Herhangi bir kişi, (5). fıkranın gerektirdiği biçimde, yardımda bulunmayı reddeder veya ihmal ederse Mahkeme, Başsavcının istidası üzerine bu gibi bir kişiye (5). fıkra gereklerine uyması için direktif verebilir, ve böyle bir istidanın bir tasfiye memuru ile ilgili olarak yapılması halinde, uymayı red veya ihmal etmenin tasfiye memurunun elinde söz konusu gereklere uymasını mümkün kılacak kadar şirket aktifi bulunmamasından ileri geldiği görülmedikçe, Mahkeme istida masraflarının şahsen tasfiye memuru tarafından ödenmesini emredebilir.
Yirmibirinci Bölüm
Tasfiyeler İle İlgili Ek Kurallar
Tasfiye Memuru Olarak
314. Bir tüzel kişi, gerek Mahkeme tarafından veya Mahkeme gözetimi altında gerek bir gönüllü tasfiyede bir şirketin tasfiye memuru olarak atanmaya ehil değildir, ve —
Atanmayı Engelleyen
(a)
bu kurala aykırı olarak yapılan bir atama geçersiz olur;
Ehliyetsiz-likler
ve
(b)
bir şirketin tasfiye memurluğunu yapan herhangi bir tüzel kişi yüz Kıbrıs Lirasına kadar para cezasına çarptırılabilir.
Tasfiye Memuru Olarak Atamanın Yolsuzlukla Teşviki
315. Bir şirketin herhangi bir üyesine veya alacaklısına şirketin tasfiye memurluğuna kendinin atanmasını veya nasbedilmesini sağlamak veya kendi dışında başka bir kişinin atanmasını veya nasbedilmesini sağlamak veya önlemek amacıyla değer taşıyan herhangi bir ivaz verir veya vermeyi kabul veya teklif ederse, yüz Kıbrıs lirasina kadar para cezasina çarptırılabilirr.
Tasfiye Memuru-nun Raporlar v.s. Yapma Görevini Yerine Getirmeye Mecbur Edilmesi.
316.
(1)
Bir tasfiye memurunun kanunen dosyalanması, teslim edilmesi, verilmesi veya yapılması gereken herhangi bir raporu, hesabı, veya başka evrakı veya vermesi gereken herhangi bir bildirimi dosyalamakta, teslim etmekte, yapmakta veya vermekte temerrüt eden herhangi bir tasfiye memuru, temerrütü düzeltmesi için kendine bir bildirimin tebliğinden başlayarak on dört gün içinde, temerrütü düzeltmezse Mahkeme, şirketin herhangi bir iştirakçisinin veya alacaklısının veya şirketler mukayyidinin Mahkemeye istidası üzerine emirde belirtilecek süre içinde temerrütü düzeltmesi için tasfiye memuruna talimat veren bir emir ısdar edebilir.
(2)
Böyle bir emir, istidanın ve onunla ilgili tüm masrafların tasfiye memuruna yükletilmesini öngörebilir.
(3)
Bu maddenin içerdiği kurallar, yukarıda sözkonusu temerrüt için tasfiye memuruna ceza verilmesini öngören başka mevzuatın uygulanmasını haleldar eder şeklinde yorumlanmaz.
Şirketin Tasfiye Edilmekte Olduğunun Duyurul-ması
317.
(1)
Bir şirket, gerek Mahkeme tarafından veya Mahkemenin gözetimi altında gerekse gönüllü olarak tasfiye edilmekte olduğunda, üzerinde veya içinde şirketin adı bulunan ve şirket veya şirketin tasfiye memuru veya şirket mallarının kabz memuru veya yöneticisi tarafından veya adına yazılan her fatura, eşya sipariş emri veya iş mektubu, şirketin tasfiye edilmekte olduğunu gösteren bir beyan içermelidir.
