Eşleştirme Projesi tr 08 ib en 03

5.4Atık yönetimi için MET

Atık üretimini önlemek ve atıkların nihai miktarlarını azaltmak için aşağıda örnekleri verilmiş olan teknikler de dahil olmak üzere atık yönetim planları uygulanabilir:

• 
  Üretilen tortuları azaltmak için bir tortu master planının uygulanması.
  
• 
  Numune alma (örnekleme) sistemlerinin kapalı olarak kullanılması.
  
• 
  Temizleme ve montaj işlemlerinin sadece özel olarak inşa edilmiş ve bu işlem için ayrılmış alanlarda yapılması.
  
• 
  Drenaj için ayrılmış sistemlerin sağlanması.
  
• 
  Faaliyet sırasında katalizörün doğru şartlandırılması (conditioning) katalizörün ömrünü uzatacaktır.
  
• 
  Visbreaker besleme stoğunundaki sodyum içeriğinin denetimi kok oluşumunu azaltacaktır.
  
• 
  Prosesin optimizasyonu şartnameye uymayan ürün miktarını azaltacaktır ve dolayısıyla geri dönüşüm de azalmış olacaktır.
  
• 
  Kostik maddelerin yeterince geri dönüştürülmesi, tamamen kullanılmalarını sağlayacaktır.
  
• 
  Beton ve hurda metal gibi karışık atıkların ayrılması maliyet etkinliği bakımından çekici bir seçenek sunabilir (bazı bileşenler için daha ucuz imha olanakları bulunabilir) ve istenmeyen bileşenlerin riskini azaltmış olur.
  
• 
  Asbestli izolasyon için: Sıkıştırma ve ambalajlama için özel ekipman kullanılması.
  
• 
  Halen karşılaşıldığı durumlarda tetraetil kurşun ve tetrametil kurşun (TEK/TMK) içeren tartar ve tortular için: permanganat arıtımı TEK/TMK kalıntılarını giderir.
  
• 
  Yağlı katı maddeler (toprak) için: yağ çıkarıcı birimde yağların giderilmesi.
  
• 
  Nötrleştirme: polimerizasyon katalizörünün (H₃PO₄) kireç ile karıştırılması.
  
• 
  İmha işlemi öncesi buharlama, yıkama (flushing) ya da rejenerasyon için: kil ve kum filtreleri; katalizör.
  
• 
  Lağım sistemine giren katı maddeler yağ ile kaplanır ve yağlı tortu olarak API yağ/su arıtıcısı içinde birikirler. Katı maddelerin denetimi için mevcut yöntemlerden bazıları şunlardır: asfaltla kaplı kısımlarda sokak süpürme aracı kullanılması, asfaltlanmamış kısımların asfaltlanması, asfaltlanmamış kısımlara yer örtücü bitkilerin ekilmesi, lağımların içlerinin tekrardan kaplanması (astarlanması), hendeklerden ve toplama çukurlarından katı maddelerin temizlenmesi ve ısı eşanjörünün demet/balya (bundle) türü temizliği için kullanılan katı malzemenin, soğutma suyu içine yosun önleyici maddeler katılarak azaltılması.
  
• 
  Göreceli olarak daha temiz olan yağmur yüzeysuyunun proses akımlarından ayrılması, üretilen yağlı tortuların miktarını azaltabilir.
  

Atık işlemesi için MET belirlenmesinde dikkate alınacak teknikler şunlardır:

Çamur işlemesi:Çamurun miktarını ve kalıntı hidrokarbon içeriğini azaltmak amacıyla çamurun suyunun alınması, kurutulması ve/veya yakılması ve böylece daha sonradan oluşacak işleme ve bertaraf etme maliyetlerinden tasarruf sağlanması. Durultucu (decanter) kullanılarak uygulanan mekanik su alma işleminin ilkesi, santrifüj kuvveti ile su, yağ ve katı maddeler arasındaki yoğunluk farkını temel almaktadır. Termal işleme ilkesinin aşamaları, dolaylı ısıtma yoluyla buharlaşma ve/veya organik bileşenlerin termal oksidasyon ile imhasını temel almaktadır. Çamur yakımının ortamlar-arası etkileri Atık Yakma BREF dökümanında ele alınmıştır.

