GüMRÜk yönetmeliĞİ BİRİNCİ kisim genel Hükümler

Taşıma belgeleri

Madde 123- Deniz yoluyla yapılan taşımalarda geminin kaptanı veya donatanı veya mümessili tarafından yükletene taşıma belgesi olarak konşimento verilir. Konşimentoda aşağıda yazılı bilgiler bulunur.
a) Taşıyanın adı ve soyadı veya ticaret unvanı,
b) Kaptanın adı ve soyadı,
c) Geminin adı ve tabiyeti,
d) Yükletenin adı ve soyadı veya ticaret unvanı,
e) Alıcının adı ve soyadı veya ticaret unvanı,
f) Yükleme limanı,
g) Boşaltma limanı veya buna dair talimat alınacak yer,
h) Gemiye yüklenen veya taşınmak üzere teslim alınan malların cinsi, ölçüsü, sayı veya tartısı, markaları ve dıştan belli olan hal ve mahiyetleri,
ı) Navluna ait şartlar.
Eşya, boşaltma limanında konşimentoda teslim edileceği gösterilen ve bir nüshasını taşıyan kimseye ve eğer konşimento emre muharrer ise ciro ile devralmış şahsa teslim olunur. Bu kimseler malı almak için lazım gelen vasıfları haiz sayılır.
Kara nakliyatında taşıyıcılar tarafından konşimento yerine düzenlenen belgeye yük senedi (CMR) denilir. Bunlarda da aşağıda yazılı bilgiler bulunur:
a) Alıcının adı, soyadı veya ticaret unvanı ve adresi, eşyanın gönderildiği yer ve taşıma senedinin emre yazılı olması isteniyorsa emrine şerhi,
b) Taşınacak eşyanın cinsi, ağırlığı veya adedi, paket halinde iseler paketlere yazılı numaraları ve işaretleri ve ambalajın şekli ve niteliği,
c) Gönderenin adı, soyadı veya ticaret unvanı ve adresi,
d) Taşıyıcının adı, soyadı veya ticaret unvanı ve adresi,
e) Taşıma ücreti ve ücret ödenmiş ise bu husus,
f) Taşımanın yapılacağı müddet,
g) Taraflar arasında kararlaştırılan diğer hususlar.
Hava taşımalarında, aynı anlamda ve benzeri bilgileri kapsayan konşimento kullanılır.
Demiryolu ile yapılan taşımalarda ise benzeri bilgileri içeren CIM ve CIV belgeleri gibi uluslararası kabul görmüş taşıma belgeleri kullanılır.
İşlenmiş Tarım Ürünleri Beyan Formu/Analiz Sonuç Raporu
Madde 124- İşlenmiş Tarım Ürünleri Beyan Formu/Analiz Sonuç Raporu; işlenmiş tarım ürünlerinin serbest dolaşıma sokulması halinde, bu ürünlerdeki tarım paylarını belirten ve kimyager tarafından onaylanmış, 22 no.lu ekte yer alan belgedir.

İthal eşyasına ait kıymet bildirim formu
Madde 125- Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlaşmasının VII nci Maddesinin Uygulanmasına Dair Anlaşma hükümleri çerçevesinde belirlenen ithal eşyasına ait gümrük kıymetinin unsurlarını içeren ve 23 no.lu ekte yer alan belgedir.
Beyannamenin tescil ve kabul işlemleri (09.11.2006 tarihli 26341 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile değişik.)
Madde 126- Beyanname, beyana ilişkin bilgilerin sisteme girilmesi ve sistem tarafından tescil tarihi ve sayısı verilmesiyle tescil edilir.
Tescil edilen beyannamenin kağıt nüshaları, ekleri ile birlikte gümrük kabul memuruna verilir. Kabul memuru tarafından, beyanname ekinde yer aldığı beyan edilen eklerin beyannameye ekli olup olmadığı kontrol edilir. Kontrol sonucunda beyanname ekinde yer aldığı beyan edilen eklerin beyannameye ekli olduğunun görülmesi halinde beyanname ve ekleri kabul memuru tarafından teslim alınır. Beyanname ve eklerinin kabul işlemi beyannamenin kağıt nüshalarının üzerinin mühürlenmesi ve imzalanmasıyla kabul memuru tarafından tamamlanır. (09.11.2006 tarihli 26341 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile değişik)
Bilgisayar sistemine dahil olmayan gümrük idarelerinde tescil, beyanname üzerine mühür vurulması, sıra numarası ve tarih konulması ile bu beyannameye ait bilgilerin tescil defterine yazılması suretiyle tamamlanır. Şekle ait eksikliklerin bulunması halinde ise beyanname tescil edilmeden sahiplerine geri verilir. Beyannamenin tescilinden sonra yükümlüye, tescil tarihi ve sayısı ile eşyasını teslim alabileceği tarihi bildiren bir pusula verilir. Yükümlülere bu pusulaların verilmesinden sonra yapılacak gümrük işlemleri gümrük memurları tarafından tamamlanır.
Beyannamenin tescil tarihi, aksine hüküm bulunmadığı sürece eşyanın beyan edildiği gümrük rejimine ilişkin tüm hükümlerin uygulanmasında esas alınacak tarihtir.

