Kiyâmet alâmetleri Yusuf el-Vâbil Çeviren c emaleddin kutlu

BEŞİNCİ BÖLÜM

ÜÇ BÜYÜK ÇÖKÜNTÜ

• Çöküntünün anlamı:

Bir mekan yerin içine girip kaybolunca buna çöküntü denir. Âyette şöyle geçmektedir: “Nihâyet biz, onu da, sarayını da yerin dibine geçirdik” (Kasas: 81)

Kıyamet alametlerinden olan üç büyük çöküntü büyük alametlerin içinde geçmektedir.

• Bu çöküntünün olacağına dair hadisler:

1- Huzeyfe b. Useyd (ra)’dan gelen hadiste Rasulullah (sav) şöyle buyurmaktadır: “Siz on tane alamet görmedikçe kıyamet kopmaz….. Birisi doğuda, birisi de batıda ve birisi de arap yarımadasında olmak üzere üç büyük çöküntü.”¹

2- Ümmü Seleme (ra) şöyle demiştir: “Ben Rasulullah (sav)’i şöyle derken işittim: “Benden sonra doğuda bir çöküntü, batıda bir çöküntü ve arap yarımadasında bir çöküntü olur.” Ben: “ Ya Rasulullah! İçinde iyi kimseler varken orası çöker mi?” dedim. Rasulullah: “(Zina, fuhuş ve ahlaksızlık gibi) kötülükler çoğalırsa çöker” dedi.”²

• Bu çöküntüler oldu mu?

Bu üç büyük çöküntü diğer büyük alametler gibi şu ana kadar olmamıştır. Fakat bazı alimler bu çöküntülerin olduğunu söylemişlerdir. Onlardan biri Şerif el – Berzencî’dir.¹

Doğru olanı şu ana kadar bu çöküntülerden bir şey görülmediğidir. Sadece bazı yerlerde değişik vakitlerde çöküntüler olmuştur. Bunlar küçük alametlerdir.

Ama bu üç büyük çöküntü çok büyük olacak ve doğu, batı ve arap yarımadası gibi çok geniş bir alanı kapsayacaktır.

İbn Hacer diyor ki: “Bazı yerlerde çöküntülerin olduğuyla karşılaşılmıştır. Ancak bu üç büyük çöküntü onlara göre çok daha büyüktür ve yer olarak da geniş bir araziyi kaplamaktadır.”²

Yine bu çöküntülerin olduğu zamanda zina, fuhuş ve ahlaksızlık gibi çöküntüler çoğalacaktır. Doğrusunu Allah bilir.


ALTINCI BÖLÜM

DUHAN (DUMAN)

Kur’an ve Sünnette geçtiği üzere ahir zamanda bir dumanın çıkması büyük alametlerdendir.

• Duhan’ın görüleceğine dair deliller:

A- Kur’an-ı Kerim’den deliller:

Yüce Allah şöyle buyurmaktadır: “Şimdi sen, göğün, insanları bürüyecek açık bir duman çıkanacağı günü gözetle. Bu, elem verici bir azaptır.” (Duhan: 10-11) Bu âyetin manası: Ey Muhammed! Her yeri kaplayacak ve insanların görmelerini engelleyecek gökten gelen bir dumanı o kafirlerle birlikte gözle. İşte o zaman onlara: Bu elim bir azaptır, denilir. Bu söz onları azarlama ve suçlama olarak söylenecektir. Veya onlardam bazıları diğer bazılarına bunu söyleyecektir.”¹

Bu dumandan kasıt nedir? Olmuş mudur? Yoksa olması beklenen alametlerden midir? Bu konuda alimlerin iki ayrı görüşü vardır:

1- Bu duman Kureyş İslam’a girmekte gecikip Rasulullah (sav)’e karşı geldiğinde onların başına gelen darlık ve açlık zamanında olmuştur. Onlar gözlerini göğe kaldırıp baktıklarında dumandan başka bir şey göremediler.

