Microsoft Word turkiy guliston ziyouz com doc



Yüklə 256,56 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə55/74
tarix12.01.2022
ölçüsü256,56 Kb.
#113779
1   ...   51   52   53   54   55   56   57   58   ...   74
Abdulla Avloniy. Turkiy Guliston yoxud axloq

 

NAMIMAT 

 

Namimat deb so’z yurutmak, chaqimchilikni aytilur. Nammomlik fasodi axloqdan tug’uladurgan 



yomon xulqlarning biridur. Nammomlik nifoq va fasadning asosi o’ldig’i uchun bu yomon sifatni o’ziga 

maslak qilgan kishilar xalq nazarida munofiq yod o’lunurlar. Ikki mo’min orasida so’z yurutub, birini 

biriga dushman qilub, ikki oraga nifoq va adovat otashlarini solub, bir-biridan judo va xonavayron 

qilmakni dilida zarra qadar imon va insoniyati bor insonlarning vijdonlari aslo qabul qilmasa kerak. 

Ba’zi adovat va xasadchi kishilar birovning sha’nida yo’q so’zlarni iftiro va bo’hton qilub, ul kishini qadr 

va obro’sini to’kmak va e’tibordan tushurmak niyatida har kimga so’zlab yururlar. Munday kishilarni 

shariatda shahodatlari maqbul emasdur , hamda uydurma so’zlarining haqiqati bilinub qolub, birovga 

qazigan chuqurlariga o’zlari yiqilub, xalq orasida chaqimchilik ismi ila yod o’lunub, tezgina qadr va 

e’tibordan tushub qolur. Qalbi pok va vijdoni salomat o’lan inson bu kabi hiyla va tazvirdan tilini tiyar. 

Chunki munday fasod axloqg’a mubtalo bo’lgan arbobi nifoq faqat xalq qoshida emas, janobi Haq 

nazarinda ham suyumsizdur. 

Nammom va g’iybatchi kishilar daraxt ildiziga tushgan buzog’bosh kabi xalq orasida ittifoq va 

ulfatning kavokini kemurub, umumiy xalq va millatning yashamog’i uchun lozim bo’lgan muhabbat 

daraxtini yemururlar. Birovni yomonlamak, yolg’on so’ylamak, haqiqatni berkitmak, mudohana yo’lig’a 

ketmak, shar ’an harom bo’lgan g’iybatni irtikob qilmak bo’ladur. Shaxsiy g’araz yoxud manfaati 

shaxsiyasi uchun bir kishidan eshitgan so’zini o’z maqsadiga muvofiq bir necha turli ma’nolar ila 

buzub so’ylamak zo’r ayb va gunohdur. 

Hosili kalom, o’z jinsiga yomonlik qilmak va yomon so’zlar ila yod qilmakni odat qilgan kishilardan 

qochmak va hazar qilmak lozimdur. Rasuli akram nabiyyi muhtaram sallollohu alayhi vasallam 

afandimiz: «As’hobimdan biri ikkinchisining so’zin keturmasun, zeroki, man sizga sadrim salomat

qalbim rohat o’ldug’im holda uchramakni suyaram», – demishlar. 

Hukamolardan biri: «Mol va ashyo o’g’rilaridan ko’proq odamlar orasidan do’stlik, ulfat, 

muhabbatni o’g’irlaydurgan odamlardan saqlanmak lozimdur», – demish. 


Yüklə 256,56 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   51   52   53   54   55   56   57   58   ...   74




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin