İbrahim rağbet 4036531124 Danışman Yrd. Doç. Dr. Ali Korkmaz

2.12.1. Radyo İçin Hazırlanan Basın Bültenleri

Radyo, geniş bir dinleyici kitlesini etkileyerek, alışkanlık ve güven yaratır. Böylelikle radyoya kişisel yakınlık hissedilir ve yüz yüze ilişkiye yakın bir durum yaratılır. Diğer araçlara göre radyo, çok farklı demografik özellikleri olan geniş kitlelere erişmede daha hızlı bir haber dağıtma özelliğine sahiptir. Halkla ilişkiler yazarları, radyodan, basın bültenleri, açık oturumlar, sohbet programları, röportajlar, kamusal duyurular, kısa duyurular gibi çeşitli şekillerde yararlanırlar.

Radyoların çoğu, halkla ilişkiler uzmanlarından gelen bültenleri düzenleyerek yayınladığı için, birçok kuruluş basın bültenlerini aynen radyoya da göndermektedirler. Ancak ilkeli, titiz çalışan, iyi bir kurum veya halkla ilişkiler ajansı radyoya göndereceği bülteni radyonun özelliklerine göre farklı bir formatta hazırlar (http://notoku.com).

Halkla ilişkiler uzmanları radyolar için basın bülteni hazırlarken daha etkili olması açısından bazı noktalara dikkat etmeleri gerekmektedir. Bu noktalar (Peltekoğlu, 2004: s.217-218)

• 
  Basitleştirmek, kolay anlaşılır olmak, radyo haber bültenleri için anahtar sözcüktür.
  
• 
  Cümleler kısa, kullanılan dil güncel olmalı, karmaşık kavramlar daha anlaşılır hale getirilmeli, konu açıkça ifade edilmeli ve dolaylı anlatımdan kaçınılmalıdır.
  
• 
  Dinleyicilerin radyoda gün boyunca aynı haberi birden çok kez dinleme imkanı olmasına rağmen, bültenler sadece bir kere dineleceği varsayılarak hazırlanmalıdır.
  
• 
  Haber bültenlerinde temel amaç haber vermek olduğuna göre bültenler haber unsurlarına göre yazılmalı, sınırlı süreye mümkün olan en fazla bilgiyi sığdırmak için sözcüklerin seçiminde titiz davranılmalıdır.
  
• 
  Sonuçlanmamış bir olayda, bilgilendirmekten kaçıyor izlenimi uyandırmamak için, mümkün olan en fazla ayrıntı verilmelidir. İlk cümle olayı özetlemeli, sözcükler özenle seçilmeli ve doğruluğundan emin olunmalıdır.
  
• 
  Radyoların kulağa hitap etmesi nedeniyle, bültenlerin konuşma dilinde yazılması daha uygundur. Haber bültenleri yazan halkla ilişkiler uzmanı, spikere sözcüklerin telafuzu konusunda yardımcı olmalı ve parantez içerisinde doğru söyleyiş biçimini yazmalıdır.
  
• 
  Haber bülteni yazarken dramatik olmalı ama melodramatik olmamalıdır. Örneğin, 100 hektarlık bir kereste alanın yanması durumunda, “Bir milyon metre karelik ağaçlık alan yangınla mahvoldu gitti” demek yerine, “40 odalı ev eşyası inşa edilebilecek kerestelik orman alanı yandı” ifadesinin kullanılması daha uygundur.
  
• 
  Radyo sese dayalı iletişim aracı olduğu için, radyoya yönelik haber bültenleri, spikerin kolaylıkla okuyabileceği, dinleyicilerin ise rahatlıkla anlayabileceği biçimde ve spikerin dakikada ortalama 150-160 sözcük okuyabileceği göz önüne alınarak yazılmalıdır.
  
• 
  Ortalama bir cümle 10 sözcükten oluşmalıdır.
  
• 
  Basın bültenlerinde kullanılan kısaltmalardan konuşma lisanına uygun olarak yazılması gereken bültenlerden kaçınılmalıdır. Örneğin, D.M.O. yerine Devler Malzeme Ofisi şeklinde yazılmalıdır.
  
• 
  Numaralar rakamla yazıldıktan sonra parantez içerisinde yazıyla belirtilirse olası yanlışlığın önüne geçilmiş olunur. Örneğin, 5.950.000. TL( beş milyon dokuz yüz elli bin)
  

2.12.2. Televizyon İçin Hazırlanan Haber Bültenleri

Televizyona gönderilecek olan basın bültenleri de aynı yine yazılı basına gönderilecek olan bültenler gibidir. Ancak bu bültenlerde mutlaka konuyla ilgili görsel malzemenin, yani görüntünün eşlik etmesi gerekmektedir (Okay ve Okay, 2009: s.155)

Basılı kitle iletişim araçların ve radyoda olduğu gibi televizyonun daha halkla ilişkiler alanında kullanımında, haber bültenleri önemli yer tutmaktadır. Radyo haber bültenleriyle yazımları bakımından büyük farklılık göstermemektedir. Ancak televizyon haber bültenleri de hazırken bazı önemli noktalara dikkat etmek gerekmektedir. Bunlar (Peltekoğlu, 2004: 221), (http://notoku.com).

• 
  Televizyona görsel malzeme35 mm slayt, 16 mm film ya da video teyp olarak ve renkli hazırlanmalıdır.
  
• 
  Görüntü ve ses uyumlu, görüntüler slayt kullanılsa bile hareketli ve canlı olmalıdır.
  
• 
  Basılı bülteni TV’ye ulaştırmak en az masraflı yollardan biridir, film ya da videokaset hazırlanması ve çoğaltılması ise maliyeti arttırdığı için, belirli bir hedef kitlenin ilgi alanına giren veya gündemde olan konularda hazırlanacak filmlerin veya programların yayınlanacağından önceden emin olunmalıdır.
  
• 
  Televizyon için hazırlanan bu mesajlar mutlaka profesyonel film ve televizyon uzmanları, kurgucular ve yazarlar tarafından hazırlanmalıdır.
  
• 
  Gönderilen metnin, film kaydının her sahnesinin süresi açık olarak belirtilmelidir.
  

2.12.3. Basın Konferansı

Yazılı basın mensuplarına yönelik olarak basın konferansı ile ilgili anlatılan bütün hususlar görsel medya içinde geçerlidir. Fakat televizyonda basın mensupları için dikkat edilecek nokta rahatlıkla çekim yapma imkanlarının sağlanması, televizyoncuların kullanmak istedikleri prizler, ışıklandırma ve diğer konularda yardımcı olunmasıdır. Basın konferansına katılmaya televizyonculara ise kurumun kendi çektiği görüntüleri konferanstan kısa bir süre sonra televizyon kuruluşlarına ulaştırılmalıdır. Bunu yaparken alanında eğitimli kişileri kullanmak gerekir. Aksi taktirde montajı ve çekimi güzel olmayan bir konferans görüntüleri televizyon haberlerinde yer bulma şansı yoktur (Okay ve Okay, 2009: s.160).

Aynı zamanda konferansın kuruluş tarafından çekilmesi maddi açıdan hem zaman, hem de maddi açıdan bazı zorlukları beraberinde getirir. Bunun önüne geçebilmek için televizyon basın mensuplarını konferansa katılmayı ikna etmektir.

Konferansın konuları kadar toplantıya katılanlar ve olayın kamuoyuna duyurulması da önemlidir. Konu güncel olmalı, önemli olmalı ve olabildiğince geniş bir kitlenin ilgi alanına girmelidir. Konferansların yer ve zaman seçimine de özen göstermek gerekir. Halkla ilişkiler açısından önemli olan, konferansın kitle iletişim araçlarında yer alması, yankı bulması ve ilgi çekmesidir (belgeler.com).

Radyo için konferans daha kolaydır. Eğer radyo gazetecileri gelip kayıt yapmamışlarsa, konferanstan hemen sonra radyoya uygun bir bülten ile radyo gazetecileri konferanstan gerekli bilgileri alabilir.