1961 ANAYASASI
1-İki meclisli parlamento ( millet meclisi ve Cumhuriyet Senatosu) sistemini kabul etmiştir.
2-Hukuk devleti ilkesi benimsenmiştir.
3-Sosyal Devlet anlayışı benimsenmiştir.
4-Seçimlerin; serbest, eşit, gizli, tek dereceli genel oy ilkelerine göre yapılacağı belirtilmiştir.
5-Çoğunlukçu demokrasi anlayışından çoğulcu demokrasi anlayışına geçildi.
6-Temel hak ve hürriyetlerle ilgili geniş düzenlemelere yer verilmiştir. Temel hak ve hürriyetlerin hangi hallerde sınırlandırılacağı belirtilmiştir.
7. Üniversitelere TRT’ye özerk statü tanındı.
8. Anayasa mahkemesi kuruldu
9. DPT Kuruldu
10. Milli Birlik komitesi kuruldu
M.118-MİLLİ GÜVENLİK KURULU
1-Cumhurbaşkanı
2-Başbakan
3-Genelkurmay Başkanı
4-Milli Savunma Bakanı
5-İçişleri Bakanı
6-Dışişleri Bakanı
7-Adalet Bakanı
8-Kuvvet Komutanları (Kara,Deniz ,Hava ve Jandarma komutanları)
9-Başbakan Yardımcılarından oluşur.
Gündemi; Başbakan ya da Genelkurmay Başkanı’nın önerileriyle Cumhurbaşkanı belirler.
Cumhurbaşkanı olmadığı zaman Başbakan toplar
1923 DEĞİŞİKLİKLERİ
1-Devletin şeklinin Cumhuriyet olduğu açıkça belirtilmiştir.
2-Devletin dininin İslam, resmi dilinin Türkçe olduğu belirtilmiştir.
3-Cumhurbaşkanı, TBMM tarafından ve Başbakan, Cumhurbaşkanı tarafından atanacaktır.
1924 ANAYASASI
1-Kısa, sabit, sağlam yapılı ve kendi içinde tutarlı bir anayasadır.
2-Devlet şeklinin Cumhuriyet olduğu belirtilmiştir.
3-Meclis üstünlüğü benimsenmiştir.
4-Güçler birliği ilkesi benimsenmiştir.
5-Meclis hükümeti sistemi ile parlamenter hükümeti sistemi arasında karma bir hükümet benimsenmiştir.
6-1928 de devletin dini İslam dır ibaresi kaldırılmıştır.
7-1937’de Atatürk ilkeleri anayasaya girmiş ve laiklik ilkesi benimsenmiştir.
1876 ANAYASASI
1-Osmanlı İmparatorluğu’nun ilk ve tek anayasasıdır.
2-İki meclisli bir anayasadır.
3-Heyeti Ayan üyelerini Padişah seçer.
4-Meclisi feshetme yetkisi Padişaha aittir.
5–1908 yılında 2.Meşrutiyet’in ilanıyla yeniden anayasa ilan edilmiştir. 1909’da da bu anayasa da değişikliğe uğramıştır
SİYASİ HAKLAR VE ÖDEVLER:
1-Türk vatandaşlığı
2-Seçme ve seçilme ve siyasi faaliyetlerde bulunma
3-Siyasi parti kurma, partilere girme ve partiden ayrılma hakkı
4-Kamu hizmetine girme hakkı
5-Vatan hizmeti
6-Vergi ödeme
7-Dilekçe hakkı
Yetki Kanunun içeriği:
1.Konusu
2.Amacı
3.Kapsamı
4.İlkeleri
5.Süresi açıkça belirtilmelidir.
6.Birden fazla KHK çıkarılabilip çıkarılamayacağı belirtilmelidir.
SOSYAL GUVENLIK BAKIMINDAN DEVLET TARAFINDAN KORUNMASI GEREKENLER
1.Harp ve vazife şehitlerinin dul ve yetimleri
2.Malul ve gaziler
3.Sakatlar
4.Yaslılar
5.Korunmaya muhtaç çocuklar
1982 ANAYASASI
1982 Anayasasının nitelikleri:
1-Atatürk milliyetçiliği
2-Demokratik devlet
3-Laik devlet
4-Sosyal devlet
5-Hukuk devleti
6-İnsan haklarına saygılı
—Yürütme organı güçlendirildi
—Kuvvetler ayrılığı ilkesi benimsendi
—Ayrıntılı düzenleme var
—Mecliste karar almak kolay
—Katılımcı demokrasi var
—Diyanet işleri başkanlığı kuruldu
1982 ANAYASASINDAKİ DEĞİŞTİRİLEMEYECEK HÜKÜMLER
1-Milli marşı İstiklal Marşı’dır.
