##num= 11// level= 1// sumtest=35 //name =Zülalların mübadiləsi, həzmi, sorulması. Amin turşuların aralıq mübadiləsi, ammonyakın zərərsizləşdirilməsi//
1. Keratin orqanizmdə hansı funksiyanı yerinə yetirir?
A) Hormonal funksiyanı
B) Energetik funksiyanı
C) Nəqliyyat funksiyanı
D) Qoruyucu funksiyanı
E) Struktur funksiyanı
2. 450 q zülalın tam parçalanmasından nə qədər enerci ayrılır?
A) 792 kC
B) 7921 kC
C) 6061 kC
D) 8030 kC
E) 7920 kC
T 2
3 . Zülal molekulunda peptid və disulfid rabitələrindən başqa çoxlu miqdarda hidrogen rabitələri də vardır. Hidrogen rabitəsinin əmələ gəlməsi haqqında deyilən fikirlərdən hansılar doğrudur?
I Hidrogen rabitəsinin əmələ gəlməsində >NH və C=O qrupları iştirak edir.
II >NH və C=O qrupları bir- birini cəzb edərək oksigen və azot atomları arasında hidrogen körpücüyü əmələ gəlir.
III Hidrogen körpücüyü zülal molekulunda olan kovalent rabitələrə nisbətən 10- 12 dəfə zəifdir.
IV Polipeptid zəncirdə olan C=O qrupunun elelktromənfiliyi adi keton qruplarına nisbətən daha kiçik olur.
A ) II, IV
B) I, III
C) yalnız I
D) I, II, III
E) III, IV
4 . Aşağıda verilmiş mülahizələrdən hansı doğrudur?
I Mühitin pH- ı bir az dəyişdikdə bəzi zülallar öz ilkin xassələrini itirirlər
II Amin turşuların qeyri polyar qrupları bir- birinə yaxın yerləşdikdə, onlar onlar arasında molekuldaxili cazibə qüvvələri yaranır (Vander- Vaals)
III Disulfid rabitələrin parçalanması reduksiyaedicilərin təşkili ilə gedir. Bu zaman sistein iki hidrogen qəbul edərək sistin qalıqlarına çevrilir.
A ) I, III B) I, II C) yalnız II D) II, III E) yalnız I
5. Canlıların tərkibinə zülallardan başqa cüzi miqdarda xirda molekullu peptidlərə rast gəlinir. Belə peptidlər zülalların sintez və ya parçalanma məhsulu deyil. Həmin peptidlər verilmiş variantı seçin.
I Pantoten turşusu
II Qlutation
III Karnozin
IV Anserin
V Sistein
A ) II, IV, V
B) II, III
C) I, III, V
D) I, II, III, IV
E) I, III, IV
6 . Nukleoproteidlərə uyğun olan mülahizələrin ardıcıllığını seçin.
I 1869 – cu ildə Mişer hüceyrə nüvəsində kəşf etmişdir
II Onurğalı və onurğasız heyvanların əzələlərində olan tənəffüs piqmentidir
III Zülali hissəsi əsasən protamin və histonlardan ibarətdir
IV Metal atomuna malikdirlər
V Prostetik qrupları nuklein turşuları adlanır
A) 1, 2, 5
B) 2, 5
C ) 2, 4
D) 1, 3, 5
E ) 3, 4, 5
7 . İnsulin haqqında deyilən fikirlərdən hansı variantda düzgün seçilmişdir?
I İnsulin molekulu disulfid rabitəsi vasitəsilə birləşmiş 2 polipeptid zəncirdən ibarətdir
II Molekulu təşkil edən zəncirlərin birində 21, digərində isə 30 amin turşu qalığı var
III Zəncirlərdən birincisi B, ikincisi D hərfləri ilə işarə edilir
IV İnsulin haqqında ilkin məlumatı 1956 – cı ildə F. Senger söyləmişdir
A ) I, III
B) I, II, III
C) II, III, IV
D) II, IV
E) I, II, IV
8 . Zülalların quruluşu verilmiş düzgün variantı seçin.
I birincili
II ikincili
III üçüncülü
IV dördüncülü
V beşincili
A ) I, III, V
B ) I, II, IV, V
C ) II, IV, V
D ) I, II, III, IV
E ) II, IV
9 . Yalnız mürəkkəb zülallardan ibarət olan sıranı seçin.
