MersiN İLİ potansiyel yatirim konulari araştirmasi


Tablo 92: Mersin ve Türkiye Geneli Bankacılık İstatistikleri



Yüklə 14,47 Mb.
səhifə101/278
tarix03.01.2022
ölçüsü14,47 Mb.
#48153
1   ...   97   98   99   100   101   102   103   104   ...   278
Tablo 92: Mersin ve Türkiye Geneli Bankacılık İstatistikleri




Mersin

Türkiye







2000

2012

Değişim

(%)

2000

2012

Değişim

(%)

Banka Sayısı

28

18

-35.7

79

45

-43.0

Şube Sayısı

138

181

31.2

7,787

10,158

30.4

Şube Başına Düşen Kişi Sayısı

11,870

9,298

-21.7

8,658

7,445

-14.0

Kişi Başına Mevduat (TL)

529.7

4,795.0

805.3

944.0

9,576.0

914.3

Kişi Başına Kredi (TL)

214

6,543

2953.2

443

9,532

2,051.1

Mevduat (Milyon TL)*

867.6

8,069.2

830.1

63,648.6

724,205.8

1,037.8

Kredi (Milyon TL)*

351.0

11,010.7

3,036.8

29,875.5

720,885.2

2,313.0

Kredi/Mevduat Oranı**

40.5

136.5

237.3

46.9

99.5

112.1

Şube Başına Düşen Mevduat (Bin TL)*

6,286

44,581

609.2

8,173

71,294

772.3

Şube Başına Düşen Kredi (Bin TL)*

2,543

60,832

2292.1

3,836

70,967

1,750.0

(**): KKTC, İller Bankası ve Yurtdışı (kredileri ve mevduatları) dâhil edilmemiştir.

Kaynak: Türkiye Bankalar Birliği

2012 yılı itibarıyla, Türkiye genelinde banka şubesi sayısı 10,158 olup, Akdeniz Bölgesi’ndeki banka şubesi sayısı (1,131), Türkiye genelinden %11.1 oranında pay alırken, Mersin, Akdeniz Bölgesindeki şube sayısından %16.0 ve Türkiye genelindeki şube sayısından %1.8 oranında pay almaktadır. Akdeniz bölgesi, 2012 yılı itibarıyla, şube sayısı açısından, Düzey 1 Bölgeleri arasında 4. sırada yer alırken, Mersin ili, 81 il arasında 9. sırada yer almaktadır.

Banka şubelerinin 67’si Akdeniz, 25’i Yenişehir, 20’si Tarsus ilçeleri olmak üzere, toplam 112’si (%61.8) üç ilçede toplanmış bulunmaktadır. Bankacılığın, sanayi, ticaret, turizm ve hizmetler alanında ekonomik aktivitelerin yoğun olduğu ve nüfusun fazla olduğu merkezlerde yoğunlaştığı görülmektedir. Toplam 13 ilçeden oluşan Mersin’de, Aydıncık, Çamlıyayla ve Gülnar ilçelerinde sadece birer banka şubesi bulunmaktadır.

Mersin ili, 2012 yılı itibarıyla, illere göre şube başına ortalama nüfus sıralamasında, 9,298 kişi ile 39. sırada yer almaktadır. Türkiye genelinde, şube başına düşen ortalama nüfus 7,445 kişidir. Buna göre Türkiye genelinde Mersin’in bankalaşma oranının, Türkiye ortalamasının altında olduğu anlaşılmaktadır.



Mevduat Durumu

Aşağıdaki tabloda, Türkiye, Akdeniz Bölgesi ve Mersin için yıllar itibarıyla mevduatın gelişimi verilmektedir:



Tablo 93: Banka Mevduatının Gelişimi (2012)

Yıllar

Mersin

Akdeniz Bölgesi

Türkiye

Pay (%)







