Mövzu 17: Natiqlik sənəti.Nitq etiketləri.
Natiqlik sənəti ədəbi dilin bütün dil qayda-qanunlarına tabe olan ədəbi dilə uyğun danışmaq nəzərdə tutulur.Natiqlik xüsusi sənətdir, istedaddır.Natiqlik sənətinin əsas tələbləri aşağıdakılardır:
1.düzgün, gözəl, dəqiq danışmaq;
2.auditoriyanın xarakterini, səviyyəsini nəzərə almaq;
3.nitqin intonasiyası,ritmi nəzərə alınır;
4.mümkün qədər yığcam danışmaq;
5.çıxış nitqinə əvvəlcədən hazırlaşmaq,təhlili konkret aparmaq.
Natiqliyin aşağıdakı sahələri vardır:
1.Bədii natiqlik-ədəbiyyat nümayəndələrinin danışığı nəzərdə tutulur.Burada nitqin hər 3 şərti nəzərdə tutulur:düzgünlük,dəqiqlik,ifadəlilik.
2. Akademik natiqlik-elmə həsr olunmuş natiqlikdir.
3.Siyası natiqlik-dövlətin daxili və xarici siyasəti ilə əlaqadar söylənilən nitqlərdir.
4.İnzibati-idarə natiqliyi-vəzifə sahiblərinin nitq formasıdır.
5.İşgüzar natiqlik-biznes məsələlərinə
Həsr olunur.
Nitq etiketləri: başqa cür yarlıqlar adlanır. Standart müraciət formları, görüşmə, ayrılma, təbrik formaları nitq etiketləri,nitq yarlıqları nəzərdə tutulur.Müraciət formaları rəsmi və qeyri-rəsmi olur.
1.Rəsmi müraciət formaları: cənab, əzizim və s.
2.Görüşmə etiketləri: Salam, xoş gördük! Axşamınız xeyir və s.
3.Ayrılma etiketləri: Hələlik, Əlvida və s.
4.Təbrik etiketləri: təbrik edirəm.
Alqışlar: Allah köməyiniz olsun!
Qarğışlar: Allah öldürsün
Söyüşlər: Axmaq və s.
Zamanında fəal olan amma qeyri-fəal olan müraciət forması kimi “Yoldaş”,”Vətəndaş”nitq etiketlərini misal çəkə bilərik.
Dostları ilə paylaş: | 