1 . metalloproteidlər
2 . protaminlər
3 . qlikoproteidlər
4 . histonlar
5 . qlütelinlər
6 . xromoproteidlər
7 . lipoproteidlər
8 . nukleoproteidlər
9 . elastinlər
A) 6, 7, 8
B) 1, 2, 4, 5, 9
C) 2, 3, 5, 7
D) 1, 2, 6, 7, 8
E) 1, 4, 7, 8
10 . Hemoqlobin haqqında deyilən fikirlərdən doğru olanı seçin.
1 . Qırmızı qan cisimciklərinin- eritrositlərin tərkibinə daxil olan zülali maddələrdir
2 . Hər bir eritrositdə 280 milyona qədər hemoqlobin molekulu olur
3 . Molekul çəkisi təxminən 64.450- dir
4 . Hemoqlobin molekulunda 3 atom dəmir vardır.
A ) 1, 2, 3, 4
B) 2, 3, 4
C) 1, 2, 3
D) 1, 3
E) 2, 4
11 . Yumurta sarısının tərkibində olan fosfoproteidlər bir neçə fraksiyanın qarışığıdır. Bu fraksiyalara aiddir.
I Vitelin
II Vitellenin
III Vitin
A ) 2, 3
B) 1, 2
C) yalnız 2
D) 1, 2, 3
E) 1, 3
12 . Mövcud olan 64 kodondan 3 – ü “ mənasız ” hesab edilir. Bu kodonlar hansı variantda düzgün göstərilib.
1 . UAA
2 . UAQ
3 . UQA
4 . UQQ
A ) 2, 3, 4
B) 1, 2, 3
C) 1, 3, 4
D) 1, 4
E) 2, 3
13 . M. H. Xoqland, M. Stevenson və E. Kellerin fikirlərinə görə əsasən zülalların sintezində “ adaptor ” funksiyasını hansı RNT oynayır?
I m – RNT
II r – RNT
III n - RNT
A ) I
B) II
C) III
D) I, II
E) II, III
14 . Zülalları digər birləşmələrdən fərqləndirən xüsusiyyətlər hansı variantda düzgün göstərilib?
I Zülal strukturunun saysız – hesabsız müxtəlifliyi
II Fiziki və kimyəvi çevrilmələri
III Zülalların molekuldaxili çevrilmələri
IV Biokatalitik xassələrin olması
V Xarici amillərin təsirindən molekul konfiqurasiyasının dəyişilməsi.
A ) 1, 2, 3, 4, 5
B) 2, 3, 4, 5
C) 1, 2, 3
D) 1, 3, 4, 5
E) 3, 4, 5
15 . Verilmiş mülahizələrdən kazeine aid olmayanları ardıcıl olaraq göstərin.
1 Kazeinin peptid zəncirində serin ve treonin bir – biri ilə disulfid rabitəsi vasitəsilə birləşir
II Kazeinin peptid zəncirində serin ve treonin bir – biri ilə fosfodiefir rabitəsi vasitəsilə birləşir
III Kazeinin eynimolekul çəkili zülal fraksiyasından ibarətdir
IV Kazein müxtəlif molekul bir neçə zülal fraksiyasından ibarətdir
A ) 2,3
B ) 2, 4
C ) 1, 4
D ) 1, 3
E ) heç biri
16 . Qan zərdabı hansı komponentlərdən ibarətdir?
1 . α - qlobulinlər
2 . β – qlobulinlər
3 . γ – qlobulinlər
A ) 2, 3
B ) 1, 2
C ) 1, 2, 3
D ) 1, 3
E ) yalnız 2
17. Diaminmonokarbon turşularinin karboksilsizləşməsi nəticəsində orqanizmdə əmələ gələn ptomainləri göstərin.
1 - kodaverin
2 - alanin
3 - propion turşusu
4 - histamin
5 - süd turşusu
6 - tetrametilen diamin. Putressin
A) 4, 5
B) 2, 3
C) 1, 3
D) 1, 4, 6
E) 2, 5
18. Zülal molekulunda peptid və disulfid rabitələrindən başqa çoxlu miqdarda hidrogen rabitələri də vardır. Hidrogen rabitəsinin əmələ gəlməsi haqqında deyilən fikirlərdən hansılar doğrudur?
I Hidrogen rabitəsinin əmələ gəlməsində >NH və C=O qrupları iştirak edir.
II >NH və C=O qrupları bir- birini cəzb edərək oksigen və azot atomları arasında hidrogen körpücüyü əmələ gəlir.
III Hidrogen körpücüyü zülal molekulunda olan kovalent rabitələrə nisbətən 10- 12 dəfə zəifdir.
IV Polipeptid zəncirdə olan C=O qrupunun elelktromənfiliyi adi keton qruplarına nisbətən daha kiçik olur.
A) yalnız I
B) I, III
C) I, II, III
D) II, IV
E) III, IV
19.İnsulin haqqında deyilən fikirlərdən hansı variantda düzgün seçilmişdir?
I İnsulin molekulu disulfid rabitəsi vasitəsilə birləşmiş 2 polipeptid zəncirdən ibarətdir
II Molekulu təşkil edən zəncirlərin birində 21, digərində isə 30 amin turşu qalığı var
III Zəncirlərdən birincisi B, ikincisi D hərfləri ilə işarə edilir
IV İnsulin haqqında ilkin məlumatı 1956 – cı ildə F. Senger söyləmişdir
A ) II, III, IV
B) I, II, III
C) I, II, IV
D) II, IV
E) I, III
T3
20. 1932 - ci ildə Krebsin qara ciyər kəsikləri ilə apardığı təcrübələrin nəzəriyyəsinə əsasən ornitin dövranın ardıcıllığı hansıdır?
1 - sirtullinin sintezi
2 - karbamilfosfatın sintezi
3 - arqinin - kəhrəba turşusunun sintezi
4 - ornitinin, sidik cövhərinin sintezi
5 - arqininin sintezi
6 - qlutamin turşusunun sintezi
7 - asetil –KoA - sintezi
8 - imin propion turşusunun sintezi
9 - sistationun sintezi
A) 1, 3, 7, 8, 9
B) 2, 1, 6, 7, 8
C) 2, 1, 3, 5, 4
D) 4, 5, 6, 7, 8
E) 5, 6, 7, 8, 9
21. Zülalların biosintezinin ardıcıllığı hansıdır?
1 - kodonların, antikodonların təsir mexanizmi
2 - DNT - dən ribosomlara məlumatın məlumat RNT vasitəsilə verilməsi
3 - translyasiya, transkripsiya prosesləri
4 - peroksid nəzəriyyəsi, oksigenin aktivləşdirilməsi
5 - oksidazalar, reduktazalar
6 - fosfoqlükomutaza
7 - uridindifosfoqlükoza
A) 2, 5, 7
B) 1, 4, 6
C) 1, 2, 3
D) 3, 4, 5
E) 2, 3, 7
22. Aşağıda verilmiş amin turşuları ardıcıl olaraq uyğunlaşdırın. .
I Əvəz olunmayan aminturşular
II Əvəz olunan aminturşular
1 . Treonin
2 . Qlisin
3 . Lizin
4 . Metionin
5 . Serin
6 . İzoleysin
7 . Tirozin
8 . Prolin
9. Fenilalanin
A ) I – 2, 4, 6, 8; II – 1, 3, 5, 7, 9
B ) I – 1, 2, 7, 8; II – 3, 4, 5, 6, 9
C ) I – 1, 3, 4, 6, 9; II – 2, 5, 7, 8
D ) I – 2, 3, 7, 9; II – 1, 4, 5, 6, 8
E ) I – 1, 2, 4, 5, 7; II – 3, 6, 8, 9
23. Verilmiş təsnifata əsasən ardıcıl olaraq zülalları qeyd edin .
I Monoaminmonokarbon turşusu
II Monoamindikarbon turşusu
III Diaminmonokarbon turşusu
1 . Qlisin
2 . Alanin
3 . Asparagin
4 . Leysin
5 . Qlutamin
6 . Lizin
7 . Arginin
A ) I – 2, 5, 7; II – 1, 4; III – 3, 6
B ) I – 1, 4; II – 3, 5, 6; III – 2, 7
C ) I – 1, 2, 4; II – 3,5; III – 6, 7
D ) I – 3, 5; II – 1, 4; III - 2, 6,7
E ) I – 1; 6; II – 5, 7; III – 2, 3, 4
T 4
24 . Aşağıda verilmiş təbii peptidlərə xas olan xüsusiyyətləri ardıcıl olaraq göstərin.
I Qlutation
II Karnozin
III Anserin
1 . Hüceyrələrdə geniş yayılmış spesifik funksiyalı tripeptiddir
2 . Quşların və balıqların əzələsində olur, tərkibə β - alanin daxildir
3 . Məməlilərin əzələsində olur, tərkibində β - alanin olur
4 . Tərkibinə qlisin, sistein, qlutamin turşusu daxildir
5 . Eritrositlərdə, qaraciyərdə, böyrəküstü vəzilərdə nisbətən daha çox olur.
A ) I – 1, 5; II – 4; III – 2, 3
B ) I – 1, 3; II – 2, 4; III – 5
C ) I – 1, 2; II – 3, 5; III – 4
D ) I – 1, 4; II – 2, 5; III – 3
E ) I – 1, 4, 5; II – 3; III – 2
25 . Zülalların quruluşuna əsasən molekul konfiqurasiyasını ardıcıl olaraq qeyd edin.
