Məhərrəmin yeni şeirləri

BELƏ FİLAN OĞLU, FİLAN

Kürəkdən çapılasısan,

Belə filan oğlu filan.

Meyit tək tapılasısan.

Belə filan oğlu filan.
Dinişin ağlamaqdı,

Sinələr dağlamaqdı.

İstəyin bağlamaqdı.

Belə filan oğlu filan.

Adın xəcalət damğası,

Dədən, bicbala qağası.

Gədən də yadın çağası ,

Belə filan oğlu filan.

Hər yerə özün soxursan,

Qoxulmaz yeri qoxursan.

Güclülərdən qorxursan,

Belə filan oğlu filan.

Yamandan da yamansan,

Zəhərli ox, kamansan.

Bir tərsinə zamansan,

Belə filan oğlu filan.

Olubsan minilməli,

Əyilib, silinilməli.

Məhərrəm də deyir bəli,

Belə filan oğlu filan.

ALÇAĞIN

Tutub dilini kəsərdim,

Yalana uyan alçağın.

Bax olmazdı onda dərdim,

Talana uyan alçağın.
Anladardım qələtini,

Yedirdərdim öz ətini.

Tərgidərdim sənətini,

Palana uyan alçağın.

Dərs verərdim yekəpərə,

Sayılardı kəsik-kərə.

O quduza, bu ləçərə,

Kalana uyan alçağın.

Tanrısını yanıldardım,

Öz adını danıldardım.

Öz səhvini danmayandan,-------

Dalana uyan alçağın.
Batırardım gəmisini,

Məhərrəməm, cəmisini.

Tanıdardım, əmisini,

İlana uyan alçağın.

БУ ИДИМИ АМАЛЫМЫЗ

Лянят наняъиб затына,

Йанды дини-иманымыз.

Дцшдцк онун уъбатына,

Кясилди гол-ганадымыз.
Пялянэ, ширя дцшцр нязир,

Тцлкц бурда аьыз бцзцр.

Тярлан йериня сярчя эязир,

Беля эялиб заманымыз.

Тутугушу сарайдадыр,

Щап-эоп едян щарайдадыр.

Мястан пишик миройдадыр,

Кясилибдир эцманымыз.

Ютяшдядир топал, чолаг,

Пул газаныр галаг-галаг.

Гощум дцшцр ъалаг-ъалаг,

Заваллыды зийалымыз.

Гуйу газыр мярдимязар,

Гябир сатыр, едир базар.

Юлцмдян бащадыр мязар,

Бу идими амалымыз?!
Щяр кясин вар юз планы,

Гялбляря салмаг таланы.

Эюзцмля эюрдцм йаланы,

Ня тез дюнцб йыьвалымыз?!

Билинир хофу накясин,

Щяр кялмянин, щяр няфясин.

Ачыгды йолу мящбясин,

Дярк едилмир камалымыз?!

Эюрцняня эюрцнцрцк,

Сцрцняня сцрцнцрцк.

Кюлэялярдя сяринирик,

Yoxdu arxa, щяйанымыз.

Щеч дойармы сцмцйц аъ,

Вятяними qoyub щярраъ.

Biz deyilik ac-yalavac,,

Корлашыб ох-каманымыз.

Эюрдцйцмя эюз йуммадым,

Наняъибдян пай уммадым.

Мящяррямям, аз йанмадым,

Кючдц нечя ъаванымыз.

ИНЪИМЯЙИН НЯ ХЕЙРИ ВАР

Кюнцл, кюксцз оланлардан,

Инъимяйин ня хейри вар.

Сюз анмайан наданлардан,

Инъимяйин ня хейри вар.
Мянсяб, шющрят эцдянлярдян,

Бир-бирини дидянлярдян.

Голтуг алтда эедянлярдян,

Инъимяйин ня хейри вар.

Юз хейриня ъан веряндян,

Дар мягамда йан веряндян.

Халгыны гурбан веряндян,

Инcимяйин ня хейри вар.

Бяд ишийля юйцляндян,

Щяр эяляня яйиляндян.

“Кюпяk оьлу” дейиляндян,

Инъимяйин ня хейри вар.

Дцзя яйри, чяп бахандан,

Мярдляри ода йахандан.

Саман алтындан чыхандан,

Инъимяйин ня хейри вар.

Бир ох олуб, чахыландан,

Тамащ цстя йыхыландан.

Башымыза гахыландан,

Инъимяйин ня хейри вар.

Зцмзцмяни ганмайандан,

Вятян цчцн йанмайандан.

Сюйсяляр дя, динмяйяндян,

Инъимяйин ня хейри вар.

Сарсаг ады дашыйандан,

Йемяк цчцн йашайандан.

Əməlini özü danan,

Инъимяйин ня хейри вар.

Алдыьыны дярщал данан,

Гуру чюптяк йцз йол сынан.

Сечилмяйян пис гадындан,

Инъимяйин ня хейри вар.

Мизан, тярязи яйяндян,

Йаландан вахсей дейяндян.

Эцрзя иландан, чяйяндян,

Инъимяйин ня хейри вар.

Доьру сюзц кин сайандан,

Аь сарайы щин сайандан.

Инъябели ъин сайандан,

Инъимяйин ня хейри вар.

Щаггы-сайы итиряндян,

Елляря вай эятиряндян.

Чибан кими йетиряндян,

Инъимяйин ня хейри вар.

Эядячяни няр сайандан,

Урватсызы яр сайандан.

Пас атмышı зяр сайандан,

Инъимяйин ня хейри вар.

Тойуг хейри вермяйяндян,

Эюрцняни эюрмяйяндян.

Сыныг кюnцl щюрмяйяндян,

Инъимяйин ня хейри вар.

Сиз таныйын Мящяррями,

Сöz söyləyər gəlsə dəmi.

Сцрцйцрся аьлы, кями,

Инъимяйин ня хейри вар.

BAX BELƏ İBRƏTLİDİ

Вар-дювлят щярисляри,

Алмаьа адятлиди.

Дилянчи варисляри,

Цзляри эюн, ятлиди.
Эядалара алчалан,

Йаланлара ял чалан.

Зякутуна бал чалан,

Бах беля сярвятлиди.

Дцз йериня чухур тапан,

Отлаг йох, ахур тапан.

Ичмяйя чахыр тапан,

Гейри сяхавятлиди.

Тяпяляри даь санан,

Гаралары аь санан.

Юлц ъаны саь санан,

Бах беля ибрятлиди.

Цряйи вар думан, сис,

Ляйагятсиз, щям дя пис.

Ян шяряфсиз, ян нагис,

Пислийя адятлиди.
Горхдуьуна гул олан,

Эащ бир гара пул олан.

Эащ улаьа чул олан,

Гейрятсиз, гейрятлиди.

Məhərrəm,haqqı анды,

Arif olub söz ганды.

Xalqını canı ъанды,

Onunçün dəyanətlidi.

OLUB

Ağacdələn bəstəkardı,

Simfonyalar yazan olub.

Sanki bülbül laldı, kardı,

Öz yolunu azan olub.
Çaqqala bax, bakalisdi,

Ulağa bax, publisisdi.

Tısbağanın səsi pəsdi,

Efirlərdə qızan olub.

Çoxalıbdı dərmə-deşik,

Siçan görcək qorxur pişik.

