Bilginin, bir üretim faktörü olarak ön plana çıkması, bu faktörü işleme ve yönetmede kullanılan teknolojiler, enformasyon toplumunu ortaya çıkarmıştır. Enformasyon toplumu, toplumsal yapıyı dolayısıyla, ekonomik yapıyı yeniden şekillendirmekte ve yeni bir dünya düzeni yaratmaktadır. Bu yeni düzende, İnternet temelli elektronik ticaret önem kazanmaktadır. Uluslararası ticaretin odak noktasını oluşturan elektronik ticaret; bilginin üretilmesinde, yönetilmesinde, endüstriye uygulanmasında ve toplumsal yarara dönüştürülmesinde, rekabet gücünün en önemli göstergesi haline gelmiştir. Türkiye, bu yapıda kendine düşen payı alma yolunda çaba göstermelidir.
The rise of the information and the technologies by managing and directing this factor, made the term information society come into being. Information society forms the public structure, indirectly the economic structure and creates a new world order. In this new world order electronic commerce based on the Internet gained the importance. Electronic commerce which is the focus point of the international trade; become to be the most important indicator of the competitive power by the creation, management of information and by the application of information to the industry and also by changing of it into the public use. In addition, ,Turkey must also endeavour to have a share left in this new order.
ÖZ i
ABSTRACT i
ANAHTAR SÖZCÜKLER / KEYWORDS i
İÇİNDEKİLER ii
ÇİZELGELER LİSTESİ v
KISALTMALAR ve SİMGELER viii
GİRİŞ 1
1. ÇALIŞMANIN METODOLOJİSİ 5
1.1.Çalışmanın Problemi 5
1.2.Çalışmanın Amacı 5
1.3.Çalışmanın Kavramsal Çerçevesi 6
1.4.Çalışmanın Hipotezi 11
1.5.Çalışmanın Yöntemi ve Tekniği 11
1.6.Çalışmanın Sınırları 11
2. ENFORMASYON TOPLUMU 13
2.1.Enformasyon Toplumu ve Gelişimi 17
2.1.1.Tarım Toplumundan Sanayi Toplumuna Geçiş 18
2.1.2.Sanayi Toplumundan Enformasyon Toplumuna Geçiş 21
2.1.3.Enformasyon Toplumuna Geçiş Süreci 26
2.2. Enformasyon Toplumunun Özellikleri (Temel Karakteristikleri) 29
2.2.1. Ekonomik Yapıda Dönüşüm 29
2.2.2. Yükselen Yeni Sınıflar 31
2.2.3. Bilginin Artan Önemi 34
2.2.4. Bilgi Teknolojisi 37
2.2.5. Enformasyon Toplumunun Etkilediği Diğer Alanlar 39
2.2.6. Bilgi ve Teknolojik Dönüşüm 41
2.2.7. Bilgi Teknolojileri Devrimi 42
2.2.8. Bilgi Ağı Kavramının Oluşumu 43
2.2.9. Küreselleşme ve Ekonomik Dönüşüm 48
2.2.10. Hızlı Değişme, Gelişme ve Bilgi Artışı 51
2.2.11. İş Yaşamı ve İnsan 53
2.2.12. Değişen Bireysel ve Toplumsal Gereksinimler 55
2.3. Enformasyon Toplumunda Örgütler 56
2.3.1. Bilginin Örgütlerde Yeri ve Önemi 59
2.3.2. Bilgiyi Ulaştırmada İletişim 63
3. SİBERUZAY’DA TİCARET 67
3.1. SİBERUZAY NEDİR? 68
3.1.1. İnternet 69
3.1.1.1. İnternet’in Gelişimi 71
3.1.1.2. İnternet Araç Ve Uygulamaları 72
3.1.1.3. İnternet’in Önemi ve Yararları 75
3.1.2. Intranet 77
3.1.3. Extranet 79
3.2. ELEKTRONİK TİCARET 80
3.2.1. Elektronik Ticaretin Tanımı ve Kapsamı 80
3.2.2. Elektronik Ticaretin Araçları 82
3.2.2.1. Telefon 82
3.2.2.2. Faks 84
3.2.2.3. Televizyon 85
3.2.2.4. Elektronik Ödeme ve Para Transfer Sistemi (Kredi Kartları) 85
3.2.2.5. Elektronik Veri Transferi (EDI-Electronic Data Interchance) 86
3.2.2.6. Bilgisayarlar ve İnternet 87
3.3. İNTERNET'TE ELEKTRONİK TİCARET 88
3.3.1. İnternet’te Elektronik Ticaretin Gelişim Süreci ve Geleceği 88
3.3.2. Elektronik Ticaretin Ekonomik Boyutu 93
3.3.3. Elektronik Ticaretin Sosyal ve Kültürel Etkileri 96
3.3.4. Elektronik Ticarette Karşılaşılan Sorunlar 100
3.3.4.1. Finansal Sorunlar 101
3.3.4.1.1. Vergi Sorunları 101
3.3.4.1.2. Elektronik Ödeme Sistemleri 102
3.3.4.2. Yasal Sorunlar 104
3.3.4.2.1. Elektronik İmza 105
3.3.4.2.2. Yasa Dışı Yayınlar 106
3.3.4.2.3. Entelektüel Mülkiyetin Korunması 106
3.3.4.2.4. Güvenliğin Önemi 107
3.3.4.3. Altyapı Sorunları 108
3.3.5. Elektronik Ticaret Stratejileri 110
3.3.5.1. Geleneksel Stratejilerle Başlamak 110
3.3.5.2. Araştırma ve Geliştirmeden Yararlanmak 111
3.3.5.3. Siberuzay Araçlarını Kullanmak 112
3.3.5.4. Elektronik Ticaretin Gelişmesine Destek Sağlamak 113
4.ENFORMASYON TOPLUMU VE TÜRKİYE 115
4.1. TÜRKİYE’NİN ENFORMASYON TOPLUMUNA GEÇİŞ SÜRECİ 116
4.1.1. Türkiye’de Teknolojik Gelişme 117
4.1.1.1. Eğitim 118
4.1.1.2. Bilim 122
4.1.1.3. Teknoloji 124
4.1.2. Türkiye’de İnsani Gelişme ve Yaşam Kalitesi 129
4.1.3. Türkiye’nin Ekonomik Sistemi 134
4.1.4. Türkiye’nin Politik Sistemi 138
4.1.5. Türkiye’nin Kültürel Yapısı 141
4.1.6. Türkiye’nin Enformasyon Toplumuna Geçiş Stratejileri 143
4.2. TÜRKİYE’DE ELEKTRONİK TİCARET 147
4.2.1. Türkiye’de İnternet’in Tarihçesi 149
4.2.2. Türkiye İnternet Konusunda Dünyanın Neresinde 150
4.2.3. Türkiye’de İnternet Nereye Gidiyor 151
4.2.3.1. Bireysel İnternet Kullanımı 152
4.2.3.2. Kurumsal İnternet Kullanımı 156
4.2.4. Türkiye’de Elektronik Ticaretin Gelişimi ve Tahmini 160
4.2.5. Elektronik Ticaret Ve Türkiye’de Yürütülen Çalışmalar 162
SONUÇ ve ÖNERİLER 167
ÖZET 173
SUMMARY 175
TEŞEKKÜR 177
KAYNAKÇA 178
ÖZGEÇMİŞ 185