KirkçEŞme tesisleri

MİHRİMAH SULTAN

(1522?, istanbul - Ocak 1518, İstanbul) I. Süleyman (Kanuni)(-0 ile Hürrem Sul-tan'ın(-0 kızı, Rüstem Paşa'nın eşi.

Adı Mihr-mah, Mihrümah olarak da ge-

çer. Doğum tarihini 1524 olarak veren kaynaklar da vardır.

I. Süleyman'ın tek kızı olan Mihrimah'ın sarayda özel eğitim görerek, Doğu ve islam kültürü ile yetiştiği, mektuplarındaki üsluptan anlaşılmaktadır. Evlenme yaşına geldiğinde, damat adayları arasında, Enderun'dan yetişme ve saray kurallarını iyi bilen Hırvat asıllı Rüstem Paşa en şanslı konumdaydı. Ancak, o sırada Diyarbekir beylerbeyi olan Rüstem Paşa'nın İstanbul'daki karşıtları, kendisinin cüzamlı olduğu dedikodusunu yaydılar. Gerçeğin öğrenilmesi için bir saray hekimi Diyarbekir'e gönderildi. Cüzamlılarda bit yaşamadığından, öncelikle Rüstem Paşa'nın iç çamaşırları kontrol edildi ve bit bulundu. Bu haber istanbul'a ulaşınca sevinç nedeni oldu. Şehzade Bayezid ile Cihangir'in sünnetleriyle birlikte düğün hazırlıkları başlatıldı. Düğün 11-26 Kasım 1539'da 15 gün sürdü. Tarihçi Mustafa Selânikî, Mihrimah Sul-tan'ın, Eski Saray'dan(-0 gelin çıktığını ve Vezirazam Hadım Süleyman Paşa'nın atından inip "tutuk-ı sultan önünce yürüyüp namus-ı saltanat ve kadr ü izzet gözettiğini" yazar. Mihrimah'a kadar, gelin olan sultanlar eşleriyle taşraya giderlerken, I. Süleyman ve Hürrem Sultan biricik kızlarının İstanbul'dan ayrılmasına izin vermediler. Bu, yeni bir hanedan geleneğine yol açtı. Sonraki sultanlar, eşleri taşra görevine gitse de İstanbul'da kaldılar.

Mihrimah Sultan, Rüstem Paşa'nın vezi-razam (1544-1553) olmasında rol oynadı. Bununla da yetinmeyerek annesi Hürrem ve eşi Rüstem Paşa ile güçlü ve etkili bir üçlü oluşturdu. I. Süleyman'ın büyük şehzade Mustafa'yı boğdurtmasında bu üçlü etkili oldu. Fakat bu olay nedeniyle gözden düşen ve azledilen Rüstem Paşa, Mihrimah Sultan'la 2 yıl boyunca Üsküdar'daki sarayında oturdu. Kıskanç olduğu bilinen Rüstem Paşa, o sırada ağır bir rahatsızlık geçiren Mihrimah Sultan'ın tedavisi için, ispanyol asıllı bir hekimi saray haremine sokmak, eşini muayene ettirmek zorunda kaldı. Rüstem'in ikinci kez vezira-zamlığa (1555-1561) getirilmesini sağlayan Mihrimah, bu kez, öz kardeşleri Bayezid ile Selim'in geleceğe dönük taht mücadelesinde Bayezid'i destekledi. Ancak bu girişim de Bayezid'in isyanı ve idamı (1562) ile dramatik bir biçimde sonuçlandı. Şehzade Selim tahtın tek vârisi kaldı.

Sarayda özel bir konumu olan ve babasının sevgisini her zaman sıcak tutmayı başaran Mihrimah, annesi Hürrem Sultan'ın (1558), eşi Rüstem Paşa'nın (1561) ölümlerinden sonra, babası da ölünce (1566) kardeşi II. Selim'e, cülus sonrası sıkıntılarında yardımcı oldu. Tarib-i Selânikîâe yazdığına göre "sultanların en büyüğü ve saygını" olarak yeni padişahla tüm sorunları görüştü, ivedi ve önemli harcamalar için Hazine-i Amire'nin açılmasına razı olmayarak kendi servetinden II. Selim'e 50.000 altın borç verdi.

Osmanlı sarayında kadınlar saltanatını başlatanların ilk sırasında yer alan Mihrimah Sultan aynı zamanda büyük bir servete sahipti. Babasının tahsis ettiği geliri