(2)
Bu maddeye uymakta temerrüt edilirse, şirket ile bilerek ve kasıtlı olarak temerrüt edilmesine yetki veya izin veren şirketin herhangi bir yetkilisi, tasfiye memuru veya kabz memuru, idare memuru veya yöneticisi yirmi beş Kıbrıs lirasına kadar para cezasına çarptırılabilir.
Şirket Tasfiyele-rinde
318. Bir şirketin Mahkeme tarafından veya gönüllü olarak alacaklılar tarafından tasfiyesi halinde—
Bazı Belgelerin Pul Vergi-sinden Bağışık Tutulması
(a)
şirket aktiflerinin bir kısmını oluşturan ve belgenin icra edilmesinden sonra şirket aktiflerinin bir kısmı olmaya devam eden veya bir kısmı olarak kalan herhangi bir mal üzerinde sadece herhangi bir ipoteğe yükümlülüğe veya başka yüklenime veya herhangi bir maldaki mülkiyet hakkına, başka hakka veya menfaata ilişkin her belge; ve
(b)
tasfiye edilmekte olan herhangi bir şirketin sadece malına veya böyle bir tasfiye altındaki herhangi bir işleme ilişkin her vekâletname, temsilci atama vekaletnamesi, celpname veya müzekkere, emir, şahadetname, yemin varakası, senet veya başka enstruman veya yazı
pul vergileri ile ilgili mevzuat uyarınca yükletilen vergilerden bağışık tutulur.
Şirket Defterleri- nin Kanıt Oluşturma-sı
319. Bir şirketin tasfiyesinde, şirketin ve tasfiye memurlarının tüm defter ve evrakı, şirketin iştirakçileri arasındaki meselelerde, içeriğinde kayıtlı bulunduğu görülen tüm hususların ilk bakışta doğru olduğunun kanıtı sayılır.
Şirket Def-terlerinin ve Evrakının Elden
320.
(1)
Bir şirket tasfiye edildikten sonra dağıtılması aşamasında şirket ile tasfiye memurlarının defter ve evrakı aşağıdaki biçimde elden çıkarılabilir:-
Çıkarılması
(a)
Mahkeme tarafından veya Mahkeme gözetimine bağlı olarak yapılan bir tasfiyede Mahkemenin direktifine göre;
(b)
üyeler tarafından gönüllü olarak yapılan bir tasfiyede şirketin olağanüstü bir kararı ile verilecek direktife göre, ve alacaklılar tarafından yapılan bir gönüllü tasfiye halinde de inceleme komitesinin veya, böyle bir komite yoksa, şirket alacaklılarının direktifine göre.
(2)
Şirketin dağılmasından beş yıl sonra, ilgisi olduğunu iddia eden herhangi bir kişiye herhangi bir defter veya evrakın verilmemesi nedeniyle şirket, tasfiye memurları veya defter veya evrakı muhafaza etmeye memur edilen her hangi bir kişi hiçbir sorumluluk taşımaz.
(3)
Genel düzenlemelerle, resmi kabz memurunun uygun göreceği (ancak şirketin dağılmasından sonra beş yılı geçmeyen) bir süre için tasfiye edilmiş bir şirketin defter ve evrakının imha edilmesini engellemesine yetki veren, ve şirketin herhangi bir alacaklısının veya iştirakçisinin konu ile ilgili olarak resmi kabz memuru tarafından verilecek herhangi bir direktife karşı Mahkemeye istida yoluyla başvurmasını mümkün kılan kurallar konulabilir.
(4)
Bu madde amaçları bakımından yapılan genel düzenlemeler veya resmi kabz memurunun bu gibi düzenlemeler uyarınca vereceği talimata aykırı bir davranışta bulunan bir kişi yüz Kıbrıs lırasına kadar para cezasına çarptırılabilir.
Askıda Bulunan Tasfiyelerle İlgili Bilgi.
321.
