Istanbul Üniversitesi Matbaası

PATOLOJİ

20. yüzyılın ilk yarısında patoloji, Virchow’un patolojiye getirdiği katkılardan sonra, son derece pratik bir şekilde rutin kullanıma girdi. Birkaç milimetre genişlikte doku örnekleri alınıp, tümü ile teşhis ve tedaviye faydalı bilgiler elde edilebilir hale geldi. Patologlar aynı zamanda dokulardaki kimyasal olayları da incelemeye başladılar.

1950’li yıllarda büyük adımlardan birisi olarak patologlar elektron mikroskobu ile çalışmaya başladılar.

Böylece 20. yüzyılda patologlar, hücrenin de içine girerek, hastalıkların moleküler temellerine inebilmişlerdir.

20. yüzyıl tıp tarihinde diğer bir kilometre taşı olarak tıbbın sosyal boyutu ve hastalık sonrası bakım boyutu da incelemeye değer yeniliklere ışık tutmuştur.
HALK SAĞLIĞI

Endüstri devrimi ve şehirleşme, halk sağlığına devlet politikalarının da girmesine sebep olmuştur. Daha sonraları dünyada pekçok sivil örgüt kurulmuş ve dünya sağlık politikaları üzerine stratejiler geliştirmişlerdir. Bunlardan bir tanesi de Dünya Sağlık Örgütüdür (DSÖ). Dünya nüfusunun sağlığını devam ettirebilmek için tekniklerin, ilaçların vs standardizasyonu için çalışmaktadır.

20. yüzyılda hekimin teknisyen rolü kadar, şifacı rolü de gündeme gelmeye başlamış, vücut kadar ruh sağlığı da önem kazanmaya başlamıştır. Hekimler, sosyolog da olmak zorundadırlar, çünkü hastalıklar artık hastaların yaşam biçimleri, aile yapıları ve çevresel etkenler hastalık etyolojilerinde büyük rol oynamaktadırlar.
REHABİLİTASYON

Bu kavram 20. yüzyılda özellikle 1. Dünya savaşından sonra ortaya çıkmıştır.

Sakat kalmış savaş madurlarının bakımı söz konusu idi. Bugün ise artık, hemen hemen her sağlık kurumunun bünyesinde rehabilitasyon ile ilgili bir birim vardır.

Temel amaç, herhangi bir sebeple fonksiyon kaybına uğrayan hasta guruplarına multidisipliner bir yaklaşımla yardımcı olmaktır.

20. yüzyıldaki önemli bir yaklaşım da organ sistemlerine sistematik bir yaklaşım olmuştur. Tıpta hızla o kadar büyük adımlar atılmıştır ki, her sistemin içinde pekçok teşhis ve tedaviye yönelik adımlar atılmıştır.

Bunlara verilebilecek en tipik örnekler:

KARDİYOLOJİ

EKG ‘nin Willem Einthoven tarafından tıp uygulamalarına girişi, kalp hastalıklarının tanısında devrim olmuştur. Kardiyak kateterizasyon ile kalp içi basınç ve akımların ölçülebilir hale gelişi, ayrı bir kilometre taşıdır.Yeni efektif ilaçlar kardiyolojinin emrine girmiş ve aritmiler ve ateroskleroz gibi hastalıklar da moleküler biyolojideki gelişmelerle aydınlanmaktadır.

HİPERTANSİYON

Hipertansiyonun etyolojisine ait detaylı bilgiler ve ayrıca ölçümüne ait detaylı bilgiler ve kalbin fonksiyonu ile ilişkisi aydınlanmıştır. Yeni ilaçların keşfi ile değişik etyolojilere sahip hipertansiyonun kontrolü kolaylaşmıştır.