Microsoft Word bmi b. Boltaev doc

Kontroller yoki adapterlar - ular har xil tashqi qurilmalar ishini 
ta’minlaydilar. Ishlash xolatlari bilan farqlanadi (video plata, tovush plata, tarmoq 
platasi va ...). 
Mother board - a
sosiy elektrosxema bo’lib unga protsessor, tezkor va kesh 
xotira mikrosxemalari, kontroller va adapter elektrosxemalari o’rnatiladi, qattik 
disk va disk yurituvchilari ulanadi. 
13- rasm Videoadapterlar
12 - rasm Kontroller yoki adapterlar  

---

14 
15-rasm. Disk yurituvchilar 
Disk yurituvchilar - bu egiluvchan va kompakt disklardagi ma’lumotlarni 
o’qish va ularga saqlash ishlarni bajaradigan qismi. Kompakt disk 
yurituvchilarining quyidagi turlari mavjud. 
1. 
CD-ROM - kompakt disklarni o’qitish uchun ishlatiladi. 
2. 
CD-RW - kompakt disklarni o’qitish va yozish uchun ishlatiladi. 
3. 
DVD-ROM - kompakt va raqamli multimedia disklarni o’qitish uchun 
ishlatiladi. 
4. 
DVD-RW - kompakt va raqamli multimedia disklarni o’qitish va 
yozish uchun ishlatiladi. 
Elektr ta’minlovchi blok - har bir kismning o’ziga mos elektr-quvvat 
extiyojini ta’minlovchi blok. Ular ishlash quvvatlari bo’yicha farqlanadi. 
16 - rasm Elektr ta’minlovchi blok 

---

23
Modem (Modulyator-Demodulyator) – telefon tarmog’i orqali boshqa 
kompyuterlar bilan axborot almashishni ta‘minlaydi.
17 – rasm. Modem 
Modem - aniq bir aloqa kanalida ishlatish uchun qabul qilingan signallarni 
to’g’ri (modulyator) va teskari (demodulyator) o’zgartirish qurilmasidir.
Modem – axborotni uzatishda raqamli signalni analogli signalga, axborotni 
qabul qilishda esa analogli signalni raqamli signalga o’zgartiradi.
Ko’pgina modemlar ma‘lumotlarni uzatish jarayonini ta‘minlashdan tashqari, 
telekommunikatsiya tizimlarida bir qator boshqa foydali vazifalarni ham bajaradi, 
jumladan:
− tovushni raqamlash va raqamlangan tovushni qayta tiklash operatsiyalari;
− faksimil axborotlarni qabul qilish va uzatish;
− chiqarayotgan abonentning nomerini avtomatik aniqlash (NAA);
− avtojavob beruvchi va еlektron kotib vazifalari va b.