(1)
Tasfiye edilmekte olan bir şirket ile ilgili tasfiye işlemleri, başlama tarıhınden sonra bir yıl içinde tamamlanmazsa, tasfiye memuru, saptanacak aralıklarla ve tasfiye tamamlanana kadar, şirketler mukayyidine tasfiyede yapılan işlemlere ve tasfiyenin durumuna ilişkin belirli ayrıntıları içeren saptanmış biçimde bir beyanname gönderir.
(2)
Tasfiye memuru bu maddeye uymayı ihmal ederse temerrütün devam ettiği her gün için elli Kıbrıs lirasına kadar para cezasına çarptırılabilir.
Talep Edilmemiş Aktiflerin Tasfiye Hesabına Yatırılması
322.
(1)
Bir şirket tasfiye edilirken 321. madde uyarınca mukayyide gönderilen bir beyannamede görülen veya başka suretle tasfiye memurunun elinde veya kontrolünde, şirketin talep edilmemiş veya dağıtılmamış aktiflerini temsil eden ve alındıkları tarihten sonra altı ay talep edilmemiş ve dağıtılmamış kalan bir para, veya şirketin bir tröst altında veya emaneten tuttuğu ve şirket üyesi sıfatıyle herhangi bir kişiye ödenmesi gereken temettü veya başka miktarlarla ilgili herhangi bir para bulunursa, tasfiye memuru, bu gibi paraları derhal Hazine ve Muhasebe Dairesinde tutulan Şirketler Tasfiye Hesabına yatırır ve yatırılan para için kendisine saptanmış biçimde bir makbuz verilmesi hakkına sahip olur. Verilen makbuz tasfiye memurunu ilgili para için kesin olarak aklar.
(2)
Bu madde uyarınca Hazine ve Muhasebe Dairesine yatırılan bir parada hak sahibi olduğunu iddia eden herhangi bir kişi, paranın kendisine ödenmesi için adı geçen Daireye başvurabilir ve Hazine ve Muhasebe Dairesi Müdürü de talepte bulunan kişinin hak sahibi olduğu yolunda tasfiye memurunun bir belge vermesi üzerine, ödenmesi gereken miktarın alacaklı kişiye ödenmesi için emir verir.
(3)
Hazine ve Muhasebe Dairesi Müdürünün bu madde uyarınca yapılan bir talep ile ilgili kararından tatmin olmayan bir kişi istida yoluyla Mahkemeye itirazda bulunabilir.
Alacaklılar-ın ve İştirakçile-rin Ertelenmiş Toplantıla-rında Alınan Kararlar.
323. Şirket alacaklılarının veya iştirakçilerinin ertelenmiş bir toplantısında alınan bir karar, tüm amaçlar bakımından, fiilen ertelenmiş toplantının yapıldığı tarihte alınmış sayılır ve daha önceki bir tarihte alınmış sayılmaz.
Yirmiikinci Bölüm
Mahkemenin Ek Yetkileri
Alacaklılar-la İştirakçile-rin İsteklerini Saptamak İçin Yapılan Toplantılar
324.
(1)
Mahkeme, bir şirketin tasfiyesine ilişkin tüm meselelerde, şirketin alacaklılarının veya iştirakçilernin yeterli şahadetle kanıtlanan isteklerini dikkate alır, ve uygun görürse, bu istekleri saptamak için alacaklıların veya iştirakçilerin, vereceği direktife uygun olarak, toplantılara çağrılması, toplantıların yapılması ve yürütülmesi hususunda direktif verebilir, ve böyle herhangi bir toplantıya başkanlık yapmak ve toplantı sonuçlarını kendisine bildirmek için bir kişi atayabilir.
(2)
Alacaklılarla ilgili olarak her alacaklının alacağının değeri dikkate alınır.
(3)
İştirakçiler ile ilgili olarak ise, bu Yasanın veya şirket tüzüğünün her iştirakçiye verdiği oy sayısı dikkate alınır.
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriye-tinde ve İngiliz Dominyon-larında Ye-min Vara-kaları v.s.
325.
(1)*
Bu Kısım kuralları uyarınca veya amaçları bakımından bir yemin varakası için yemin, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde veya İngiliz Dominyonları içinde başka bir yerdeki herhangi bir Mahkeme, yargıç veya yemin ettirmek için yasal olarak yetkilendirilmiş herhangi bir kişi önünde, veya İngiliz Dominyonları dışında herhangi bir yerdeki İngiliz konsolosları veya konsolos yardımcıları önünde verilebilir.
(2)
Yemin ettiren herhangi bir Mahkeme, yargıç, konsolos veya konsolos yardımcısı tarafından bu Kısım amaçları için kullanılacak bu tür bir yemin varakasına veya başka herhangi bir belgeye, hale göre, eklenen, iliştirilen veya yazılan, atılan veya basılan mühür veya damga veya imza tüm Mahkemeler, yargıçlar, komiserler veya yargısal nitelik taşıyan görev yapan kişiler tarafından adli ihbar olarak kabul edilir.
Yirmiüçüncü Bölüm
Şirketin Dağıtılması İle İlgili Kurallar
Mahkeme-nin Şirketin Dağıtılma-sını Geçersiz İlân Etme Yetkisi
326.
(1)
Bir şirket dağıtıldıktan sonra Mahkeme, şirket tasfiye memurunun veya Mahkemenin ilgili gördüğü başka herhangi bir kişinin o amaçla yapacağı istida üzerine, şirketin dağıtılma tarihinden başlayarak iki yıl içinde herhangi bir zaman, uygun göreceği kayıt ve koşullara bağlı olarak, şirketin dağıtılmasının geçersiz olduğunu ilân eden bir emir verebilir ve bunun üzerine şirket dağıtılmamış olsaydı başlatılabilecek herhangi bir işlem başlatılabilir.
(2)
Mahkemeye istida yaparak emri alan kişi, emrin verildiği tarihten başlayarak yedi gün içinde veya Mahkemenin verebileceği ek süre içinde, emrin Mahkeme tarafından tasdikli bir suretini kayıt için şirketler mukayyidine teslim etmekle görevlidir, ve bu kişi bunu yapmayı ihmal ederse, temerrütün devam ettiği her gün için beş Kıbrıs lirasina kadar para cezasına çarptırılabilir.
Şirketler mukayyidinin herhangi bir şirketin iş yapmadığına veya faaliyette bulunmadığına inanması için makul sebebi bulunduğunda, Mukayyit şirkete posta ile bir mektup göndererek şirketin iş yapıp yapmadığını veya faaliyet gösterip göstermediğini sorabilir.
(2)
Mukayyit mektubu gönderdiği tarihten başlayarak bir ay içinde mektubuna yanıt almazsa, ayın sona ermesinden başlayarak on dört gün içinde şirkete taahhütlü posta ile bir mektup gönderir ve ilk mektubuna atıfta bulunarak yanıt almadığını, ve ikinci mektuba da yazıldığı tarihten başlayarak bir ay içinde yanıt alınmadığı takdirde, şirketin kaydının sicilden silinmesi amacıyla Resmi Gazete’de bir bildiri yayımlanacağını bildirir.
(3)
Mukayyit şirketin iş yapmadığı veya faaliyette bulunmadığı yolunda bir yanıt alırsa, veya ikinci mektubu da gönderdikten sonra bir ay içinde bir yanıt almazsa, Resmi Gazete’de bir bildiri yayımlayarak, ve bildiriyi şirkete de posta ile göndererek, bildiri tarihinden üç ay geçmesi üzerine bildiride adı geçen şirketin adının, aksine bir sebep gösterilmedikçe, sicilden silineceği ve şirketin dağıtılacağı yolunda bildirimde bulunur.
(4)
Bir şirketin tasfiyesi sırasında mukayyidin, görev yapan herhangi bir tasfiye memuru bulunmadığına, veya şirket işlerinin tamamen tasfiye edildiğine inanması için makul sebebi varsa, ve tasfiye memurunca hazırlanması gereken aylık raporlar birbirini izleyen altı ay yapılmamışsa, Mukayyit (3). fıkrada belirtilen bildiriye benzer bir bildiriyi Resmi Gazete’de yayımlar ve şirkete veya varsa, tasfiye memuruna gönderir.
(5)
Şirket daha önce aksine bir sebep göstermedikçe, bildiride sözü edilen sürenin sona ermesi üzerine Mukayyit şirketin adını sicilden siler, ve sildiğini Resmi Gazete’de bir bildiri ile yayımlar ve bu bildirinin Resmi Gazete’de yayımlanması üzerine şirket dağıtılmış olur.
Ancak:—
(a)
şirketin her direktörünün, yöneticisinin ve üyelerinin yükümlülüğü varsa o yükümlülük devam eder ve şirket dağıtılmamış gibi infaz edilebilir; ve
(b)
bu fıkranın içerdiği hiçbir kural Mahkemenin, sicilden adı silinen bir şirketi tasfiye etme yetkisini etkilemez.
(6)
Bir şirket veya herhangi bir üyesi veya alacaklısı, şirketin kaydının sicilden silinmesinden mağdur olduğuna inanırsa, Mahkeme, yukarıda sözü edilen bildirinin Resmi Gazete’de yayımlanmasından yirmi yıl içinde şirketin veya herhangi bir üyesinin veya alacaklısının istidası üzerine şirketin kaydının silindiği zaman iş yapmakta veya faaliyet göstermekte olduğundan veya şirketin kaydının sicile iadesinin başka sebeplerden ötürü adil olacağından tatmin olması halinde, şirketin adının sicile iadesini emredebilir, ve emrin Mahkemeden tasdikli bir suretinin kayıt için mukayyide teslim edilmesi üzerine şirketin varlığı, adı sicilden silinmemiş gibi, devam etmiş sayılır; ve Mahkeme vereceği emir ile, şirketin adı sicilden silinmemiş gibi şirketi ve tüm başka kişileri olabildiğince aynı duruma getirmek için adil göreceği direktifleri verebilir ve düzenlemeleri yapabilir.
(7)
Bu madde uyarınca bir tasfiye memuruna gönderilmesi gereken bildiri, tasfiye memurunun bilinen son iş yerine gönderilebilir. Bu madde uyarınca bir şirkete gönderilecek bir mektup veya bildiri şirketin kayıtlı yazıhanesine veya kaydedilmiş bir yazıhanesi yoksa, şirketin bir yetkilisi vasıtasıyle, veya isim ve adresi şirketler mukayyidince bilinen şirket yetkilisi de yoksa, ana sözleşmede pay satın almayı taahhüt edenlerin her birinin ana sözleşmede gösterilen adresine gönderilebilir.
Dağıtılmış Şirketlerin Mallarının Sahipsiz Mal Sayılması
328. Bir şirket dağıtıldıktan sonra, şirketin başka herhangi bir kişi lehine bir tröst altında veya emaneten yedinde bulundurduğu mallar hariç, dağıtılmasından hemen önce şirkete ait olan veya şirket lehine bir tröst altında veya emaneten tutulan tüm mallar ve her ne türden olursa olsun tüm haklar, Mahkemenin 326 ve 327. maddeler uyarınca herhangi bir zaman verebileceği bir emire bağlı kalınması ve halel gelmemesi koşuluyla, sahipsiz mal sayılırlar ve ona göre de Devlet hazinesine ait olurlar ve Devlet hazinesine kalan öteki sahipsiz mallar gibi aynı biçimde Devlet malı olurlar ve bu nitelikle muamele görürler.