2-Başkenti Ankara’dır.
3-Bayrağı ay yıldızlı bayraktır.
4-Türkiye; devleti ve milletiyle bölünmez bir bütündür.
5-Dili Türkçedir.
6-Türkiye devleti bir cumhuriyettir.
TÜRKİYENİN EKONOMİK COĞRAFYASI
Tarımsal arazi oranı en fazla Marmara, en az Doğu Anadolu’dur.
Tarımsal çeşitlilik en fazla Marmara bölgesinde, en az İç Anadolu’dadır.
Buğday: Yazın sıcaklığı sevdiği için Karadeniz ve Doğu Anadolu’da yetişmesi zordur. Buğday, Arpa, Çavdar gibi tahıl üretiminde dalgalanmalar olur. Nedeni ise yükselti ve enleme bağlı olarak hasatları farklı zamanlarda alınır.
Mısır: Yetişme döneminde bol su ister, Mısır tüm kıyı ovalarında yetiştirilen üründür. En fazla Akdeniz de yetiştirilir.
Çay ve fındık çok fazla nem ister ve güneşi sevmez. Turunçgiller, incir, muz gibi ürünler kış ılığı ister.
Pirinç: En fazla Marmara Bölgesinde yetiştirilir. Karadeniz’de de yetiştirilir. Üretim tüketimi karşılayamadığı için ithal edilir.
Nohut, Yeşil Mercimek: En fazla İç Anadolu dadır
Kırımızı Mercimek: En fazla Güneydoğu Anadolu’dadır.(Nedeni neme az ihtiyaç duymasıdır)
Seracılığın Akdeniz ve Egenin kıyı kesimlerinde olmasının nedeni: 1- kışların ılık geçmesi, 2-güneşli gün sayısının fazla olması
Ay Çiçeği: En Fazla %75 i Ergene Havzasında (Tekirdağ) yetişir.
Tütün: En fazla Ege bölgesinde yetişir.
Yer Fıstığı: En fazla Akdeniz de yetiştirilir.
Soya Fasulyesi: Üretimde Akdeniz birincidir.
Haşhaş: En fazla Ege bölgesinde (Afyon) yetiştirilir.
Keten: En fazla Sinop’ta---Kenevir: En fazla Kastamonu’da yetiştirilir.
Üzüm: En azla Ege de yetiştirilir. Türkiye’de en çok yetiştirilen meyve üzümdür.
Turunçgiller: Enfazla Akdeniz de yetiştirilir.
Fındık: Dünyadaki Fındık üretiminin %70 ini karşılar. En fazla Karadeniz’de yetişir, Marmara da yetişir.
İncir: En azla Ege de yetiştirilir
Muz: Anamur, Alanya civarında yetiştirilir.
Antep Fıstığı: %90 ı Güneydoğu Anadolu da üretilir.
Zeytin: Maki bitkisi örtüsünün ağacıdır. En fazla kıyı ege bölgesinde vardır.
Şekerpancarı: Güneydoğu Anadolu Bölgesi dışında her yerde yetişir, en fazla İç Anadolu’da yetiştirilir.
Küçükbaş hayvancılıkta bozkırı sever, koyun en az Karadeniz’de yetiştirilmesi elverişsizdir.
Besicilik ve Ahır Havyacılığı: Kentlerde tüketimi fazla olduğu için en fazla kent yakınlarında vardır.
Kümes Hayvancılığı: En fazla Marmara ve Ege bölgesinde yapılır. Doğal şartlara bağlı değildir. En fazla kent yakınlarında yapılır.
Arıcılık: Karadeniz, Menteşe Yöresi, Doğu Anadolu’da yetiştirilir.
Türkiye’de Çıkarılan önemli Madenler:
Maden ithalatı, maden ihracatından fazladır.
Demir: Sivas-Divriği de %80 i, Hekimhan (Malatya) çıkartılır. Sivas, Ereğli, İskenderun, Karabük ve İzmir demir-çelik işletmeleridir.
