İslam'da evliLİk ve cinsel sorunlar

DÜĞÜN TÖRENİNİN ADABI

Kız ve erkeğin evlilik merasimlerinde, yapılması sünnet, iyi ve hayırlı olan amelleri ve bunların adabını kısaca yazmağa çalışacağız: 1- Ziyafet vermek: Herkesin kendi durumuna göre, israf etmemek, masrafa boğulmamak ve lüzumsuz fazla borca girmemek şartıyla içkisiz, gayri meşru eğ-lencesiz düğün.

Ziyafet vermek, Resulullah (s.a.a)'in sünneti ve Is-lâm'da güzel âdetlerdendir. Süs ve şatafata kapılarak, israf edip borca girerek düğün ziyafeti vermek Islâm'da kabul görmeyip, akıllı ve hayırlı bir iş değildir. Her işte olduğu gibi bu tür âdetlerde de herkes hâli vaktine ve Islam şeriatının tarifine göre Allah rızasını kastederek, müminler arasında dostluğun, meydana geleceğini dü-şünerek ziyafet vermelidir. Resulullah (s.a.a) şöyle bu-yuruyor:

"Evlilikte velime (ziyafet) vermek, diğerlerini do-yurmak peyğamberlerin sünnetlerindendir."1

1- Furu-u Kâfi, c.5, s. 367.

199

Yine Resul-i Ekrem (s.a.a) başka bir yerde de şöyle buyurmuştur: "Beş işin dışında ziyafet vermek hayırlı değildir; evlilikte, doğumdan sonra, çocuk sünnetin-de, evsatın alırken, hacı hac seferinden dönerken..."1

2-  Gündüz ziyafet vermek, aşırıya kaçmamak. Bir gün veya iki gün art arda yemek vermenin sakıncası yoktur ama üçüncü gün bu gösteriş için verilmiş olur ve iyi değildir.

3-  Yemeğe iman sahiplerini, tarafların yakınlarını, genelde fakirleri, özelde ise komşu ve akrabaları davet etmek, nebevi sünnet ve Islâm'ın güzel âdetlerindendir. Ayrica zenginlerin davet edilmesinin de sakmcasi yoktur.

4-  Müminlerin ise davete icabet edip yemekte bu-lunmaları müstehaptır.

5- Ziyafet için adak kesilmesi ve etiyle yemek pişirilmesi. Zira rivayette şöyle denilmiştir: "Eğer düğün töreninde velime sünnete uyğun yapılırsa Allah tarafın-dan ğönderilen bir melek, cennetten ğetirdiği ğüzel kokulardan bir miktannı tabaklara döker." İşte bu yüzden düğün yemeklerinin başka bir tadı, başka bir lezzeti vardır.

6- Gelini, güveyin evine kadar uğurlamak.

7- Uğurlama sırasında tekbir getirmek, Resulullah'a ve Ehlibeyti'ne salavat getirmek.

----------------------

1- Sefinet'ul-Bihar, Veleme Maddesi. 200

 

8- Gelin ve damadın abdestli olmalan.

9- Damadi kutlamak ve miibarek olsun demek.

10- Gerdek vaktinin geceleyin olmasi.

Düğün davetlilerine yiyecek sunmak, onlara ik-ramda bulunmak müstehaptır. Resul-i Ekrem (s.a.a) Abdurrah-man b. Avf evlendiğinde, yemek ver diye bu-yurmuşlardı. Aynı zamanda Resulullah (s.a.a) ve yine Ehlibeyt Imamlari evliliklerinde veyahut mutlu giinle-rinde müminlerden fakir veya zenginleri davet ederler, onlara ikramda bulunurlardi. Resul-i Ekrem (s.a.a) Sa-fiye validemizle evlendiklerinde ashabtan bazilanm yemeğe davet edip ikramda bulunmuşlardı.

Düğün için verilen yemeğin toplumsal açıdan bir-çok yararları vardır. Örneğin, aynı toplumda veya çev-rede yaşadıkları hâlde birbirleriyle konuşmayan veyahut ta birbirlerine karşı dargin olan bazi kimseler, böyle bir sofra başında ister istemez bir araya gelecekler, an-layışlı müminler tarafından barıştırılacaklardır. Böyle olunca da bu kadar neşeli bir günde iki mutlulugu bir arada yaşayacaklardır. Bu yöntem, Ehlibeyt Imamla-rından bize kalan değerli bir mirastir. Zira Ehlibeyt I-mamlannca (Allah'm selâmı onları olsun), bu yöntern sık sık uygulanmaktaydı.