Milyon TL

Milyon USD

Milyon TL

Milyon USD

Milyon TL

Milyon USD

Mersin/Akdeniz

Mersin/TR

2000

868

1,292

4,136

6,157

68,442

101,884

20.98

1.27

2001

1,124

777

7,110

4,915

116,647

80,633

15.81

0.96

2002

1,612

983

9,427

5,749

142,388

86,835

17.10

1.13

2003

1,809

1,298

10,634

7,632

160,812

115,420

17.01

1.12

2004

2,329

1,743

13,963

10,449

197,394

147,717

16.68

1.18

2005

2,947

2,196

16,698

12,445

253,579

188,984

17.65

1.16

2006

3,626

2,580

20,730

14,748

311,549

221,648

17.49

1.16

2007

4,320

3,727

24,387

21,036

356,713

307,697

17.72

1.21

2008

5,176

3,401

30,119

19,792

453,118

297,751

17.18

1.14

2009

6,311

4,243

34,143

22,957

507,100

340,953

18.48

1.24

2010

6,686

4,348

39,899

25,949

614,486

399,640

16.76

1.09

2011

7,617

4,033

47,000

24,882

698,656

369,875

16.21

1.09

2012

8,069

4,539

51,495

28,969

770,016

433,177

15.67

1.05

Kaynak: Türkiye Bankalar Birliği

Mersin’de 2012 yılı itibarıyla toplam mevduat 8.07 Milyar TL (4.5 Milyar USD) olarak gerçekleşmiştir. Türkiye toplam mevduatının (yurtdışı şubeleri hariç) %6.69’u Akdeniz Bölgesi’ne, %1.05’i Mersin iline ait iken, Akdeniz Bölgesi mevduat toplamının %15.67’si ise Mersin ilinde toplanmıştır. Mersin ili, toplam mevduat büyüklüğü itibarıyla, Akdeniz Bölgesi içinde 3. sırada, tüm iller arasında ise 9. sırada yer almaktadır.



Grafik 41: Banka Mevduatının Gelişimi

Mevduatın türlerine göre dağılımı incelendiğinde ağırlığın tasarruf mevduatında olduğu ve bunu döviz tavdiat hesabının izlediği dikkati çekmektedir. 2012 yılı itibarıyla mevduatın türlerine göre dağılımı aşağıdaki tabloda verilmektedir.



Tablo 94: Mevduatın Türlerine Göre Dağılımı (2012)

Mevduatın Türü

Mersin (1)

Akdeniz Bölgesi (2)

Türkiye (3)

Pay (%)







Milyon TL

%

Milyon TL

%

Milyon TL

%

(1)/(2)

(1)/(3)

Tasarruf Mevduatı

5,207

64.5

29,484

57.3

293,590

38.1

17.7

1.8

Resmi Kuruluşlar M.

377

4.7

2,082

4.0

39,858

5.2

18.1

0.9

Ticari Kuruluşlar M.

576

7.1

4,274

8.3

125,896

16.3

13.5

0.5

Bankalar Arası M.

0

0.0

0.271

0.0

43,052

5.6

0.0

0.0

Döviz Tevdiat H.

1,600

19.8

13,584

26.4

218,538

28.4

11.8

0.7

Diğer Kuruluşlar M.

130

1.6

865.164

1.7

34,737

4.5

15.1

0.4

Kıy.Madenler Depo H.

179

2.2

1,205

2.3

14,345

1.9

14.8

1.2

Toplam

8,069

100.0

51,495

100.0

770,016

100.0

15.7

1.0

Kaynak: Türkiye Bankalar Birliği

Mersin’de 2012 yılı itibarıyla, 5.2 Milyar TL olan tasarruf mevduatı, %64.5 oranında pay ile toplam mevduatın en önemli unsuru olmuştur. Döviz tevdiat hesabı ise 1.6 Milyar TL tutar ile mevduattan %19.8 oranında pay almıştır. İl mevduatından, üçüncü sırada pay alan mevduat türü ise, %7.1 pay ile ticari kuruluşlar mevduatıdır.

Mersin ili, 2012 yılı itibarıyla, Akdeniz Bölgesi tasarruf mevduatı toplamından %17.7 oranında pay alırken, Türkiye toplam tasarruf mevduatından ise %1.8 oranında pay almıştır. Akdeniz Bölgesi toplam döviz tevdiatı hesabının %11.8’i Mersin iline aitken, Türkiye toplam döviz tevdiatı hesabının ise %0.7’si Mersin’de toplanmıştır.

İlde kişi başına düşen banka mevduatı 2000’de 529.7 TL iken, 12 yıllık dönem içerisinde yaklaşık 8.1 kat artarak 2012 yılında 4,795 TL’ye yükselmiştir. Bu tutar ile Mersin, 2012 yılı itibarıyla Akdeniz Bölgesi illeri arasında 4. sırada yer alırken, tüm iller arasında 26. sırada yer almaktadır. İldeki kişi başına düşen mevduat tutarı, Türkiye genelindeki kişi başına düşen mevduat tutarının (9,576 TL) neredeyse yarısı kadardır. 2012 yılı itibarıyla şube başına düşen ortalama mevduat Türkiye genelinde 71.3 Milyon TL iken Mersin’de 44.6 Milyon TL olup, bu değer ile Mersin, tüm iller sıralamasında 20. Sırada, Akdeniz Bölgesi illeri arasında 4. sırada yer almaktadır.



Kredi Durumu

Türkiye, Akdeniz Bölgesi ve Mersin’de banka kredilerinin yıllar itibarıyla dağılımı aşağıdaki tabloda verilmektedir.



Tablo 95: Banka Kredilerinin Gelişimi (Milyon TL)

Yıllar

Mersin

Akdeniz Bölgesi

Türkiye

Pay (%)







Milyon TL

Milyon USD

Milyon TL

Milyon USD

Milyon TL

Milyon USD

Mersin/Akdeniz

Mersin/TR

2000

351

523

2,069

3,080

34,213

50,931

16.96

1.03

2001

332

229

1,905

1,317

37,086

25,636

17.41

0.89

2002

402

245

2,375

1,449

52,631

32,097

16.92

0.76

2003

635

456

4,021

2,886

69,002

49,525

15.80

0.92

2004

921

689

6,739

5,043

102,482

76,691

13.67

0.90

2005

1,807

1,346

10,673

7,954

152,295

113,500

16.93

1.19

2006

2,445

1,740

15,394

10,952

217,309

154,602

15.88

1.13

2007

3,328

2,871

19,838

17,112

278,998

240,660

16.77

1.19

2008

4,374

2,874

26,833

17,632

363,861

239,099

16.30

1.20

2009

4,613

3,101

29,924

20,120

379,405

255,096

15.41

1.22

2010

6,711

4,364

43,304

28,163

506,994

329,731

15.50

1.32

2011

9,630

5,098

60,620

32,093

660,884

349,878

15.88

1.46

2012

11,011

6,194

72,002

40,505

764,197

429,904

15.29

1.44

Kaynak: Türkiye Bankalar Birliği

2012 yılı itibarıyla Türkiye’de 764.2 Milyar TL banka kredisi kullandırılmış olup, bu miktarın %9.4’ü Akdeniz Bölgesine, %1.4’ü de Mersin iline aittir. Mersin ilinin 2012 yılı itibarıyla kullandığı kredi tutarı 11 Milyar TL olup, bu tutar ile Akdeniz Bölgesinden aldığı pay ise %15.3’tür. Mersin ili kredi kullanımında iller sıralamasında 10. sırada yer alırken, Akdeniz Bölgesi illeri arasında ise Antalya ve Adana’dan sonra üçüncü sırada yer almaktadır.



Grafik 42: Banka Kredilerinin Gelişimi

Banka kredilerinin türlerine göre dağılımı incelendiğinde ise kredilerin ağırlıklı olarak ihtisas dışı kredilerden oluştuğu görülmektedir.



Tablo 96: Kredilerin Türlerine Göre Dağılımı (2012)

İller*

İhtisas Kredileri

İhtisas

Dışı

Krediler

Toplam

İllerin Payı (%)







Tarım

G.menkul

Mesleki

Denizcilik

Turizm

Diğer







Akdeniz

Türkiye

Mersin

767

0

135

0

2

38

10,068

11,011

15.3

1.4

Adana

1,304

0

180

0

0

81

15,132

16,697

23.2

2.2

Antalya

1,137

0

364

0

27

365

23,047

24,940

34.6

3.3

Burdur

269

0

33

0

0

9

1,100

1,412

2.0

0.2

Hatay (Antakya)

483

0

249

0

5

57

8,607

9,402

13.1

1.2

Isparta

280

0

20

0

0

35

1,703

2,037

2.8

0.3

Kahramanmaraş

178

0

81

0

0

93

4,297

4,650

6.5

0.6

Osmaniye

185

0

86

0

3

23

1,556

1,853

2.6

0.2

Akdeniz

4,603

0

1,150

0

37

702

65,510

72,002

100.0

9.4

Türkiye

24,868

0

6,925

0

335

14,252

717,817

764,197




100.0

Mersin/Akdeniz(%)

16.67

0.00

11.78

0.00

4.72

5.43

15.37

15.29

-

-

Mersin/Türkiye(%)

3.09

0.00

1.96

0.00

0.52

0.27

1.40

1.44

-

-

Kaynak: Türkiye Bankalar Birliği

(*): İller Bankası il bazında dağıtılmadığından Türkiye verilerinde ayrı olarak alınmıştır.

Türkiye genelinde 2012 yılı itibarıyla, ihtisas kredilerinin toplam krediler içindeki payı %6.1 iken, Mersin’de %8.5’tir. Türkiye genelinde ihtisas dışı kredilerin toplam krediler içindeki payı %93.9, Mersin’de ise %91.5 olmuştur. Akdeniz Bölgesi’nde, ihtisas kredilerinin kullanım oranı %9 civarında olup, gerek Mersin, gerekse Türkiye’den daha yüksektir. Mersin ili, Akdeniz Bölgesi toplam ihtisas kredileri kullanımından %14.5 oranında, Türkiye geneli ihtisas kredileri kullanımından ise %2.0 oranında pay almaktadır. Akdeniz Bölgesi ihtisas kredilerinin Türkiye ihtisas kredilerine oranı ise %14 civarındadır.

Türkiye’de 2012 yılı itibarıyla kullandırılan ihtisas kredileri içinde en yüksek paya %53.6 ile tarım sektörüne aittir. İhtisas kredileri içinde tarım sektörünün payı Akdeni bölgesinde 70.9, Mersin’de ise %81.4’tür. Mersin’deki toplam ihtisas kredileri içnde mesleki kredilerin payı %14.4 ve diğer kredilerin payı ise %4 civarındadır. Önemli bir turizm ve denizcilik potansiyeline sahip olmasına rağmen denizcilk için hiç kredi kullanılmamış turizm kredileri yok denecek kadar az olup, 2 milyon TL civarındadır.

Mersin’de 2012 yılı itibarıyla nüfus başına düşen ortalama kredi miktarı 6,543 TL olup, 9,532 TL olan Türkiye ortalamasının altındadır. Bu tutar ile Mersin tüm iller arasında 18. sırada yer alırken Akdeniz Bölgesi illeri arasında üçüncü sırada yer almaktadır. Mersin’de şube başına düşen ortalama kredi tutarı ise 60.9 Milyon TL olup, bu değer ile iller arasında 12. sırada yer alırken bölge illeri arasında ise 5. sıradadır. Türkiye genelinde, şube başına ortalama kredi tutarı ise 71 Milyon Milyon TL civarındadır.



Kredi/Mevduat Oranı

Bankacılık sektöründe Türkiye genelinde kredi/mevduat oranının 2000 yılında %50.0 düzeyinde iken 2011 yılında %94.6’ya çıktığı 2012 yılında da %99.2 olarak gerçekleştiği görülmektedir. Mersin ilinde ise 2000 yılında %40.5 gibi oldukça düşük bir düzeyde olan kredi/mevduat oranı, 2011 yılında %126.4’e ve 2012 yılında %136.5’e çıkmıştır. 2010 yılına kadar Mersin ili kredi/mevduat oranı gerek Akdeniz Bölgesinin gerekse Türkiye ortalamasının genellikle altında kalmıştır. Başka bir deyişle 2010 yılına kadar ilde kullanılan krediler, il mevduat düzeyinin oldukça altında kalmıştır. Son üç yılda ise Türkiye kredi mevduat oranı ortalamasının üzerine çıkmıştır. Akdeniz bölgesi kredi mevduat oranları ise 2001 yılı hariç sürekli olarak Mersin kredi mevduat oranının üzerinde gerçekleşmiştir. 2010 yılından itibaren hem Mersin ili hem de Akdeniz Bölgesinin kredi/mevduat oranları %100’ün üzerine çıktığı dikkat çekmektedir.



Tablo 97: Kredi/Mevduat Oranı (%)

Yıllar

Mersin

Akdeniz Bölgesi

Türkiye

2000

40.5

50.0

50.0

2001

29.5

26.8

31.8

2002

24.9

25.2

37.0

2003

35.1

37.8

42.9

2004

39.5

48.3

51.9

2005

61.3

63.9

60.1

2006

67.4

74.3

69.8

2007

77.0

81.3

78.2

2008

84.5

89.1

80.3

2009

73.1

87.6

74.8

2010

100.4

108.5

82.5

2011

126.4

129.0

94.6

2012

136.5

139.8

99.2

Kaynak: Türkiye Bankalar Birliği

Mersin ili, bankacılık faaliyetleri açısından değerlendirildiğinde, ilin mevduat ve kredi düzeyleri açısından iller arası sıralamada ilk on sırada olduğu ve gerek kişi başına mevduat gerekse kişi başına kredi miktarları açısından Türkiye ortalamasının altında kaldığı dikkat çekmektedir. Bununla birlikte Mersin’de özellikle ihtisas kredilerinde kredi kullanımı nispeten düşük orandadır. Kredi mevduat oranı açısından son üç yıllık dönemde hızlı bir yükseliş görülen Mersin ilinde kredi/ mevduat oranı 100’ün üzerinde gerçekleşmiştir.



Grafik 43: Kredi Mevduat Oranlarının Gelişimi




Yüklə 14,47 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   97   98   99   100   101   102   103   104   ...   278




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin