Microsoft Word +Islam Mezhepler Tarihi Yayin Nushasi MehmetAliBuyukkara +++

Beyâniyye,  Cenâhiyye,  Harbiye,  Hâşimiyye,  Kerbiyye,  Muhtâriyye ve 
Rizâmiyye  gibi fırkalar,  ğâlî fırkalar olarak kabul edilmektedir. İsmail b. 
Cafer’in ölmediğini, tekrar dönüp dünyayı  ıslah edeceğini ileri sürenlerler, 
her zâhirin bir bâtını bulunduğunu iddia ederek bâtınî tevile yönelen 
İsmâilîler, Karmatîler, Bâtınîler, Seb‘iyye, Muhammire ve günümüzdeki 
inanç ve tatbikatları itibarıyla Nizâriyye, Şîa’nın ğâlî fırkalarındandır. İsmen 
İbn Nusayr en-Nemîrî’ye nisbet edilen, Hz. Ali’yi ilâh kabul eden ve 
günümüze kadar gelen Nusayriyye  veya  Nemîriyye yine bu tür 
fırkalardandır. Aynı şekilde Şeyh Ahsâî’ye nisbet edilen Şeyhiyye, Bâb Ali 
Muhammed  Şîrâzî’ye bağlı olan Bâbîlik ve müstakil bir din olarak ortaya 
çıkmadan önceki Bahâîlik de birer ğâlî fırka özelliği taşımaktadır (Öz, s. 71). 

---

 
 
101
İsnâaşeriyye (On İki İmamcılar) veya Caferiyye olarak da isimlendirilen 
İmâmiyye’ye gelince; ikinci hicri asırdaki  Şiîleşme sürecine baktığımızda, 
henüz on iki imam zincirinin teşekkül ettiğini gösteren hiçbir belirti yoktur. 
Tartışılan konular, daha çok hilâfetin Ali’nin hakkı olduğu, Ebû Bekir ve 
Ömer’in onun hilâfet hakkını gaspettiği hususlarında yoğunlaşmaktadır. Bu 
asırda  Şîa, ümmetin diğer kesimlerinden kendilerini farklı gören, toplum 
tarafından da farklı olarak algılanan bir topluluğun ismi olarak ıstılah özelliği 
kazanmıştır. Ancak bu topluluğun olumsuz yönlerini vurgulamak ya da onları 
kötü göstermek amacıyla  Râfıza,  Sebeiyye gibi isimlerin de kullanıldığı 
bilinmektedir. İkinci hicri asırda, Şiî farklılaşmasının odağında mevcut olan 
ulûhiyet, nübüvvet gibi aşırı fikirler zamanla ayıklanmış ve ortaya İmâmiyye 
çıkmıştır.  
Şîa’nn Zeydiyye, İsmâiliyye ve İmâmiyye gibi günüzümüze kadar 
yaşayan büyük kolları bulunmaktadır. Bunların dışında  Şîa’nın  ğulât adıyla 
bilinen onlarca küçük fırkası vücut bulmuş; ancak aşırı görüşleri sebebiyle 
bunların pekçoğu günümüze ulaşamamıştır (Onat, 2000, s.35).