İslam dünyasinda ahlâKÎ temellere dayanmayan dindarlik problemi Üzerine düŞÜnceler

Anahtar Kelimeler: Din, Ahlâk, Dindarlık, Seküler Ahlak(Etik), Müslümanlık, Din Eğitimi.

Giriş

Din, içerisinde inanç, ibadet ve ahlâk kurallarının yer aldığı ilahi kaynaklı bir sistemdir. Bu sistem, onu kabul eden birey ve toplumları derinden etkileyerek onların hayatına yön verir, bireyin davranışlarında ve ilişkilerinde belirleyici olur.

İslâm ahlâkçılarının ortak tanımına göre ahlâk; “Nefiste yerleşmiş olan öyle bir melekedir ki bu meleke sayesinde davranışlarımız kolaylıkla ve uzun uzun düşünmeden ortaya çıkar.” (Kınalızade, 91) Bu tanıma göre ahlâk, insanda uzun süreli uygulama sonucunda alışkanlık haline gelmiş olan alışkanlık haline geldiği için de zorlanmadan davranışa dönüştürebileceğimiz huylar bütünüdür.

Din-ahlâk ilişkisi mevzuunda din daha önemli gibi durmaktadır oysa dinîn üzerine kurulacağı sağlam ahlâkî bir zeminin önemi daha büyüktür.

Günlük hayatta bazen dindar birinin, görüntüsü ile hiç uyuşmayan davranışlarına ya da din ile ilişkisi olmayan ve bunu kendisi de ifade eden birinin ahlâken çok olumlu davranışlarına şahit oluruz. Burada ahlâkî açıdan büyük bir çelişki vardır: Biri dindar ama ahlâkî zafiyetleri var, diğeri ise dinî kaygıları yok, ama ahlâkî duyarlılığa sahip. (Uysal, 2005; 43) Bu çalışma zikredilen bu çelişkiden hareketle ahlâkın dini doğru yaşamadaki yerini teorik ele alacak sonra dindarlığın sağlam dinî temeller üzerine oturmasında gereken ahlâkî temelli eğitimi değerlendirecektir. Konuya din-ahlâk ilişkisini ve bağlarını anlatmak ile başlamayı uygun gördük.