Müəllif: Əllamə Seyyid Məhəmməd hüseyn Təbatəbai

ƏLLAMƏ TƏBATƏBAİNİN ƏSƏRLƏRİ

Ustad Əllamə Təbatəbainin bir çox qiymətli əsərləri vardır. O cümlədən aşağıdakıları qeyd etmək olar:

1.“Təfsirul-mizan”; (20 cild)

2.“Fəlsəfə üsulları və realizm metodu”; (5 cild)

3.Sədruddin Şirazinin “Əsfar” kitabına haşiyə; (5 cild)

4.“Professor Korbenla mübahisələr”; (2 cild)

5.“İslam hökuməti” risaləsi;

6.“Haşiyeyi-Kifayə”;

7.“Qüvvə və fe`l” risaləsi;

8.“İsbati-zat” risaləsi;

9.“Risalə dər sifat”;

10.“Risalə dər əf`al”;

11.“Risalə dər vəsait”;

12.“Əl-insanu qəbləd-din”;

13.“Əl-insanu fid-din”;

14.“Əl-insanu bə`dəd-din”;

15.“Risaleyi dər nübüvvət”;

16.“Risalə dər vilayət”;

17.“Risalə dər müştəqqat”;

18.“Risalə dər bürhan”;

19.“Risalə dər müğalitə”;

20.“Risalə dər təhlil”;

21.“Risalə dər tərkib”;

22.“Risalə dər e`tibarat”;

23.“Risalə dər nübüvvət və məqamat”;

24.“Mənzumə dər rəsmi xətte nəstə`liq”;

25.“Əli vəl-fəlsəfətul-ilahiyyə”;

26.“Qur`an dər islam”;

27.“Şiə dər islam”.

Ustad bunlardan əlavə bir çox risalə və məqalələr də yazmışdır. “Məktəbi təşəyyö`”, “Dərshayi əz məktəbi islam”, “Rəhnomai kitab” və s. jurnallarda çap edilmiş müxtəlif həcimli yazıları buna misal göstərmək olar.

Ustadın ən mühüm əsəri müasir dövrdə ən böyük və nəfis təfsirlərdən sayılan iyirmi cilddə yazdığı “Əl-mizan” kitabıdır. Bu əsər indiyə qədər dəfələrlə çap olunmuşdur. Qədim dövrlərdə yazılan təfsirlərin əksəriyyəti müasir tələblərə cavab vermədiyindən, ustad belə bir əsər yazaraq islam dünyasına misilsiz xidmət göstərmiş, onu hal-hazırkı və gələcək nəsillər üçün yadigar qoyub getmişdir. Əllamə Təbatəbai həmin təfsirdə aşkar hədislərə əsaslanan yeni metoddan – bir ayənin sair ayələr vasitəsilə təfsir olunmasından istifadə etmişdir.

Əziz oxucular, qarşınızda olan bu kitab ilk dəfə olaraq gənc nəsl, eləcə də qərbdə yaşayan iranşünas, şərqşünas və islamşünaslar üçün yazılmışdır. Buna görə də Əllamə Təbatəbainin haqqında bə`zi məsələləri qeyd etməyi, əsrin elm və hikmət korifeyini təqdim etməyi lazım bilirəm.

Əlbəttə, qələmimiz belə bir vəsfolunmaz şəxsiyyətin təqdim olunmasında yetərli deyildir və dillə onun mə`nəvi-ruhani məqamını, fəzilət və kamal dərəcələrini izhar etmək olmaz. Bu səhifələr uzun illər tanınmaz bir şəxsiyyət kimi islam cəmiyyətinə böyük xidmətlər göstərən bir insan haqda dərya müqabilində bir damlaya bənzəyir. Ustadın özü həqiqət məqamına çatdığından, daim şö`lələnməkdə olan bir məş`əl kimi öz ətrafında olanların, şagirdlərinin və onun əsərlərini oxuyanların yolunu işıqlandırmış, onların fikir və mə`nəvi həyatına ruh, istiqamət və mə`na vermişdir.