Kiz çocuklarinin eğİTİMİ



Yüklə 307 Kb.
səhifə6/6
tarix05.12.2017
ölçüsü307 Kb.
#33898
1   2   3   4   5   6

Haydi Kızlar Okula! Kız Çocuklarının Okullaşmasına Destek Kampanyası” Milli Eğitim Bakanlığı’nın önderliğinde, diğer bakanlıklar ve UNICEF’ in desteğiyle yürütülmekte olan, ilköğretimdeki okullaşmada kız ve erkek çocuklar arasındaki farkı azaltmayı, 2005 yılı sonuna kadar da kapatmayı amaçlayan üç yıllık bir projedir. Bu kampanya 23 ilde yürütülmeye başlanmış şuan ise 33 ilde yürütülmektedir.

UNİCEF’ in kampanyadaki temel görevi ve rolü özetme; kampanyanın tasarlanması, planlanması ve ön hazırlıklarının yapılmasına mali ve teknik destek vermek, kampanya tanıtım ve eğitim materyallerinin hazırlanmasına katkı vermek, kampanyanın medya ilişkilerine yönelik çalışmalar yapmak, Milli Eğitim Bakanlığı ile birlikte yerel düzeyde kampanyayı izleme ve güçlendirmeye yönelik çalışmalar yapmak, kampanya tanıtım ve eğitim materyalleri, kapasite geliştirme eğitimleri gibi konulara yönelik fon yaratmak ve kampanyanın uluslar arası ölçekte tanıtım ve savunusunu yapmak olarak belirlenmiştir (www.ted.org.tr).


Bu kampanyanın yürütülmesi sırasında öncelikle okula gitmeyen kız çocuklarının tespit edilir. Bu kız çocuklarının tespitinin yapılabilmesi için okullarda okuyan öğrencilere çevrelerinde okumayan arkadaşları olup olmadığı sorulur. Muhtarlardan mahallelerinde okumayan kızları tespit etmeleri istenir. Sağlık ocaklarından Ev Halkı Tespit Fişi (ETF) yoluyla bu çocuklara ulaşılabilir.


Yaş grubu ve okula gönderilmeme nedenlerinin hemen ortadan kaldırılabileceği durumlarda kız çocuklarının en kısa sürede eğitime kazandırılması, yaş grubunun büyük olması, acil ekonomik yetersizlik, mevsimlik işçilik vb. nedenlerin hemen ortadan kaldırılamayacağı durumlarda, bu koşulları da dikkate alan destek programlarıyla okula kaydedilebilecek kız çocuklarına yönelik eğitim programlarının uygulanması gerekmektedir. Örneğin hafta sonu destek eğitimi, yaz okulları, gezici ve geçici okullar vb. çözümlerin geliştirilmesi. İleri yaştaki çocuklara yönelik farklı bir program geliştirilmeli ve çocukların eğitim sistemine kazandırılmaları sağlanmalıdır (www.ted.org.tr).

Alan taramasıyla İlköğretim çağında olan (6-14 yaş) kız çocuklarının isim ve adresleri tespit edildikten sonra bu çocukların ailelerine bir ekip gidecek. Bu ekip aileleri kız çocuklarını okula gönderme konusunda ikna etmeye çalışacak. Ekonomik nedenlerle göndermiyorlarsa Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarınca ve diğer imkanlarla maddi yönden desteklenmeleri sağlanır.




Anne ve babaları, kız çocuklarının eğitiminin önemi konusunda bilgilendirmek için seminerler düzenlenir. Yerel basının ve şehrin ileri gelenlerinin destekleri alınır.

Kampanya genelinde ortaya çıkan sorunların giderilmesinde kullanılabilecek yerel kaynaklar tespit edilir.


Yaşı büyük olduğu için kendisinden yaşça küçüklerle okuyamayacak öğrenciler için pilot bir okul seçilerek akranlarıyla eğitim görmeleri sağlanabilir.

