Kazak böRÜ Karaçay Türklerinin azatlık şairi Bİlal laypan`

Gökle yeri bağlayan

Elçi halkız biz.

Allah bize zahmet verdi

Insanoğlu düşünsün diye,

İnsan da zorluk verdi

Göklere yükselsin diye.
Böyle olsa da, yok olmadan

Yüce kaderine ram olarak,

Halkım yaşamaya uğraşıyor

Promete'ye benzeyen halkım.

YARATIK

(6-87)
Bir ayağını kapanda bırakıp

Üç ayağıyla zıplayıp giden yaratık.

Hür yaşamaya olan aşkından

Bir azasını kemirip koparmıştır.

Dört azası sağ kalıp kafese girmektense

O dört azasını da bırakıp gider,

Dışarıda azat yaşamak için.

Ya da hür ölmek için

O can kavgası yapar.

ÇANI OL YAŞAMIN

(6-53)
Tecrübeyle söylemiş eskiler :

"Suçlu ölmezse suçsuz ölür".

Güç yetiremeyip eklemişler :

"Yaşam zamanla düzelir".

Bahçesini ot sarmışsa

Insan nasıl düzelir ?

Kendimiz düzeltmezsek

Yaşam nasıl düzelir ?

Haksızlık çoğalıp gidiyor

Zararlı otlar gibi tarlada.

Basın alarm veriyor

Kıpırtı yok insanlarda.

Kırağı vurmuş devlet

Yine susup dinleyip duruyor.

Çevreye bir kez bak da

Çanı ol yaşamın !

TEKRARLAMAK

(6-72)
Kur'anda tekrarlandığı gibi

Ayetler, sözler,

Bende de tekrarlanır

Mısralar, manzumeler.

"Bismillah" ile başlandığı gibi

Kur'anda her sure.

"Karaçay" diye başlıyor

Bende de her manzume.

Bismillahirrahmanirrahim.

Ya Allah Sen güç ver,

İman ver halkıma.
Yurt da verdin,

Dil de verdin,

Şimdi kendini korumaya

Bir şuur da ver.

KARAÇAY AZAT OLMADAN KALMAZ

(6-51)
Şuur, benlik, öd yetişmiyor

korumaya, kollamaya,

Yurdumdan, halkımdan

başladım korkmaya.
İnliyor, yanıyor gönlüm,

Mevki mansıp bana ölüm.

Işte kopup gidiyorum dünyadan...

Artık sizi nasıl görürüm?

Toprakdan ağır, boynumda borcum.

Medet bana, ödemeye yetmedi harcım.

Ama beni üzen, kemiren:

Halkımı satan o hainlerin

Boyunlarını koparıp dişlerimnen,

Sürüyüp birlikte götüremeyişim.

Onlar yine milletime karşı

Pis siyaseti konuşuyordur:

"Biz millet değiliz" diye

Genç nesilleri uyuyşturuyordur.

Bir haini haklayıp ölseydim...

Sağlığımda dinleyip durdum onları,

Şimdi haykırıyor benim mezarım...

Tekrar dönmeye olsaydı imkânım,

Ne yapacağımı ben bilirdim.
Işte öldüm, gittim dünyadan,

Uyuşuk nesillerden temizlensin Kafkaz.

Gerçek dağlılar büyüyüp yetişiyor,

Karaçay azat olmadan kalmaz.

Allah dilerse! Inşallah!

Karaçay-Malkar azat olmadan kalmaz.

1917'den BERI…

(6-43)
Astı üst etti devlet,

Çabuk değişti bizde hal.

Ne bey ne bay kaldı.

Doğrandı özgür insanımız,

Kalmadı gerçek imanımız.

Köle huylu oldu halkımız,

Yular geçirip ahıra atınız.

Boğaz tokluğuna çalıştırın,

Yar kenarına yaklaştırın.

Yahut boyunduruğa alıştırın,

Her dediğini yapar sonunda.

Bizi yöneten tüm fâsıklar,

Kalem tutan satılıklar,

Haykıracak bir ağızdan :

"Kan dökülmüyor Karaçay'da!"

Bu güruhun derisini yüz, öldür -

Kan yerine suyunu çıkar,

Can yerine huyunu çıkar,

Böyle bir güruh işte bunlar!

Ana dillerinden tiksinen,

Hak dinlerinden tiksinen,

Öz halklarından tiksinen,

Böyle menfur, işte bunlar.

NERDESİN SEN ?

(6-44)

Uluyorum ben, kazak BÖRÜ,

Yalnızım ben.

Nerdesin sen, azat gönüllü?

Nerdesin sen azat dölü?

Nerdesin sen ?

Ümmî olan zavallıya

Sözüm yok.

Din bozan yarım mollaya

Soracak hesabım çok.

Yağım sensin, halkı aldatan

Münevver,

Kalmadı sende insanlık,

Ne cesursun ne de er!

Mevki için, mal için

Satılıyorsun.

Öz halkına, dağ yurduna

Hışımla atılıyorsun.

"Yerimiz çok küçük,

Dilimiz bir dilim,

Azat olsak, yok oluruz"

Diye, satıyorsun bilim.

Sen kaypaksın. Düşman kim ?

Kiminle uğraş verelim ?

Amantişler*, Atacoklar**,

İffetleri, ismetleri yoklar,

İşte bizim düşmanımız,-

Onlara karşıdır uğraşımız.

*Amantiş: 1828 Hasavka Savaşıyla Caraçay'ın Ruş işgaline girmesine yardım eden hain.

**Atacok: Aynı savaşta Karaçay`ın gizli yolunu

Ruşlara gösteren kabardeyli bir başka hain.

E L H A M

(6-18)
Karaçay,

Azatlık al, uğraş,

Kureyş halkı

Karaçay!

Senden doğuyor bize gün,

Senden doğuyor bize ay.

Medeni halk, kutsal halk,

Aydın halk, Alan halkı

Mingi Malkar-Karaçay!!!
KAZAK BÖRÜ – YALNIZ KURT

(6-27)
Uluyorum ben kazak börü,

Yapa yalnızım ben.

Kaplan yürekli azat nesil

Neredesin sen ?

Döğüştüm ben kazak Börü,

Yara izlerim çok, görürsünüz.

Ümit sizdedir genç nesil,

Siz birlik olmayı bilirsiniz.

Ovadan dağa, dağdan ovaya

Koşarak indim, koşarak çıktım.

Huzur vermeden yaşadım yağıya,

Tek başıma nicesini yıktım.

Kendinden yapılan çividir,

O sert ağaçları yaran.

Kendi itlerimizdir

Benim kalbimi ikiye ayıran.

Ben bir kere köye girdim

Gözlerimde şimşekler yanarak.

Zincirli kardeşlerimi gördüm,

Bana atıldılar havlayarak.
En cesur ite yaklaştım ben:

-Yazık boynundan takılıp

Böyle mi kalacaksın sen,

O mujik efendine tapınıp ?

- Benim zincirim gümüşden

Başkalarınınki de demirden.

Altın zincirli olacağım

Kurtarırsam efendimi börüden.

Diye havladı, ürdü, atıldı,

Ama zinciri bir yere takıldı.

"Altın" diye salyaları saçıldı.

Ama kul olduğunu sezemedi.

Efendisi çıktı evden,

İt beni gösterip söyledi :

- Silah at ya da bırak beni,

Börüyü bitirelim diye,gürledi.

O kovaladı ben kaçtım,

Köy görünmez oldu uzakdan.