Bu Abdullah b. Mesud ve Seleften bir grubun görüşüdür.² İbn Mesud (ra) diyor ki: “Beş şey olmuş ve geçmiştir. Allah’ın Bedir’de Kureyş inkarcılarını azaplandırması, Rumların İranlılara galip gelmesi, Allah’ın çarptıkça çarpacağı, Ayın yarılması, Duman”¹

Kinde’li bir adam Duman’dan bahsederek: “Kıyamete yakın Duman çıkacak ve münafıkların duyma ve görmelerini yok edecek” dedi. Bunu duyan İbn Mesud kızdı ve: “Sizden her kim bir şeyi biliyor ise bilmekte olduğu şeyi söylesin. Bilmeyen kimse de: Allah bilir, desin. Çünkü bilmediği şey için bilmiyorum demekte bir ilimdir. Allah Peygamberine şöyle diyor: “De ki: Buna karşılık ben sizden bir ücret istemiyorum. Ve ben olduğundan başka türlü görünenlerden de değilim.” (Sâd: 86) Kureyş İslam’a girmekte gecikince Rasulullah (sav) onlara beddua etti ve: “Ey Allah’ım! Yusuf peygamberin yedi kıtlık yılı gibi onlara da yedi kıtlık yılı ver.” dedi. Bunun üzerine onları öyle bir kıtlık yılı yakaladı ki her şeyi yok etti. Sonunda kemik ve ölü hayvan eti yemek zorunda kaldılar. Kişi göğe bakmaya başlardı da, içinde bulunduğu sıkıntıdan kendisi ile gök arasını duman gibi görürdü.”²

İbn Cerir et-Taberî bu görüşü tercih ettikten sonra şöyle diyor: “Çünkü yüce Allah, Kureyş’lilere bir dumanın çatacağını haber veriyor ve Rasulu Muhammed’e şöyle buyuruyor: “Şimdi sen göğün açık bir duman çıkaracağı günü gözetle.” (Duhan: 10) Bu âyetten önceki âyetlerin gelişinde onların şirk koşmalarını ayıplayarak şöyle buyuruyor: “O’ndan başka ilah yoktur. O diriltir ve öldürür. Sizinde Rabbiniz, önceki atalarınızın da Rabbidir. Fakat onlar, şüphe içinde eğlenip duruyorlar.” (Duhan: 8-9) Bundan sonra ise: “Şimdi sen göğün açık bir duman çıkaracağı günü gözetle” buyurarak buna sabretmesini emrediyor… Onun azabı onlara gelecektir. Eğer bu Allah’ın sözü ise mutlaka onlara ulaşacaktır diye müşriklere yapılan bir tehdittir. Yok eğer onlara ulaşmazsa bunu diğerlerine bırakmasına benzetmektedir.”¹

2- Bu duman şu ana kadar görülmemiştir ama kıyamete yakın olacak alametlerdendir.

Bu görüş İbn Abbas ile bazı sahabelerin ve tabiinin görüşüdür. İbn Cerir et – Taberî ve İbn Ebî Hatim, Abdullah b. Ebî Mûleyke²nin şöyle dediğini rivâyet etmektedir: “Ben bir sabah İbn Abbas’ın yanına gittim. Bana: “Bu gece sabaha kadar hiç uyumadım” dedi. Ben: “Niçin” diye sordum. O: Kuyruklu yıldız doğdu, dediler. Duman alametlerinin kapıya kadar gelmesinden korktum ve sabaha kadar hiç uyumadım” dedi.”³

İbn Kesir diyor ki: “Bu haberin isnadı, bu ümmetin en derin alimi ve Kur’an’ın tercümanı İbn Abbas’a kadar sahihtir. Bu, aynı zamanda sahabe ve tabiinden İbn Abbas’ın görüşünde ona uyanlarında görüşüdür. Ayrıca Kur’an âyetinin zahirinden anlaşıldığı üzere duman alametinin kıyamet alametlerinden olduğunu gösteren sahih, hasen, ve başka merfu hadislerde buna delildir. Yüce Allah şöyle buyuruyor: “Şimdi sen göğün açık bir duman çıkaracağı günü gözetle.” Yani: Öyle bir duman ki apaçık olacak ve herkes onu görecektir. İbn Mesud’un tefsirine göre ise bu duman bir hayalden ibaret olup sıkıntı ve açlığın şiddetinden insanların gözleriyle görülecektir. Ancak Yüce Allah: “İnsanları bürüyecektir” buyurmaktadır. Şâyet sırf Mekke müşriklerine mahsus hayali bir şey olsaydı, Allah: “İnsanları bürüyecektir” demezdi.”¹

Yine Buhari ve Müslim’de geçtiği üzere Rasulullah (sav) İbn Sayyad’a: “Ben senin için aklımda bir şey tuttum” dediğinde O: “Aklında tuttuğun şey duh’tur”demiş, Rasulullah (sav)’de: “Sus! Yıkıl git haddini aşma” demişti. Rasulullah (sav)’in aklında tuttuğu şey ise: “Şimdi sen göğün açık bir duman çıkaracağı günü gözetle.” âyeti idi.²

Bu hadis, dumanın henüz çıkmamış ama beklenen bir alamet olduğunu göstermektedir. Çünkü İbn Sayyad, Medine Yahudilerindendir ve bu konuşma da hicretten sonra Medine’de gerçekleşmiştir.

Yine biraz sonra gelecek olan sahih hadislerde de geçeceği gibi duman kıyametin büyük alametlerindendir. İbn Mesud (ra)’ın bu âyeti o şekilde tefsir etmesi O’nun kendi görüşüdür ve sahabenin görüşü, hiçbir zaman Rasulullah (sav)’in hadisinden önce kabul görmez.³

Bu alamet gözüktüğünde ise insanların: “Rabbimiz! Bizden bu azabı kaldır. Doğrusu biz artık inanıyoruz.” (Duhan: 12) demeleri kaçınılmaz olacak ve bu durum onlardan kaldırılacak tekrar eski hallerine döneceklerdir. Bu ise ancak kıyamete yakın bir zamanda olacaktır.

Ancak bazı alimler bu iki görüşü birleştirerek¹ iki tane duman olduğunu, bunlardan bir tanesinin görüldüğü, diğerinin de ahir zamanda görüleceğini söylemektedirler. Kureyşin duman şeklinde gördüğü şey ilk dumandır ve bu kıyametin büyük alametlerinden olan gerçek duman değildir.

Kurtubi diyor ki: “Mücahid şöyle demiştir: İbn Mesud şöyle derdi: İki duman vardır. Bir tanesi görülmüştür. Diğeri yerle gök arasını kaplayacak ve mümin kişi bundan dolayı nezle olacaktır. Kafirin ise kulaklarını delecektir.”²

İbn Cerir diyor ki: “Bu dumanın, kendisiyle korkutulduğu şeyle tehdit edilen kafirlerden kaldırılacağı inkar edilemez. Rasulullah (sav)’den gelen ve bizim yanımızda bulunan haberlere göre bu dumanın belli bir aradan sonra başkaları için tekrar başlaması daha uygundur. Çünkü Rasulullah (sav)’den gelen bazı hadislere göre bu dumanın görüldüğü de olmuştur. Özellikle İbn Mesud’dan gelen rivâyetler bu şekildedir. Rasulullah (sav)’den her iki konuda da gelen rivâyetler doğrudur.”³

B- Hadislerden Deliller:

Ahir zamanda duman alametinin görüleceğine dair hadislerden bazılarını az önce zikretmiştik. Şimdi bunlara ilave hadisler verelim:

1- Müslim, Ebu Hureyre (ra)’dan Rasulullah (sav)’in şöyle dediğini rivâyet ediyor: “Şu altı alamet gelmeden önce iyi ameller yapmaya çalışınız: Deccal, Duman…..”⁴

2- Huzeyfe (ra)dan gelen kıyametin büyük alametleri ile ilgili hadiste alametlerden birisi Duman’dır.¹

3- İbn Cerir ve Taberani, Ebu Malik el-Eşâri (ra)’dan Rasulullah (sav)’in şöyle dediğini rivâyet etmişlerdir: “Rabbiniz sizi üç kere şöyle uyarmıştır: Bir duman ki müminleri nezleye tutacak, kafirleri şişirip kulaklarından çıkacak”²