Hldlniava V l h o n I n, I,1 V a hjhvi 3a I o I l n V 31 V h fi 11 fi

PAMMAKAJRlSTOS MANASTIRI KİLİSESİ

bak. FETHİYE CAMii

PAMUKCİYAN, KEVORK

208

209 PANAYİA BLAHERNAİ KİLİSESİ

PAMUKCİYAN, KEVORK :

(23 Şubat 1923, İstanbuD-Brmeni asıllı araştırmacı.

Kuzguncuk'ta doğdu. Kayserili manifaturacı Mikayel Pamukciyan (1873-1970) ile Kayseri Sancağı Meclis-i idare Azası Hacı Mardiros Lusararyan Efendi'nin (1860-1915) kızı Nazeli-Hacı Gül'ün (1892-1981) oğludur. İlköğrenimini Üsküdar-İcadiye' deki Nersesyan-Yermonyan Ermeni İlko-kulu'nda tamamladı. Saint Joseph Fransız Lisesi'nin 10. sınıfına kadar devam etti.

2 Temmuz 1943'te Ermenice Nor Lur (Yeni Haber) gazetesinde amatör olarak yazı hayatına atıldı. 1944-1950 arasında bir süre karakalem portre ressamlığı ile uğraştı. 1949'dan itibaren yurtdışındaki Ermeni basınında da yazıları yayımlanmaya başlayan Paınukciyan'ın doğrudan doğruya istanbul'u konu edinen çalışmaları, R. E. Ko-çu'nun İstanbulAnsiklopedisi'nin birinci ve ikinci yayımlarında yer aldı. İstanbul Erme-nileriyle ilgili bu maddeler onun sonraki yıllarda yapacağı araştırmalar için bir ön hazırlık, bir birikim niteliği taşır.

1953'te Kültürel Araştırmaları Teşvik Ce-miyeti'nin kurucularından biri oldu. 1953-1967 arasında Dabkoviç Vapur Acenteli-ği'nin muhasebe bölümünde çalışan Pamukciyan 1956'dan itibaren Türkçe popüler tarih dergilerinde yazılar yayımladı. 1967'de Ermeni Patrikhanesi'nde çalışmaya başladı; arşiv yöneticisi (1968), genel sekreter (1977-1982) olarak görev yaptı. Patrikhane tarafından çıkarılan Şoğagat (Işın Düşmesi) dergisi ve yıllıklarının yayımını yönetti (1968-1978). 1982'den beri Ermeni Patrikhanesi'nin fahri kültür danışmanıdır. 1976'da istanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Tarihi ve Restorasyon Enstitüsü ve 1983'te Hollanda'nın Leiden şehrindeki Association Internationale deş Etu-des Armeniennes (Uluslararası Ermeni Araştırmaları Kurumu) üyesi oldu.

Çalışmalarını büyük ölçüde Ermeni kaynaklarına dayandıran ve tarih, epigrafi, biyografi, edebi metin neşri konularında yoğunlaştıran Pamukciyan, 50 kadar Ermenice ve Türkçe esere, bir o kadar yayın organına, 6 ansiklopediye araştırma alanlarıyla ilgili katkılarda bulundu; maddeler, makaleler, açıklama notları, ekler hazırladı. Bunlardan Ermenice yazdığı "Eğinli Eski Ermeni Aileler ve Şahıslar", başlıklı makalesi Toros Azadyan'ın Eğin (İst., 1956) adlı eserinde (s. 58-140); "Cumhuriyetin Elli Yıllık Döneminde İstanbul'da Basılan Ermenice ve Ermeni Harfli Türkçe Kitaplar Bibliyografyası", Şoğagat yıllığının 1976-1978 sayısında (s. 3-99) yayımlandı.

Son yıllarda Eremya Çelebi Kömürci-yan'la(-0 ilgili biri Türkçe, diğeri Ermenice iki çalışma ortaya koydu. Hrand Der Andreasyan'ın (1892-1978) Türkçeye çevirip yayımladığı istanbul Tarihi'nin (1952) ikinci basımım "önsöz", "Kömürciyan Ailesi Şeceresi" gibi çeşitli biyografi ve bibliyografya ek, not ve düzeltmeleriyle baskıya hazırlaması eserin zenginleşmesini sağlamıştır (1988). istanbul'un 1660 Yangım Tarihi (İst, 1989-1991) adlı Ermeni-