KirkçEŞme tesisleri

Fazıl Mustafa Paşa

(1637, Köprü-19 Ağustos 1691, Salan-kamen) Köprülü Mehmed Paşa'nın ikinci oğlu. l642'de babasıyla İstanbul'a geldi. Medrese eğitimi aldı. Ağabeyi Fazıl Ahmed Paşa'ya danışmanlık yaptı. Eniştesi Merzifonlu Kara Mustafa Paşa'nın sadrazamlığı sırasında 1680'de kubbe veziri oldu. Uzun bir süre Edirne'de kaldı ve rikâb kaymakamlığı görevinde bulundu. Özü muhafızı iken, l683'te bu görevinden alındı ve kubbe vezirliğine döndü. Merzifonlu Kara Mustafa Paşa'nın idamı sonrasında Köprülülere karşı beslenen kırgınlıktan dolayı emekliye ayrıldı. l685'te Sakız, 1686'da Boğaz Hisarı (Çanakkale) muhafızı oldu. Eniştesi (Köprülü Mehmed Paşa'nın damadı) Siyavuş Paşa l687'de sadrazam olunca, ikinci vezirliğe yükseldi ve IV. Mehmed' in tahttan indirilmesinde rol oynadı. Kapıkulu askerlerinden gördüğü tepki nedeniyle İstanbul'dan ayrılmak ve Boğaz Hisarı muhafızlığına dönmek zorunda kaldı. Sakız muhafızı iken, Avusturya cephesindeki Osmanlı ordusunun çok zor durumda bulunduğu ve düşman ordularının Üsküp'e kadar ilerlediği bir sırada, Köprülülerin geçmişteki başarıları dikkate alınarak sadrazamlığa çağnldı (25 Ekim 1689-19 Ağustos 1691).

Ordunun ve halkın moralini yükseltici, vergi yükünü hafifletici önlemlerle işe başlayan Fazıl Mustafa Paşa, İstanbul'da ve Edirne'de büyük bir seferin hazırlıklarını başlattı. l690'da çıktığı Macaristan seferinde işgal edilmiş bazı kaleleri kurtardıktan sonra İstanbul'a döndü. Yeni bir hazırlıktan sonra ikinci kez, 1691 "de Macaristan seferine çıktı. Edirne'de ağır hasta olan II. Süleyman'ın (hd 1687-1691) ölmesi durumunda yerine Ahmed'in (II.) geçirilmesini ilgililere bildirerek cepheye gitti. Yeni padişah II. Ahmed (hd 1691-1695), cepheye gönderdiği hatt-ı hümayunla Fazıl Mustafa Paşa'yi sadrazamlık görevinde bıraktı. Varadin-Semlin arasında bozguna uğrattığı Avusturya ordusunu izlerken Salan-kamen muharebesinde şehit düştü. Cenazesi istanbul'a getirilerek aile türbesine gömüldü. Kimi kaynaklar ise muharebe meydanında cesedinin bulunmadığını bildirir.

Kısa sadrazamlığı sırasında, narh uygulamasının şer'i bir gereklilik olmadığını duyurdu. Fakat İstanbul'da narhı kaldırmaya dönük bir karar almaktan da çekindi. Bu yüzden kentte karaborsa yaygınlaştı. Bayramlarda yüksek kamu görevlilerinin padişaha, sadrazama hediyeler (iydiyye) sunmaları geleneğini kaldırdı. İstanbul'daki sarayı Süleymaniye ile Vefa arasında olup yanında bir de kütüphanesi vardı.

Köprülülerin soyu Fazıl Mustafa Paşa' nın 3 oğlu Numan, Abdullah ve Esad paşalardan sürmüştür.