Qurd quzuya çəkir keşik,

Ördəklə qaz, ozan olub.

Şir baş əyir boz eşşəyə,

Tülkü çatır çox diləyə.

Əl atır fitnə, kələyə,

Hökmü verən sazan olub.
Kirpinin var taktikası,

Kompyuteri, makinasi.

Budur sözümün qısası,

Operetta cızan olub.

Pələng danıbdı adını,

İtirib ağız dadını.

Eşit bülbül fəryadını,

Beyninə qan sızan olub.

Modda qurbağa yerişi,

Quruldamaqdı hər işi.

Məhərrəm anladı işi,

İlan dümdüz nazan olub.

MÜXƏMMƏSLƏR

GEDƏK

Qarabağsız qarabağlım,

Qayıdın ünvana gedək.

Qanı qara,qəlbi dağlım,

O gözəl məkana gedək.

Qoy qalmasın yolu bağlım,

Tarixə,devrana gedək.

Ruhlar bizi bağışlamaz,

Hay salın, meydana gedək.
Özgə yerdən vətən olmaz,

Yala sözlər ar deyilmi.

Doldurmasaq, boşluq dolmaz,

Qulağımız kar deyilmi.

Ah-nalələr yerdə qalmaz,

İnildəyən var deyilmi,

Dərdimiz dərdə sığışmaz,

Yığışın cövlana gedək.

Özün ayağa durmasan,

Heç kim yadı durğuzammaz,

Özcə işini qurmasan,

Özgə səni dürüst anmaz.

Gedişatı sormasan,

Sorduğunu kimsə sormaz.

El sığışar, dərd sığışmaz,

Ləkədi, ad-sana gedək.

İnləyən yurd bizimkidi,

Eşitməyən kimdi axı.

Sınan belim, dizim döymü,

Beynim duman,çəndi axı.

Biganəlik zülüm döymü,

Ağılımız cəmdi axı.

Məhərrəməm, qanan çaşmaz,

Cövlana, dövrana gedək.

GÖZƏL

(Dодагдяймяз мцхяммяс)
Ешгинля дяли оланы,

Сян дойдурdун ъана, эюзял.

Дярд ялиндян щей даланы,

Етдин шана-шана, эюзəl.

Данышдын она йаланы,

Гойдун йана-йана, эюзял.

Цздян ираг ъан сюйлядин,

Юзцн гана-гана, эюзял.

Гара эцнц дцшцнсяня,

Эизли-эизли гурьу няди.

Титрядяряк цшцнсяня,

Ишарядя дурьу няди.

Лянят дцшцр анъаг сяня,

Цряклярдя гырьы няди.

Юзцнц динсиз ейлядин,

Эяздин йекяхана, эюзял.

Щаша чякдиляр ялиндян,

Илгарында дюнцк чыхдын.

Йалан сатдын юз дилиндян,

Атяш идин, сюнцк чыхдын.

Ясяр йохду од-kцлцндян,

Нийя тахта чюнцк чыхдын.

Нейлядинся, сян ейлядин.

Щцсенйлини гына, эюзял.

BAYATILAR

Оzan мяни,

Таны, бил озан мяни.

Сазымла, сющбятимля,

Чаьыр сян, озан мяни.
Оzan олдум,

Йухулар йозан олдум.

Щягигятин адыны,

Сюйляйян озан олдум.

Юмцрдянди,

Кечян эцн юмцрдянди.

Дяриси эюйчяк эюрдцймцн,

Цряйи kюмцрдянди.

Эцл-эцля,

Ня сармашыб эцл эüля.

Севинъ о вахты олар,

Бцлбцл эцля, эцл эцля.

Гынандым,

Садя эяздим, гынандым.

Вятян, ел мейданында,

Дюня-дюня сынандым.

Елдя мяни,

Сян ара елдя мяни.

Мян ели севдийимтяк,

Чох севир ел дя мяни.

Гана мяни,

Салма эял гана мяни.

Щаmы елтяк йарымыш,

Ган тюкцб ган ямяни.

Йалана,

Мейл салма йалана.

Дцшмяни дя истямям,

Юз ганына йалана.

Гашына,

Сцрмя чякиб гашына,

Мяни севян эюзялин.

Щеч бахмарам йашына.

Ашыьы,

Язиз билдим ашаьы.

Сясини ешидяндя,

Эюздя эюрдцм ишыьы.

Йцзя йцз,

Юмцр чата йцзя йцз.

Юмцр кечир ъананла,

Эялиб чатсын йцзя йцз.

Бяшяря,

Бяхш олундум бяшяря.

Адам чюряк веряни,

Щеч салармы бя шяря.

Мярдякандан,

Зирядян, Мярдякандан.

Щеч йаманлыг эюзлямя,

Бир йахшы мярд якяннян.

Шириндин,

Ширин даныш, ширин дин.

Нядир бу аъы сюзляр,

Сян язялдян шириндин..

Алы Дядя,

Оъагдыр Алы Дядя.

Товузда сяъдяэащым,

Олубдур Алы Дядя.

Ялиди,

Эцвянъ йерим Ялиди.

Сюзцмя шякк еляйян,

Щяр сярсями, дялиди.

Инъимяням,

Дцрр мяням, инъимяням.

Сяррафларын эюзцндя,

Йурд салан инъи мяням.

Кюз дцшдц,

Палыд йанды, кюз дцшдц.

Сянин мярмяр синяндян,

Синям цстя кюз дцшдц.

Зилдя мяни,

Динля эял зилдя мяни.

Мян сяси пясдя эяздим,

Сян тапдыn зилдя мяни.

Анламады,

Надан сюз анламады.

Ганмаз юзц юзцнц,

Биръя йол данламады.

Камалым,

Дцнйа эязир камалым.

Аман вер, залым яъял,

Бу дцнйадан кам алым.

Йанмаьымы,

Эюрцрсян йанмаьымы.

Сяндян гейри бир кимся,

Сюндцрмяз йанмаьымы.

Дцзцня,

Йолум эедяр дцзцня.

Яйрини доьру кясяр,

Де ня кясяр дцзц, ня?!

Бал бала,

Ширин, шякяр, бал бала.

Арзум будур танрыдан,

Ол вятяня бал, бала.

Чал, чалаг,

Телли сазы чал, чалаг.

Гачыш цзря гачана,

Йаман эцлдц кор, чолаг.

Бала дярди,

Кцл дярян бала дярди.

Йекяпяр дяряммяди,

Мейвяни бала дярди.

AZAFLI POEMASI

Azaflı Tovuzun axar-baxarlı,

Təbiət əlini çəkdiyi yerdi.

Dağları qartallı,bağları barlı,

Min cür ətirli gül əkdiyi yerdi.
Burda əsr keçib,zaman dəyişib,

Dünya da,insan da yaman əyişib.

İgidlər at çapıb,ozan deyişib,

Köroğlu nərələr çəkdiyi yerdi.

Bir qərib seyidi alıb qoynuna,

Şəfa bulur xəstə gəlsə yanına.

Srvinc dolur hər kəsdənin canına ,

Ellər səcdasına çökdüyü yerdi.

Burda bilinməyir xan çinar yaşı,

Göylərə ucalıb,dikdurub başı.

Eləmüqəddəsdi torpağı,daşı,

Ulular ev-eşik tikdiyi yerdi.

