyfiyyətinin pisləşməsi və səviyyəsinin azalması
c)çoxillik donmuş ərazilərin istiləşməsi, populyasiyaların sayının azalması,
torpaq sularının keyfiyyətinin pisləşməsi və səviyyəsinin azalması
d)çoxillik donmuş ərazilərin istiləşməsi, bitki və heyvan areallarının azalması,
torpaq sularının tərkibinin və səviyyəsinin dəyişməsi
e)çoxillik donmuş ərazilərin istiləşməsi, bitki və heyvan areallarının
genişlənməsi, torpaq sularının tərkibinin və səviyyəsinin dəyişməsi
375. Torpaq örtüyünün davamlılığınının pozulması-
a)meşələrin qırılması, şumlama, artıq otlama
b)radiasiya, şumlama, artıq otlama
c)meşələrin qırılması, şumlama, vulkan püskürməsi
d)meşələrin qırılması, radiasiya ,artıq otlama
e)radiasiya, şumlama, vulkan püskürməsi
376.Meşələrin qırılması, şumlama, artıq otlama prosesləri nəticəsində torpaqda nə baş verir?
a)davamlılığınının pozulması
b)pH-ın dəyişməsi
c)relyefin dəyişməsi
d)kimyəvi xassələrin dəyişməsi
e)humusun miqdarının azalması
377.Torpaqların çirklənməsinin 2 inteqral göstəriciləri vardır:
a)fitotoksiklik və genotoksiklik
b)biotoksiklik və genotoksiklik
c)kimyəvi toksiklik və genotoksiklik
d)zootoksiklik və geotoksiklik
e)biotoksiklik və zootoksiklik
378. Fitotoksiklik –torpağın _____________xassəsidir
a)ali bitkilərin artımını və inkişafını azaldan
b)məhsuldarlığı artıran,tərkibi dəyişən
c)bitkilərin artımını və inkişafını artıran
d)humusun miqdarını artıran
e)kimyəvi tərkibini və xassəsini dəyişdirən
379.Torpağın ali bitkilərin artımını və inkişafını azaldan xassəsi _____adlanır
a)Fitotoksiklik
b)Ekotoksiklik
c)Toksiklik
d)Adaptasiya
e)zootoksiklik
380.Fitotoksiklik xassəsi biosferin hansı qatında baş verir?
a)Litosfer
b)Hidrosfer
c)Atmosfer
d)Ekosfer
e)Biosfer
381.Torpaq biotasının quruluş-funksional vəziyyətininə təsir xassəsi
______adlanır
a)Genotoksikilik
b)Fitotoksiklik
c)Ekotoksiklik
d)Mutualizm
e)Biotoksiklik
382.Genotoksiklik- torpaq biotasının __________ qabiliyyətidir.
a)quruluş-funksional vəziyyətininə təsir
b)məhsuldarlığına təsir
c)kimyəvi tərkibinə təsir
d)ümumi xassələrinə təsir
e)strukturuna təsir
383.Genotoksiklik xassəsi biosferin hansı qatında baş verir?
a)Litosfer
b)Hidrosfer
c)Atmosfer
d)Ekosfer
e)Stratosfer
384.Torpaqəmələgəlmə faktorları:
a)istilik və rütubət, süxurların xassələri, relyef, bitki örtüyü, çirkləndirici
maddələrin keyfiyyəti və miqdarı
b)istilik və təzyiq, süxurların xassələri, relyef, çirkləndirici maddələrin
keyfiyyəti və miqdarı
c)radiasiya fonu, süxurların xassələri, relyef, bitki örtüyü, çirkləndirici
maddələrin keyfiyyəti və miqdarı
d)istilik və rütubət, iqlim,relyef,bitki örtüyü,çirkləndirici maddələrin kimyəvi
xassələri
e)radiasiya fonu, relyef, çirkləndirici maddələrin keyfiyyəti və miqdarı
385.Klark-
a)maddənin Yer qabığındakı orta miqdarıdır
b)humusun torpaqda orta miqdarıdır
c)radiasiyanın Yer qabığındakı orta ölçüsüdür
d)populyasiyaların Yer qabığındakı orta sayıdır.
e)bitkilərin Yer qabığındakı orta miqdarıdır
386.Maddənin Yer qabığındakı orta miqdarı necə adlanır?
a)klark
b)humus
c)radian
d)libra
e)foton
387.Torpağın və səth sularının əsas xassələrindən biri-
a)öz-özünə təmizlənməsi
b)mikroelementlərin tənzimlənməsi
c)müxtəlif faktorlara davamlılığı
d)mürəkkəb tərkibli olması
e)çoxkomponentli olması
388.Heyvanat aləminə təsirin qiymətləndirməsində ərazi-ekoloji qanunauyğunluqları müəyyən etmək üçün _____ istifadə etmək lazımdır
a)qoruqlar, yasaqlıqlar
b)meşələr, parklar
c)qoruqlar, parklar
d)meşələr, yasaqlıqlar
e)qoruqlar, meşələr
389.Ətraf mühitin mühafizəsi haqqında Azərbaycan Respublikasinin Qanunun ________fəsli ekoloji ekspertiza adlanır.
a)VIII
b)XII
c)IX
d)X
e)XI
390.Ətraf mühitin mühafizəsi haqqında Azərbaycan Respublikasinin Qanunun Ekoloji ekspertiza fəsli _____ maddədən ibarətdir:
a)8
b)12
c)9
d)10
e)11
391.Atmosferin çirklənmə potensialı şəhər şəraiti üçün neçə sinif müəyyən
olunmuşdur?
a)5
b)6
c)7
d)8
e)10
392.Atmosferin çirklənmə potensialı şəhər şəraiti üçün nədən asılı olur.
a)zəif küləklərin təkrarlığından və dumanların müddətindən
b)yağışlardan, tozun miqdarından
c)iqlim və temperaturldan
d)təzyiqdən və zəif küləklərin təkrarlığından
e)yağışlardan və temperaturdan
393.Litosferin üst qatı necə adlanır?
a)Torpaq
b)Qrunt
c)ekosfer
d)humus
e)biosfer
394.Ekoloji ekspertiza və ƏMTQ-nin prinsipləri-
a)müstəqillik, qeyri-təşkilati olması, geniş istiqamətdə iştirakı
b)müəyyənlik , müstəqillik, sərbəstlik
c)müəyyənlik , müstəqillik, qeyri-təşkilati olması
d)müəyyənli, qeyri-təşkilati olması, geniş istiqamətdə iştirakı
e)qeyri-müəyyənlik, müstəqillik, sərbəstlik
395. Havada çirkləndirici maddələrin (ÇM) ölçülmüş və hesablanmış qatılığı__________ ilə müqayisə olunur:
a)yol verilən qatılıq
b)yol verilən qarışıq
c)yol verilən qiymət
d)yol verilən qanun
e)yol verilən qalıq
396. Qatılıq-
a)vahid həcmdə(kütlədə) maddə miqdarıdır
b)vahid sahədə(ərazidə) maddə miqdarıdır
c)vahid zamanda(vaxtda) maddə miqdarıdır
d)vahid temperaturda(təzyiqdə) maddə miqdarıdır
e)vahid zamanda maddə kütləsidir
397.Tullantı –
a)vahid zamanda atılan (daxil olan) maddə miqdarıdır.
b)vahid sahəyə atılan (daxil olan) maddə miqdarıdır.
c)vahid zamanda reaksiyaya girən(daxil olan) maddə miqdarıdır.
d)vahid həcmdə birləşən(parçalanan) maddə miqdarıdır.
e)vahid kütlədə birləşən(parçalanan) maddə miqdarıdır
398.Hava kütləsində çirkləndirici maddələri ________________ görə 4 sinifə bölürlər:
a)əhalinin sağlamlığına təsirinə görə
b)ətraf mühitə təsirinə görə
c)ekosistemə təsirinə görə
d)biosferə təsirinə görə
e)atmosferə təsirinə görə
399.Atmosferin çirklənməsində kompleks göstərici kəmiyyət aşağıdakı formul ilə hesablanır:
a)P = (A2 +B2)1/2/C
b)P = (A2 -B2)1/2/C
c)P = (A2 +B2)1/2xC
d)P = (A2 +B2)2/C
e)P = (A4 +B4)2/C
400.Havanın çirklənmə səviyyəsi necə işarə olunur?
a)Jm
b)Ja
c)Nm
d)Um
e)Na
401.Su hövzələrinin öz-özünə təmizlənməsi xassəsi-
a)çirkləndirici maddənin miqdarı su hövzəsi tərəfindən neytralaşması
b)çirkləndirici maddənin miqdarının su hövzəsində reaksiyaya girməsi
c)qeyri-üzvi birləşmələrin su hövzəsi tərəfindən neytralaşması
d)üzvi birləşmələrin su hövzəsi tərəfindən neytralaşması
e)qeyri-üzvi birləşmələrin su hövzəsində reaksiyaya girməsi
402.Su hövzələrinin öz-özünə təmizlənməsi xassəsi bir çox faktorlardan asılıdır:
a)daxil olan suyun miqdarı, temperaturu, çirkləndiricilərin vəsfi tərkibi
b)daxil olan suyun miqdarı, həcmi, çirkləndiricilərin vəsfi tərkibi
c)daxil olan suyun miqdarı, həcmi, çirkləndiricilərin kimyəvi tərkibi
d)çirkləndiricilərin miqdarı, daxil olan suyun miqdarı, temperaturu
e)çirkləndiricilərin miqdarı, həcmi, daxil olan suyun vəsfi tərkibi
403.Səth sularının keyfiyyətinin qiymətləndirilməsində test-obyektlər kimi hansı canlı orqanizmlərdən istifadə olunur:
a)xərcəngkimilər,yosunlar, balıqlar
b)xərcəngkimilər, göbələklər, bitkilər
c)suda-quruda yaşayanlar, yosunlar, balıqlar
d)bitkilər, yosunlar, quşlar
e)suda-quruda yaşayanlar, göbələklər, bitkilər
404.Biotest metodunda analiz üçün vaxt neçə saatdır?
a)96 saat
b)72 saat
c)24 saat
d)36 saat
e)55 saat
405.Torpaqda maddə üçün YVQ yoxdursa, yol verilən miqdar kriteriyası kimi nədən istifadə edirlər?
a)klark
b)humus
c)geokimyəvi kriteriya
d)geodinamiki kriteriya
e)biokimyəvi kriteriya
406.Sinantropizasiya, sürü halında hərəkətin itməsi, miqrasiya yolunun dəyişməsi, tolerantlıq reaksiyası –pozulma mərhələsinin hansı zonasına aiddir?
a)risk
b)böhran
c)fəlakət
d)normal
e)dağıntı
407.Populyasiyaların,qrupların və dəstələrin quruluşunun dəyişməsi, yaşama və yayılma sahəsinin azalması, məhsuldarlıq dövrünün pozulması- pozulma mərhələsinin hansı zonasına aiddir?
a)böhran
b)risk
c)fəlakət
d)normal
e)dağıntı
408.Yaşayış yerinin bir hissəsinin itməsi, yaş qruplarının kütləvi məhvi,
sinantrop və qeyri-xarakterik növlərin sayının kəskin artması, antropozooloji və zooloji xəstəliklərin artması- pozulma mərhələsinin hansı zonasına aiddir?
a)fəlakət
b)normal
c)risk
d)böhran
e)dağıntı
409.Reqlamentə görə balıqlar üçün hansı ərazi yaşayış yeri kimi ekoloji
qiymətləndirilir?
a)qışlama yuvaları, kürütökmə və böyümə əraziləri
b)dənizlər, çaylar, kürütökmə və böyümə əraziləri
c)qışlama yuvaları, akvariumlar
d)kanallar, xüsusi qorunan ərazilər
e)dənizlər, qışlama yuvaları
410.Ekspertiza _________ deməkdir:
a)təcrübəli
b)səriştəli
c)müstəqil
d)ağıllı
e)qabiliyyətli
411.Ekspertiza-
a)ekspert tərəfindən hər hansı bir məsələnin tədqiq və müayinə edilib,
əsaslandırılmış rəy verilməsidir.
b)ictimaiyyət hər hansı bir məsələnin tədqiq və müayinə edilib, əsaslandırılmış qərar verilməsidir.
c)tədqiqatçı tərəfindən hər hansı bir məsələnin tədqiqi və öyrənilməsidir.
d)ətraf mühitin qorunmasında qərarların qəbuludur.
e)tələbələr tərəfindən hər hansı bir məsələnin tədqiq və müayinə edilib, əsaslandırılmış rəy verilməsidir
412.Ekoloji ekspertizanın məqsədi-ƏMTQ-də profilaktik ölçülər qəbul olunub olunmamasından asılı olmayaraq,
a)arzu olunmayan təsirlərin qarşısını almaqdır.
b)müəyyən qərarlar verməkdir
c)ətraf mühitdə təsirlərini növlərini öyrənməkdir
d)biosferə təsiri qiymətləndirməkdir
e)ətraf mühitdə təsiri qiymətləndirməkdir
413.Ekoloji ekspertiza - hazır layihənin tələblərə uyğunluğunun müəyyən olunması və ____________qərarının verilməsidir:
a)icazə verilmənin təyini
b)istifadə olunması
c)dayandırılması
d)tədqiq edilməsi
e)qiymətləndirilməsi
414.Ekoloji ekspertizada - icazəverilmə –___________ ölçüdür.
