Millî Eğitim Bakanı Nimet ÇubukçU’nun sunusu

BEŞİNCİ BÖLÜM

ULUSLAR ARASI KURULUŞLAR İLE İLİŞKİLER

1. AVRUPA BİRLİĞİ İLE İLİŞKİLER

Avrupa Birliği Mart 2002’de Barselona’da Lizbon Stratejileri bağlamında “Eğitim ve Öğretim 2010” çalışma programını onaylamıştır. Bu program eğitim ve öğretim alanında Avrupa işbirliğinin temellerini atan, ortak hedeflere dayandırılmış ilk somut çerçevedir. Ana amacı ülkelerin eğitim ve öğretim sistemlerinin iyileştirilmesini desteklemektir. Bu desteği de, iyi uygulamaların değişimini ve ülkelerin birbirlerinden öğrenmelerini sağlayarak ve destekleyici AB araçları geliştirerek Açık İşbirliği Yöntemi yoluyla vermektedir.

Kopenhag süreci ile Bolonya süreci kapsamındaki inisiyatifler dahil olmak üzere sözü edilen çalışma programı altında gerçekleştirilen iş birlikleri önemli gelişmelerin elde edilmesini sağlamıştır. Özellikle hayatboyu öğrenme alanında ülkelerde gerçekleştirilen reformlara destek vermiş, yükseköğretimin modernizasyonu bağlamında kalitenin, şeffaflığın ve hareketliliğin artmasını mümkün kılan ortak Avrupa araçları geliştirmiştir.

Eğitim ve öğretim sistemleri yoluyla insan sermayesine yapılacak etkin bir yatırım, Avrupa’nın Lizbon stratejisinin özünde bulunan sürdürülebilirliğin, bilgi temelinde yüksek düzeyli bir büyümenin ve yeni iş alanları ortaya çıkarabilmenin vazgeçilmez bir unsurudur. Vazgeçilmezlik aynı zamanda, kişiler bakımından başarı ve memnuniyeti, sosyal uyumu ve aktif vatandaşlığı da kapsamaktadır.

AB Komisyonu; Avrupa’nın farklılıklarına değer vererek, bunların getirdiği emsalsiz fırsatları göz önünde tutarak, aynı zamanda AB’ye üye ülkelerin kendi eğitim sistemleri hakkındaki sorumluluklarına tam saygı göstererek, “Eğitim ve Öğretim 2010” çalışma programını yürürlüğe koymuştur.

Bakanlığımız 2006 yılı itibariyle “Eğitim ve Öğretim 2010 Koordinasyon Grubu” alt çalışma gruplarından olan “Öğretmenler ve Formatörler”, “Hayat Boyu Öğrenmeye Erişim ve Sosyal İçerme”, “Bilgi ve İletişim Teknolojileri” ve “Öğrenme Çıktılarının Tanınması” olmak üzere 4 alanda çalışmalara aktif olarak katılım sağlamaya başlamıştır. Bu kapsamda 8-11 Aralık 2009 tarihinde İstanbul’da üye ülkelerden uzmanların katılımı ile “Hayat Boyu Öğrenme ve Sosyal İçerme” çalışma grubu Bakanlığımız temsilcisi Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü tarafından Okul Öncesi Eğitim Genel Müdürlüğü ile koordine ederek düzenleyeceği “Emsal Öğrenme Etkinliği” düzenlenecek ve Okul Öncesi Eğitimde Bakanlığımızın gerçekleştirdiği çalışmalar AB Eğitim Genel Müdürlüğünün internet sayfalarında yer alacaktır.

Eğitim ve öğretim alanındaki çalışmalar, Lizbon stratejisinin büyüme ve yeni iş alanları konusundaki uzun dönem hedeflerine önemli katkılar sağlamıştır. Bu sürecin getireceği gelecekteki gelişmeler dikkate alındığında, kapsayıcı stratejilere eğitim ve öğretim alanının kuvvetle dahil edilmesi yönündeki çabaların gerekliliği ortaya çıkmaktadır. Bu nedenle, Avrupa işbirliği çerçevesinin aynı zamanda da, hem mevcut, hem gelecek hem de 2010’dan sonraki yeni stratejilere bağlı çalışmalara yol açabilecek esneklikte olması son derece önemlidir.

AB Komisyonu; AB Parlamentosuna, AB Konseyine, Avrupa Ekonomik ve Sosyal İşler Komitesine ve Bölgeler Komitesine gönderilen “Eğitim ve öğretimde Avrupa işbirliği için güncellenmiş stratejik çerçeve” adlı ve 2020 yılını hedefleyen bir belge ile stratejik hedeflere yoğunlaşmıştır.

2020’ye kadarki dönemde Avrupa işbirliğinin birinci hedefi, tüm vatandaşlarının kişisel, sosyal ve mesleki başarı ve memnuniyetlerini ve demokratik değerleri, sosyal uyumu, aktif vatandaşlığı ve kültürlerarası diyalogu sağlamayı amaçlayan üye ülkelerin eğitim ve öğretim sistemlerinin daha da gelişmesine destek vermektir.

2020’ye kadar sürecek dönemde aşağıdaki dört stratejik amaç belirlenmiştir:

1. 
   Hayat boyu öğrenmeyi ve hareketliliği gerçekleştirmek,
   
2. 
   Eğitim ve öğretim sistemlerinin kalitesini ve etkinliğini artırmak,
   
3. 
   Eşitliği, sosyal uyumu ve aktif vatandaşlığı teşvik etmek,
   
4. 
   Eğitimin her seviyesinde girişimcilik dahil, yaratıcılık ve yeniliğe (inovasyon) yönelik çabaları artırmak.
   

Tüm vatandaşların zorunlu temel eğitim ve sonrasında alabilecekleri en fazla eğitimi alabilmeleri ve hayat boyu öğrenmenin eğitim politikalarının temel perspektifi olması millî eğitim politikalarımızın temel ilkeleriyle de örtüşmektedir. Bu nedenle Bakanlığımızca bu çalışmalara da aktif olarak katılım sağlanacaktır.

Bu çerçevede, ülkemizin eğitim-öğretim sistemini modernleştirme ve sistemde reform çabaları, güncel bir müfredat ve öğretimin geliştirilmesi, öğretmen eğitiminin ve öğretmen kalitesinin geliştirilmesi, bilgi ve iletişim teknolojileri alt yapısının kurulması, fiziksel kapasite ve tesislerin iyileştirilmesi ve eğitime erişimin arttırılması alanlarına yoğunlaşmaktadır.

Avrupa’ya oranla oldukça genç ve dinamik bir nüfusa sahip olan Türkiye’de eğitimin kalitesinin arttırılması ve seviyesinin yükseltilmesi, sadece Türk toplumunun refahını arttırmakla kalmayacak, aynı zamanda AB’nin uzun vadeli hedeflerini gerçekleştirmede de önemli itici güç olacaktır. Bu amaçla özellikle temel eğitimde cinsiyet ve nitelik farklılıklarından kaynaklanan sorunları aşmak, hem erişimde hem de kaliteyi arttırmada en önemli koşul olan eğitime ayrılan kaynakları artırmak, temel eğitimde okullaşmayı %100 hedefine ulaştırırken, ortaöğretimde okul terk oranlarını en aza indirecek önlemleri almak, Bakanlığımızın AB hedefleriyle uyumlu öncelikleridir.