Beyannamede düzeltme
Madde 127- Beyan sahibi tarafından, tescilden sonra beyanname ve eklerinin kabul memuruna ibrazına kadar beyanname üzerinde yer alan eşyanın cins, nevi ve niteliğiyle marka ve numaraları haricindeki bilgiler düzeltilebilir. Gerekli değişiklik yapıldıktan sonra dökümü alınan beyanname yükümlüsü tarafından imzalanarak ilgili gümrük memuruna verilir. (09.11.2006 tarihli 26341 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile değişik.)

Ancak, beyanın bağlayıcılığı hükmü çerçevesinde,

a) Beyan sahibine eşyanın muayene edileceğinin bildirilmesinden,
b) Bilgilerin yanlış olduğunun tespit edilmesinden,
c) Eşyanın tesliminden sonra beyanın kontrolüne ilişkin hükümler saklı kalmak kaydıyla, eşyanın teslim edilmesinden,
Sonra beyannamede düzeltme yapılmasına izin verilmez.
Bilgisayar sistemine dahil olmayan gümrük idarelerinde tescilden önce beyannamede herhangi bir yanlışlığın düzeltilmesi gerekir ise hatalı yazının üzeri okunacak şekilde çizilerek doğrusu yazıldıktan sonra düzeltme ve/veya ilavelerin yanına beyan sahibi tarafından imza konularak ve beyannameler tescil sırasında resmi mühürle mühürlenerek düzeltme işlemi yapılır. Tescilden sonra usulü dairesinde yapılan düzeltmeler beyanda bulunan kişi ile birlikte imzalanarak resmi mühürle mühürlenir.
Bölünmüş beyanname
Madde 128- Bir beyanname kapsamı ve aynı türden olan eşyanın bir seferde çekilmesi esastır. Ancak bir beyanname kapsamı olup farklı kalemlerde ve farklı tarife pozisyonuna dahil eşyadan bir kaleminin çekilmesi beyan sahiplerince dilekçe ile istendiği takdirde bu istek, eşyanın muayenesi yapıldıktan ve para cezası hükmedilmesini gerektirir bir durumun olması halinde bunun eşya sahip veya temsilcilerine duyurulmasından ve bu para cezasının tahsilinden sonra kabul olunur.
Bu halde, gümrükten çekilmek istenilen kısım için beyan sahiplerinden asıl beyannameye uygun olarak ayrı bir beyanname alınır ve çekilecek kısmın vergi tahakkukları bunun üzerinden yapılır. Asıl beyannamenin bir nüshası eşyanın geri kalan kısmı için verilecek beyannamelere esas olmak üzere sahiplerine geri verilir ve bir nüshası gümrük idaresinde kalır.
Kısmi beyannamelerin asıl beyannameye uygun olup olmadığı ilgili memurlarca kontrol edilir ve uygun olmayanlar kabul edilmeyerek 127 nci maddeye göre işlem yapılır.
Bilgisayar sistemine dahil olmayan gümrük idarelerinde asıl beyannameye uygun olan beyannamenin sayı ve tarihi ile eşyanın kap numaraları, ait olduğu özet beyanın arka sayfasında gösterilir ve resmi mühürle mühürlenir.
Eşyanın en son kısmı için sahiplerinden ayrıca beyanname aranmayıp vergi tahakkukları asıl beyanname üzerinden yapılır ve bu beyannameye evvelce çekilen kısımlara ait beyanname numaraları ile tarihleri yazılır. Bu hususlar beyannamenin idarede kalan nüshası üzerinde de gösterilir.
Eşyanın beyan edilen gümrük rejimine tabi tutulmasının imkansız olması halinde eşya bir kalem veya bir kap olsa dahi bölünebilir. (27.02.2003 tarih ve 25033sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Yönetmelik ile değişik)
Beyannamelerin iptali
Madde 129- Gümrük idareleri, beyan sahibinin talebi üzerine ve eşyanın yanlışlıkla beyanname konusu gümrük rejimine tabi tutulmasına veya beyan edildiği rejime tabi tutulmasının özel nedenlerle artık mümkün olmadığına ilişkin kanıtlayıcı belgelerin ibraz edilmesi halinde, tescil edilmiş bir beyannameyi iptal edebilir. Bu husus beyanname üzerine meşruhat düşülmek suretiyle gösterilir. Gümrük idarelerince beyan sahibine eşyanın muayene edileceğinin bildirilmiş olduğu hallerde, muayene sonucu alınmadan beyannamelerin iptaline ilişkin talepler kabul edilmez ve eşyanın tesliminden sonra beyanname iptal edilmez.
