Guney Afrika Yillik Rapor 2007
EKONOMİK VE TİCARİ İLİŞKİLER
Yüklə 1,52 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Avrupa Birliği ve EFTA
- ABD’nin AGOA African Growth and Opportunity Act
- NEPAD (Afrika’nın Kalkınması için Yeni Ortaklık - New Partnership for Africa’s Development)
- Güney Afrika ile birlikte 14 Afrika ülkesinin üye olduğu SADC-Güney Afrika Kalkınma Topluluğudur.
- Brezilya’nın da dahil olduğu MERCOSUR bloğu ile 2009 yılında bir Tercihli Ticaret Anlaşması imzalamış olup
- Hindistan ile TTA konusunda gerçekleştirilen müzakereler henüz başlangıç safhasında bulunmaktadır. 5.2. Ödemeler Dengesi ve Sermaye Hareketleri
- CARİ İŞLEMLER HESABI -161.675 -97.062 -74.958
- FİNANS HESABI 96.139 113.219 69.810
- GENEL DENGE 26.066 17.037 31.306 9.275
- Doğrudan Yabancı Sermaye Girişi (2007-2009)
- Güney Afrika Cumhuriyeti 5.4 1.2 5.8
- Bölge/Ülke Doğrudan Yabancı Sermaye Girişi
- Güney Afrika Cumhuriyeti 4,2 4,6 8,2
- Kümülatif Yabancı Yatırımların Dağılımı 2012-2014 (Milyar Rand)
5. EKONOMİK VE TİCARİ İLİŞKİLER 5.1. Genel Durum Güney Afrika, ırkçılık politikaları nedeniyle uzun süre ekonomik ambargolara maruz kalmış, demokratikleşme sürecinin başlamasıyla birlikte ilk defa 1991 yılında ABD ve daha sonra Japonya ülkeye uygulanan ambargoları kaldırmıştır. 1994 yılında ilk demokratik seçimlerin yapılmasını müteakip Güney Afrika, Birleşmiş Milletler Genel Kuruluna yeniden kabul edilmiş ve İngiliz Uluslar Topluluğuna, Güney Afrika Kalkınma Topluluğu ile Afrika Birliğine yeniden katılmıştır. 1948 yılındaki Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlaşmasının imzalayıcı ülkeleri arasında yer alan Güney Afrika, 1995 yılında Dünya Ticaret örgütüne üye olmuştur. Avrupa Birliği ve EFTA ülkeleri ile serbest ticaret anlaşmaları bulunan Güney Afrika’nın, SACU-Güney Afrika Gümrük Birliği kapsamında Botsvana, Lesoto, Namibya ve Svaziland ile gümrük birliği bulunmaktadır. Avrupa Birliği ile 1999 yılında imzalanan Ticaret, Kalkınma ve İşbirliği Anlaşması çerçevesinde 2012 yılı itibariyle AB ülkeleri ve Güney Afrika arasındaki ticaretin % 90’nı liberalize edilmiştir. ABD’nin AGOA African Growth and Opportunity Act ile tek taraflı olarak 39 Sahra Altı Afrika ülkesine tanıdığı ABD’ye gümrüksüz mal satma imkanından Güney Afrika da faydalanmaktadır. 2015 yılında sona erecek olan düzenlemenin 2050 yılına kadar uzatılması yönünde Güney Afrika tarafından Lobi yapılmaktadır. Zira GSYİH’sı 10.000 doların üzerinde bulunan Güney Afrikanın bu yasadan faydalanması Amerikan kamuoyunda eleştirilmektedir. Son olarak Afrika-ABD zirvesinde 2030 yılına kadar uzatılması konusunda ABD yönetiminden olumlu sinyaller alındığı anlaşılmaktadır. Dış politikası tarafsız ve Afrika odaklı olarak tanımlanabilecek olan Güney Afrika, 1994 yılından sonra hem iç politikada hem de ülkenin uluslararası pozisyonunda yaşanan radikal değişiklikler sonrasında, gerek ikili düzeyde gerek Afrika Birliği ve Güney Afrika Kalkınma Topluluğu gibi bölgesel kuruluşlar düzeyinde, Afrika ülkeleri ile ticari-ekonomik ve politik ilişkilerde aktif bir siyaset izlemektedir. 