Eserin özgün adı: روش تفسیر قران Reveş-i Tefsir-i Kur’an Yayın Yönetmeni

Kurân’ın Kaynak Alınmasının Muhtelif Şekilleri

Tefsir ilminde Kurân ayetlerinden istifade etmenin muhtelif şekilleri vardır. Bir bakış açısına göre bu “kalıpsal” ve “içeriksel” olmak üzere ikiye ayrılır. Kalıpsal olarak bazen bir ayet başka bir ayetin müfessiri olabileceği gibi bazen de bir ayeti anlamak için ayetlerden oluşan bir mecmuaya ihtiyaç duymaktayız. Hatta bu bazen iki veya daha çok ayeti birbirinin yanına koyduğumuzda tek başına bu ayetlerin hiçbirisinden anlaşılmayan bir nokta onların tümünden anlaşılabilmektedir.⁷⁸⁵

Bazen bir ayeti anlamak için ona bağlı olan (öncesi ve sonrasındaki) ayetlerden istifade edilir. Bazen tefsire konu olan ayetle aynı içerikteki ayetlerden faydalanırız, bazen de incelenmekte olan ayetin manasının karşıt noktasını anlatan ayetlerden o ayetin anlatmak istediği mefhumu anlaya biliriz.⁷⁸⁶

Kurân’ın içerik olarak da kaynak oluşunun muhtelif şekilleri vardır. Burada bu muhtelif şekilleri iki kısımda kısaca açıklayacağız: “Tefsire konu olan ayetin öncesi ve sonrasındaki ayetlerden faydalanmak” ve “Tefsire konu olan ayetten ayrı olan ayetlerden istifade etmek” bunları “siyak” ve “gayri siyak” başlıkları altında izah edeceğiz.

a) Siyak

Siyakın tanımı, açıklaması, itibar derecesi ve çeşitleri daha önce tefsir kaideleri bahsinde kaleme alındı. Burada siyakın ayetlerin tefsirindeki çeşitli rollerine değineceğiz.