Ayetten Çıkan Sorunun Cevabına Ulaşmak
Bazen bir ayetin mazmunundan ortaya çıkan sorunun cevabında başka bir ayetten istifade edilmektedir. Örneğin; “Rabbimiz! Bizi doğru yola ilettikten sonra, kalplerimizi eğriliğe kaydırma…”859 ayetinde şu soru ortaya çıkmaktadır: Acaba Allah’ın kalpleri saptırması ve onları batıla kaydırması mümkün müdür? Fakat “Onlar eğrilip sapınca, Allah da kalplerini eğriltti. Allah, yoldan çıkan toplumu hidayete erdirmez.”860 ayetinde bu sorunun cevabı açık şekilde verilmiştir. Aynı şekilde “Senden önce gönderdiğimiz peygamberlere sor; Rahman’dan başka tapılan ilahlar mı var ettik?”861 ayetinin zahirinde Resul-i Ekrem (s.a.a), kendisinden önceki peygamberlere bir soru sormakla memur kılınıyor. Oysaki o Hazret (s.a.a) onların asrında yaşamıyordu ve onların sonuncusuyla (Hz. İsa ile) arasındaki zaman fasılası beş yüz yıl olarak rivayet edilmiştir. Burada şu soru karşımıza çıkmaktadır: Peygamberin (s.a.a), onlara sormasının keyfiyeti ne şekilde olmuştur? Eğer bu sorunun cevabı verilmezse ayetin zahirinden anlaşılan mananın doğruluğu ipham ve şüphe içinde kalacaktır. Bir rivayete göre “Ayetlerimizden bir kısmını kendisine gösterelim diye kulunu geceleyin Mescid-i Haram’dan çevresini kutlu kıldığımız Mescid-i Aksa’ya götüren (Allah), her eksiklikten uzaktır…”862 ayetinde gösterilen ayetlerden birisi de önceki peygamberlerin Peygamber Efendimizin (s.a.a) yanında toplanmalarıdır ki böylece yukarıdaki sorunun cevabı verilmiş olmaktadır.863
Kurân’ın kaynak olması bahsinin sonunda iki noktanın zikredilmesinin zaruri olacağını düşünüyoruz: Birincisi: Kurân ayetlerinin tefsirinde diğer ayetlerden faydalanmak sadece zikri geçen şekillerle sınırlı değildir ve biz bu alanda tümsel bir sayım sadedinde değiliz. İkincisi de: Kurân’ın, ayetleri anlamada kaynak oluşu, onun vahye dayalı içeriğinin mülahazasıyladır. Zaten bu bahiste anlatmaya çalıştığımız şekilde ayetlerin müfessiri olabilmektedir. Bazen Kurân-ı Kerim’den eski bir metin olması hasebiyle nüzul zamanında sözcüklerin kullanıldığı özel anlamları elde etme kaynağı olarak istifade etmek de mümkündür. Bu yönüyle de Kurân, lügat kaynaklarından biri sayılmaktadır. İleride lügat kaynaklarından bahsedeceğimiz bölümde bu konuya değineceğiz.
Dostları ilə paylaş: |