Durultucu santrifüjler: biyo-çamurların su alma işlemleri için en yaygın kullanılan ekipmandır. Biyo-çamurlar için münhasıran buharlı kurutucular kullanılır ve bu, yakma öncesi bir ön-işlem adımını oluşturur. Durultucu santrifüjler rafineri sektöründe çamurların su alma işlemlerinde ve yağ alma uygulamalarında yaygın olarak kullanılırlar; bu kullanımlar sabit tesisat vasıtasıyla ya da taşeronlar tarafından sunulan gezgin hizmetler olarak gerçekleştirilir. Suyu alınmış biyolojik ve yağlı çamurlar kurutma ve/veya yakma teknikleri kullanılarak ilaveten işlenebilirler; bu, neredeyse yağdan yoksun bir kalıntı oluşmasıyla sonuçlanır ve bu kalıntının birçok yararlı kullanım alanı bulunmaktadır.

Yağlı çamurlar için su alma: Sadece çamur keklerini, atık miktarı ve ilişkili bertaraf maliyetini azaltmak amacıyla tesis dışında bertaraf eden rafinerilerde uygulanır. Çimento fırınlarında, kömür ile çalışan elektrik santrallerinde, çamur yakmak için tahsis edilmiş yakma fırınlarında, belediye yönetimlerine ait yakma fırınlarında ve tehlike atık yakma fırınlarında bertaraf edilir. Güvenlik riski nedeniyle kurutma uygulaması rafineriler tarafından nadiren kullanılır. Çamurlar için yağ giderme ve su alma işlemi az miktarda katı, düşük çözünürlükte atık yaratır (santrifüj ve filtrasyon işlemi). Koklaştırma tesisine sahip olan rafineriler için bir seçenek de koklaştırma prosesinde yağlı çamurların tekrar kullanımıdır; bu, birimin kullanım için hazır bulunmasına ve son ürün için şartname koşullarına bağlıdır. Koklaştırma birimine sahip olan rafinerilerde yağlı çamurlar, atık su arıtımdan çıkan çamurlar ve atıklar koklaştırma biriminde (gecikmeli, sıvı ya da esnek koklaştırıcı türü birim) bertaraf edilebilir. Aynı zamanda kok üretimi yapılıyor ise, üretilen kokun kalitesi kabul edilebilir düzeyde olacaktır (rafineri dahilinde/haricinde yakıt olarak ya da başka amaçlar doğrultusunda malzeme olarak kullanımı ile ilgili olarak belirtilmiştir). Petrol ve gaz rafineri sektöründe katalizör gibi ikincil malzemelerden metallerin geri kazanımı ile ilgili teknikler Demir Esaslı Olmayan Metaller BREF dökümanında gösterilmiştir.

Kullanılmış katalizör yönetiminin hedefi çevresel ve sağlıkla ilgili etkileri minimuma indirmektir. Bu amaç doğrultusunda kullanılmış katalizörler dikkatli bir şekilde işlenirler, güvenli bir şekilde çıkarılırlar, dikkatli bir şekilde ambalajlanırlar ve tekrar aktivasyona ya da ıslah edilmeye gönderilirler. Kullanılmış katalizör yönetiminin ilkesi söz konusu malzemenin planlanmış, sıkı bir şekilde düzenlenmiş ve güvenilir bir biçimde işlenmesini sağlamaktır; bu genellikle ihtisas sahibi taşeronlar tarafından yürütülür (REF BREF dökümanı, Bölüm 4.27.3).

