TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ
Hammurabi yasalarına göre ‘İnşaat işiyle uğraşan kişi, birisi için ev yaptığında işini sağlam ve yeterince eksiksiz yapmazsa; inşa edilen ev, bu nedenle bir gün yıkılıp ev sahibinin ölümüne yol açarsa, evi yapan kişi ölüm cezasına çarptırılacaktır’. Mezopotamya’da kaliteye dayalı işin ilk örneklerinden biridir. Esnaf birlikleri, sanayi devrimi ve şirketler ve hatta ülkeler arasındaki yüksek rekabet kalitenin önemini arttırmıştır.
İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra, Amerikan Düşünür Deming ve Juran Japon başarısının altında yatan nedene odaklanmıştır. Otomobil ve elektronik gibi bazı başlıca sektörlerde Japon sanayisinin yükselişi Demin ve Juran için bir örnek olmuştur. Toplam Kalite Yönetimi adı altında Japon başarısını şekillendirmişlerdir.
Kalite yönetimini ele almadan önce, ‘Kalite nedir?’ sorusuna cevap vermeliyiz. Bazı temel tanımlar aşağıdaki gibidir:
-
Bir şeyin benzer türdeki diğer şeylere karşı ölçülmüş standardı; bir şeyin mükemmellik derecesi.’
-
Kalite algısal, koşullu ve kısmen sübjektif niteliktir ve farklı insanlar tarafından farklı şekilde algılanabilir. Tüketiciler bir ürünün/hizmetin özelliğinin kalitesine veya piyasadaki rakiplere göre nasıl olduğuna odaklanabilir’
-
ISO 8402-1986 standardı kaliteyi “belirtilen veya kastedilen ihtiyaçları karşılayabilmeyi sağlayan ürün veya hizmetin nitelik ve özelliklerinin tümüdür” şeklinde tanımlar.
Üç farklı tanım belirtilmesine rağmen, burada kalitenin ‘standartlara’ dayandığı açıktır. Kalite gereksinimlerinde şans veya tesadüfe yer yoktur.
Japonya ve Japon şirketlerin başarısına bakarak, Amerikan düşünür toplam kalite yönetim sistemini oluşturmuştur. Bir süre sonra, Toplam Kalite Yönetimi (TKY) Toplam Kalite Sistemine (TKS) dönüşür. TKS’den sonra, Uluslararası Standartlar Teşkilatı (ISO) kalite için standart mevzuat düzenlemeye başlamıştır. O zamandan veri ISO Standartları dünyaca kabul edilmektedir. ISO standartları farklı sektörlerdeki piyasalar için bir giriş yönetmeliği haline gelmiştir.
Kalite yönetimi nedir? Kalite yönetiminin genel tanımlarından biri: ‘kalite yönetimi bir kuruluş, ürün veya hizmetin uygun olmasını sağlar. Dört ana bileşeni mevcuttur: kalite planlaması, kalite güvencesi, kalite kontrol ve kalite iyileştirmesi. Kalite yönetimi yalnızca ürün ve hizmet kalitesine değil aynı zamanda da bunu başaracak araçlara odaklıdır.’
Kalite yönetim sistemi (KYS) kalite politika ve hedeflerini başarmadaki süreç, prosedür ve sorumlulukları belgeleyen biçimlendirilmiş bir sistemdir. KYS müşteri ihtiyaçlarını ve düzenleyici gereksinimleri karşılamak ve sürekli olarak etkinliği ve verimliliği arttırmak için bir kuruluşun faaliyetlerini koordine edip yönlendirmeyi sağlar. KYS çoğunlukla müşteri ihtiyaçlarını ve kurum gereksinimlerini karşılamaya odaklanır.
ISO 9001:2015- Kalite yönetim sistemleri için gereksinimleri belirleyen uluslararası standart kalite yönetim sistemlerine en önemli yaklaşımdır.
Kalite yönetim sisteminin amaçları şunlardır:
-
Süreçlerin iyileştirilmesi
-
Atıkların azaltılması
-
Maliyetin azaltılması
-
Eğitim olanaklarının kolaylaştırılması ve belirlenmesi
-
Personelin görevlendirilmesi
-
Kurum kapsamında yönlendirmenin oluşturulması
Başlıca kalite yönetim sistemi uygulama aşamaları aşağıdaki gibidir:
-
Tasarım
-
Yapım
-
Uygulama
-
Kontrol
-
Önlem
-
İnceleme
-
İyileştirme
Yedi kalite yönetim prensibi aşağıdaki gibidir:
-
Müşteri Odaklılık
-
Liderlik
-
Kişilerin Katılımı
-
Süreç Yaklaşımı
-
İyileştirme
-
Gerçeklere Dayalı Karar Verme
-
İlişki Yönetimi
Her prensip şirkete farklı faydalar sağlar. Müşteri odaklılık müşteri değerini ve müşteri memnuniyetini arttırır. Müşteri sadakatini ve şirketin itibarını arttırır. Aynı zamanda, şirket gelirini ve pazardaki payını da arttırır.
Liderlik toplantılarda etkinliği ve verimliliği arttırır. Kurumu koordine eder. Yönetim ve çalışanlar arasındaki iletişimi güçlendirir.
Kişilerin Katılımı: Çalışanlar kalite hedeflerinin değerini anlar. Motivasyonu arttırır.
Süreç Yaklaşımı: Etkili süreç yönetimi, etkin kaynak kullanımı ve çapraz fonksiyon engellerinin azaltılması ile performansı en iyi hale getirir.
İyileştirme: İç ve dış risk ve fırsatları tahmin edip tepki gösterebilmeyi sağlar. Aksaklıkları düzeltir.
Gerçeklere dayalı karar verme: Karar verme sürecini daha iyi hale getirmeyi sağlar. İşletme etkinliği ve verimliliğini sağlar.
İlişki Yönetimi: İlgili taraflar arasında hedef ve değerlerin ortak anlayışını sağlar. İyi yönetilmiş tedarik zinciri ürün ve hizmetlerin istikrarını sağlar.
ISO 9000 Standartlarının yanı sıra, ISO 14000 (çevre yönetim sistemleri), ISO 13485 (tıbbi cihazlar için kalite yönetim sistemleri), ISO 19011 (Denetim yönetim sistemleri) ve ISO/TS 16949 (otomotivle ilgili ürünler için kalite yönetim sistemleri) kalite standartlarında önemli bir yere sahiplerdir.
Dostları ilə paylaş: |