a)inzibati
b)iqtisadi
c)fiziki
d)müəyyən
e)sosial
415.Dövlət ekoloji ekspertizasının vəzifəsi:
a)ətraf mühitin vəziyyətinə və əhalinin sağlamlığına təsir göstərə biləcək,
təsərrüfat və basqa fəaliyyətlərin ekoloji təhlükəsi səviyyəsini müəyyən etməli
b)ətraf mühitin vəziyyətinə və əhalinin sağlamlığına təsir göstərə biləcək
təsərrüfat və basqa fəaliyyətlərin formalarını müəyyən etmək;
c)ətraf mühitə və canlı orqanizmlərə təsirləri tədqiq etmək
d)Dövlət ekoloji ekspertizasına aid edilən obyektlər barədə ekspertin rəyini almaq
e)ətraf mühitə və canlı orqanizmlərə təsirlər barədə ekspertin rəyini almaq
416.P = (A2 +B2)1/2/C- formulu ilə hansı göstərici hesablanır?
a)Atmosferin çirklənməsində kompleks göstərici
b)Litosferin çirklənməsində kompleks göstərici
c)Səth sularının çirklənməsində kompleks göstərici
d)Torpağın çirklənməsində kompleks göstərici
e)Biosferin çirklənməsində kompleks göstərici
417.______________çirklənməsində P=(A2 +B2)1/2/C formulu ilə kompleks
göstərici hesablanır?
a)Atmosfer
b)Hidrosfer
c)Litosfer
d)Torpaq
e)Biosfer
418._______________- ekosistem və insan üçün nəzərdə tutulan təsərrüfat və digər fəaliyyəti qiymətləndirməyə imkan verən elmi proqnozların cəmidir.
a)ekoloji əsaslandırma
b)ekoloji audit
c)ekoloji ekspertiza
d)ekoloji hüquq
e)ekoloji qiymətləndirmə
419._______- ekoloji əhəmiyyətli istənilən fəaliyyətin faktiki nəticələrinə görə, uyğun təlimat və təkliflərin analizi, qiymətləndirilməsi və işlənməsidir.
a)ekoloji audit
b)ekoloji əsaslandırma
c)ekoloji hüquq
d)ekoloji ekspertiza
e)ekoloji qiymətləndirmə
420.___________- müvafiq təsərrüfat qərarının hazırlanması mərhələsində ekoloji tələblərin nəzərə alınması və həyata keçirilməsinin hüquqi vasitəsidir
a)ətraf mühitə təsirin qiymətləndirilməsi
b)ekosistemə təsirin qiymətləndirilməsi
c)ekosferaya təsirin qiymətləndirilməsi
d)xarici və daxili mühitə təsirinqiymətləndirilməsi
e)litosferə təsirin qiymətləndirilməsi
421.Temperatur, rütubət, radiasiya - hansı faktorlara aiddir?
a)Meteofaktorlar
b)Ümumi faktorlar
c)Biotik faktorlar
d)Antropogen faktorlar
e)Hamısı
422.Hansı orqanizmlər üzvi maddələr, oksigen istehsal edir?
a)yaşıl bitkilər
b)canlı orqanizmlər
c)məməlilər
d)bütün orqanizmlər
e)bakteriyalar
423.___________-- vahid həcmdə(kütlədə) maddə miqdarıdır.
a)qatılıq
b)təzyiq
c)sıxlıq
d)molyarlıq
e)kütlə
424.Ətraf mühitin mühafizəsi haqqında Azərbaycan Respublikasının Qanunu nə vaxt qəbul edilmişdir?
a)1999- cu il
b)2000- ci il
c)2003-ci il
d)2002-ci il
e)2001-ci il
425.Torpağın dağ süxurlarından əsas fərqləndirici xüsusiyyəti- _______
a)məhsuldarlıq
b)kimyəvi xassələri
c)fiziki-kimyəvi xassələri
d)tərkibi
e)quruluşu
426.Yeraltı hidrosfer -dedikdə \nə nəzərdə tutulur?
a)Yeraltı sular
b)Yerin təki
c)Faydalı qazıntılar
d)Litosfer
e)Pedosfer
427.Yeraltı suların qorunma dərəcəsiniqiymətləndirmək üçün ərazinin _____analiz etmək lazımdır .
a)geoloji quruluşu
b)kimyəvi quruluşu
c)relyefini
d)iqlimini
e)bioloji quruluşu
428.Litosferin vəziyyətinin geokimyəvi qiymətləndirilməsində əsas göstərici-_______
a)Təyin olunan elementlərin və birləşmələrin qatılığı
b)Təyin olunan süxurların kimyəvi tərkibi
c)Torpaqda humusun miqdarı
d)Təyin olunan elementlərin və birləşmələrin xassələri
e)Təyin olunan elementlərin və birləşmələrin tərkibi
Dostları ilə paylaş: |