Bakır: Küre (Kastomonu), Murgul (Artvin), Maden (Elazığ), Ergani (Diyarbakır)
Krom: Guleman (Elazığ), Köyceğiz ve Fethiye (Muğla) da çıkartılır. Elazığ, Antalya da ferro krom işletmelerinde işletilir.
Boksit (Alüminyum) : Seydişehir (Konya), Akseki (Antalya), Milas (Muğla), Hassa (Hatay)da çıkartılır. Seydişehir Alüminyum İşletmelerinde işletilir.
Kurşun-Çinko: Kayseri ve Keban (Elazığ) işletmelerinde işletilir.
Volfram: Bursa Uludağ da çıkartılır.
Fosfat: Mazıdağı (Mardin), Çınar (Diyarbakır),
Kükürt: Keçiborlu (Isparta), Sarayköy (Denizli)
Civa: Ödemiş (İzmir), Sarayönü (Konya), Kadınhan (Balıkesir)
Zımpara Taşı: İzmir, Denizli, Muğla, Antalya çevresinde çıkartılır.
Tuz: İzmir-Çamaltı tuzlası (denizden), Tuzgölü çevresi (kaya tuzu çıkartılır.)
Lüle Taşı: Eskişehir den çıkartılır.
Oltu Taşı : Dünyada sadece Erzurum dan çıkartılır.
Soda: Van gölünden çıkartılır. Tatvan tesislerinde işletilir.
Bor Minerali: Dünya rezervlerinin %70 i Türkiye’dedir. Bigadiç, Susurluk (Balıkesir)-Seyitgazi, Kırka (Eskişehir)- Emet (Kütahya) da çıkartılır. Bandırma (Balıkesir), Kırka (Eskişehir) de tesislerde işletilir.
Manyezit: Kütahya Manyezit Fabrikasında işlenir.
Uranyum: Daha çok batı Anadolu dadır. Nükleer enerjinin hammaddesidir.
TÜRKİYEDE NÜFUS VE YERLEŞME
Tarımsal Nüfus Yoğunluğu: Tarımla Uğraşan Nüfus/Tarım Alanı (En çok Karadeniz ve Doğu Anadolu’dadır.)
Fizyolojik Nüfus Yoğunluğu: Toplam Nüfus/ Tarım Alanları
Bölge Yüzölçümlerine göre ekili dikili alanlar oranının en fazla olduğu Marmara Bölgesidir. En az olduğu bölgede doğu anadoludur.
Nüfus yoğunluğu Türkiye ortalamasının altında olan Karadeniz ve Doğu anadoludur.
Türkiye’de en fazla ihraç edilen en büyük payı endüstri ürünleri alır.
Türkiye’de en az yaylacılık Marmara’da, en çok ise Akdeniz de yapılmaktadır. Yaylacılığın diğer adı da köy altı yerleşmeleri olup, kent merkezlerine uzak kurulmuştur.
Karadeniz’de- Ahşap, Akdeniz de taş evler, iç, doğu ve güneydoğu Anadolu da kerpiç evlerdir.
Kentsel nüfusun en az olduğu bölge Karadeniz dir.
Nüfuz yoğunluğu az olan bölge Doğu Anadolu Bölgesidir.
Nüfusu azaltan bölge özellikleri: Doğu Anadolu Bölgesinde volkanik dağların geniş olması, Karadeniz Bölgesinde engebenin fazla olması, Güneydoğu Anadolu Bölgesinde yaz kuraklığının şiddetli olması, Akdeniz Bölgesinde karstik alanların yaygın olmasıdır.
Akdeniz Güneydoğu Anadolu ya göre daha engebelidir.
KPSS Tarih kodlamaları, çok işinize yarayacak
LÜTFEN OKUYUN PAYLAŞIN
1.1.inönü için kodumuz MİLAT oldu
moskova ant
istiklal marşının kabulü
londra konferansı
afganistanla dostluk ant
teşkilatı esasiye
2.Balkan Antantı Devletleri: TaYYaR (büyük harfler)
Türkiye
Yunanistan
Yugoslavya
Romanya
3.vilayet-i sitte yi oluşturan iller;
Bi Da Ha S E V=bitlis, diyarbakır, harput(elazığ), sivas, erzurum, van
elviyey-i selaseyi oluşturan iller;
B A K..batum, ardahan, kars
4.b.m veyo hakkı olanlar FİRÇA FRANSA İNGİLTERE, RUSYA ÇİN ABD
5.SAKAR berlin antlaşmasıyla bağımsız olan ülkeler
sırbistan
karadağ
romanya
6.KAB berlin anlaşmasıyla rusya ya verilenler
kars
ardahan
batum
yani SAKAR KAB şeklinde kodlayın:)
7.lozan ant da çözümlenemeyen sorunlar: HIRBO
HATAY SORUNU,IRAK SINIRI,RUM PATRİKHANESİ,BOĞAZLAR,OSMANLI BORÇLARI
8.BATI CEPHESİ SAVAŞLARI SIRASI:
BİR İKİ KaSaB
YANİ I. II. İNÖNÜ, KÜTAHYA ESK,SAKARYA,BÜYÜK TAARRUZ
9 1 meşrutiyet dönemi aydınları
Z iya paşa
A hmet mithat
M ustafa fazıl paşa
A li suavi
N amık kemal
10.dogu sınırımızın çizildiği antlaşmalar sırasıyla aşama aşama olarak:
gazi mustafa kemal in baş harfleri
GMK: YANİ GÜMRÜ,MOSKOVA VE KARS ANT
11.1. balkan harbi
BüYüSeK : Bulgaristan Yunanistan Sırp Karadağ osmanlı
2.balkan harbi
ROKSY : Romanya Osmanlı Karadağ Sırf Yunan
Bulgaristan
12. MİSAKI MİLLİ MADDELERİ KABSAR (KAPİTÜLASYON ARAPLAR BOGAZLAR SINIRLAR AZINLIK REFARANDUM
13.ERZURUM KONGRESİNE KATILAN DOĞU İLLERİ
BEST-VAN
BitliS Erzurum Sivas Trabzon Van
KATILMAYANLAR:
MED
Mardin Elazığ Diyarbakır
14.MİLLİ GÜVENKLİK KURULUNA KATILAN BAKANLAR :
SAİD
SAVUNMA ADALET İÇİŞLERİ DIŞİŞLERİ
MGK YA KİMLER GİTMİŞ? SAİD LER:)
15.2. dünya savaşı
JİBAR ve ARİF arasında
Japonya..... ...ABD
İtalya........ ..Rusya
Bulgaristan........ İngiltere
Almanya ..........Fransa
Romanya
16.1. dünya savaşından sonra yapılan ateşkeslerin kronolajik sıralaması SeMaVeR
Selanik antlaşması(bulgaristan)
Mondros(osmanlı)
Villa Queste(avusturya macaristan)
Rethendes(almanya)
17. Milli mücadele yanlısı basın (HAYATİ ABİ VE VAKİT)
H AKİMİYET-İ MİLLİYE
A LBAYRAK
Y ENİ GÜN
A ÇIKGÖZ
T ASVİR-İ EFKAR
İ İSTİKBAL ve İRADE-İ MİLLİYE
A ÇIK GÖZ ve AA(ANADOLU AJANSI)
B
İ KDAM
VAKİT
MİLLİ MÜCADELE KARŞITI OLAN BASIN (PATİKA)
P EYAMI SABA
A LEMDAR
T ÜRKÇE
İ İSTANBUL VE İRŞAD
K
A YDEDE
18.G8 ülkeleri:KAFA JİRİ(kanada,abd,fransa,almanya,japonya,ingiltere,rusya-son katılan-,italya
19.Kamu Hukukunun dalları CİVİYAD
Ceza hukuku
İdare hukuku
Vergi "
İcra iflas "
Yargılama "
Anayasa "
Devletler "
20.Lozanda tbmm nin istediği gibi sonuçlanmayan konular:
MUHABİR
MUsul
HAtay
Boğazlar
İR(İstanbul Rum patrikhanesi durumu)
Lozanda atatürkün asla taviz verilmemeis gereken konular:
KEM
Kapitülasyonlar
Ermeni sorunu
Misakı Milli sınırları..
21.Balkan Antaktı TaYYaRe
Türkiye Yunanistan Yugoslavya Romanya
22.BENİM ToPuM(D-8 ÜLKELERİ GELİŞMEKTE OLANLAR)
BANGLADEŞ
ENDONEZYA
NİJERYA
İRAN
MISIR
TÜRKİYE
PAKİSTAN
Türkiye, Dönenceler Dışında olduğu için; Güneş Işınları dik açıyla düşmez, bundan dolayı gölge boyu hiçbir zaman sıfır olmaz.
