Microsoft Word +Islam Mezhepler Tarihi Yayin Nushasi MehmetAliBuyukkara +++
Yüklə 1,92 Mb. Pdf görüntüsü
|
| Ali’nin Şîası yani Ali taraftarı idiler. Bunlar, daha sonraları iddia edildiği
üzere, onun beşer-üstü bir varlık ya da Allah ve Peygamber tarafından görevlendirilmiş bir imam olduğunu iddia etmiyorlar, sadece siyasî manada onun imâmet ve hilâfetini destekliyorlardı. İşte bu grup İslâm tarihinde genellikle eş-Şî‘atü’l-ûlâ, yani ilk Ali taraftarları olarak anılmışlardır. Şîa’nın kendine has bir doktrin ortaya koyarak mezhepleşmesi dönemi bundan çok sonra olacaktır (Öz, s. 62). Ali’nin 40/661 yılında İbn Mülcem isimli bir Haricî tarafından öldürülmesini takiben, Kufe’de, babasının meşrû halefi kabul edilen ve altı ay kadar halife olan Hasan b. Ali’nin, Muaviye b. Ebî Süfyan ile yaptığı anlaşma sonucu halifelikten çekilmesi, mücadeleyi sürdürüp kesin zafere ulaşmak isteyen Ali taraftarlarınca hoş karşılanmamıştır. Hz. Hasan’ın 49/671 yahut 51/673 tarihinde, Ca‘de adlı hanımı tarafından, tarihi rivayetlere göre, Muaviye’nin teşvikiyle zehirlenerek öldürüldüğü konusunda yaygın bir şüphe ortaya çıkmıştır. Hasan’ın ölümünü takiben Muaviye’nin baskıcı idaresinden rahatsızlık duyan Ali taraftarları, imâmeti kabul etmesi için Hüseyin b. Ali’ye yöneldiler. Fakat Hasan’ın Muaviye ile yaptığı antlaşmaya uyan Hz. Hüseyin, Muaviye’nin vefatına kadar ona ettiği biata sadık kalmış ve o hayatta iken herhangi bir siyasî teşebbüste bulunmamıştır. Hasan’ın vefatından sonra Kufe Şîası’nın Muaviye’ye isyan teklifini, Muaviye ile kendi arasında feshi caiz olmayan bir antlaşma olduğunu hatırlatarak reddetmiştir. Muaviye devrinde, Ali ve sevenlerine lanet edilmiş ve Ali taraftarları zulüm ve baskı altında tutulmuştur. Buna tepki gösteren Hucr b. Adiy’le birlikte yakınlarından beş kişi Muaviye tarafından öldürülmüştür. İşte Emevîler’in bu tür uygulamaları, özellikle Kufe’deki Ali taraftarları ve Müslümanlar’ın genelinde derin nefret duygusu meydana getirmiştir. Barış antlaşmasına muhalefet edip oğlu Yezid’i halifelik için veliaht tayin eden Muaviye’nin 60/680 yılındaki ölümünden sonra Hz. Hüseyin, Yezid’e 99 biat etmeyi reddetmiştir. Bununla birlikte Kufe Şiîleri başta olmak üzere çok sayıda kabile lideri, Hüseyin’e yazdıkları mektuplarda, Emevîler’i ortadan kaldırmak için teşebbüse geçtiği taktirde kendisini kesin olarak destekleyeceklerini vaat ettiler. Sonuçta yapılan ikazlara rağmen Irak’a gitmekte ısrar eden Hüseyin, 61/680 yılında yanındaki az sayıda aile efradıyla birlikte Kerbela’da hunharca şehid edilmiştir. Hüseyin ve ailesinin böyle feci bir katliama maruz kalması, Şîa’nın mezhep olarak teşekkül sürecine girmesinde son derece etkili olmuştur (Öz, s. 63). Burada özellikle belirtilmesi gereken husus, Kerbela olayında da nass görüşüne dair herhangi bir ize rastlanmamış olmasıdır. Ne Kufe Şîası’nın Hüseyin’e gönderdiği çağrı mektuplarında ne de Hüseyin’in cavabî mektuplarında bu hususa ilişkin bir açıklama bulunmamaktadır. Kufeliler’in Hüseyin’e destek sözlerini tutmamaları neticesinde Hz. Peygamber’in torununun Emevî ordusu tarafından öldürülmesi, Kufe Şîası üzerinde derin üzüntü meydana getirdi. Yaptıklarından muzdarip olma, birbirlerini tövbeye ve şehitliğe çağırma şeklinde davranışlar geliştirdiler. Bu sebeple Emevîler’den Hüseyin’in intikamını almak için canlarını feda etme pahasına, Süleyman b. Surâd el-Huzâî tarafından sevk ve idare edilen Yüklə 1,92 Mb. Dostları ilə paylaş:
|