Katalitik kraking dahilinde kullanılan boşaltma yağındaki bulamaçdan (slurry) katalizörün ayrılması işleminin iyileştirilmesi için üç tür teknik uygulanmıştır. Sistemlerden biri yüksek voltajlı elektrik alanları kullanarak boşaltma yağındaki parçacıkların polarize edilmesini ve yakalanmasını temel almaktadır; ayırıcının aşağı taşan (underflow) sıvısında asılı kalan katalizör tozları geri döndürülerek reaktöre iletilirler. Diğer bir sistemde, boşaltma yağına ulaşabilen katalizör toz miktarı, reaktörde yüksek verimliliğe sahip siklonların kurulumu ile minimuma indirilebilir; bunlar boşaltım yağındaki katalizör toz kayıplarını rejeneratöre kaydırırlar; bunlar rejeneratörde herhangi bir partikül azaltma tekniği kullanılarak toplanabilir. Üçüncü bir yöntem ise ters yıkama (backwash) içeren mekanik filtre kullanımıdır.

MET 51: Atık yönetim planı

Atık üretimini önlemek, ve bunun uygulanabilir olmadığı durumlarda atık üretimini azaltmak için MET, atıkların tekrar kullanımı, geri dönüşümü, geri kazanımı ya da bertarafı için atık yönetim planının hazırlanması ve uygulanmasını sağlar. (REF BREF, Bölüm 5.1.8).

MET 52: Atık çamurlarının azaltılması ve arıtımı

İşlenmesi ya da bertaraf edilmesi gereken atık çamur miktarının azaltılması için MET, aşağıda gösterilen tekniklerden birinin ya da bu tekniklerin bir bileşiminin kullanılmasıdır (REF BREF, Bölüm 5.1.8):

Teknik__Tanım__Uygulanabilirlik'>Teknik	Tanım	Uygulanabilirlik
1. Çamurların ön-arıtımı	Nihai işlemden önce (örneğin akışkan yataklı bir yakma fırınında), hacimlerini azaltmak ve slop ekipmanlarından yağ geri kazanımı için çamurların suyu alınır ve/veya yağı alınır (örneğin santrifüj boşaltıcılar ya da buharlı kurutucular vasıtasıyla)	Genel olarak uygulanabilir
2. Çamurun proses birimlerinde tekrardan kullanımı	Bazı tür çamurlar (örneğin yağlı çamur) içerdikleri yağ miktarı nedeniyle ham maddenin bir parçası olarak rafineri birimlerinde (örneğin koklaştırma biriminde) prosese sokulabilirler.	Uygulanabilirlik, uygun arıtıma sahip birimlerde arıtım için olan gereksinim şartlarına uyan çamurlar ile sınırlıdır.

Bu MET sonuç bildirgesi REF BREF Bölüm 4.27.2’de verilen bilgileri temel almaktadır.

MET 53: Katalizör atığının azaltılması ve işlenmesi

Kullanılmış katı katalizör atığı üretiminin azaltılması içinMET, aşağıda gösterilen tekniklerden birinin ya da bu tekniklerin bir bileşiminin kullanılmasıdır:

Teknik	Tanım
1. Kullanılmış katı katalizör yönetimi	Katalizör olarak kullanılan (örneğin taşeronlar tarafından) malzemenin planlanması ve geri kazanım ya da tekrar kullanım için işlenmesi. Bu faaliyetler katalizör türü ve prosese göre değişir.
2. Boşaltılmış yağlı tortulardan katalizörün giderilmesi	Birimlerden (örneğin SKK) boşaltılmış yağlı çamurlar önemli oranda katalizör toz yoğunluğuna sahip olabilirler. Boşaltılmış yağın ham madde olarak tekrar kullanımından önce bu tozların ayırılmaları gerekir.

MET 54: Ürün işleme prosesinden kaynaklanan atıkların azaltılması

Kostik bir ürün işleme prosesinin kullanıldığı durumlarda atıkları ve atık su üretimini azaltmak için MET, basamaklı bir kostik solüsyon kullanmak ve kullanılmış kostik malzeme için küresel yönetim uygulamaktır; buna, uygun arıtma uygulandıktan sonra (örneğin ayırıcı kullanımı) geri dönüşüm de dahildir (REF BREF, Bölümler 5.16).