Emirül-Mü'minin: 7 Emr-i Bi'l-Ma'ruf Ve'n-Neh-Yi Ani'l Münker: 7

Harbi:

Müslüman ile aralarında sulh ve anlaşma bulunmayan gayri müslimlere ait ülke halkından her birine verilen isim"dir.

Harem:

Sözlükte, "kişinin koruyup himaye ettiği şey" mânasına gelir. Istı­lahta Kabe ve çevresine Harem-i Şerif denir. ¹⁸⁶

Osmanlılarda, sarayda ve konaklarda kadınlara mahsus kısma harem, bu bakımdan erkeklere ait yere ise se­lamlık adı verilirdi. İhramsız girilmesi yasak olan yere de hârem adı verilir.

Harameyn:

İki harem anlamındaki bu kelime terim olarak Mekke ile Medi­ne çevresini kastetmek için kullanılır. Mekke ayet ve hadislerle belirlendiği­ne göre İslam'ın en kutsal beldesidir. Peygamber şehri Medine ise Efendimiz Hz. Muhammed (s.a.s) tarafından ha­rem (saygı gösterilmesi gereken, kutsal belde) ilan edilmiştir. Yalnız ihramsız girilmemesi sebebiyle Mekke Medi­ne'den daha üstün sayılmıştır. ¹⁸⁷

Haricilik:

"Devlet Başkanlığı'nı meşru yoldan elde eden ve müslümanların kabul ettiği Devlet Başkam'na karşı gelen herkes" demektir.

İslâm mezhepler tarihinde ise HARİ­Cİ; Ehli sünnetin dışında kalan bir mez­hebin adıdır. Hz. Ah" ile Hz. Muaviye arasında meydana gelen SIFFÎN sava­şındaki hakem olayından sonra meyda­na çıkmıştır. Bilindiği gibi SIFFÎN savaşında Hz. Muaviye tam mağlub olacağı sırada orada Kur'an-ı Kerim'in hakem olmasını teklif etti. Hz. Ali (r.a) bunun bir hile olduğunu kabul ederek teklife yanaşmadı; fakat ordusu içerisinde bulunan bir grup tarafından kabule zorlandı ve bilinen tarihi olay meydanageldi. Bunun üzerine diğer bir grup: "Hüküm Allah'ındır" diyerek ha­kem olayına karşı çıktılar. Hakem ola­yını küfür, taraftarlarını da kafir ilan et­tiler. Kufe'nin yakınında bulunan ve Harur'a denilen kasabada toplandılar. Kurulan İslâmi hükümetlere şiddetle karşı çıkıp cephe aldılar. Uzun süren iç savaşlara ve karışıklıklara sebep oldu­lar.

Böylece ortaya çıkan Haricilik, baş­langıçta siyasi sebeplere dayanmak­tadır. Fakat daha sonralan itikadi bir mezhep hüviyetini de kazanmıştır. Bu mezhep: en katı prensiplere sahiptir ve son derece şiddet taraftarıdır.

Bu mezhebin mensupları bugün yok denecek kadar azalmıştır. Kuzey Afri­ka'da az miktarda bulunduğu söylenir.

Harun (a.s):

Kur'an-ı Kerim'de ismi geçen peygamberlerdenbiridir ve Musa Aleyhisselâm'ın kardeşidir. Müstakil şeriat sahibi değildir. Hz. Musa'nın yardımcısı olarak gönderilen bir pey­gamberdir. Hz. Musa'dan bahseden bir­çok Kur'an âyetleri, dolayısıyla Harun (a.s)'dan da bahsetmektedir. İşteîlgili âyetlerden bazıları:

"Biz, Nuh'a ve ondan sondaki pey­gamberlere vahyettiğimiz gibi sana da vahyettik. Keza İbrahim'e, İsma­il'e, İshak'a, Yakub'a, torunlarına, İsa'ya, Eyyub'a, Yunus'a, Harun'a ve Süleyman'a vahyetmiş, Davud'a da Zebur'u vermiştik.”¹⁸⁸

"Ona (Musa'ya), Tur'un sağ tara­fından seslenmiş, onunla vasıtasız konuşmak için kendimize onu yak­laştırmıştık. Ona, rahmetimizden, kardeşi Harun'u bir peygamber ola­rak vermiştik.”¹⁸⁹

"Musa şöyle demişti: "-Rabbim, göğsümü aç, bana işimi kolaylaştır. Dilimden şu düğümü çöz, sözümü anlasınlar. Ailemden bana bir vezir çıkar, kardeşim Harun'u. Beni onun­la kuvvetlendir. İşimde onu bana ortak kıl. Seni daha çok teşbih ede­lim. Ve daha çok zikredelim. Şüp­hesiz Sen bizi görmektesin! Rabbi de şöyle buyurmuştu: İstediklerin sana verildi ey Musa!" ¹⁹⁰