Düğün yemeğinin fazileti hususunda şöyle rivayet edilir: Muaviye b. Ammar Imam Cafer Sadik (a.s)'a; "Biz düğün yemeklerinden aldığımız güzel kokuyu baş-ka yemeklerden alamiyoruz, sebebi nedir?" diye sordu.

201

İmam cevaben şöyle buyurdu: "Düğün yemeği için kesi-len hayvan pişirildikten sonra, yüce Allah meleklerden birini, cennet kokularından bir miktannı bu yemeğe ka-rıştırması için memur eder. İşte kalplerinizi harekete ğeçiren, varlığını hissetmiş olduğunuz bu ğüzel koku cennet kokusudur."

Burada iki önemli noktaya değinmekte yarar görüyoruz:

1- Düzenlenen merasimlere zenginleri davet et-memek veya zenginleri davet edip fakirleri asla davet etmemek veyahut ta bu tür merasimleri yalnızca zen-gin ve varlıklı kimseler için hususileştirmek, dinimizce şiddetle kınanmış, kötü olarak nitelendirilmiştir. Bazı rivayetlerde, Resul-i Ekrem (s.a.a)'in, Müslümanları yalnızca zenginlerin davet edildiği yerlere gitmekten men ettikleri nakledilmiştir.

Bu konuda bakınız Hz. Ali (a.s) Basra valisi Osman b. Huneyf'e göndermiş olduğu mektupta neler buyur-muştur:

(Allah'a hamd-ü senadan, Resulüne ve pak soyuna salat-u selâmdan sonra:)

"Ey Huneyf oğlu, duyduk ki Basralılardan bir bö-lüm sen/ düğüne çağırmış; sen de hemen ğitmişsin, çeşit çeşit yemekler, büyük kaseler hoşuna ğitmiş. Oysa ben, yoksulların çağrılmayıp da sadece zenginlerin davet edildiği bir topluluğa icabet edeceğini sanmamıştım."

202

"Isırdığın lokmaya bir bak, haram, helâl olduğun-da şüphe olursa o yemeği yeme, helâl olduğunu iyice bilirsen birazcık ye."

"Dilesem ben de yağlar ballar bulurum, buğday ekmeğinin halisini yerim, ipek elbise ğiyinirim, ancak nefsimin bana ğalebe çalması, beni lezzetli yemekler yemeğe çekmesi mümkün mü hiç? Ben nasıl doya doya yemek yiyebilirim ki, Hicaz'da yahut Yemen'de yoksullar vardır, ğünler ğeçmiştir ki tokluk nedir, ğörmemişlerdir. Gecemi karnı tok olarak nasıl ğün-düz edebilirim ki çevremde aç karınlar, yanmış, su-suzluktan bunalmış ciğerler vardır. Nitekim diyen de demiştir; sen karnı tok olarak yatmadasın."

"Çevrendeyse tabaklanmamış deriye bile hasret çeken ciğerler var; bu dert sana yeter."1

Değerli okuyucu; dikkat ederseniz yalnızca zengin-lerin davet edildiği yere davet edilen ve bu davete ica-bet edip onlarla haşır neşir olan Osman b. Huneyf'e ya-zılan bu mektup aslında yalnız ona değil de tüm Müs-lümanlar için edilen bir nasihattir. Hz. Ali (a.s)'ın ölçü-süyle hareket etmek, Allah'ı hoşnut edecektir elbette.

2- Akit okuma, evlilik ve düğün merasimine bağ-lantılı olduğundan, çevredeki umum ondan haberdar olmalı, onlar içerisinde yapılmalıdır. Buna en güzel ör-

1- Nehc'ul-Belağa, mektup:45.

203

nek Hz. AM (a.s)'m Fatima (s.a) Me yapmış olduklan kut-lu evliliktir ki, aşağıda naklediyoruz:

"...Allah'ın habibi, müminlerin nebisi Resul-i Ekrem (s.a.a) daha sonra nurlu yüzünü Ali'ye çevirerek:

Ey AM, dedi. Hakk Teala, kutlu evliliğinizin herkesin huzurunda olmasim dilemektedir. Şimdi, çabuk mesci-de git, ensar ve ashabı toplayıp evlilik merasimini ha-zirla, ben de arkandan geleceğim...

