Hldlniava V l h o n I n, I,1 V a hjhvi 3a I o I l n V 31 V h fi 11 fi
Yüklə 8,43 Mb.
|
| PANAYİA BAIİNU KİLİSESİ
Fatih Ilçesi'nde Balatkapı'da, Mahkemeal-tı Caddesi üzerinde Ayvansaray yönündedir. Yüksek duvarlar ve konutlarla çevrili bir avlunun kuzeydoğusunda yer alan kilise, kuzeybatı köşesinde avlu duvarına birleştirilmiş, bu mekân Ayios Menas Ayazması olarak düzenlenmiştir. Kilise, 1583'te Tryphon, l604'te Patera-kis ve l669'da Thomas Smith listelerinde yer almış, 17. yy'm ikinci yarısında Du Cange tarafından hazırlanan listede "The-otokos Baigle" adıyla belirtilmiştir. 18. yy'in sonunda S. Hovannesyan, kiliseyi Rumların "Balinos" olarak adlandırdığını açıklar ve "Aya Panaia" adıyla kaydeder. En eski kitabesi 1833 tarihli olan kilise, ikinci kitabesine göre Patrik IV. Germanos zamanında Haziran 1843'te temelden inşa edilmiştir. 1877 ve 1912'ye ait kitabeleri de bulunan kilise, Patrik L Bartholomeos döneminde, 1992'de restore edilmiştir. Mimari: Kilise, doğu-batı doğrultusunda dikdörtgen planlıdır. Doğuda eksende yarım yuvarlak apsis dışa çıkıntı yapar. İki yüzlü kırma çatı ile örtülü yapıda, apsisin örtüsü yarım konik çatıdır. Dıştan sıvalı olan yapı, kaba yönü taş ile inşa edilmiş, cephelerde yer yer devşirme malzeme kullanılmıştır. Yapıyı saçak altında, üstü sıvalı bir içbükey silme dolanır. Kilise, bazilikal plan tipindedir. Üç nef-li naos, doğusunda orta nef hizasında içte yarım yuvarlak apsis ile sınırlanır. Na-osun batısındaki narteks, kuzey-güney doğrultusunda dikdörtgen planlıdır. Na-osta nef ayrımı, beşer taşıyıcının bulunduğu sıralar ile sağlanmıştır. Yan nefler orta neften bir basamak yüksektir. Doğuda, ilk taşıyıcılar ile duvar arasındaki hizada belirlenen bema, yan neflerden bir, orta neften iki basamak yüksektir. Batıda narteks üzerinde yer alan galeri, kuzey-güney doğrultusunda dikdörtgen planlı ve nefler hizasında yarım daire biçiminde çıkıntılıdır. Galeriye çıkış naosun kuzeybatı köşesinde bulunan merdiven ile sağlanmıştır. Nefleri sınırlayan ahşap taşıyıcılar ar-şitravla bağlanır. Ahşap postamentler üzerindeki taşıyıcılar, sekizgen gövdeli ve stilize edilmiş Dor tipi başlıklıdır. Kilisenin ahşap örtü sisteminde orta nef basık tonoz, yan nefler ve narteks düz tavan ile örtülüdür. Apsisin örtüsü içte yarım kubbedir. Kilisede naosa açılan tek giriş, batıda nartekste eksende bulunan basık kemerli dikdörtgen açıklıktır. Kuzey ve güneyde yer alan karşılıklı beşer pencere, eş boyutlu ve yuvarlak kemerlidir. Doğu ve batıda üstte, orta nef hizasında karşılıklı üç pencere, batıda yan nefler hizasında birer pencere vardır. Doğuda apsiste eksende bir yuvarlak kemerli pencere ve batıda naos girişine yanlarda simetrik birer basık kemerli pencere bulunur. Yan nefle-rin doğusunda, apsise simetrik birer niş ile Ayvansaray'daki Panayia Balinu Kilisesi'nin içinden bir görünüm. Zafer Karaca bunların yanında kuzeyde üç, güneyde bir küçük niş yer alır. Bemanın kuzeyinde de bir niş vardır. Kilisenin naosunda, doğuda üç nefi kapsayan ahşap ikonostasis, kuzeydeki sıranın doğudan ikinci taşıyıcısına oturan ahşap ambon, güneydeki sıranın doğudan ikinci taşıyıcısı önünde yer alan ahşap despot koltuğu, oyma ve kabatma tekniğinde bitkisel ve geometrik motiflerle bezelidir.
Yüklə 8,43 Mb. Dostları ilə paylaş:
|