Türkiye, Orta Kuşakta Olduğu için; Dört mevsim olarak yaşanır, buzullar hiçbir zaman deniz seviyesine inmez, cephe yağışları daha fazla görünür, batı rüzgârları etkilidir.
— Doğuda yerel saat ileridedir.
— Kuzeyde gece ve gündüz arası zaman farkı daha fazladır, (21 Aralıkta En fazla)
Gurup Tan süresi Güneyden kuzeye doğru uzar.
Türkiye Yengeç dönencesinin kuzeyinde yer almaktadır.
Yunanistan: İpsala, Bulgaristan: Kapıkule, Irak: Habur, Suriye: Cilvegözü, Nusaybin, Ceylanpınar sınır kapıları en önemlilerindendir.
Türkiye’nin K.Y.K olduğunun kanıtı: 21 Aralıkta en uzun gecenin yaşanması, 21 Haziranda en kısa gölgenin oluşması.
Güneş ışınlarının atmosferde tutulmasının en fazla olduğu yer Sinop’tur.
Türkiye’nin Yeryüzü Şekilleri:
1. zamanda taş kömürü yatakları oluşmuştur. 3. zamanda Türkiyenin büyü bir kısmı oluşmuştur. 4. zamanda İstanbul ve Çanakkale boğazları oluşmuştur.
Türkiye’nin yer şekilleri iç kuvvetler (magma, deprem ve volkanik hareketler) ve Dış kuvvetler (akarsu, rüzgâr, dalga v.s) ile oluşur.
DAĞLAR:
Volkanik Dağlar: Ağrı, Tendürek, Süphan, Nemrut (Doğu Anadolu) ve Erciyes, Melendiz, Hasan, Karacadağ, Karadağ (İç Anadolu)
Orojenezle oluşan dağlar:
Kırılma (Horst) Dağlar: Ege tarafında Kaz, Aydın, Menteşe, Yund, Boz dağlarıdır.
Kıvrılma (Antiklinal): (Palandöken, Allahuekber, Bingöl )Doğu Anadolu dağları Kuzey Anadolu (Küre, Ilgaz, Canik, Yıldız, Kaçkar) Toroslar dağlarıdır.
OVALAR
Kıyı Ovalar (Delta Ovalar): Bol Alüvyon taşıması, kıyıda güçlü akıntıların olmaması, kıyı derinliliğinin olmaması yani kıta sahanlılığının geniş olması gerekmektedir. Verimli Tarım Alanlarıdır.
Bafra, Çarşamba, Çukurova, Silifke, Balat, Küçük Menderes, Gediz, Bakır çay
Karstik Ovalar: En Fazla Akdeniz de vardır.
Elmalı, Kestel, Acıpayam, Korkuteli, Tefenni, Tavas, Çiğril, Muğla Ovaları.
Volkanik Ovalar: Erciyes dağından çıkan lavların oluşturduğu Kayseri, Develi Ovalarıdır.
Türkiye’nin en büyük iç ovası Konya, en büyük kıyı ovası Çukurovadır.
PLATOLAR:
En fazla iç Anadolu da bulunur. Tarım ve hayvancılık yapılır.
Aşınım Platoları: Çatalca Kocaeli Platosu (Karadeniz)
Yatay Duruşlu Platolar: Yazılıkaya (Ege), Ergene (Marmara), Haymana, Obruk, Uzunyayla (İç Anadolu)
Lav Platolar: Erzurum, Kars, Ardahan Platoları.
Karstik Platolar: Taşeli, Teke Platoları (Akdeniz) – Kıl keçisi yetiştirilir.
AKARSULAR
Karadeniz’e dökülen Akarsular:
Çoruh Nehri: Mescit dağlarından alır, Gürcistan’dan (Batum) Karadeniz’e dökülür.
Yeşilırmak : Çarşamba dan Karadeniz’e dökülür. Almus, Hasan ve Suat Uğurlu Barajları vardır.
Kızılırmak: Kaynağını Sivas’tan alır, Bafra’dan dökülür. Tamamı sınırlarımız içinde bulunan en büyük ırmağımızdır. Hirfanlı, Kesikköprü, Altınkaya ve Derbent barajı vardır.