Bu kampanyanın ana fikri; bu konuda taraf olan herkesin duyarlılıklarının artırılması ve gerekli becerilerle donatılması yolu ile sorunların yerel düzeyde saptanması ve yerel düzeyde çözüm üretilmesidir.

2003 yılında yürütülen kampanya çalışmaları 40 bin kız öğrencinin okula dönmesi ile sonuçlanmıştır. (UNİCEF)


Tablo: Eğitim Kademelerinde 2004 Yılında Yaratılan Ek Kapasite




Öğretim Binası

Derslik Sayısı

Ek Öğrenci Kapasitesi

Pansiyon

Spor Salonu

Lojman

Okul Öncesi Eğitim

176

884

17 680

-

-

-

İlköğretim

1 390

16 082

482 460

33

42

408

Genel Orta Öğretim

46

812

21 810

8

4

50

Mesleki Teknik Eğitim

30

475

14 250

9

11

130

TOPLAM

1 642

18 253

536 200

50

57

588

Kaynak: MEB, DPT

İMKB kaynaklarından okul yapımı için sağlanan 450 trilyon TL katkı ile 2005 yılında, 148 okul inşa edilerek 2.362 derslik elde edilmesi planlanmaktadır.


2003-2004 öğretim yılında, okullaşma oranları, okul öncesi eğitimde yüzde 12,5’e, ilköğretimde yüzde 96,1’e, orta öğretimde yüzde 30,3’ü mesleki teknik eğitim ve yüzde 66,1’i genel lise eğitimi olmak üzere toplam yüzde 96,1’e, yüksek öğretimde ise yüzde 36,8’e ulaşmıştır.

Bu kampanyayla ilgili yapılan çalışmalardan bir kısmı gazetelere yansımıştır. Samsun ve Bingöl’ de yapılan çalışmaları bunlara örnek verebiliriz.




“Bingöl’ de görev yapan 25 öğretmen yaz tatillerini feda edip 1500 km’ lik yolculuk sonunda 72 köy ve mezrayı dolaşıp ailelerini ikna ettikleri yaklaşık 400 çocuğun eğitimlerine devam etmelerini sağladı.

Sabah Gazetesi, 19 Ağustos 2004”

“Samsun Asarcık YİBO Müdürü Aydın Peker’ in “Haydi Babalar Okula” projesi kızların okullaşmasını sağlamak için köy meydanı veya köy okulunda velilere sinevizyon eşliğinde ve okuyan öğrencilerin anlatımıyla YİBO tanıtıldı. Bu sayede bu okullarda kızlarla erkeklerin aynı yerde kaldığı yolundaki önyargılar kırıldı. Okula yollanan kız çocuğu sayısı yükseldi.


26 Kasım 2004, RADİKAL”
“Daha 12 yaşında”gelinlik kız” olarak görülen, erkek çocuklarıyla aynı servis minibüsünde okula gönderilmeleri dahi “sakıncalı” bulunan kız çocukları...... Dedelerinin ya da babalarının sahip olduğu araziden asla pay alamayan, “Okuyup da hakkını arar” korkusuyla tarlada “ırgatlık” yapması yeğlenen Harran’lı kızların yazgısı artık değişiyor.

