EtkiLİ ve güzel konuşma ders notlar

1. Diksiyon Sanatının Önemi ve Ses
Bilgi, birikim ve kabiliyetlerinizi ne kadar etkili ve gerektiği gibi kullanabiliyorsunuz?
İş ve özel yaşamda kendinizi doğru ifade edebilmek, yapılan işi iyi ve gerektiği gibi düzgün anlatabilmek, rolünü düzgün oynayabilmek başarınızı mutlaka artırır.
Dinletebilmek, ikna edebilmek, kabul edilmek, tercih sebebi olmak ve başarmak isteriz. Başarmak amacıyla ilk adım, düzgün ve anlaşılabilir iletişim kurabilmektir. Bunu yapmamıza olanak sağlayan ise konuşma becerimizdir.
Güzel konuşanlar bildikleri konu üstünde düşüncelerini, duyduklarını doğru tümceler kurup etkili kelimeler bularak söylerler, dinleyenleri kendilerine hayran bırakırlar. Belki de bu kişiler, konuşmalarını benzer güçte yazamazlar; fakat doğru ve etkili konuşma kabiliyetine sahiptirler.
Böylesine özel bir beceri olmasa da diksiyon sanatını öğrenerek gereken pratikleri yaparak anlatıma hazırlık yapmanın tekniklerini öğrenerek uygun, düzgün ve güzel konuşma başarılabilir.
"Herkes düşünme ve konuşma kabiliyetini kolaylıkla geliştirebilir."
Bu çalışmalarda yer alan birey, kişiliğini ve konuşma becerilerini tanır ve eksikliklerini görür. Dil çalışmalarıyla kendini geliştirme şansı bulur. Atölye çalışmalarında kendi konuşma becerilerine orantılı olarak, kendilerine özgü iletişim kabiliyetlerini profesyonel teknikler ve ipuçları ile geliştirir.
Günlük yaşantımızda kendini söz söyleme sanatına hazırlayabilmek adına daha çok çaba harcamayı öğre3nir. Rastgele bir konuyu, bir hadiseyi, bir işi düşünerek zihninde planlayarak doğru cümleler ile anlatmak için egzersiz yapar. Anlatımdan özgüveni artırmak için kendi kendine egzersiz yapmayı öğrenir.
Konuşmacı, önce kendi düşüncelerini düzenlememişse dinleyicilerin üstünde hâkim olarak onları arkasından sürükleyemez. Bu eğitim ile kendi düşüncelerinizi düzenleyip toplum içerisinde saygın ve büyüleyici bir konuşmacı olmanın yollarını öğreneceksiniz.
Dil ve Diksiyon
Latince’de “dictio” ve “distus” kelimelerinden Fransızca’ya “diction” biçimden geçmiş olan bu sözcük, Fransızca’dan da dilimize okunduğu gibi “diksiyon” biçimden alınmıştır. Bu kelimenin Latince anlamı “söz söylerken kelimelerin seçilip düzenlenerek fikirleri kolaylıkla anlatma tarzı” dır.
İnsanlar ile hayvanları ayıran en yüce nitelik düşünerek doğru ve manalı konuşmaktır. İnsan, sosyal bir varlıktır ve hayatını devam ettirmesi için farklı insanlarla iletişim kurmak zorundadır. İnsanlarla iletişim kurabilmek, duygu düşünce ve isteklerini doğru bir şekilde aktarabilmesi amacıyla kullanabileceği en önemli araç ise “dil”dir. İşte bu öğe konuşmanın da dinamiğini oluşturur.
Rastgele bir dili konuşmak sadece o dil üzerinde birtakım temel bilgilere sahip olmak, dilin kelime kadrosunu bilmek ve iletişim kurmaktan oluşmamaktadır. Dilin düzgün ve anlamlı kullanılması da oldukça önemlidir. Dilin seslerini düzgün telaffuz edebilmek ve kelimeleri düzgün seçerek yerinde kullanabilmek de başlı başına bir sanattır. İşte bu sebeple de “söz söyleme sanatı” ilk çağlardan gelen toplumlar arasında bir meslek hâline gelmiştir.
Şüphesiz konuşmayı var eden ses, dilin doğmasında temel elemandır. İnsan düşünce, duygu ve coşkularını kendi vücudunda yer alan ses yardımıyla söze çevirerek başkalarına anlatabilir. Fakat bu söze dönüştürme eylemi doğal yollarla gerçekleşmez. Nasıl ki bir müzik aletini çalmak için nota ile o aletin üstünde çalışıp çaba sarf etmek gerekiyorsa toplum karşısında söz söylemeyi öğrenmek için de önce metinler üstünde çalışarak emek harcamak gerekir.
Toplum olarak daha düzgün bir Türkçe konuşabilmek için gösterilen birbirinden anlamlı çaba ve arayışlar, diksiyona duyulan ilgi ve ihtiyacın boyutlarını farklılaştırmış ve gelişmesine yardım etmiştir.
Topluluk karşısında başarılı bir biçimde söz söylemek, güçlüklerle hatta başarısızlıklarla karşılaşıldığında dahi ümitsizliğe düşmemek takdir edilmesi gereken bir yetenektir. Profesyonel ve saygın olmak isteyen her meslek sahibinin diksiyon pratiği yapmaya ihtiyacı vardır. Onlar bu işin kolayına kaçarlarsa hataya düşerler. Bu sebeple vermek istedikleri mesajlarda yeterince başarılı olamazlar.
Konuşurken yapılan ifade hataları büyük oranda diksiyon derslerine başladıktan sonra fark edilir.
Bir zanaat olan “güzel konuşma” ya çalışmayı yani diksiyon alıştırmaları yapmayı, kimi insanlar bir taklitçilik veya bir fazlalık olarak görürler. Diksiyon alıştırmaları başlangıçta size ve etrafınızdakilere komik gelebilir ama yılmadan sabırla bu alıştırmalara devam ederseniz bu duruma alışacak ve ödülünü elbet alacaksınız. Hem doğru ve etkileyici konuşacak hem de topluluk karşısında daha rahat hareket edebilme yeteneği kazanacaksınız.
Kekemeliğin önüne geçmek için Cicero’nun ağzına çakıl taşları doldurarak ne kadar büyük bir çaba sarf ettiğini ve bu yolla başarıya ulaştığını birçoğumuz bilir. Diksiyon, meclis kürsüsünde konuşma yapan milletvekilleri kadar söz sanatını meslek edinmiş öğretmen, avukat, gazeteci gibi pek çok meslek sahibine de büyük fayda sağlar.
Söylenebilir ki hemen hemen çoğu kişi, bir toplulukta konuşma ihtiyacı olduğu için diksiyonuna dikkat etmesi gerekir. Diksiyon, doğru ve güzel konuşmayı öğrenmenizi amaçlar. Bu hedef için de çaba sarf etmek gerekir.