Sakarya Nehri: Afyon çevresinden alır, porsuk çayı il birleşerek Karadeniz’e dökülür. Hasan Polatkan ve Gökçekaya barajları vardır.
Marmara Denizine Dökülen Akarsular: Susurluk Nehri
Ege Denizine Dökülen Akarsular:
Meriç Nehri: Bulgaristandan alır, Ege Denizine dökülür.
Küçük Menderes
Büyük Menderes: Batı Anadolu’nun en uzun akarsuyudur. Adı güzel ve kemer barajı vardır.
Akdenize Dökülen Akarsular:
Asi Nehri: Lübnan dağlarından alır, Hatay’dan dökülür.
Dalaman, Aksu, Köprü, Manavgat, Göksu, Seyhan ve Ceyhan nehri
Basra Körfezine Dökülen Akarsular
Fırat: Ülkemizin en uzun akarsuyudur. (Yurtdışı ile birlikte)
Türkiye’nin en büyük barajları (Atatürk, Keban, Karakaya, Birecik) vardır. GAP ile sulamadan faydanıldığı için tarım içinde ayrı bir önemi vardır.
Dicle Nehri: Devegeçiti, Silvan ve Ilısu barajı vardır.
Hazar Denizine Dökülen Akarsular: Hazar Denizine dökülen akarsular kapalı havza durumundadır.
Aras ve Kura nehridir.
Kapalı Havza: Aras-Kura, Van Gölü, Burdur Gölü (suları acıdır)
GÖLLER:
Volkanik Göller: NAMIG Nemrut, Acı, Meke Tuzlası, Gölcük gölleri
Tektonik Göller: Tuz Gölü (En büyük tektonik göldür.), Beyşehir (En büyük tatlı su gölüdür) Akşehir, Hazar, Sapanca, Manyas, , Eğirdir,
Acı gölü gölleri.
Set Göller:
Volkanik Set Göller: Van Gölü, Haçlı, Çıldır ve Balık gölü.
Alüvyon Set Göl: Bafa-Marmara Gölü(Ege), Mogan-Eymir (İç Anadolu)
Kıyı Set Gölleri: Büyük ve Küçük Çekmece ve Durusu
Heyelan Set Gölleri: Abant ve Yedigöller (Bolu), Sera-Tortum (Erzurum)
Yapay Set Göller: Barajlar
Kızılırmak Nehrinin akımını ilkbaharda kar erimeleri ve yağış rejimi artırır.
TÜRKİYEDE İKLİM, BİTKİ ÖRTÜSÜ VE TOPRAK TİPLERİ
Yazın en yüksek sıcaklık Güney Doğu Anadolu, en düşük sıcaklık ise enlem ve nemlilikten dolayı Karadeniz kıyılarıdır.
Kışın en yüksek sıcaklık enlem ve denizsellikten dolayı Akdeniz, en düşük sıcaklık ise Erzurum-Kars bölümüdür.
Yıllık sıcaklık farkı en az Karadeniz, en fazla doğu Anadolu’dur.
İmbat: Yazın ege kıyılarında denizden karaya doğru esen rüzgarlara denir.
Bağıl nemin fazla olduğu yerlerde, bulutlanma fazla olur.
İç Anadolu’ da en fazla yağış ilkbaharda en az yağış yazındır.
Karadeniz de en fazla yağış sonbaharda en az yağış ilkbahardadır.
Marmara, Ege, Akdeniz en fazla yağış kışın en az yağış yazındır.
Erzurum- Kars en az yağış kışın en çok yağış yazındır.
Karadeniz Bölgesi: Yamaç Yağışı, -- Akdeniz: Cephe Yağışı, -- İç Anadolu-Erzurum: Konveksiyonel
Karadeniz ile Egenin dağların denize uzanışları farklı olduğu için: Yıllık yağış tutarı, Körfez ve yarımada sayısında farklılık gösterir.
Karadeniz ile Akdenizin dağların denize uzanışları aynı olduğu için: Kıta sahanlığı, İç kesimlere ulaşım olanakları, falezli yapı yoğunluğu aynıdır.
Malatya ve Iğdır yöresi dağlarla çevrili olması ve alçakta kalması sıcaklığı artırmış ve yağışları artırmıştır. Iğdır ovasında pamuk yetiştirilir.