Ancak, eşyanın kullanılmamış, muayene edilmemiş, gümrük idaresince yapılan işlemlerde hata tespit edilmemiş olması veya beyanname konusu gümrük rejimine tabi tutulmasının mümkün olmadığının yükümlüsünce ispat edilmesi hallerinde eşyanın tesliminden sonra beyannamenin iptali mümkündür.
Beyannamelerin iptaline ilişkin taleplerin süresi içerisinde yapılması şarttır.
Beyannamelerin iptali yürürlükteki cezai hükümlerin uygulanmasına engel oluşturmaz.
Rejim değişikliği
Madde 130- İptal edilen beyanname içeriği eşyanın farklı bir gümrük rejimine tabi tutulmasının talep edilmesi halinde, bu talep gümrük idarelerince kabul olunur.
Herhangi bir kaza sonucu ya da elde olmayan nedenlerle eşya hasara uğrar ve hiçbir surette kullanılamaz hale gelirse, talep halinde imhasına veya Türkiye Gümrük Bölgesi dışına çıkarılmasına izin verilir. Bu gibi hallerde doğacak külfet ve masraflar eşya sahibince karşılanır.
Beyannamenin tescilinden sonra vergi indirimi
Madde 131- Beyannamenin tescilinden sonra eşyanın niteliğinde meydana gelen değişiklikler veya bozulmalar nedeniyle ithalat vergilerinden indirim yapılmaz.
Ancak;
a) Özellikle ilk madde olarak kullanılması mümkün hale gelen eşyanın ilk madde olarak beyan edilmesine gümrük idarelerince izin verilir. Gerekli görülmesi halinde gümrük idareleri bu eşyanın ilk madde şeklinden başka bir şekilde kullanılmasını önleyici tedbirleri alır.
b) Kısmen hasara uğrayan eşyanın ayrılması mümkün ise, hasara uğramış kısmı için (a) bendi hükümlerine göre işlem yapılır. Eşyanın hasarlı ve hasarsız şekilde ayrılmasının mümkün olmadığı hallerde, beyan sahibinin talebi doğrultusunda (a) bendi hükmü uygulanabileceği gibi, her türlü masraf ve külfet sahibine ait olmak üzere bu eşyanın gümrük bölgesi dışına çıkarılmasına veya imhasına da izin verilir.
Eşyanın teslimi
Madde 132 - Gümrük idareleri eşyanın ilgili rejime tabi tutulma şartlarının yerine getirilmesi ve eşyanın yasaklayıcı veya kısıtlayıcı işlemlere tabi olmaması kaydıyla tescilden ve 180 ve 181 inci maddelerde belirtilen şekildeki tespitlerden sonra eşyayı teslim eder.
Ancak,
a) Beyannamenin tescilinin bir gümrük yükümlülüğü doğurması halinde gümrük vergileri ödenmedikçe veya teminata bağlanmadıkça,
b) Beyan edilen gümrük rejimi hükümlerine göre teminat istenmesi halinde söz konusu teminat alınmadıkça,
Beyanname kapsamı eşya teslim edilemez.
Kısmi muafiyete tabi geçici ithalat rejiminde (a) fıkrası hükmü uygulanmaz.
Hızlı kargo taşımacılığı yoluyla gelen eşyanın serbest dolaşıma girişine ilişkin beyannamesinin gümrük idaresine verilmesinden itibaren 6 saat içerisinde bu beyannamenin incelenmesinin tamamlanamaması halinde de eşya teslim edilir. Ancak bu eşyanın tümü veya bir kısmının fiziki muayenesinin yapılmasının 180 inci maddede belirtilen esaslar çerçevesinde zorunlu görüldüğü taşıyıcı veya işletmeci kuruluşa bildirildiği hallerde bu fıkrada belirtilen süre kısıtlaması uygulanmaz.
Yasaklama veya kısıtlamaya tabi olması nedeniyle teslimine imkan bulunmayan eşya, cezai kovuşturmalar saklı kalmak üzere sahip veya temsilcilerinin yazılı talebi doğrultusunda gümrüğe terk veya mahrece iade edilebilir veya üçüncü bir ülkeye gönderilebilir. Eşyanın gümrüğe terk edilmesi halinde, bu eşya yine sahip veya temsilcilerinin yazılı talebi ile Gümrük Kanununun 178 inci maddesi (b) ve (e) fıkraları hükümleri çerçevesinde yeniden ihraç amaçlı satış veya imha suretiyle tasfiyeye tabi tutulur.

