I raporu hazirlayanlar

EK 2: KSK 57. Dönem Genel Görüşme Konuşma Metni

Sayın Başkan,

Saygıdeğer Delegeler,

Kadının Statüsü Komisyonu’nun “kadına ve kız çocuklarına yönelik her türlü şiddetin önlenmesi ve ortadan kaldırılması” temalı 57 nci Oturumunda Türkiye Cumhuriyeti adına sizlere hitap etmekten onur duyuyorum.

Sayın Başkan,

Saygıdeğer Delegeler,

21. Yüzyıla taşınan en önemli toplumsal sorunların başında kadına yönelik şiddet gelmektedir.

İstanbul’da imzaya açılmış olması nedeni ile İstanbul Sözleşmesi olarak da anılan Kadınlara Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadeleye İlişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesini çekincesiz onaylayan ilk devlet olan Türkiye’nin, kadına yönelik şiddetle mücadeleye özel önem verdiğini, konunun ülkemizde en önemli gündem maddelerinden birisi olduğunu özellikle vurgulamak isterim.

Bugün, İstanbul Sözleşmesi ile birlikte kadına yönelik şiddetle mücadelede bir dönüm noktasında bulunmaktayız. Kadın hareketinin uzun yıllara yayılan, yerelden küresele uzanan, ısrarlı mücadelesinin ürünü olan Sözleşmenin, kadına yönelik şiddetle mücadelede bizleri bir adım öteye taşıyacağına kuşku yoktur. Sözleşme’nin onaylanması Türkiye’nin kadına yönelik şiddetle mücadeledeki kararlılığının da bir göstergesidir.

Aynı şekilde, “Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesi (CEDAW)’ın 30. Yıl kutlamaları çerçevesinde Bakanlığımız ev sahipliğinde İstanbul’da gerçekleştirilen etkinlik de ülkemizin uluslararası taahhütlerine bağlılığının önemli bir göstergesidir.

Türkiye’de seksenli yılların başından beri sürdürülen kadına yönelik şiddetle mücadele çalışmaları, son yıllarda ivme kazanarak ilgili tüm tarafların da desteğinin alındığı, devletin “şiddete sıfır tolerans” anlayışıyla sahiplendiği bir konu haline gelmiştir. Bugün gelmiş olduğumuz noktada, ülkemizde kadına yönelik şiddetle mücadeleye zemin oluşturacak gerekli yasal düzenlemeler yapılmış, tüm mevzuat, kadın erkek eşitliği ilkesini gözeten bir yapıya kavuşturulmuştur.

Öte yandan, İstanbul Sözleşmesi’nin iç hukuka yansıtılması amacıyla, Sözleşme tedbirlerine uygun şekilde “6284 Sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun” hazırlanarak yürürlüğe konmuştur. Yasal altyapıyı daha da güçlendirerek, kadına yönelik şiddetle mücadeleyi bir üst seviyeye taşıyan Kanun, uluslararası alanda da getirdiği kapsamlı düzenlemelerle emsal niteliğindedir.

Kanun ile şiddet ve şiddet mağduru tanımları Sözleşme’ye paralel olarak kapsamlı şekilde düzenlenmiş; hızlı ve etkin müdahaleyi sağlamak amacıyla mülki amir ve kolluk tarafından da olaya müdahale edilebilmesi mümkün kılınmış, verilen kararların teknik yöntemlerle takip edilmesinin yolu açılarak ülkemizde ilk kez güvenlik butonu uygulamasına başlanmış ve verilen tedbir kararlarının ihlali halinde zorlama hapsi öngörülmüştür. Buna ek olarak; 7/24 esasıyla ve tek kapı sistemine dayalı olarak çok yönlü hizmet veren, Şiddet Önleme ve İzleme Merkezleri 14 ilde faaliyete geçmiştir. Öte yandan, şiddet mağduru kadınların korunması ve desteklenmesine yönelik mekanizmaların başında gelen kadın konukevlerinin sayı ve kapasitesinin artırılması çalışmalarına hız verilerek, bu alanda son bir yıllık dönemde yüzde 68 artış sağlanmış ve konukevi sayısı 113’e çıkarılmıştır.

Kadına yönelik şiddetle mücadelede ilerleme sağlanabilmesinde yasal düzenlemeler ve kurumsal mekanizmalar kadar konuya ilişkin olarak toplumun tüm kesimlerine yönelik bilinç ve duyarlılığın artırılması çalışmaları da büyük önem arz etmektedir. Bu bağlamda, şiddete maruz kalan kadınlara hizmet sunan kamu kurum/kuruluşlarında çalışan personele yönelik eğitim çalışmaları düzenlenmektedir. Bu eğitimler kapsamında; 71.000 polis, 65.000 sağlık personeli, 17.000 diyanet görevlisi, 2.500 jandarma personeli, Kanunun uygulanmasında doğrudan sorumluluğu olan 9.200 üst düzey yönetici ve kamu çalışanına yönelik seminerler düzenlenmiştir.

Şiddetle mücadelede ve kadın erkek eşitliğinin sağlanmasında kadının ekonomik bağımsızlığının kritik öneminden hareketle 2013 yılı “kadın istihdamı” yılı kabul edilmiş; kadınların ekonomik hayata katılımını artırmak amacıyla; kreş desteği, doğum, süt ve ebeveyn izinleri, ile esnek çalışma modellerinin yeniden düzenlenmesi yönünde çalışmalara başlanmıştır.

Yine İstanbul Sözleşmesi’nde yer verildiği üzere konuya ilişkin veri ve istatistik toplamanın öneminde hareketle kadına yönelik şiddet konusunda araştırma ve veri tabanı oluşturma projelerine başlanmıştır.

Ayrıca 2012 yılında kabul edilen 11 Ekim Dünya Kız Çocukları Gününün Kabulünde önemli bir rol oynamış bir ülkenin Bakanı olarak küresel düzeyde toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanması ve kız çocuklarının güçlendirilmesine verdiğimiz önemi ortaya koymuş olmaktayız. Aynı vizyonu UN Women’a destek ve Türkiye perspektifini yansıtma çalışmaları ile Bölge Ofisinin İstanbul’da açılması için gösterdiğimiz çaba da ortaya koymaktadır.

Bunların yanı sıra Binyıl Kalkınma Hedefleri kapsamında da ülkemizde önemli çalışmalar hayata geçirilmiş olup 2015 yılı sonrası için yeni hedeflerin belirlenmesinin yararlı olacağı inancında olduğumu da belirtmek isterim. Türkiye olarak bu alandaki tecrübelerimizi paylaşmaya hazırız.

Sayın Başkan,

Saygıdeğer Delegeler,

İnsan hakkı ihlali olan kadına yönelik şiddetin ortadan kaldırılması için şiddete karşı sıfır tolerans anlayışı içerisinde yürüttüğümüz çalışmalar konusunda sizlere kısaca bilgi vermeye çalıştım.

Kadına yönelik şiddetin ortadan kaldırılması çok taraflı, uzun soluklu ve kararlı bir mücadeleyi gerektirmektedir. Bu alanda uluslararası deneyimlerin paylaşımı da konuya yönelik farklı perspektifler ve stratejiler geliştirilebilmesi anlamında büyük önem taşımaktadır.

Bu kapsamda 57 nci Kadının Statüsü Komisyonu Oturumu çerçevesinde paylaşılacak ülke uygulamalarının, iyi örneklerin ve yürütülecek müzakerelerin kadına yönelik şiddetle mücadele konusuna büyük katkı sağlayacağına inanıyorum.

Sözlerime burada son verirken kadına yönelik şiddet ve ayrımcılığın olmadığı bir dünyanın hep birlikte inşaa edilebileceğine olan inancımla tüm ülke delegasyonlarını saygıyla selamlıyorum.