17 Kasım 2004, Star Gazetesi

Haydi Kızlar Okula Kampanyasının Finansmanı Ve Yararlanılacak Kaynaklar
Bu proje, kamu kaynakları ve bağışların yanısıra Dünya Bankası’ nın projeye destek olarak sağladığı kredi ile yürütülmektedir.
Valiliklerin ve kaymakamlıkların çeşitli fonları; başta Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı fonları olmak üzere, köylere hizmet götürme birlikleri, il özel idaresi ve diğer fonlarla desteklenmelidir. Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Fonu tarafından sağlanan Şartlı Nakit Transferi, il ve ilçedeki varlıklı kişi ve kuruluşlar; yardımsever kişiler, sanayi ve ticaret odaları, esnaf odaları gibi, emekli öğretmenler, halk eğitim merkezlerinin okuma-yazma kurslarına katılan kursiyerler, toplum merkezleri uzmanları ve yararlanıcıların tespit ve ikna çalışmaları yapmaları, ildeki devlet ve özel üniversiteler; hem akademisyenler hem de öğrencilerin yaratıcı fikirleri ile alan çalışmalarında sağlayacakları gönüllü destekten yararlanılabilir (www.ted.org.tr).
Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yürütülen ve Avrupa Birliği’ nin desteklediği “Temel eğitimi Destekleme Programı” nın kampanya illeriyle çakıştığı durumlarda ortak amaç ve hedeflerin birlikte uygulanmasına yönelik yerel düzeyde girişimlerin kurulması, MEB tarafından yürütülen “Eğitime %100 Destek Kampanyası” işbirliği yapılması öngörülen diğer çalışmalardandır.

Milli Eğitim Bakanlığı, yeni temel eğitim derslikleri inşa ederek, bazıları yalnız kızlar için olmak üzere yatılı bölge okulları ve pansiyonlu okullar yaptırarak, üç milyonun üzerinde öğrencinin yararlanabileceği bir ek kapasite yaratmıştır (www.ted.org.tr).


Çocukların aileler tarafından okula gönderilmesini teşvik amacıyla 2002 yılından itibaren, altı ilde, en düşük %6’ lık gelir dilimindeki öğrenci ailelerine “Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Vakfı” ndan maddi yardım uygulamasına da başlanmıştır.


Diğer Kampanyalar




Haydi kızlar okula kampanyasının dışında da kızların eğitimlerine devam edebilmelerini sağlamak amacıyla Mercedes-Benz Türk ve Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği ortaklaşa bir kampanya başlatmışlardır. Bu kampanyayla ilgili bir gazete haberi:

“Mercedes-Benz Türk, Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği’ yle birlikte başlattığı ‘Her Kızımız Bir Yıldız’ projesiyle, doğu illerinde başarılı teknik meslek lisesi kız öğrencilerine burs verecek. 200 öğrenciye dört yıl süreyle burs desteği için 500 bin avro (900 bin YTL) ayrıldı. Öğrencilere staj ve iş imkanı da sağlanacak.


23 Kasım 2004, RADİKAL”


SONUÇ VE ÖNERİLER
Cumhuriyetin ilk yıllarından itibaren ilköğretim zorunlu olduğu için kız ve erkek öğrencilerin ilköğretimdeki okullaşma oranları birbirine yakındır. Ama ilköğretimden yükseköğretime doğru gidildikçe kız ve erkek öğrenciler arasındaki okullaşma oranlarındaki farklar da artmaktadır. Bu durum son yıllarda değişerek okullaşma oranlarındaki farklar azalmıştır. İlköğretimin zorunlu ve parasız olması nedeniyle ilköğretimdeki kız ve erkek öğrenciler arasındaki okullaşma oranları birbirine yakındır.
Özel öğretimde kız öğrencilerin oranı oldukça düşüktür. Bu oranın artırılması için özel öğretim yapan kurumların sayısının artırılarak ücretsiz olmaları sağlanmalıdır.
Mesleki ve teknik eğitimde kız ve erkek öğrencilerin eğitime eşit katılımları sağlanmalı, mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarının kız ve erkek diye ayrılmamaları, bu okullara her iki cinsin de katılımları sağlanmalıdır. Mesleki yönlendirmede, ailedeki cinsiyet ayrımcı tutumu engellemek için okul-aile ilişkisinin iyileştirilmesi ve rehberlik edilmesi gerekmektedir. Ortaöğretimde mesleki yönlendirmeye ağırlık verilmeli ve yükseköğrenime devam etmelerini teşvik edici düzenlemeler yapılmalıdır.
Kız öğrencilerin yükseköğretime katılımlarını artırmak için ücretsiz barınma imkanları artırılmalı; burs, kredi gibi maddi destek mekanizmaları yaygınlaştırılıp etkin hale getirilmelidir.
Bütün öğretmenlerin, öğrencilerin ve ebeveynlerin toplumda cinsiyet ayrımcılığına karşı duyarlılık kazandıracak yöntem ve uygulamalar yaygınlaştırılmalıdır.
Eğitim programlarında ve ders kitaplarında ayrımcılığın ortadan kaldırılmasına yönelik çalışmalar yürütülmelidir.
Kız çocuklarına model olacak eğitimini tamamlamış meslek kadınlarından destek alınması, anne ve babaları kız çocuklarını okula göndermeleri konusunda ikna edebilir ve kız çocuklarının da onları örnek alarak eğitimlerine devam etmeleri sağlanabilir. Yörenin eğitim almış başarılı kız çocukları da eğitimine devam edemeyen kız çocukları için model olabilir.
Taşımalı ilköğretim ve yatılı bölge okulu uygulaması okula erişimi büyük oranda rahatlatmıştır. Doğu ve Güneydoğu’ daki köylerin çoğunda okullar kapalı. Aileler kızlarını yatılı bölge okullarına göndermek istemiyor ve taşımalı eğitim sayesinde kız çocuklarının okula devamları mümkün oluyor.
Uygulamaların başarıya ulaşabilmesi için, çocukların çalıştırılması, eğitimin fırsat maliyeti, okuma yazma bilmeyen ana babalar ve ataerkil değer yargıları gibi birçok sorunla başa çıkmak gerekecektir.


