Invitation
Yüklə 1,1 Mb.
|
Maliyet TahminiÖnerilen tedbirlerin yıllık yaklaşık maliyeti 300 M€
Aktif ve önleyici tedbirler geçmişten günümüze ülkemizle birlikte tüm dünya ülkelerinin temel sorunlarının başında yer alan işsizliğin çözümü konusunda başvurulabilecek en uygun çözüm yollarından birisi durumundadır. Bilindiği gibi özellikle 1970’lerden sonra tüm dünyada yaşanan ekonomik krizler sonrasında işsizlik sorunu, ülke ekonomilerini tehdit eder hale gelmiştir. Sorunun çözümünde, işsizliğin ortaya çıkmasından sonra devreye giren klasik pasif istihdam tedbirleri -özellikle ülkemiz için- kısmi bir fayda sağlasa da bugün için sorunun üstesinden gelmeye yetmemektedir. Bu durumda yapılması gereken; işsizlik ödemeleri gibi pasif politikaların yanı sıra, işgücüne esneklik ve nitelik kazandırarak işsizliğin oluşumunu baştan engelleyecek aktif ve önleyici tedbirlerin öne çıkarılmasıdır. İşgücü piyasasına müdahale etmenin en etkin yollarından biri olan -gerek uygulandığı alanlar/uygulayacak kurumların tespit edilmesinde ve gerekse hedef alınan kitle itibariyle esnekliğe sahip- söz konusu tedbirler AİS’nin de en önemli politika araçlarındandır. Uluslararası deneyimler uzun süreli işsizliğin iş arayanların istihdam edilebilirliği üzerinde çok ciddi bir tehlike oluşturduğunu; sadece bireye zarar vermekle kalmayıp, insan sermayesine yapılan yatırımların israfı nedeniyle toplumun sosyo-ekonomik gelişmesini de engellediğini ortaya koymaktadır. Türkiye, kayıt altındaki tüm işsiz kişilerin, belirli bir işsizlik döneminden sonra yeni bir başlangıç yapmalarına yardımcı olacak ve böylelikle, bu kişilerin düzgün işe sahip olmaları için gerçek bir olanak yaratacaktır. Başta yeni mezunlar olmak üzere, gençlerin uzun süreli işsizliğini önlemek amacıyla belirli bir işsizlik dönemini aşmadan yeni bir başlangıç yapmalarını sağlamak için özel bir çaba harcanacaktır. İş arayan işsizlere sağlanan aktif istihdam tedbirleri hem işgücü piyasasının talebini, hem de iş arayan kişilerin kişisel profillerini göz önünde bulunduracaktır. Aktif istihdam tedbirlerinin kapsamı hem iş arayanların hem de işyerlerinin gereksinimlerini karşılayacak şekilde genişletilecektir. Buna göre, iş arama süresi belirli bir süreyi aşan bir işsiz, İŞKUR danışmanı ile görüşmek için kuruma davet edilecek ve kişi uzun süreli işsiz durumuna düşmeden önce, işgücü piyasasına (yeniden) girme şansını yükseltecek bir aktif istihdam tedbiri söz konusu işsiz ve danışman tarafından belirlenerek uygulamaya konulacaktır. Aktif ve önleyici tedbirlerin kapsamı, yeniden istihdama yönelik 'engel modeli' ekseninde ve kişiye özel olacaktır.
Ç A L I Ş M A
R Z U S U
A: Beceri sahibi olup yeterli motivasyonu olmayan iş arayanlar İş arayanlar kişilerin bir kısmı, işgücü piyasasında aranan niteliklere sahip olsalar da, kendileriyle ilgili açık işlere ulaşma konusunda yeterli motivasyonları olmadığından uzun süreli işsizlik riski altındadır. Bu kişiler girecekleri işler konusunda gerçekçi olmayan beklentilere sahip olabilir (başlangıç maaşı, görev, çalışma koşulları vb.), ya da başka bir ile taşınma, yarı zamanlı çalışma veya işe gidiş geliş süresinin uzun olduğu bir işte çalışmayı gerektiren işlerde çalışmak konusunda yeterince istekli olmayabilirler. Bu kişilerle ilgili tedbirler şunlardır:
B: Becerisi ve motivasyonu olmayan iş arayanlar İş arayanların bir kısmı yeterli beceriye sahip olmayabilir ve çalışma konusundaki motivasyonları düşük olabilir. Bu kişiler için en önemli olan konu sosyal güvenlikten, yani sosyal yardımlardan yararlanmaktır. Ülkedeki yüksek işsizlik oranı göz önünde bulundurulduğunda, bu grupların işgücü piyasasına katılmaya hazır olup olmadıklarını sınamak ve rehabilitasyon desteğinde sonra motivasyon kazanan kişilere korumalı istihdam imkanı sağlayabilmek için, bu kişilerin ya sınırlı miktarda bir sosyal yardım olanağından ya da sosyal rehabilitasyon desteğinden yararlanmaları sağlanabilir. Bu gruptaki kişilerin işgücü piyasasına tam anlamıyla hazır hale gelmeleri için, yaşadıkları sağlık sorunlarının ya da sosyal sorunların (örneğin, aşırı alkol kullanımı ya da aile içi şiddetten kaynaklanan sorunlar) çözüme kavuşturulması ya da tedavi edilmesi gerekebilir. Bu kişilerin, istihdam edilebilirlik vasfını kazanmaları için doğru uzmanlık kuruluşlarına yönlendirilmesi gerekmektedir.29 C: Herhangi bir becerisi olmayan veya becerileri günün ihtiyaçlarını karşılamayan iş arayanlar Kayıtlı işsizlerin büyük çoğunluğu, işgücü piyasası taleplerini karşılayacak becerilere sahip olmadığından, uzun süreli işsizlik riski altındadırlar. Bu kişilere yönelik tedbirler, aşağıdaki hususları içermektedir:
D: Önyargılardan etkilenen iş arayanlar Türkiye’deki yasal düzenlemeler ayırımcılık içeren hükümler taşımamaktadır. Tüm vatandaşlar eşit haklara sahip olsa da, sosyo-ekonomik veriler herkesin işgücü piyasasına katılımda eşit imkanlara sahip olmadığını göstermektedir. Bu, özellikle kariyer imkanları olan yerlerde istihdam edilebilme ve bunu sürdürebilme gibi konularda kendini göstermektedir. İşsizlerin bir kısmı hem yeterlilik hem de motivasyon bakımından işgücü piyasasının taleplerine uygun niteliklere sahip olsalar da, kendi mesleklerinde düzenli iş bulmakta sıkıntı çekmektedirler. Bunun nedeni, çoğunlukla, işverenlerin belirli gruplara karşı geliştirdiği önyargıdır30. Aşağıdaki gruplar, bu türden tedbirlerin ihtiyaç duyulduğu hedef gruplar arasında sayılabilir:
Bu nedenle, bu engellerin ortadan kaldırılmasına yönelik tedbirlerin belirlenerek sınanmaları gerekmektedir. Yukarıda sıralanan gruplara yönelik aşağıdaki önlemler sınanacaktır:
|