2010 yılından itibaren Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin’in oluşturduğu BRIC’e katılan Güney Afrika dış politikasında da önemli bir dönüm noktasına adım atmış oldu. BRICS olarak anılmaya başlayan ad-hoc birlik en önemli girişimini kur dalgalanmalarına karşı merkezi Şangay da olacak ve bir şubesinin de Johannesburg’da olması planlanan BRICS Bankası ile yapmıştır. BRICS ülkeleri arasında yakın ticari ve ekonomik ilişkiler kurulması yönünde yoğun bir çaba gösterildiği dikkat çekmektedir. Güney Afrika’nın, diğer Afrika ülkeleri ile ilişkilerinin temel unsurlarından birisini, NEPAD (Afrika’nın Kalkınması için Yeni Ortaklık - New Partnership for Africa’s Development) önderliğinde uygulamaya konulan değişik programlar oluşturmaktadır. NEPAD programlarının uygulamacı kuruluşu, kıta boyunca birçok bölgesel alt gruplara sahip olan Afrika Birliğidir. 2001 yılında şekillendirilen NEPAD, temel olarak Afrika kıtasında yoksulluğun azaltılmasını, yüksek ve sürdürülebilir bir ekonomik kalkınmanın sağlanmasını hedeflemektedir. Güney Afrika’nın diğer Afrika ülkeleri ile ilişkilerinde diğer önemli bir ayak ise 1980 yılında kurulan ve Güney Afrika ile birlikte 14 Afrika ülkesinin üye olduğu SADC-Güney Afrika Kalkınma Topluluğudur. SADC kapsamında, bölgesel kalkınmanın sağlanması hedefleri çerçevesinde, üye ülkeler arasında gümrük birliği oluşturulması, ortak para birimi kullanılması ve en nihayetinde ortak pazar oluşturulması hedeflenmektedir. Güney Afrika Brezilya’nın da dahil olduğu MERCOSUR bloğu ile 2009 yılında bir Tercihli Ticaret Anlaşması imzalamış olup, bu anlaşmanın GAC tarafınca onay süreci tamamlanmıştır. Anlaşmanın yürürlüğe girebilmesi için MERCOSUR ülkelerince onay sürecinin tamamlanması beklenmektedir. Öte yandan, Hindistan ile TTA konusunda gerçekleştirilen müzakereler henüz başlangıç safhasında bulunmaktadır. 5.2. Ödemeler Dengesi ve Sermaye Hareketleri 5.2.1. Ödemeler Dengesi
Kaynak: South African Reserve Bank 5.2.2. Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları Güney Afrika 2014 yılına kadar uluslararası kredi derecelendirme kuruluşları tarafından, yatırım derecesi notunun uygun ve elverişli olarak değerlendirildiği birkaç Afrika ülkesinden biri konumundadır. 2013 ve 2014 yılında yaşanan grevler, enerji sıkıntısı gibi yapısal problemler nedeniyle büyüme oranının % 2’nin altına düşmesi ve durgunluk emarelerinin görülmesi üzerine yukarıdaki bölümlerde ayrıntılı bilgi verildiği üzere; Standart and Poors, Moodys ve Fitch gibi belli başlı kredi derecelendirme kuruluşları Güney Afrika’nın notunu düşürmüş, görünümünü negatife çevirmişlerdir. Afrika kıtasının en güçlü ekonomisine sahip olan Güney Afrika aynı zamanda Afrika’da Nijerya’dan sonra en çok yabancı sermaye çeken ülke konumundadır. UNCTAD World Investment Report 2012 ve 2014 verilerine göre hazırlanan doğrudan yabancı sermaye girişine ilişkin tablolar aşağıda yer almaktadır. Doğrudan Yabancı Sermaye Girişi (2007-2009) Değer: milyar dolar
Kaynak: UNCTAD World Investment Report 2012 Doğrudan Yabancı Sermaye Girişi (2010-2013) Değer: milyar dolar
Kaynak: UNCTAD World Investment Report 2014 2006 yılında ülkenin en büyük bankalarından ABSA’nın İngiliz Barclay grubu tarafından 5,5 milyar ABD Doları bedelle satın alınması, ülke tarihinde tek seferde en büyük doğrudan yabancı sermaye girişidir. 2007 yılında 5,6 milyar dolar olan doğrudan yabancı sermaye girişi 2008 yılında önemli oranda artarak 9 milyar dolara yükselmiş, 2009 yılında ise tekrar 2007 yılındaki seviyesine gerileyerek 5,7 milyar $ olarak gerçekleşmiştir. 2011 ve 2012 yıllarında 4 milyar doların üstünde yabancı sermaye girişi olurken 2013 yılında 8 milyar doların üzerine çıkılmıştır. Kümülatif Yabancı Yatırımların Dağılımı 2012-2014 (Milyar Rand)
Yüklə 1,52 Mb. Dostları ilə paylaş:
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||