Eğer eğitimde erkek ve kızlar arasında varolan eşitsizliği azaltmayı ve giderek ortadan kaldırmayı, sistemin cinsiyet ayrımına dayalı özelliklerini değiştirmeden, sadece okullardaki kız öğrencilerin oranlarını artırmak biçiminde anlarsak, kız öğrenci oranlarının artması, kız ve erkek öğrenciler arasında daha çok eşitlik sağlamak anlamına gelmeyecektir; çünkü kızların sadece şimdiye kadar olduğundan daha fazla eğitim almaya değil, aynı zamanda, şimdiye kadar kendilerine sunulandan farklı bir eğitim görmeye ihtiyaçları vardır.


KAYNAKLAR


  1. http://www.ted.org.tr/modules.php?op=modload&name=Ted&file=uluc

  2. KSSGM (2001), Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesi İhtiyari Protokol, Ankara

  3. UNİCEF (2005), Dünya Çocuklarının Durumu, Ankara

  4. Kız Çocuklarının Eğitiminin Engellenmesi ve Ev İşlerinde Çalıştırılması, (DİE Yayın No: 2534) Meltem GÖNENÇ; Nil AYHAN; Dr. Akif BAKIR

  5. http://www.die.gov.tr/tckba/tckba_tr.htm Türkiye’de Kadın ve Çocuk Bilgi Ağı

  6. http://www.die.gov.tr/tkba/English_TKBA/istatistikler3.htm

  7. FREIRE,P. (1991), Ezilenlerin Pedagojisi

  8. Çocukların Temel Eğitime Katılmasının Sosyo-Ekonomik Engelleri (DİE Yayın No: 2534) Murat ŞAHABETTİNOĞLU, Deniz UYANIK, Nil AYHAN, Dr. Akif BAKIR, Dr. Anlı ATAOV

  9. Çocuk İşgücünde Cinsiyete Dayalı Ayrımcılık; Türkiye İçin Nicel Bir Yaklaşım, 1994 (III. Kadın Çalışmaları Toplantısı Yayınlanmamış Bildirisi, Adana 17-19 Mayıs 1997) Ayşe KARADUMAN TAŞ, Zehra KARAKAYA

  10. www.die.gov.tr

  11. Haydi Kızlar Okula, Gönüllüler İçin Rehber Kitapçık (2004)

  12. Çocuklara Uygu Bir Dünya (UNİCEF, 2004)




Yüklə 307 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin