Mavzu: Ilk va maktabgacha yoshdagi bolalar jismoniy tarbiyasi Reja

Musobaqalarning turkumlarga boʻlinishi

1. Ahamiyati boʻyicha	Tayyorgarlik, asosiy, maqsadli
2. Mazmuni boʻyicha	Engil atletika, suzish va h.k. spartakiadalar, Olimpiada oʻyinlari (kompleksli)
3. Koʻlami boʻyicha	Jamoa, tuman, shahar, viloyat va respublika.
4. Idoralar yoki territoriya tamoyili boʻyicha	“Dinamo” KSJ boʻyicha, Respublika, MDH, Evropa, milliy, xalqaro, dunyo birinchiliklari
5. Hal qiladigan vazifasi boʻyicha	Nazorat Klassifikatsiya Tanlash Birinchilik uchun koʻrgazmalilik
6. tashkil qilish xarakteri boʻyicha	Ochiq, yopiq, an’anaviy, matchli, sirtdan tenglashtirilmagan
7. sinov olish shakli boʻyicha	SHaxsiy,Jamoa, shaxsiy-jamoa
8. Oʻtkazish tizimi boʻyicha	Aylanma tizimida, chiqib ketish bilan, aralash
9. YOsh kategoriyalari boʻyicha	Bolalar, oʻsmirlar, yosh sportchilar, kattalar,qarilar
10.Qatnashuvchilarning jinsi boʻyicha	Erkaklar uchun,xotin-qizlar uchun
11.Qatnashuvchilarning kasbini yoʻnalishi boʻyicha	Maktab, talabalar, oʻqituvchilar, harbiy xizmatchilar, oʻt oʻchiruvchilar
12.Sogʻligʻini ogʻish xarakteri boʻyicha	Koʻrlar uchun, karlar, nogironlar oʻrtasida

MUSOBAQALARNI OʻTKAZISH USULLARI (Oʻyin tizimi)
Har xil sport turlari boʻyicha musobaqa amaliyotida musobaqa oʻtkazishning quyidagi usullari qoʻllaniladi:
A) aylanma usul	-bunda har bir sportchi (jamoa) boshqalari bilan birma-bir uchrashib chiqqunga qadar musobaqa davom ettiriladi;
B) oʻyindan chiqish	-bunda sportchi (jamoa) birinchilik uchun kurashda bir yoki ikki magʻlubiyatdan keyin (musobaqa

	shartiga binoan) bellashuvni davom ettirishdan mahrum etiladi.
V) oraliq	- bunda yuqoridagi har ikkalausul aralashma holda qoʻllaniladi;
	Musobaqa oʻtkazishning u yoki bu usulini qoʻllash ushbu musobaqa haqidagi nizom bilan belgilanadi.

Odatda, eng muhim sanalgan yirik rasmiy musobaqalar sportchini tayyorlashdagi davomiy jarayonning yakuni hisoblanadi. Ularda imkoni boricha yuqori sport natijalariga erishish zarurati koʻpincha bunday musobaqalarning yuksak maqomini, shuningdek, ularga tayyorgarlik tizimining tarkibi va mohiyatini belgilaydi. Boshqa musobaqalar saralash, jamlash, tayyorlash yoki nazorta xarakteriga ega boʻlib, turli texnik-taktik vazifalarni bajarishi mumkin.

Musobaqa oʻtkazishning u yoki bu usuli musobaqa oldiga qoʻyilgan vazifa, musobaqa yakunlanishi lozimboʻlgan muddat; sportchilar (jamoalar) soni, ularning sport tayyorgarligi, oʻquv ishlab chiqarishda bandligi va hududiy joylashganligi, qatnashchilar bellashuvini oʻtkazish uchun zarur boʻlgan joylar miqdori hamda albatta mablagʻ bilan ta’minlanishiga qarab belgilanadi.
Sport musobaqalari pedagogik, sport, metodik va ijtimoiy-siyosiy vazifalarni echishga yaqindan yordam beradi.
Yosh sportchilardan tortib mahoratli sportchilargacha musobaqa juda muhim ahamiyat kasb etadi.
Musobaqalar- sportchilar uchun, ragʻbatlantiruvchi omil hisoblanadi va shu paytning oʻzida sportchini yuklamani tobora oshirib borish, irodani tarbiyalash, sport kurashiga oʻrganish va mashq jarayonini nazorat qilishga oʻrgatadi.
Sportchilarni musobaqa vaqtidagi faoliyati musobaqa faoliyati deb yuritiladi. Musobaqa faoliyati eng yuqori sport natijalariga erishishga qaratilgan ayrim harakat, usul, kombinatsiyalardan iborat, tayyorgarlikning texnik, jismoniy, taktik, ruhiy, integral darajasi bilan ta’minlanadi. Sport musobaqalarida qatnashish musobaqa faoliyati koʻrinishining shakli hisoblanadi.