9. Standartlaştırılmış Şartlar. 10. İş Tanımları Yapılması. 11. İş Dağıtımı Ve Standart Şartlar Açısından Benzerlik Olması. 12. Verimlilik Uygulaması.
9. Standartlaştırılmış Şartlar. 10. İş Tanımları Yapılması. 11. İş Dağıtımı Ve Standart Şartlar Açısından Benzerlik Olması. 12. Verimlilik Uygulaması.
2.2. Yönetim Süreci Yaklaşımı
Klasik yönetimin teorisinin bilimsel yönetim yaklaşımından sonra ikinci bir yaklaşımı olan yönetim süreci yaklaşımını Fransa doğumlu (1841–1925) Henri FAYOL yapmış ve Avrupa da çağdaş yönetim düşüncesinin öncüsü olmuştur. Fayol yönetimi ilk kez işlevsel bir süreç olarak düşünmüş ve işletmedeki faaliyetleri, işletme işlevleri ve yönetim işlevleri olarak ikiye ayırarak daha önce yalnızca teknik açıdan incelenen yönetim olayına yeni bir boyut daha kazandırmıştır. Fayol’un yönetime ikinci bir katkısı da, bir takım yönetim ilkeleri ortaya koyarak bunları açıklamıştır.
Henri FAYOL'un İşletme Faaliyetleri ile ilgili Görüşleri
Henri FAYOL işletmede yürütülen faaliyetleri altı alt kısımda incelemiştir:
1.Teknik Faaliyetler. Teknik faaliyetler içinde üretim, imalat, koordinasyon, tamir, bakım vb, işler yer alır. Teknik faaliyetlerin sayısı, miktarı, özellikleri teknik elemanların yaptığı işler olarak önemli olduğunu belirtirken teknik yetenek üzerinde durmaktadır
2.Ticari Faaliyetler. Ticari faaliyetler temelde kâr sağlamak için genellikle alım-satım ve mübadele gibi faaliyetleri içerir. Ticari faaliyetler sonucunda kâr sağlanmaktadır, sadece üretmek yeterli değildir.
3. Finansal Faaliyetler. Üretimin gerçekleştirilmesi sürecinde üretim faktörlerinin işletmeye kazandırılması işçilere ödenecek ücretler ve sair giderler için finansa yani paraya ihtiyaç vardır. Bu açıdan finansal kaynaklan bulmak ve bu kaynakları ihtiyaçlar açısından dengeli bir şekilde dağıtmak gereklidir.
3. Finansal Faaliyetler. Üretimin gerçekleştirilmesi sürecinde üretim faktörlerinin işletmeye kazandırılması işçilere ödenecek ücretler ve sair giderler için finansa yani paraya ihtiyaç vardır. Bu açıdan finansal kaynaklan bulmak ve bu kaynakları ihtiyaçlar açısından dengeli bir şekilde dağıtmak gereklidir.
4. Emniyet Faaliyetleri. İşletmede çalışanların, ürün ve satın alınan üretim faktörlerinin; yangın, hırsızlık, su baskını gibi tehlikelere karşı korunmasıdır.
5. Muhasebe Faaliyetleri. Bu faaliyetler defter tutma, raporlama, bilânço, maliyet hesapları, kâr- zarar tabloları hazırlama, istatistikler yapma gibi faaliyetlerdir.
6. Yönetim Faaliyetleri. Fayol yukarıda sözü edilen faaliyetlerin önemli olduğunu vurgularken yönetim faaliyetlerinin en önemli bir iş olduğunu ve işletmenin başarısında vazgeçilmez bir unsur olduğunu belirtmiştir.
1. İş bolümü ve Uzmanlaşma: İşbölümü aynı çabayla daha fazla üretim yapmak için uygulanan bir sistemdir. Klasik uzmanlaşma fikrinin temelini teşkil eden uzmanlaşma giderleri azaltır, çıktıları arttırır ve iş eğitimini kolaylaştırır. Uzmanlaşma, kişi ve grupları işletme faaliyetlerinde en iyi şekilde istihdam etmedir.
2. Yönetim Birliği: Bu ilke aynı amaca dönük faaliyetler için bir plan ve bir üst olmasını ifade eder.
3. Merkezileşme İlkesi: Yöneticilerin ellerinde yetkileri bulundurma veya yetkileri alt basamaklara devretme merkezileşme-merkezleşmeme olarak tanımlanabilir.
4. Yetki ve Sorumluluk İlkesi: Bu ilke yöneticilerin sorumlulukları ile kullandığı yetki arasında ilişki olmasını belirtmektedir. Fayol yetkiyi "emir verme hakkı ve itaat sağlama gücü" olarak tanımlar. Sorumluluk, korkulan ve yetki ise peşinden koşulan bir kavram olmakta ve yetki ve sorumluluk denkliği istenen bir durumdur.
4. Yetki ve Sorumluluk İlkesi: Bu ilke yöneticilerin sorumlulukları ile kullandığı yetki arasında ilişki olmasını belirtmektedir. Fayol yetkiyi "emir verme hakkı ve itaat sağlama gücü" olarak tanımlar. Sorumluluk, korkulan ve yetki ise peşinden koşulan bir kavram olmakta ve yetki ve sorumluluk denkliği istenen bir durumdur.
5. Hiyerarşi İlkesi: Fayol hiyerarşinin en üst kademeden en alt kademeye kadar uzanan kumanda zinciri olduğunu belirtmiştir. Bu zincir emir ve haberlerin aşağı inmesi ve bazı bilgilerin yukarı çıkması ile emir komutada birlik sağlamak için gereklidir.
6. Kumanda Birliği İlkesi: Fayol bu ilke ile her astın bir üste bağlı olmasını, bir üstten emir almasını ve bir üste hesap vermekle yükümlülüğünü ifade eden kumanda birliği ilkesine büyük önem vermiştir. Böylece kargaşa ve çatışma oluşturacak durumlar en aza indirilecektir.
6. Kumanda Birliği İlkesi: Fayol bu ilke ile her astın bir üste bağlı olmasını, bir üstten emir almasını ve bir üste hesap vermekle yükümlülüğünü ifade eden kumanda birliği ilkesine büyük önem vermiştir. Böylece kargaşa ve çatışma oluşturacak durumlar en aza indirilecektir.
7. Disiplin: Fayol her işletme için vazgeçilmez olan disiplini "İtaat, çalışkanlık, enerji, davranış ve organizasyonla kişiler arasında sözleşme hükümlerine saygı olarak düşünmüştür." Fayol disiplin sağlamada (1) her kademede yeterli ve başarılı yöneticilerin bulunmasının (2) görev sorumluluk ve hakların açık ve seçik olarak belirlenmiş olmasının, müeyyidelerin cezalarının açık bir şekilde uygulanmasının üzerinde durmuştur.
