Avukatların yaptığı değerlendirmeye göre, zorla yerinden edilme sürecinin mağdurlarının 5233 Sayılı
Yasaya başvuru yapmama nedenleri;
% 31.1 haberdar olmama,
% 16.4 kaygıları olması (gözaltına alınma, korku vb),
% 14.8 tazminat ödenmeyeceğini düşünme biçiminde karşımıza çıkmaktadır.
Araştırmanın ortaya koyduğu dağılım sonucuna göre araştırma alanında ilgili yasaya ilişkin başvuru yapanların başvurularının reddedilmesinde temel olarak “köyün tümünün boşaltılmaması”, “yargılanması”, “ekonomik nedenlerle göç ettiği iddiası” neden olmuştur. Bu dağılıma ilişkin sonuçlar Tablo 496’de gösterilmiştir.
Tablo 496: 5233 Sayılı Yasaya İlişkin Başvuru Reddedilmişse Nedeni
Yasaya İlişkin Başvuru Reddedilmişse Nedeni
|
N
|
%
|
Cevapsız
|
1367
|
88.7
|
Toplu Göçten Önce Köyden Ayrıldığı İçin
|
25
|
1.6
|
Yargılandığı İçin
|
39
|
2.5
|
Adına Kayıtlı Mal Varlığı Olmadığı İçin
|
24
|
1.6
|
Başvuruyu Evin Erkeği Yapmadığı İçin
|
11
|
0.7
|
Köyün Tümü Boşaltılmadığı İçin
|
41
|
2.7
|
Ekonomik Nedenlerle Göç Ettiği İddia Edildiği İçin
|
30
|
1.9
|
Diğer
|
4
|
0.3
|
Toplam
|
1541
|
100.00
|
Avukatların yaptığı değerlendirmeye göre 5233 sayılı Yasa kapsamında yapılan başvuruların reddedilmesinin nedenleri;
% 31.1 başvurucunun toplu göçten önce köyden ayrılması,
% 29.5 başvurucunun adına kayıtlı tapulu mal varlığının olmaması,
% 23, başvurucunun köyünün kısmen boşaltılmasıdır.
Araştırmanın ortaya koyduğu dağılım sonucuna göre araştırma alanında ilgili yasaya ilişkin başvuru yapanların başvurularının reddedilmesinden sonra dava açma oranı % 50.01’dir. Bu dağılıma ilişkin sonuçlar Tablo 497’de gösterilmiştir.
Yasaya İlişkin Başvuru Reddedilmişse Dava Açılmış Mı?
|
N
|
%
|
Cevapsız
|
1267
|
82.2
|
Dava Açılmış
|
146
|
9.5
|
Dava Açılmamış
|
128
|
8.3
|
Toplam
|
1541
|
100.00
|
Tablo 497: 5233 Sayılı Yasaya İlişkin Başvuru Reddedilmişse Dava Açılmış Mı?
Avukatların yaptığı değerlendirmeye göre, 5233 Sayılı Yasa kapsamında yapılan başvuruların reddedilmesi karşısında, başvurucuların % 68.9’u dava açmıştır.
5233 Sayılı Yasanın bilgilendirme, başvuruların değerlendirilmesi sürecinin uzaması, yasaya ilişkin bilgisizlik ve güvensizlik yasanın işler olmadığını göstermiştir. Bu yanı ile bile yasanın içeriğinin yeniden düzenlenerek yenilenmesini önerebiliriz.
Zorunlu göç sürecinin katılımcıları açısından ne tür zararlara yol açtığı aşağıdaki dağılım tablolarında incelenmiştir.
Araştırmanın ortaya koyduğu dağılım sonucuna göre araştırma alanında zorunlu göç % 81.1 oranında bağ-bahçe zararına yol açmıştır. Bu dağılıma ilişkin sonuçlar Tablo 498’de gösterilmiştir.
Tablo 498: Zorunlu Göç Sürecinin Yol Açtığı Zarar (Bağ-Bahçe)
Zorunlu Göç Sürecinin Yol Açtığı Zarar (Bağ-Bahçe)
|
N
|
%
|
Zarar Görmemiş
|
292
|
18.9
|
Zarar Görmüş
|
1249
|
81.1
|
Toplam
|
1541
|
100.00
|
Avukatların yaptığı değerlendirmeye göre zorla yerinden edilme sürecinde % 91.8 oranında bağ- bahçe zararı yaşanmıştır.
Araştırmanın ortaya koyduğu dağılım sonucuna göre araştırma alanında zorunlu göç % 78.6 oranında arazi zararına yol açmıştır. Bu dağılıma ilişkin sonuçlar Tablo 499’de gösterilmiştir.
Tablo 499: Zorunlu Göç Sürecinin Yol Açtığı Zarar (Arazi)
Zorunlu Göç Sürecinin Yol Açtığı Zarar (Arazi)
|
N
|
%
|
Zarar Görmemiş
|
330
|
21.4
|
Zarar Görmüş
|
1211
|
78.6
|
Toplam
|
1541
|
100.00
|
Avukatların yaptığı değerlendirmeye göre zorla yerinden edilme sürecinde % 93.4 oranında arazi zararı yaşanmıştır.
Araştırmanın ortaya koyduğu dağılım sonucuna göre araştırma alanında zorunlu göç % 71.3 oranında ağaç zararına yol açmıştır. Bu dağılıma ilişkin sonuçlar Tablo 500’de gösterilmiştir.
Tablo 500: Zorunlu Göç Sürecinin Yol Açtığı Zarar (Ağaç)
Zorunlu Göç Sürecinin Yol Açtığı Zarar (Ağaç)
|
N
|
%
|
Zarar Görmemiş
|
442
|
28.7
|
Zarar Görmüş
|
1099
|
71.3
|
Toplam
|
1541
|
100.00
|
Avukatların yaptığı değerlendirmeye göre zorla yerinden edilme sürecinde % 90.2 oranında ağaç zararı yaşanmıştır.
Araştırmanın ortaya koyduğu dağılım sonucuna göre araştırma alanında zorunlu göç % 75.1 oranında küçükbaş hayvan zararına yol açmıştır. Bu dağılıma ilişkin sonuçlar Tablo 501’de gösterilmiştir.
Zorunlu Göç Sürecinin Yol Açtığı Zarar (Küçükbaş)
|
N
|
%
|
Zarar Görmemiş
|
384
|
24.9
|
Zarar Görmüş
|
1157
|
75.1
|
Toplam
|
1541
|
100.00
|
Tablo 501: Zorunlu Göç Sürecinin Yol Açtığı Zarar (Küçükbaş Hayvan)
Avukatların yaptığı değerlendirmeye göre zorla yerinden edilme sürecinde % 77 oranında küçükbaş hayvan zararı yaşanmıştır.
Araştırmanın ortaya koyduğu dağılım sonucuna göre araştırma alanında zorunlu göç % 65.9 oranında büyükbaş hayvan zararına yol açmıştır. Bu dağılıma ilişkin sonuçlar Tablo 502’de gösterilmiştir.
Tablo 502: Zorunlu Göç Sürecinin Yol Açtığı Zarar (Büyükbaş Hayvan)
Zorunlu Göç Sürecinin Yol Açtığı Zarar (Büyükbaş Hayvan)
|
N
|
%
|
Zarar Görmemiş
|
526
|
34.1
|
Zarar Görmüş
|
1015
|
65.9
|
Toplam
|
1541
|
100.00
|
Avukatların yaptığı değerlendirmeye göre zorla yerinden edilme sürecinde % 75.4 oranında büyükbaş hayvan zararı yaşanmıştır.
Araştırmanın ortaya koyduğu dağılım sonucuna göre araştırma alanında zorunlu göç % 9.4 oranında ulaşım araçları zararına yol açmıştır. Bu dağılıma ilişkin sonuçlar Tablo 503’de gösterilmiştir.
Tablo 503: Zorunlu Göç Sürecinin Yol Açtığı Zarar (Ulaşım Araçları)
Zorunlu Göç Sürecinin Yol Açtığı Zarar (Ulaşım Araçları)
|
N
|
%
|
Zarar Görmemiş
|
1396
|
90.6
|
Zarar Görmüş
|
145
|
9.4
|
Toplam
|
1541
|
100.00
|
Avukatların yaptığı değerlendirmeye göre zorla yerinden edilme sürecinde % 16.4 oranında ulaşım araçları zararı yaşanmıştır.
Araştırmanın ortaya koyduğu dağılım sonucuna göre araştırma alanında zorunlu göç % 23.8 oranında tarım araçları zararına yol açmıştır. Bu dağılıma ilişkin sonuçlar Tablo 504’de gösterilmiştir.
Tablo 504: Zorunlu Göç Sürecinin Yol Açtığı Zarar (Tarım Araçları)
Zorunlu Göç Sürecinin Yol Açtığı Zarar (Tarım Araçları)
|
N
|
%
|
Zarar Görmemiş
|
1174
|
76.2
|
Zarar Görmüş
|
367
|
23.8
|
Toplam
|
1541
|
100.00
|
Avukatların yaptığı değerlendirmeye göre zorla yerinden edilme sürecinde % 26.2 oranında tarım araçları zararı yaşanmıştır.
Araştırmanın ortaya koyduğu dağılım sonucuna göre araştırma alanında zorunlu göç % 83.2 oranında ev zararına yol açmıştır. Bu dağılıma ilişkin sonuçlar Tablo 505’de gösterilmiştir.
Tablo 505: Zorunlu Göç Sürecinin Yol Açtığı Zarar (Ev)
Zorunlu Göç Sürecinin Yol Açtığı Zarar (Ev)
|
N
|
%
|
Zarar Görmemiş
|
259
|
16.8
|
Zarar Görmüş
|
1282
|
83.2
|
Toplam
|
1541
|
100.00
|
Avukatların yaptığı değerlendirmeye göre zorla yerinden edilme sürecinde % 98.4 oranında ev zararı yaşanmıştır.
Araştırmanın ortaya koyduğu dağılım sonucuna göre araştırma alanında zorunlu göç % 64.4 oranında ev eşyaları zararına yol açmıştır. Bu dağılıma ilişkin sonuçlar Tablo 506’de gösterilmiştir.
Tablo 506: Zorunlu Göç Sürecinin Yol Açtığı Zarar (Ev Eşyaları)
Zorunlu Göç Sürecinin Yol Açtığı Zarar (Ev Eşyaları)
|
N
|
%
|
Zarar Görmemiş
|
548
|
35.6
|
Zarar Görmüş
|
993
|
64.4
|
Toplam
|
1541
|
100.00
|
Avukatların yaptığı değerlendirmeye göre zorla yerinden edilme sürecinde % 80.3 oranında ev eşyaları zararı yaşanmıştır.
Araştırmanın ortaya koyduğu dağılım sonucuna göre araştırma alanında zorunlu göç % 7.4 oranında kira zararına yol açmıştır. Bu dağılıma ilişkin sonuçlar Tablo 507’de gösterilmiştir.
Tablo 507: Zorunlu Göç Sürecinin Yol Açtığı Zarar (Kira)
Zorunlu Göç Sürecinin Yol Açtığı Zarar (Kira)
|
N
|
%
|
Zarar Görmemiş
|
1427
|
92.6
|
Zarar Görmüş
|
114
|
7.4
|
Toplam
|
1541
|
100.00
|
Avukatların yaptığı değerlendirmeye göre zorla yerinden edilme sürecinde % 65.6 oranında kira zararı yaşanmıştır.
Araştırmanın ortaya koyduğu dağılım sonucuna göre araştırma alanında zorunlu göç % 14 oranında can kaybı zararına yol açmıştır. Bu dağılıma ilişkin sonuçlar Tablo 508’de gösterilmiştir.
Tablo 508: Zorunlu Göç Sürecinin Yol Açtığı Zarar (Can Kaybı)
Zorunlu Göç Sürecinin Yol Açtığı Zarar (Can Kaybı)
|
N
|
%
|
Zarar Görmemiş
|
1327
|
86.0
|
Zarar Görmüş
|
214
|
14.0
|
Toplam
|
1541
|
100.00
|
Avukatların yaptığı değerlendirmeye göre zorla yerinden edilme sürecinde % 59 oranında can kaybı zararı yaşanmıştır.
Araştırmanın ortaya koyduğu dağılım sonucuna göre araştırma alanında zorunlu göç % 9.9 oranında yaralanmaya yol açmıştır. Bu dağılıma ilişkin sonuçlar Tablo 509’de gösterilmiştir.
Tablo 509: Zorunlu Göç Sürecinin Yol Açtığı Zarar (Yaralanma)
Zorunlu Göç Sürecinin Yol Açtığı Zarar (Yaralanma)
|
N
|
%
|
Zarar Görmemiş
|
1389
|
90.1
|
Zarar Görmüş
|
152
|
9.9
|
Toplam
|
1541
|
100.00
|
Avukatların yaptığı değerlendirmeye göre zorla yerinden edilme sürecinde % 59 oranında yaralanma zararı yaşanmıştır.
Araştırmanın ortaya koyduğu dağılım sonucuna göre araştırma alanında zorunlu göç % 3.2 oranında başka zararlara yol açmıştır. Bu dağılıma ilişkin sonuçlar Tablo 510’de gösterilmiştir.
Tablo 510: Zorunlu Göç Sürecinin Yol Açtığı Zarar (Başka Zararlar)
Zorunlu Göç Sürecinin Yol Açtığı Zarar (Başka Zararlar)
|
N
|
%
|
Zarar Görmemiş
|
1491
|
96.8
|
Zarar Görmüş
|
50
|
3.2
|
Toplam
|
1541
|
100.00
|
Avukatların yaptığı değerlendirmeye göre zorla yerinden edilme sürecinde % 4.9 oranında başka zararlar yaşanmıştır.
Dağılım tablolarında ortaya koyduğu gibi zorunlu göç ortalama her on ailenin 7 ya da 8’inde önemli oranda maddi zararın yaşanmasına neden olmuştur. Toplumsal barış açısından bu zararların gerçekçi bir biçimde hesaplanarak telafisine gidilmelidir.
Zorla yerinden edilme sürecine ilişkin bu araştırmada zorla yerinden edilme sürecinin mağdurlarının zararlarını ispatlama ve hangi zararları için tazminat alabildikleri incelenmiştir. Bu dağılıma ilişkin sonuçlar Tablo 511’de gösterilmiştir.
Araştırmanın ortaya koyduğu dağılım sonucuna göre araştırma alanında görüşülenlerin % 27.45’inin zararlarını ispatlayabildikler görülmektedir.
Tablo 511: Zorunlu Göç Sürecinin Yol Açtığı Zararın İspatlanması
Zorunlu Göç Sürecinin Yol Açtığı Zararın İspatlanması
|
N
|
%
|
Cevapsız
|
237
|
15.4
|
İspatlamış
|
358
|
23.2
|
İspatlayamamış
|
946
|
61.4
|
Toplam
|
1541
|
100.00
|
Avukatların yaptığı değerlendirmeye göre zorla yerinden edilme sürecinde 5233 Sayılı Yasa
Kapsamında başvurucuların % 59’u zararlarını ispatlamışlardır.
Zorunlu göç mağdurlarının hangi tür zararları için tazminat alabildikleri de aşağıdaki dağılım tablolarında gösterilmiştir.
Araştırmanın ortaya koyduğu dağılım sonucuna göre araştırma alanında zorunlu göç % 81.1 oranında bağ-bahçe zararına yol açmasına karşın bu zararın ancak % 12.8’i telafi edilebilmiştir. . Bu dağılıma ilişkin sonuçlar Tablo 512 ’de gösterilmiştir.
Tazminat Alma (Bağ-Bahçe)
|
N
|
%
|
Tazminat Almamış
|
1344
|
87.2
|
Tazminat Almış
|
197
|
12.8
|
Toplam
|
1541
|
100.00
|
Tablo 512: Tazminat Alma (Bağ-Bahçe)
Araştırmanın ortaya koyduğu dağılım sonucuna göre araştırma alanında zorunlu göç % 78.6 oranında arazi zararına yol açmasına karşın bu zararın % 13.8’inin telafi edilebildiği görülmektedir. Bu dağılıma ilişkin sonuçlar Tablo 513 ’de gösterilmiştir.
Tablo 513: Tazminat Alma (Arazi)
Tazminat Alma (Arazi)
|
N
|
%
|
Tazminat Almamış
|
1328
|
85.2
|
Tazminat Almış
|
213
|
13.8
|
Toplam
|
1541
|
100.00
|
Dostları ilə paylaş: |