* * *
O,türk oğlu türkdü,oylağı Tovuz,

Buyurun, siz onu görməyə gəlin.

Birəlində qələm,birində qopuz,

Əski duyğuları görməyə gəlin.

El dağdan ağırdı,dağ elə bənzər,

Mənasın anlayıb qananlar bilər.

Seir,sözkönlünü oxşayıb bəzər,

Qədrini kişilər,xaqanlar bilər.

Xəyal dünyasına qapıl dərindən,

Tanı od yurdunu ocaq yerindən.

Neçə ozanların kəlmələrindən,

Gövhər,ləl tökülür danışan zaman.

Bir ozan ömrünü sən də vərəqlə,

Gör zaman əlindən nələr çəkibmiş.

Maraqla,təəssüflə məni soraqla,

Haqq deyən diliylə nələr çəkibmiş.

Türkün odbalası,alov balası,

Harda yaşasa da,türk oğlu türkdü.

Gözə glimlisi,mərdi,əlası,

Yada,yaramaza görk oğlu,görkdü.

Qayğıkeş,əzablı,insanları var,

Bir dəfə baxanda duyarsan onuu.

Neçə piranisi , cavanları var,

Öpüb gözün üstə qoyarsan onu.

Süfrədə can deyib qəlbini açır,

Sözü-söhbətindən doymaq çətindi.

Könüldən könülə nur işıqsaçır,

Deməzsən məst olub uymaq çətindi.

Çox uca tuturlar sazı,sənəti,

Böyüklər yanında böyümüşəmmən.

Könlümdə yurd salıb ustad qeyrəti,

Ustad Azaflıyla öyünmüşəm mən.

***

Novruz bayramıydı,hamı gülürdü,

Sevinc dil açırdı,saz dillənirdi.

Sevən,sevdiyiylə könül bölürdü,

İşvə dillənirdi,naz dillənirdi.
Tonqallar qalanıb ocaqlaşırdı,

Lopanın ucalan aləmi vardı.

Küsülübarışıb qucaqlaşırdı,

Yazmağa şairin qələmi vardə.

Martın 21-i əziz gecəsi,

Şənliyin sədası göyə yüksəldı.

Duyuldubaharınilıq nəfəsi,

Könül dünyasına duhalar gəldi.

Bu elin sevinci aşıb daşırdı,

Dünyaya göz aşıb uşaq gəlmişdi.

Kimsə gülə-gülə hey danışırdı,

Elə bil dərd-qəmdən uzaq gəlmişdi.

Oızlar söylədilər ay Əziz baba,

Müjdə ver,oğlunun oğlu olubdu.

Sevincə qoşulub bu el,bu oba.

Qurbanınqoç olsun,toğlu olubdu.

Babası əlini cibinə saldı,

Qızıldan qızlara muştuluq verdi.

İndi hər kəlməsi şəkərdi,baldı,

Biranlıq unutdu birdünya dərdi.

Oğulu Cabbara sevincəvəzsiz,

Milyon altunlara bərabər idi.

İndi dolanırdı dərdsiz,qəhərsiz,

Keçən baharlara bərabər idi.

Babanın gözünə nur işıqgəldi,

Sabbarı yolladı aşıq dalınca.

Aşıq gəlməyiylə yaraşıq gəldi,

Dirsəklər dirəndi yumşaq balınca.

Öyəclər kəsildi,süfrə düzəldi,

Hər yana səs saldı aşığın səsi.

İlahi həzz almaq necə gözəldi,

Bahar ətirliydi onun nəfəsi.

Oğul istəyirdi sübhəcən durub,

Dastana,nağıla qulaq asaydı.

Şeirdən sənətdən min büsat qurub,

Deyəyəydi ilahi bu böyük paydı.

Bu yandan kəsmirdi körpənin səsi,

Aşçıqda deyirdi:-aşıq olacaq.

Ortada düşmüşdü körpənin bəhsi,

Aşıq müqəddəsdi,aşıq olacaq.

O gecə ustadda dastan danışdı,

Sözünün sehrinə düşənlər oldu.

Kərəmdən oxudu,külə qarışdı,

Hər sözü,söhbətri gövhər, zər oldu.

***
Elə ki,bir yaşı tamama yetdi,

Ata nəvazişi baladan getdi.

Daşıyası oldu dərdi-ələmi,

Atanın həsrəti qəlbində bitdi.

Mikayıl qoydular körpə adını,

Haqdan dilədilər hər imdadını.

Könül incisini,qəlbin şadını.

Tale tifil ikən çınağa çəkdi.

Mikaylın dul qalmış anasını,

Dost qohum yığılıb əmisinə verdi.

Nənəxanım adlı el sonasını,

Taleyin sərt külək nəsinə verdi.

Bu bəxtsiz ailə çıxmadı yasdan,

Az sonra bu əri girlədi əcəl.

Belə bir isgilli yarandıdastan,

Di kəl ki, Mikayıl olmuşdu dəcəl.

Aşıqoxuyanda,saz çalınanda,

Hər şeyə son qoyub qulaq asırdı.

Dərin xəyyallarahey dalınanda,

Ananı bağrına saz tək basırdı..

Tamam möcüzəydi başdan ayağa,

Özcə aləmini yaşayırdı o.

Bu uşaq deyilən ağıllı çağa,

Özcə aləmini daşıyırdı o.

Xeyli dul yaşadı balası ilə,

Qeyrətlə dolandı eldə bu gəlin.

Hər gələn elçilər tutsa da dilə,

Uymadı fitnədə,feldə bu gəlin.

Axır ki, Məmmərzə adında olan,

Ad olub birinə arvad oldu o.

Məmmərza dedi ki,lazım döy balan,

Təkidlə, zülumlə, yad oldu o.

Ananı baladan tez ayırdılar,

Apara bilmədi öz balasını.

Uşaq ümüdünü tamam qıdılar,

Mikayıl ucaltdı öz naləsini.

Bax ondan yarandı ağrı acılar,

Atasız atanı görə bilmədi.

Yox oldu ,ögeydi qardaşbacılar,

Kimsənin qəlbini hörə bilmədi.

Aşasız Mikayıl yetim sayıldı,

Sədası ellərə tezcə yayıldı.

Axşamlar ac yatdı,tezdən ayıldı,

Qeydinəanatək qalanolmadı.

***
Həsən adındaydı himayədarı,

Ona sığınmışdı baba deyərək.

Əmizadəsi idi böyük dildarı,

Ona sığınmışdı babadeyərək.

İllər ötüb keçdi,uşaq böyüdü,

İlkdərsi ağsaqqal pirandan aldı.

Tərbiyə, təlimi, bir də öyüdü,

Dünyanı haqq deyə sorandan aldı.

Kim ki Kalvayı, qoy deyim sizə,

Xaricdə oxumuş alim, ziyalı,

Həqiqət nə idi deyirdi üzə,

Elə sayılırdı ağıl, kamallı.

Təhsili quretarıb döndü kəndinə,

Özüylə qızıl yox, kitab gətirdi.

Ona qucaq açdı Məkkə, Mədinə,

Haqqın yollarına o tab gətirdi.

Alimin, şairin ümid yeriydi,

Dərin dərrakəsi, zəngin biliyi.

Sirlər sorağında özü sirriydi.

Hər kəsə bəlliydi arzu, diləyi.

Bircə kəlməsilə qan davasını,

Buz təki arada əridərdi o.

Oxşardı rüəyin hər nəvasını.,

Sülh üçün sözünü yeridərdi o.

Nələr danışırdı danışan zaman,

Dünya gərdişindən, siyasətindən.

Məntiqi ağıllı, düz idi yaman.

Hamı danışırdı məharətindən.

Bu gün Mikayıla nə dərs keçmisən,

Söylədi, dərsinə hazırsanmı sən?

Hansı elmi cani-dildən seçmisən,

Verilən inşanı yazırsanmı sən?

Mikayıl dərsini əzbər danışdı,

Baba əhsən dedi, yaxşısan dedi.

Bir qürur hissilə yandı, alışdı,

Ömrümün-günümün naxşısan dedi.

Mikayıl xəlvətdə ağsaqqallardan,

Çox şey öyrənmişdi, çox şey bilirdi.

İndi dərslikdəki ağ yalanlardan,

Çoxuna mat qalır, baxıb gülürdü.

Bir dəfə ərk ilə və tələb ilə,

Soruşdu: ay baba, Stalin kimdi?

Onun vahiməsi düşübdür dilə,

Yoxsa bizim xalqa yalan hakimdir?!

Biz niyə Leninə baba deyirik?

Onun ki məzhəbi, dini ayrıdı.

Niyə tərifləyib niyə öyürük?

Məqsədi ayrıdı, yönü ayrıdı.

Dörd hərf bir yerdə olub SSRİ,

Dord hərfin bir yerdə günü qaradı,

Aşkar et, öyrənim bu sehri, sirri,

Bu xalqın, millətin yönü haradı?

Baba mat qalmışdı öz nəvəsinə.

Bilmirdi nə desin, hardan başlasın.

Neyləsin uşağın bu həvəsinə,

Kimi yamanlasın, kimi daşlasın.

Fikir götürmüşdü, nə desin ona,

Yalan da danışmaq olmazdı qəti.

Bilirdi dilindən düşəcək qana,

Gör nəyə tuşlanıb uşaq diqqəti.

Bir azdan hər şeyi açıb danışdı,

Sanki haqsızlıqa bir də yareışdı.

Türkü danışdıran sinə dağıdır,

Danışa-danışa yandı, alışdı.

Babanın sözləri gözünə durdu,

Kitablar yazdığı bu qələt nəydi?!

Özü-özlüyündə hekayət qurdu,

Milləti uyudan cəhalət nəydi?!

Kimdi bu illəri yedəkləyənlər?

Nədir bu zamanın döndərmələri?

Bəs döymü, bu qədər kötəkləyənlər?!

Payını tərsinə endərmələri.

Ayaqaçdı edib, yalan yeriyir.

Yalanı çoxları peşə seçibdi.

Ömrümüz-günümüz yağtək əriyir,

Kimlər arşınlayıb, kimlər biçibdi.

Təlxəklər, yaltaqlar artıb, çoxalır,

Nahaq qan tökürdü, şər qaynadırdı.

Könül sızıldayır, ürək yuxalır,

İnsanı içindən dərd oynadırdı.

Gör kimi öyrədir “ana dili”miz,

Qalıbdı əllərdə neçə elimiz,

Az qala dinlikdən çıxıb dinimiz,

Zavallı millətin, yazıq millətin.

Hardadır görəsən, Məmməd Əminlər?!

Elindən didərgin düşüb tapılmır.

Soluxub çiçəklər, saralıb güllər,

Millətin dili də dilə qatılmır.

Tarix unudarmı otuz yeddini,

Millətin üzünün qaymağı getdi?!

Alimi,şairi bildi həddini,

Şerinin,sözünün bayrağı getdi.

Dedilər bir qəfil oyanış olar,

Millət bomba kimi partlaya bilər.

Azadlıq eşqiylə sıçrayış olar,

Düşməni içindən artlaya bilər.

Adı yasaq oldu Məmmədəminin,

Bu da azadlığın yarımçıq dadı.

Böyük söz mülkünün,söz aləminin,

Dərdi,müsibəti sözə sığmadı.

Haqsızlıq edənlər çaldılar zəfər,

Dinənin dilini dibindən kəsdi.

Əsl yağı oldu bu bircə nəfər,

Badi sərsər kimi tərsinə əsdi.

Zülm ilə, ah-nalə ərşə dayandı,

Körpələr can verdi ana qoynunda.

Neçə qurban canlar ocaqda yandı,

Mənfur daşnaqların alçqa oynunda.

Ağrı çeşid-çeşid ,dərd yığın-yığın,

İsti yandırırdı,,şaxta kəsirdi.

Stalin deyəndə ,yer ilə göyün,

Həm də milyonların dizi əsirdi.

Canlı cəllad oldu Sovet ölkəsi,

Çox əziz tutuldu Lenin duhası.

Nə yaxşı kəsildi yalan nəfəsi,

Nə yaxşı dağıldı şeytan yuvası.

Xoflu kölgəsindən xoflanıb gəzdi,

Neçə füqaranı tapdayıb əzdi.

Neçə qan ləkəsi silinməz izdi,

Neçə yuyulmazın baiskarıydı.

Topladı haramı,dedi yalanı,

Məhv oldu ümüdlə sonda qalanı.

Möhnətdən saz alıb hicran çalanı,

Sızladıb kövrəltdi xatirələrdə.

Hər kəs gördüyünün şahidi oldu,

Keçilən yollar da,gələcək yoldu.

Onsuz da dərdimiz-sərimiz boldu,

Onsuz da bezmişdi bezikənimiz.

***
Mikayıl xəlvətcə eşitdiyinin,

Həqiqət olduğnu dərk edib bildi.

Odlar ölkəsində,od bələyinin,

Tüstüsü,alovu ucalan zildi.

O gecə Mikayıl yata bilmədi,

Söz verdi dəyişib,döyşməliydi.

Özünə söylədi,ölüm heç nədi,

Qələbə naminə döyüşməlidi.

Səhəri tez durub məktəbə getdi,

Amma ki,xəyalından ayrılammadı.

Söylədi yalanlar birqiyamətdi,

Yalan ulduz olub sayrılammadı.

Müəllimin səsinə qaldırdı başı,

Töküldü kitaba tökülən yaşı.

Az qaldı onunla etsin savaşı,

Cırıb parçalasın öz kitabını.

Dedi mənim sənə inamım yoxdu,

Sən kimi bizlərə dahi bilirsən?

Sənin hər yalanın sinəmə oxdu,

Kimi ağladıban gözün silirsən.

Hələ bundan əvvəl “ana dili”ndə,

Leninin ,Stalinə mürəkkəb tökdü.

Kitabdan çıxarıb,tutdu əlində,

Bax bular millətin qanını tökdü.

Havalı adam tək müəllim bağırdı,

Təpindi ay bala sən nə danışırsan.

Bu sözün ,deyimin dərdi ağırdı,

Qayıt öz yoluna niyə çaşırsan?..

Mikayıl ucadan təkrarlayaraq,

“Stalin bu xalqa cəlladdı” dedi.

Bu sözüdilində edərək bayraq,

Başa çıxarmısız hər yadı dedi.

Mikayıl ayrılıb çıxdı məktəbdən,

Elə bil bir böyük hünər etmişdi.

Qaç bilməyirdi arzu,mətləbdən,

Belə cəsarəti zəfər etmişdi.

Xəyalda canlandı Bakıyla Təbriz,

Babək ,Cavad xanı, o Səttar xanı.

Dedi kaş buraxam bunlar kimi iz,

Üsyana səsləyəm Azərbaycanı.

O gecə uzanıb bir xeyli yatdı,

Səs-küyə oyanıbgördü üç atdə...

Birinin fikiri ona tez çatdı,

-Kalvayı ,qulaq as, gör nə deyirəm.

Uşağı uzaq et,düşməsin ələ,

Sənin özünə də qurular tələ.

Ona bu sözləri kim deyib hələ,

Onu da qaranlıq zindan gözləyir.

Sən bizim ellərin hörmətlisisən,

Gövhərə bərabər qimətlisisən.

Halal süfrəlisən,zəhmətlisisən,

Qəddi-qamətini əymək günahdı.

Artıq əhvalatı hər tərəf bilir,

Burda tutquların qoxusu gəlir.

Bu dərd hamımızın köksünü dəlir,

Vaxtsız ağ kəfəni geymək günahdı.

***
Mikayıl geyinib hazır dayandı,

Artıq deyilənlər ona əyandı.

Vaxtında deyilən ona bəyandı,

Hara getməyini babası bilir.

Babas yeriyib girdi içəri,

Hazırsan deyəsən cavan köçəri.

Əlinnən tez sildi alnında təri,

Səhər bir səfər çıxırıq dedi.

Mikayıl dilləndi-anladım baba,

Mən haqq işlərimdən dönmərəm tövbə.

Kişi hazır olsun hər bir cavaba,

Dilin bəlasını şəkməyi olsun.

Baba doluxsundu gözü yaşardı,

Dərindən ah çəkib,köksün ötürdü.

Bildi ki,nəvəsi çox dilavardı,

Onun söhbətini gördü,götürdü.

Mikayıl dedi ki,qulaq as baba,

Bir şeir yazmışam dinləynən məni.

Oğul varmı tab gətirə cavaba,

Ya yaşat,ya da vur gülləynən məni.

Buyur mənim nəvəm sözünü söylə,

Hər yerdə sözünün düzünü söylə.

Birinin yerinə yüzünü söylə,

Qorxmazsan ,qətiyyən dönməzsən axı.

***
Ürəyimdə çox dərdim var,

Beyilqara deyəmmərəm.

Mənim işim haqq ilədir,

Zülmkara deyəmmərəm.

Atam qoca təbiətdir,

Anam eşqi məhəbbətdir.

İlk sevdiyim həqiqətdir,

Gedib xara deyəmmərəm.

Fələk məni atdı dağa,

Göydə bulud yağa-yağa.

Deyirlər ki,olacağa ,

Yoxdu çara deyəmmərəm.

Azaflını dərd alsa da,

Can qəzaya uğrasa da.

Devran məni doğrasa da,

Ağa qara deyəmmərəm.

Baba nəvəsini bağrına basdı,

Döyünən qəlbinə hey qulaq asdı.

Dedi ki,haq sözü şirin təmasdı,

Ləqəbi Azaflı olan nəvəmin.

***
Xoruzun ilk banı düşdüləryola,

Goranboya pənah gətirdi onlar.

Baxdılar gahsağa,gah da ki,sola,

Qonumun evinə yetişdi onlar.

Babası dedi ki,Mikayıl bir az,

Burada qalaraq yaşayıb,yarat.

İstərsən saz götür,istər şeir yaz,

Hiss elə özünü tamam rahat.

Ara səngiyəndə gəlib aparram,

Haradaolsanda səni taparam.

Bir sənsən ümüdüm ,güvənclm,çaram,

Səbr eylə bu işin sonunu gözlə.

Cibindən çıxarıb xeyli pul verdi,

Onu qohumuna tapşıran zaman.

Ayrılıq,intizar təsirindəydi,

San ki,kimlərdənsə umurdu aman.

***
Qürbət sayılsa da Göranboy ona

İnsanlar doğmadan doğmaydı fəqət.

Qaynafı-qarışdı hər bir insana,

Nə qəriblik duydu,nə qüssə,nə dərd.

Uyuşdu el –oba adətlərinə,

Özünü sevdirdi hər bir insana.

Gəldi dərd bilənlə imana,dinə,

Xoştəsir bağladı duyub baxana.

Göranboy elinin mərdləri çoxdu,

Arxasız,kimsəyə bir kini yoxdu.

Onlar da deyirdi Mikayıl haxdı,

Haqqa qiymət verən haqlı olandı.

Məzahir Daşqının şeir dərnəyi,

Hər yana yamanca soraq salmışdı.

Sevirdi hər şair şerdə örnəyi,

Sazda Koroğlunu zildəçalmağı.

Mikayıl yetişib püxtələşirdi,

Özündən yaşlıyla hey gəzişirdi.

Hər kəs ona bab birdi deyirdi,

İstadad sahibi sayılırdı o.

Artıqöz-özünü bilmirdi qaçqın,

Himayə edirdi Məzahir Daşqın.

Həyat yollarında olmadı qaçqın,

Hər şeyi düşünüb ,daşınıb dedi.

Dərnəkdə hər şeyi düz öyrənirdi,

Bir şeyi kökündən yüz öyrənirdi.

Ulu Qorudlardan iz öyrənirdi,

Saz-sözü səcdəgah bilirdi hər an.

Maqnit tək çəkirdi hikməti yaddaş,

Abbas,Qurbanini əzbər bilirdi.

Səntkar kəslərlə olmuşdu sirdaş,

Hər ali sözünə yaxın gəlirdi.

O,çoşqun təbində artırdı həvəs,

Qaynarbulaq kimi aşıb-daşırdı.

Dəli Koroğlu tək əzəmətli səs,

Sanki ildırımdı, daim çaxırdı.

Təbi bulaqsayaq daim axırdı,

Dinləyən heyran tək ona baxırdı.

Kərəmidə yandırıban yaxırdı,

Sözün sərrafıydı sərraf yanında.

Artıq üçil idi burda qalırdı,

Saz alıb,söz deyib,fikrədalırdı.

Üstəlik toylarda nəmər alırdı,

Həvəsi ,istəyi artırdıonun.

“Növbəti məşğələ”xəbərdar oldu,

Səməd Vurğun qonaqları olacaq.

Sevincdən kövrəlib gözləri doldu,

O, da bu məslisdə bir saz çalacaq.

Vaxt gəldi uşaqlar geyinib gəldi,

Gördülər məclisdə Vurğun gözəldi.

Məclisdə deyilən şeir,qəzəldi,

Hər kəs yazdığını əzbər deyirdi.

Vurğunun gəlməsi toy bayram oldu,

Ürəklər sevinib üzlər gülürdü.

Dinib danışığı çox heyran oldu,

Onun eşq ruhunu çoxu bilirdi.

Toplandı otağa el-oba çoxlu,

Yazın gözəl çağı bənövşə qoxlu.

Möcüzəyə döndüşair sınaxlı,

Gəncləri dinlədi böyük həvəslə.

Növbə Mikayıla çatarkən durdu,

Şeirdən,sənətdən hekayət qudu.

Sonra təxnis ilə o vaşa vurdu,

Yenə nə istərsiz, hazıram dedi.

Mikaylın təxnisi tutdu Vurğunu,

Onun çqn eylədi təkrar sorğunu.

Bəyəndi bu gənci,bir də uğrunu,

Şerini bir daha təkirar de,dedi.

***
Qəlbi daş ,qəm ürəyini,

Oy anmadı,oy anmadı.

Qəlbi daş qəmü rəyini,

Oy ,anmadı,oy,anmadı.

Yandı canım,o da yandı,

Yandı canım,oda yandı.

Yandı canım ,o dayandı,

Oyanmadı,o yanmadı.

Azaflı oyatdı,yatdı,

Azaflı oy atdı,yandı.

Azaflı,o,yatdı,yatdı,

Oyanmadı,oyanmadı.

***
Vurğun sual etdi –dostum Məzahir,

Kimdi bu ilahi ,tanrı vergisi?

Bu uşaq göründü möcüzəli sirr,

Məni məndən aldı, hər bir kəlməsi.

Nə gözəl yazıbdı təcnis,təxnisi,

Tufarqan Abbasdı təxmis banisi.

Şükür yaşadan var tarixi irsi,

Sənətə töhfədi Mikayıl bala.

Məzahir söyədi elədir şair,

Mikayıl çox odlu ,alovlu kəsdi.

Onun ehtiyatı hər şeyə dair,

Vardır danılmazdır ilahi səsdi.

Sazçalır,oxuyur,mətləb qandırır.

Azadlı eşqiylə,yanıb- yandırır.

Siyasi qaçaqlıq gör nə andırır,

Məqsədi ,məramı demə həvəsdi.

Vurğun tez tanıdı ,kimdi babası,

Ona ilham verdi ,nurlu siması.

Xəyalən ucaldı ellər balası,

Özü də bilmirdi bu nə həvəsdi.

Sazını gətirin salsı-çağırsın,

Könlümdən keçəni bir haraylasın.

Dünyaya günəştək şəfəq paylasın,

Görüm hansı kokdu,hansı nəsildi.

Mikayıl köklədi zilə sazını,

Gətirdi sonra da dilə sazını.

Göstərdi səsini , əla sazını,

Könül riqqətə gəldi bu yerdə.

Sanki budaq üstə bülbül ötürdü,

Cəh-cəhi aləmi lərzə gətirdi.

Elə bil üstündən ağrı götürdü,

Yaşantı gün bildi bu günü,anı.

Məzahir soruşdu Səməd qardaşım,

Bizim bu oğlanə köməyimiz nə.

Ey mənim vəfalı əziz sirdaşım,

Dar gündə arxamız deməyimiz nə.

Səməd Mikayılın alnından ördü,

Sevincdən gözləri dolub.parladı.

Məktubu uzadıb Mikayıla döndü,

Səninki,Əsəd tək şah sənətkardı.,

Apar ver məktubu Aşıq Əsədə,

Deynən ki,oxuyub sözünü desin.

Vaxt olar hər yana salarsan səda,

Onun davamını izini desin.

Mikayla pul verdi,birdə ki,ümid,

Sonra da Tovuzayolladı onu.

Fikrini öyrəndi Kalvayı Həmid,

Dedi Aşıq Əsəd mərddi həm igid.

Səhəri yollanıb gəldi yanına,

Məktubu ustadın özünə verdi.

Sanki,zəhm düşdü onun canına,

Söylədi başına gələnlərini.

Aşıq Əsəd səslədi oğlu Sabiri,

Ai oxu,qoy görək Vurğun nə yazır.

O,mənim dostumdur illərdən bəri,

Nə təklif eləyir,nə plan cızır.

Alın salamımı ,ay Aşıq Əsəd,

Nə qədər saz alıb çalana deynən.

Çoxdu sənin üçün aparan həsəd,

Söz qoşub xəyala dolana deynən.

Görək bu qoşquda şaiir nə yazır,

Axı o boşuna söz deyən deyil.

Onun dediyinə olaram hazır,

Hər görən gözlərə,göz deyən deyil.

****
Qəlbimdən geçəni bilməlisən sən,

Şad olub şadlıqda gülməlisən sən.

Yetim gözlərini silməlisən sən,

Sənə pənah gətirəni qəbul et.

Bir tanrı vergili,tuti dillini,

Müqəddəs obaynan,ağır ellini.

Anlat sənətini,dərk et dillini,

Bu məktubu gətirəni qəbul et.

Zəkasına,kamalına heyranam,

İstəyinə,amalına heyranam,

Tanrı verən camalına heyranam,

Tanrı özü yetirəni qəbul et.

Belələri yüzdə,mində bir olur,

Sinəsi xəzinə özü sir olur.

Öndə gedən ,qədir bilən tir olur,

Könüldə gül bitirəni qəbul et.

Tanrı kömək olanlara həyandı,

Onun işi bəndəsinə bəyandı.,

Mən bilirəm Əsəd dostu sayandı,

Sazı,sözü götürəni qəbul et.

Vurğun deyər ,vurğunluğum əbəs döy,

Bir bülbülün azadlığı qəfəs döy.

Mikayılda nəfəs,qeyri nəfəs döy,

Kədər,nisgil itirəni qəbul et.

Söz tamam olanda Əsəd dilləndi,

Mikayıl, bir oxu dinləyim səni.

Səsin gözəldirsə oxu bir bəndi,

Sənətdə bir nura bələyim səni.

Mikayıl “cəngi”yə köklədi sazı,

Ərşə bülənd oldu onun avazı.

Ustad da əmimliklə oldu razı,

Əsən də söylədi Səməd Vurğuna.

***
O gündən Mikayıl öyrəndi sənət,

Sədaqət,məhəbbət,bir incə sənət.

Heç zaman etmirdi sənətdə qələt,

Nəyi öyrənirdi düz öyrənirdi.

Yetmişdən çox hava ,iyirmi dastan,

Tamamam öyrənmişdi o sevə,sevə.

Coşub oxuyurdu,zil ilə pəsdən,

Cavab xoş gəlirdi hər bir tələbə.

Aşıq Əsəd bildiyni ona deyirdi,

Təmiz danışırdı,təmiz geyirdi.

Yeri düşən zaman onu öyürdü,

Əhsən söyləyirdi var ol,deyirdi.

***

Mikayıl görüşdü Səməd Vurğunla,

Əlindən,alnından,üzündən öpdü.

Hazıram ey şair, sənin sorğunla,

Ata tək o qara gözündən öpdü.
Vurğunun gülürdü gümüş sifəti,

Mikaylın bildiyi sənəti vardı.

Bilirdi inadda dönməzdi qəti,

Ellərdə söylənən hörməti vardı.

Səməd Vurğun dedi ay aşıq Mikayıl,

Bu gündən ləqəbin “AZAFLI”olsun.

Arzumdu ellərdə hər zaman sayıl,

Taleyin sənətdə yığvallı olsun.

O gündən “Azaflı ”təxəllüsüylə,

Aləmdə tanındı nur işıq kimi.

Bir şair,bəstəkar, aşıq səsiylə,

Çox nüfuz qazandı bir aşıq kimi.

Hər kəs ondan dedi,ondan danışdı,

Onun dediyinnən çoxu barışdı.

Azadlıq eşqiylə başı qarışdı,

Üsyankar ,tələbkar şeirləriylə.

Cavankən adını hər tərəf bildi,

Azadlıq eşqiylə yarışan dildi.

Başına min bəla,min qəza gəldi,

Yazmaqla qurtarmaz o,çəkdiyini.

Onun çün quldurlar tələ qurdular,

Sındıra bilmədi,amma vurdular.

Həps edib qanını tamam sordular,

Gəncliyi nəs gəldi ,bədinə gəldi.

Qori müəllimlər seminariyası,

Onu qəbul edir tələbə kimi.

Açılır şairin könül aynası,

Sayır bu işini qələbə kimi.

Namərt , qul xislətli xain satqınlar

Şairi məktəbdən uzaqlaşdırır.

Bəhanə gətirir başı batmışlar,

Daha da qorxmaz tək qoçaqlaşdırır.

Azaflı Mikaylın kəsgin sözləri,

Yenidən başlayır üsyankar kimi.

Qorxub çəkinməyir,əsmir dizləri,

Heç də tanınmayır ziyankar kimi.

Əsəd Rzayevlə,Yusif Yusifov,

Ksmil sənətkar tək yetirir onu.

Köhlən tək gəmirir hirsindən çilov,

Yenilməz ustad tək gətirir onu.

Döür həqiqətin deyicisinə,

Təzyiqə,tufana gətirir sinə.

Mən əhsən deyirəm bax beləsinə,

Xalq üçün yaşayıb yanana dönüb.

Rahat buraxmır Sovet qulları,

İzinə düşürlər,qurt, quldurları.

Onu susdurmaqdı hər amalları,

Hər yerdə şər yaxıb,onu sorurlar.

***

Axır ki,qatillər arzuya çatır,

Silahı ataraq şər böhtan yaxır.

Gəncliyi zindanda çürüyüb batır,

Qəlbini bu zindan daima sıxır.
“Xəmsə”ni yaradır yatdığı zaman,

Özünün başına gələni yazır.

Dad çəkir zamandan aman-əl aman,

Köksünü kürəkdən dələni yazır.

Sovetin qoyduğu yad qanunları,

Tülkü hiyləsini bilib danışır.

Məhv edən ,zindanda neçə canları,

İstehza edərək gülüb danışır.

***
Axırki yollanır hərbi qulluğa,

Hamı tək əmirə tabe dolanır.

Dözümlü dayanır hər sınağa,

Bunu hərbiçiyə bir adət sanır.

“416”nın harın zabiti,

Azərbaycalılar ilə düz yola getmir.

Fikrini dəyişmir bu qatil qəti,

Etdiyi ölümlər beş,onlabitmir.

Komandirin rusca verdiyi əmri,

Təzəcə çağrılmış döyüşçü bilmir.

Onunçün güllələyir,çıxmır səs-səmri,

Bunuböyüklər də düzünü bilmir.

Ağırdöyüşlərdə aldığı yara,

Yamansa ağırıdan,ağır olmuşdu.

Bir qorxu bilməyən könlü bahara,

Bir sarı qulağa fağır olmuşdu.

Növbəti qurbaı Mikayıl imiş,

Cəld hazır dayanır əmrə müntəzir.

Zabit avtomatla vurmaq istəmiş,

Mikayılın əllərihavada gəzir.

Ondakı silahı alaraq ondan ,

Üç qəddar zabitə boşaldır bir baş.

Qaçıb uzaqlaşır tezcə o yandan,

Gəir vətəninə eyləmir təlaş.

Düşür Mir Cəfərin öz qəbuluna ,

Qorxub çəkinmədən sözünü deyir.

Deyir , düşməmisiz insan boluna,

Nələr baş veribmiş düzünü deyir.

Bağırov xəbəri eşidib bildi,

Harınlıq edəni bir qatil sandı.

Millət bilmədiyi bəlkə də dildi,

Əsəbdən ,od tutub alışdı yandı.

Mikaylı həps edi qanuna görə,

Özüysə yollanıb cəbhəyə gəldi.

Ona düz dedilər deyəndə hərə,

Bu acı əməllər bağrını dəldi.

Azərbaycan dilində bir əmr etdi,

Kimsə bu dildə heç nə bilmədi.

Bax onda zabiti al-qan etdi,

Kimsəni saymadı,o pəsinmədi.

Bir başa Stalinə telefon açdı,

Belə bir işlərə son qoymaq üçün.

Gör neçə ailələrqalıb göz yaşdı,

Sonqoysun sizləri saymamaq üçün.

O gündən dayandı hərci-mərcilik,

Döyüşdə bir oldu Sovet ordusu.

Vahid əmraltında yarandı birlik,

Azərbaycan ,gürcü,ya da rusu.

Bağırov əmr etdi qanun naminə,

Mikayla iş kəsin,qalanı ölsün.

Kimin həddi nəydi qabaqdan dinə,

Hər kəs dediyimi beynində bölsün.

***
Bax belə baiskar,haqsız işlərdən,

Gör nələr çəkmişdi böyük sənətkar.

O, söz söyləyirdi gövhərdən,zərdən,

Qəmli bir aləmə olan adətkar.

Təkcə bir gecədə saçı ağardı,

Bü gecə, ölümə fərman gecəydi.

Ürək partlamadı,necə bacardı,

Tanrıdan bir imdad,dərman gecəydi.

Bülbülə küsəndi,ona söz dedi,

Sonra öz-özünə dayan.döz dedi.

Arxadan demədi.üz bə üz dedi,

Deyək yadasalın deyimişləri.

Mən məhbusa bir xəbər ver,

Açılıbmı yaz ay bülbül.

Ala gözlər bir-birinə,

Eyləyirminazay bülbül.

Bi il həpsdən sora qayıdıb gəldi,

Doğma Tovuzuna,Oğuz elinə.

Yaxşının,yamanınyerini bildi,

Qadağa olmadı tuti dilinə.

Sarındı saz ilə qələm kağıza,

Çağladı,kükrədi yazdı- yaratdı.

Düşdü şeirləri dilə-ağıza,

Neçə yatanları qəfil oyatdı.

Dərhal təsdiqləndi eldə,obada,

Hörmət bəslənildi Azaflı ada.

Doğmadan,doğmaydı qohuma, yada,

Şənliklər şəninə şadlandırıldı.

Bir kişi ömürü yaşadı getdi,

Milyon ürəkləri nura qərq etdi.

Göstərdi saz-sözü qədim sənətdi,

Ali bir həssaslıq sevir sənətkar.

Bu kişi xalqıma milli sərvətdi,

Oldu “Qoca qartal”zirvəyə qalxdı.

Ondan öyrəndiymiz milli qeyrətdi,

Bu gün dərk edirəm o,kişi haxdı.

***

Kim idi Azaflı?:- deyim düzünü,

Həqiqət anlayın,haqqı sözünü.

Kimsə əyəmməyib sözdə dizini,

Tərifi ürəklə ,gözlə söyləyim.
O,haqqın töhfəsi ,haqqın səsiydi,

Sabirin,Cəlilin xoş nəfəsiydi,

Qorqut,Qurbaninin zəngin səsiydi,

Tarixə bağlanan izlə söyləyim,

***
Сидгини баьлады шащлар шащына,

Гцдрятдян камала долан Азафлы.

Сюз, сянят мцлкцнцн нур сабащына,

Эцняш шюлясини салан Азафлы.

Доланды щяйалы, эязди пярдяли,

Йахасыны бурахмады дярд яли.

Дярйа кими гурулмушду тямяли,

Вцгарда допдолу долан Азафлы.

Короьлу, Хятаи сющбят-сюзцйдц,

Сяттар хан, Нясими, Бабяк юзцйдц.

Щягигятин, сядагятин дцзцйдц,

Демяди ифтира, йалан Азафлы.

Диляйи мцгяддяс, фикри яйанды,

Тифилкян намярдляр одуна йанды.

Тягибляря синя эярди, дайанды,

Кцряйиндян зярбя алан Азафлы.

Гайнайыб, гайнайыб пейманы долду,

Бащар тяравяти эцл кими солду.

Ян эюзял чаьында дцнйадан олду,

Синямя даь чякди заман, Азафлы.

Гартал юмрц ясрлярин йашыйды,

Кюнлцмцн, эюзцмцн сяъдяэащыйды.

Сянят цзцйцмцн гызыл гашыйды,

Дярин дярйалара далан Азафлы.

Аъы дящшятляри эютцряммяди,

Щиъраны, дярд-гями ютцряммяди.

Синяси долуйду, йетиряммяди,

Айаьы чян, башы думан Азафлы.

Бир йаддша йазмышды мядяниййятя,

Хошбяхтлик диляди бяшяриййятя.

Инъиляр йаратды ябядиййятя,

Йаьыйнан, йадлара талан Азафлы.

Дад чякди ясарят мянэянясиннян,

Шиванлар уъалыр од няфясиннян.

Шящидляр гятлиннян, дцшмян гясдиннян,

Юмрц-эцнц йары олан Азафлы.

Аьа гара, гарайа аь, демяди,

Мейвясиз баьчайа о баь демяди.

Юлцъан дирийя щеч саь демяди,

Онунчцн олмушду азман Азафлы.

Дювраны сярт кечди, заманы хястя,

Чармыха чякилди амалы цстдя.

Кюкцня кюклянди камалы цстдя,

Ейляди замана ган-шан Азафлы.

Ядалят цстцндя чякдиляр дара,

Щягигят цстцндя вурдулар йара.

Залым тяля гурду дюняндя щара,

Яршя бцлянд олду налян, Азафлы.

Киши вцгарында олмады бойаг,

Сюзцн гылынъ олду Короьлу сайаг.

Сянсян бцтювлцкдя йцксялян байраг,

Вятян иди сянин анан, Азафлы.

Ягидяндя, амалында сынмадын,

Зинданларда, зцлмятлярдя данмадым.

Зор етдиляр, щагг йолундан дюнмядин,

Яллярдя галанда йахан, Азафлы.

Дцнйайа сыьмады, мязара сыьдын,

Бащар йаьышы тяк гялбимя йаьдын.

Мяня арха, кюмяк, ялчатмаз даьдын,

Мяни тякляндирдин йаман, Азафлы.

Бир абидя йапдын юзцн юзцня,

Доланым башына, дюнцм эюзцня.

Эювщяр сяррафыйдын, сюз йох сюзцня,

Шяфадарсан, щям дя лоьман, Азафлы.

Гиблян булуд олуб, зирвян даь олуб,

Щяр кялмяни нур сачан чил-чыраг олуб.

Варлыьын рущун тяк, даим саь олуб,

Сяъдя эцняши тяк бахан Азафлы.

Щяр саз чалан, шер гошан сян олмаз,

Зирвя олмаз, ойман олмаз, чян олмаз.

Щагсызлыьа юз алмаьа тян олмаз,

Йашадаммаз тямиз виъдан, Азафлы.

Йериня йетяйди арзум, диляйим,

Мяним сянятимдя сцтун, диряйим.

Пиран эюркяминдя а бяйляр бяйим,

Йаша юмрцмцздя щяр ан, Азафлы.

Бир йаны Тцркийя, бир йаны Иран,

Дярйа камалына галдылар щейран.

Сюзцн кясярийди о зцлмят йаран,

Шюля сачдын, ей Эювщярхан Азафлы.

Эюйчяйнян Борчалы, Нахчыван, Эянъя,

Дярбяндля Сумгайыт унутмаз, мянъя.

Ширван торпаьына сюз дедин инъя,

Щясрятдяди о Мил-Муьан, Азафлы.

Ялясэярнян Гурбан, Няъяфнян Ясяд,

Мирзя ифасына апардын Щясяд.

Адын дцнйа эязир, билмяйир сярщяд,

Баш ендириб, чохду сайан, Азафлы.

Щцсейн Ъаван, Садыг, Йусифля Ямращ,

Вурьуннан цзцня ачылды сабащ.

Якбяр щясрятиня бир ейлядик, ащ,

Дейирдин юлмязди юлян Азафлы.

Бабан Щямид киши, Мязащир Дашгын,

Тябиндя, ешгиндя йаратды ъошгун.

Дилляр язбяриди йцзлярля гошгун,

Олубсан сел кими ахан, Азафлы.

Имран, Аслан, Гямкеш иля Ядалят,

Маис, Зейнал, Исфяндийар, Шяадят.

Чохлары сянинля тапыб сяадят,

Црякдян сюйляйиб ъан, ъан, Азафлы.

Мухтар, Мурад, Йолчу, Щайыънан Ханнар,

Идрис, Яли, Нясряддин тяк ъаваннар.

Зящмятинля артыб арха, щяйаннар,

Бир мисалды хан Ялихан, Азафлы.

Садяйди мянтигин, садяйди дилин,

Гоша вящдятдяйди црякнян ялин.

Гулаьымнан эетмир зянэулян зилин,

Эюрмцшдцм шимшяк тяк чахан, Азафлы.

Бир бцлбцлцм сусду Якбяр адында,

Ифа дцнйамызын галды йадында.

Зящяр дадды аьзымызын дадында,

Дедик дцнйа йалан, йалан, Азафлы.

Короьлулар няряси вар сясиндя,

Кярям, Дилгям йаньысы вар пясиндя.

Адын дцшцб дащилярин дясиндя,

Бу да олуб Азярбайъан, Азафлы.

Севянлярин хиридары инсанды,

Сюз гананы, ъан йананы инсанды.

Ъащанэирляр ъащанэири инсанды,

Рцстям Залсан, ей гящряман Азафлы.

Доьулдун ийирми бир мартын айында,

Тярк етдин дцнйаны он ики сайында.

Говрулурам щясрят адлы пайында,

Эюрцнсцн цзцндя щалян Азафлы.

Сыьын саз, гылынъа бирляшяк дедин,

Улу бабалар тяк ярляшяк дедин.

Гцдрятин сирри тяк сирляшяк дедин,

Мярд миллятчи фитри-ъащан, Азафлы.

Мян шер йазмырам, аьы йазырам,

Синямя чякилян даьы йазырам.

Бу ганлы фяляйи йаьы йазырам,

Баьрымы ейляйиб шан-шан, Азафлы.

Мязащирин даьы аъыдан аъы,

Гардашды, атады гызларын таъы.

Ащ чякди Диларя, Эцларя баъы,

Вар олсун щаким тяк балан, Азафлы.

Кющнялмяз тязясян, тязядян тязя,

Уъа даьлар кими дурурсан эюзя.

Мящяррям сыьыныб гойнунда эязя,

Мяни дя билмисян балан, Азафл