"(Musa şöyle demişti: Rabbim!) Kardeşim Harun dil yönünden ben­den daha açık konuşur. Onu, beni doğrulayan bir yardımcı olarak be­nimle birlikte gönder. Ben, onların beni yalanlamalarından korkuyo­rum.”¹⁹¹

"Sonra onların ardından Musa ve Harun'u âyetlerimizle Firavun ve adamlarına göndermiştik. Fakat kibirlenmişlerdi. Zaten onlar suçlu bir kavim idiler.”¹⁹²

"Biz de Musa ve kardeşine, "Mı­sır'da kavimleriniz için evler hazırla­yın ve evlerinizi kıble yapıp namaz kılın; Mü'minleri de müjdeleyin, diye vahyetmiştik. Musa şöyle demiş­ti: Rabbimiz! Sen, Firavu'na ve adamlarına, dünya hayatında süs ve mallar verdin. Rabbimiz! (bununla kullarını) senin yolundan saptırsın­lar diye mi verdin? Onların mallarını yok et; kalplerini iyice sık. Zira on­lar, acı azabı görmedikçe iman et­mezler, (buna karşılık Allah) buyur­muştu ki: İkinizin de duası kabul olunmuştur. Dosdoğru olun; bilme­yenlerin yoluna da uymayın.”¹⁹³

Harut Ve Marut:

Harut ve Marut, Kur'an-ı Kerim'in Bakara Sûresi'nin 102. âyetinde geçen iki isimdir. Çoğun­luğun görüşüne göre; Hz. Süleyman Peygamber zamanında, Babil'de yaşa­yan iki melektir. Bu iki melek sihir yap­makta kullanılabilecek bazı ilimleri in­sanlara öğretiyorlardı. Bu, o zaman Ba­bil'de yaşayan insanları bir imtihandı. Bundan dolayı Harut ile Marut insanla­ra bu bilgileri öğretirken: "Biz imtihan vasıtasıyız, küfre gitme..." derlerdi. O zaman Babil'de sihirbazlık çok yaygın­dı.

Yüce Rabb'imiz Kur'an-ı Kerim'de meâlen şöyle buyuruyor:

"(Yahudiler Allah'ın kitabını bıra­karak sihir yapmaya başladılar) ve Süleyman'ın (devletini yıkmak için) saltanatı aleyhine şeytanların uydur­dukları şeye (sihre) tabi oldular. (Hz,) Süleyman (nihayet onlara galip gelmekte) sihir edip galip gelmedi. Fakat, şeytanlar, insanlara sihir öğ­rettiklerinden kafir oldular; Babil (şehrin)deki Harut ile Marut isimli iki meleğe indirilen şeyleri öğretiyor­lardı. Halbuki o iki melek:-Biz, an­cak, bir imtihan ve tecrübe için Allah tarafından gönderildik. Sakın sihir (büyü) yapmayı caiz görüp de kafir olma!" demedikçe bir kimseye öğret­miyorlardı. İşte insanlar, karı ile ko­ca arasını ayıracak şeyleri o melek­lerden öğreniyorlardı. Fakat Allah'­ın izni olmadıkça sihirbazların siniri hiçbir kimseye zarar verici değildir. Onlar (Yahudiler ve şeytanlar) ise, kendilerini zarara sokacak ve hiçbir fayda vermeyecek şeyleri öğreniyor­lardı. Andolsun, onlar biliyorlar ki, sihir(büyü) satın alan kimse için ahirette bir nasip yoktur. Onlar, sihir yapmayı benimsemekle nefislerini ne kötü şeye satmış olduklarını eğer bilseler..”¹⁹⁴

Burada hemen şu hususu belirtmek gerekir ki; melekler günah işlemezler. Bu âyet-i celilede belirtilen iki meleğin büyü ile ilgili bazı bilgiler vermeleri; onun etki ve zararlarından sakınma ça­relerini öğretmek maksadıyladır. Birşeyi öğrenmek ve bilmek ayrı, onu öğ­rendikten sonra uygulamak, onun gere­ğini yerine getirmek, onu kullanmak ayrı şeydir. Bir örnek verecek olursak; Alİah içki içmeyi haram kılmıştır. Her­hangi birsıvı maddenin içki olup olma­dığını araştırıp öğrenmekte bir sakınca yoktur. İçki olduğu bilindiği halde o şeyi içmek haramdır. Birşeyi bilmek ile tatbik etmek arasında mukayese edile­meyecek kadar büyük farkların olduğu muhakkaktır.

İşte Harut ve Marut adındaki bu iki meleğin, insanlardan isteyenlere sihir (büyü) hakkında sadece bilgi vermeleri de bunun gibidir.