Zülallar
I Birincili quruluş
II İkincili quruluş
III Üçüncülü
IV Dördüncülü
Zülal molekullarının konfiqurasiyası
1 . Spiralvari
2 . Düzxətli
3 . Müxtəlif polipeptid zəncirinin bir zülal molekulu şəklində birləşməsi
4 . Yumaqşəkilli
A ) I – 3; II – 4; III – 1; IV – 2
B ) I – 1; II – 2; III – 3; IV - 4
C ) I – 3; II – 1; III – 2; IV – 4
D ) I – 2; II – 1; III – 4; IV – 3
E ) I – 2; II – 4; III – 3; IV – 1
26. Bəzi zülalların izoelektrik nöqtələrinin müqayisəsini əks etdirən düzgün uyğunluq hansıdır?
I Pepsin
II Qlobin
III Lizosim
IV Hemoqlobin
V Prolaktin
VI Ribonukleaza
1 . 7.5
2 . 5.7
3 . 1
4 . 4.1
5 . 9.45
6 . 10.5
7 . 6.7
8 . 5.9
9 . 4.1
A ) I – 8; II – 4; III – 6; IV – 7; V – 1; VI – 2
B ) I – 2; II – 4; III – 5; IV – 8; V – 1; VI – 3
C ) I – 1; II – 2; III – 3; IV – 7; V – 5; VI – 8
D ) I – 3; II – 1; III – 6; IV – 7; V – 2; VI – 5
E ) I – 3; II – 8; III – 9; IV – 5; V – 2; VI – 4
27 . Zülal hissəciklərinin formasına görə verilmiş zülalları ardıcıl olaraq qeyd edin .
I Qlobulyar zülallar
II Fibrilyar zülallar
1 . miozin
2 . keratin
3 . albumin
4 . qlobulin
5 . hemoqlobin
6 . fibroin
7 . kallogen
8 . elastin
A ) I – 2, 4, 5, 8; II – 1, 3, 6, 7
B ) I – 1, 3, 6; II – 2, 4, 5, 7, 8
C ) I – 3, 4, 6, 7; II – 1, 2, 5, 8
D ) I – 1, 2, 3, 4; II – 5, 6, 7, 8
E ) I – 3, 4, 5; II – 1, 2, 6, 7, 8
28 . Düzgün uyğunluğu göstərin.
I Protaminlər
II Histonlar
III Albuminlər
IV Qlobinlər
1. Heyvan və bitkilərin bütün toxumalarında geniş yayılmış zülalai maddələrdir, distillə edilmiş suda həll olur
2. Tərkibində 20 – 30% - ə qədər diaminmonokarbon turşuları vardır, əsasən timus vəzində və eritrositlərdə olur
3. Qələvi xassəli zülali maddələrdir, tərkibində 80% - ə qədər diaminmonokarbon turşuları vardır
29. Aşağıdakı variantlardan hansı uyğunluğu düzgün əks etdirir?
Aminturşular
I Alanin
II Sistein
III Qlisin
IV Lizin
V Tirozin
Kodonlar
1 . UQU, UQS
2 . AAA , AAQ
3 . UAU , UAS
4 . QSU , QQS , QSA , QSQ
5 . QQU , QQS
A ) I – 4; II – 2; III - 3; IV – 5; V – 1
B ) I – 2; II – 3; III – 5; IV – 1; V – 4
C ) I – 5; II – 4; III – 1; IV – 3; V – 2
D ) I – 4; II – 1; III – 5; IV – 2; V – 3
E ) I – 1; II – 5; III – 2; IV – 3; V – 4
30 . Zülalların kimyəvi tərkibinə daxil olan elementlərin faizlə miqdarı hansı variantda düzgün göstərilmişdir.
I Karbon
II Hidrogen
III Oksigen
IV Azot
V Kükürd
1 . 0.3%
2 . 50.6 – 54.5%
3 . 6.5 – 7.3%
4 . 21.5 – 23.5%
5 . 15 – 17%
A ) I – 1; II – 5; III – 2; IV – 3; V – 4
B ) I – 2; II – 3; III – 5; IV – 1; V – 4
C ) I – 5; II – 4; III – 1; IV – 3; V – 2
D ) I – 4; II – 2; III - 3; IV – 5; V – 1
E ) I – 2; II – 3; III – 4; IV – 5; V – 1
31. Mikrostrukturlarına və həllolma qabiliyyətinə görə zülalların təsnifatını əks etdirən düzgün uyğunluq hansıdır?
I Fibrilyar zülallar
II Qlobulyar
1 . Miozinlər
2 . Qlobulinlər
3 . Keratinlər
4 . Elastinlər
5 . Albuminlər
6 . Qlikoproteidlər
7 . Kallogenlər
8 . Histonlar
A ) I – 3, 5, 8 ; II – 2, 4, 6
B ) I – 2, 4, 8; II – 1, 3, 5, 7
C ) I – 3, 5, 6, 7; II – 1, 2, 4, 8, 9
D ) I – 5, 6, 7, 8, 9; II – 1, 2, 3, 4
E ) I – 1, 3, 4, 7, 9; II – 2,5
32 . Verilmiş təsnifata əsasən ardıcıl olaraq zülalları qeyd edin .
I Monoaminmonokarbon turşusu
II Monoamindikarbon turşusu
III Diaminmonokarbon turşusu
1 . Qlisin
2 . Alanin
3 . Asparagin
4 . Leysin
5 . Qlutamin
6 . Lizin
7 . Arginin
A ) I – 1; 6; II – 5, 7; III – 2, 3, 4
B ) I – 1, 4; II – 3, 5, 6; III – 2, 7
C ) I – 2, 5, 7; II – 1, 4; III – 3, 6
D ) I – 3, 5; II – 1, 4; III - 2, 6,7
E ) I – 1, 2, 4; II – 3,5; III – 6, 7
33 . Aşağıda verilmiş amin turşuları ardıcıl olaraq uyğunlaşdırın. .
I Əvəz olunmayan aminturşular
II Əvəz olunan aminturşular
1 . Treonin
2 . Qlisin
3 . Lizin
4 . Metionin
5 . Serin
6 . İzoleysin
7 . Tirozin
8 . Prolin
9. Fenilalanin
A ) I – 1, 2, 4, 5, 7; II – 3, 6, 8, 9
B ) I – 1, 2, 7, 8; II – 3, 4, 5, 6, 9
C ) I – 2, 4, 6, 8; II – 1, 3, 5, 7, 9
D ) I – 2, 3, 7, 9; II – 1, 4, 5, 6, 8
E ) I – 1, 3, 4, 6, 9; II – 2, 5, 7, 8
34. Təbii peptidlərin mənşələrindən və təsir xüsusiyyətlərindən asılı olaraq hansı qrupa aid olduğunu əks etdirən düzgün uyğunluq hansıdır?
I Hormonal aktivliyə malik olan peptidlər
II Həzm prosesində iştirak edən peptidlər
III Qan zərdabının α – qlobulin fraksiyasına daxil olan zülallardan əmələ gələn peptidlər.
1 . Kallidin
2 . Kalsitam
3 . Bradikinin
4 . Statinlər
5 . Sekretin
6 . Oksitosin
7 . Qlükoqon
8 . Qastrin
9 . Ankiotenzim
10 . Liberinlər
a ) I - 1, 5, 4; II – 2, 6,7 ; III – 3, 9, 10
b ) I - 1, 5, 4, 7; II – 2, 6, ; III – 3, 9, 10
c ) I – 2, 4, 5; II – 3, 5, 7; III – 6, 8, 9, 10
d ) I – 2, 4, 6, 7, 10; II – 5, 8; III – 1, 3, 9
e ) I – 2, 4, 5; II – 3, 5, 8; III – 6, 7, 9, 10
A) I - 1, 2, 3, 7; II - 4, 5, 6
B) I - 1, 2, 5, 6; II - 3, 7, 4, 5
C) I - 2, 3, 5, 7; II - 3, 4, 5, 6
D) I - 3, 7, 5, 6; II - 2, 4, 5, 6
E) I - 1, 2, 3, 5; II - 4, 6, 7
35. Mikrostrukturlarına və həllolma qabiliyyətinə görə zülalların təsnifatını əks etdirən düzgün uyğunluq hansıdır?
I Fibrilyar zülallar
II Qlobulyar
1 . Miozinlər
2 . Qlobulinlər
3 . Keratinlər
4 . Elastinlər
5 . Albuminlər
6 . Qlikoproteidlər
7 . Kallogenlər
8 . Histonlar
A ) I – 3, 5, 6, 7; II – 1, 2, 4, 8, 9
B ) I – 2, 4, 8; II – 1, 3, 5, 7
C ) I – 1, 3, 4, 7, 9; II – 2,5
D ) I – 5, 6, 7, 8, 9; II – 1, 2, 3, 4
E ) I – 3, 5, 8 ; II – 2, 4, 6
Dostları ilə paylaş: |