AM (a.s) sevinçle dışarı çıktı. Yolda gördüğü turn muhacir ve ensan mescide davet etti. Bu arada Resul-i Ekrem (s.a.a) de yerinden kalkmış, mübarek ayaklarıy-la Medine sokaklanm nurlandırmıştı. Sözün kısası, mescide vardığında, müezzinlerin efendisi Bilal Habe-şi'yi görüp.

Ey Bilal, diye buyurdu. Insam şevke getiren güzelim sesinle öyle bir ezan okuyasm ki ashap ve ensarin geri kalam da bu ses hatirma mescide gelip bizim mutlulu-ğumuza ortak olsunlar.

Bilal oldukça yüksek bir yere çıkıp ezan okudu. Ki-sa bir miiddet sonra ashap ve ensarin hemen, hemen hepsi mescide toplanmışlardı. Resul-i Ekrem, bu kala-balığı görünce minbere çıkıp Allah'a hamd-ü senâda bulunduktan sonra:

Ey halk, hepiniz bilesiniz ki bugün çok mübarek ve nurun nura kavuşacağı gündür ve yine bilesiniz ki bu-gün Cebrail (a.s) nazil olup gökler aleminden izni ilahiyi getirerek dedi ki: "Hakk Teala buyurdu ki: Cennet mey-

204

dam süslenip bezensin, Tuba ağacı çiçekler versin, me-lekler arz-ı esma gününde Adem'in vaktiyle hutbe oku-duğu yerde toplansmlar, huri ve melekler düğün yerini hazirlasmlar, Rahil admda ki melek Allah'm dergâhında minber kurup, gayet açık bir dille nikâh hutbesini okuyup, Fatıma'yı AM Murtaza'ya nikâhlasın, ve melekler şahit olup, gök kubbe divanimn kitabma bunu yaz-smlar."

Sözün kısası, Hakk Teâla'dan emir gelmiştir ki, Fati-ma, Ali'ye nikâhlana ve siz cemaat huzurunda akit okuna. Dahası, yer âlemi de buna şahit ola. Peygam-berimiz onca sözü bitirdikten sonra Ali'ye dönerek; "Ey AM, şimdi sıra-sıdır ki nikâh akdi okuna, kalk ve oku." diye buyurdular.1

AM (a.s) yiice makamdan gelen emir gereğince yerinden kalkarak şu cümleleri okudu: "Allah'm verdiği turn nimetlere karşı şükrederim ve şahadet ederim ki ondan gayri ilah yoktur. Öyle bir şahadettir ki bu, hoş-nut ve razi olunsa haktir. Allah'm salat ve selâmı Mu-hammed (s.a.a)'e ve onun pak soyuna... Öyle bir salattir ki bu, onun vesilesiyle makam ve derecesi arşa çıksa haktır."

"Ey ahali! Hakk Teâla, evliliği bizim için seçip farz kılmıştır. Fatıma'yla benim evliliğimi uygun bulup tak-dir etmiştir. Hepiniz bilesiniz ki, Allah Resulü Fatıma'yı

l-Bihar'ul-Envar, c.43, s. 127.

205

benim akdime getirip, savaş zırhımı mehir olarak al-mıştır. Dilesenizsorun ondan, emin olmak şartıyla."

Ashap ve ensar bu teklifi işitince yüzlerini Resul-i Ekrem'e çevirip; "Ey risalet sahibi, Fatıma'yı Ali'ye mi nikâhladınız?" dediler.

Resul-i Ekrem cevaben; "Evet, dedi. Ben ve yüce Allah Ali'yi Fatıma'ya, Fatıma'yı da Ali'ye eş seçtik. Nikâh işi gök âleminde onun huzurunda ve yer aleminde sizin şahitliğinizde zuhur etmiştir."

Ashap ve ensar hep bir ağızdan; "Öyleyse, bu kutlu izdivacı yüce Allah siz Ehlibeyt'e mübarek kılsın!" dediler. "Aranızdaki şefkat ve nezaketinizi çoğaltıp muhab-betinizi artirsm..."1

1- Bihar'ul-Envar, c.43, s. 6-7. 206

208