(05.07.2006 tarih ve 26219 sayılı Resmi Gazete ile değişik) Tahlile tabi tutulacak eşya, tahlil sonucu beklenilmeden yükümlüsü tarafından tesliminin talep edilmesi durumunda, eşyanın beyan edilen tarife pozisyonundaki vergi ile ait olduğu fasıldaki en yüksek vergi oranındaki farkın teminata bağlanarak, yükümlüsünden eşyanın tahlili sonuçlanmadan kullanılmayacağına, kullanılması halinde 4926 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu çerçevesinde işlem yapılacağının kabul edileceğine dair 29/a nolu ekte yer alan taahhütname alınmak şartıyla ve gümrük idaresinde saklanmak üzere eşyadan 1 adet şahit numune alınarak gümrük idaresince uygun görülen yerde muhafaza edilmek kaydıyla yed-i emin olarak teslim edilir. Ancak, teslim edilen eşyanın ticaret politikası önlemlerine tabi olması veya tesliminin telafisi mümkün olmayacak sonuçlara yol açacağı konusunda şüphe olması halinde bu fıkra hükmünün uygulanması gümrük idare amirinin iznine tabidir.

Takip edilmeyen beyannameler
Madde 133- Tescil edilmiş beyanname kapsamı eşyanın beyan sahibinden kaynaklanan sebeplerle Gümrük Kanununun 46 ncı maddesinde belirtilen süreler içerisinde;
a) Muayenesine başlanamaması veya devam edilememesi,
b) Beyan edildiği gümrük rejimine tabi tutulması için verilmesi gereken belgelerin verilmemiş olması,
c) Ödenmesi veya teminat altına alınması gereken ithalat veya ihracat vergilerinin ödenmemesi veya teminatın verilmemesi,
Hallerinde, eşya idare amirinin seçeceği bir müdür yardımcısı gözetimi altında muayene memurlarınca re’sen muayene edilir.
Muayene sonucunda gümrük idarelerince alınacak para cezasını veya diğer takipleri gerektiren veya gerektirmeyen durumlar bir tutanağa bağlanır. Gümrüklerce alınan para cezasını veya diğer cezai kovuşturmaları gerektiren hallere rastlandığında gereği yapılır. Daha sonra eşyaya ilişkin beyannameler iptal edilir ve eşya Gümrük Kanununun 177 ila 180 inci maddelerine göre tasfiye edilir.
Gümrük antrepolarında bulunan eşya için, serbest dolaşıma giriş rejimine ilişkin beyanname verilmesi halinde, gümrük işlemlerinin beyannamenin tescil tarihinden itibaren 30 gün içerisinde bitirilmesi gerekir. Bu süre içerisinde kanıtlanmış bir mücbir sebebin olmaması durumunda, işlemleri bitirilemeyen eşya ile ilgili olarak ikinci fıkra hükümleri uygulanır. Ancak, bu süre içerisinde Gümrük Kanununun 64 üncü maddesinin 1 inci fıkrasında belirtilen koşullarda, gümrük antrepo rejimi dahil başka bir rejim beyanında bulunulması halinde, bu beyana ilişkin süre göz önüne alınır.