Föhn rüzgârları ile Rize taraflarında mikroklima oluşur. Kivi ve turunçgiller ile yetiştirilir.
TOPRAK ÇEŞİTLERİ:
Laterit Topraklar: Doğu Karadeniz kıyılarına rastlanılmaktadır.
Terra Rossa (Kırmızı Renkli Toprak) :Akdeniz İkliminde olan topraklarda görülür.
Kahverengi Orman Toprakları: Karadeniz tarafında görülür.
Podzol Toprak: İğne yapraklı ormanların geniş yer kapladığı, Batı Karadeniz de görülür.
Çöl Toprakları: Konya tarafında bulunur.
Kestane ve Kahverengi toprak: İç, Doğu, Güney Anadolu’da görülür.
Çernezyom (Kara Toprak) : İçinde humus bulunduğundan dünyanın en verimli topraklarındandır. Erzurum- Kars Platosunda bulunur.(Büyükbaş hayvancılığın en yaygın görüldüğü topraktır)
Tundra Toprakları: Türkiye’de yoktur. Kutuplar yakın bölgededir.
TÜRKİYEDE NÜFUS VE YERLEŞME
Tarımsal Nüfus Yoğunluğu: Tarımla Uğraşan Nüfus/Tarım Alanı (En çok Karadeniz ve Doğu Anadolu’dadır.)
Fizyolojik Nüfus Yoğunluğu: Toplam Nüfus/ Tarım Alanları
Bölge Yüzölçümlerine göre ekili dikili alanlar oranının en fazla olduğu Marmara Bölgesidir. En az olduğu bölgede doğu anadoludur.
Nüfus yoğunluğu Türkiye ortalamasının altında olan Karadeniz ve Doğu anadoludur.
Türkiye’de en fazla ihraç edilen en büyük payı endüstri ürünleri alır.
Türkiye’de en az yaylacılık Marmara’da, en çok ise Akdeniz de yapılmaktadır. Yaylacılığın diğer adı da köy altı yerleşmeleri olup, kent merkezlerine uzak kurulmuştur.
Karadeniz’de- Ahşap, Akdeniz de taş evler, iç, doğu ve güneydoğu Anadolu da kerpiç evlerdir.
Kentsel nüfusun en az olduğu bölge Karadeniz dir.
Nüfuz yoğunluğu az olan bölge Doğu Anadolu Bölgesidir.
Nüfusu azaltan bölge özellikleri: Doğu Anadolu Bölgesinde volkanik dağların geniş olması, Karadeniz Bölgesinde engebenin fazla olması, Güneydoğu Anadolu Bölgesinde yaz kuraklığının şiddetli olması, Akdeniz Bölgesinde karstik alanların yaygın olmasıdır.
Akdeniz Güneydoğu Anadolu ya göre daha engebelidir.
TÜRKİYENİN EKONOMİK COĞRAFYASI
Tarımsal arazi oranı en fazla Marmara, en az Doğu Anadolu’dur.
Tarımsal çeşitlilik en fazla Marmara bölgesinde, en az İç Anadolu’dadır.
Buğday: Yazın sıcaklığı sevdiği için Karadeniz ve Doğu Anadolu’da yetişmesi zordur. Buğday, Arpa, Çavdar gibi tahıl üretiminde dalgalanmalar olur. Nedeni ise yükselti ve enleme bağlı olarak hasatları farklı zamanlarda alınır.
Mısır: Yetişme döneminde bol su ister, Mısır tüm kıyı ovalarında yetiştirilen üründür. En fazla Akdeniz de yetiştirilir.
Çay ve fındık çok fazla nem ister ve güneşi sevmez. Turunçgiller, incir, muz gibi ürünler kış ılığı ister.
Pirinç: En fazla Marmara Bölgesinde yetiştirilir. Karadeniz’de de yetiştirilir. Üretim tüketimi karşılayamadığı için ithal edilir.
Nohut, Yeşil Mercimek: En fazla İç Anadolu dadır
Kırımızı Mercimek: En fazla Güneydoğu Anadolu’dadır.(Nedeni neme az ihtiyaç duymasıdır)
Seracılığın Akdeniz ve Egenin kıyı kesimlerinde olmasının nedeni: 1- kışların ılık geçmesi, 2-güneşli gün sayısının fazla olması
Dostları ilə paylaş: | 
