Ata-aof sağlik lisans tamamamlama sağlik yönetiMİ sinif dönem
Yüklə 0,77 Mb.
|
|
Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 3 ACİL VE AMBULANS HİZMETLERİNİN HASTANE BİLGİ SİSTEMİ İÇİNDEKİ YERİ Hastane bilgi sistemleri artık sadece hastane içi süreçlerin yönetildiği sistemler olmayıp diğer sağlık bilgi sistemleri ile de veri alışverişi yapabilen sistemlere dönüşmüştür. Bu durum Sağlık Bakanlığı tarafından hazırlanan “Hastane Bilgi Yönetim Sistemleri Alım Kılavuzu’nda (http://www.saglik.gov.tr/Kts/dosya/1-96784/h/hbsak2010orj.doc) da ifade edilmiş ve “veri tabanında yer alan tüm verilerin gerektiğinde kullanılmak üzere başka bir veri tabanına idarece öngörülen içerik ve kapsamda aktarılması, ihtiyaç duyulacak başka verilerin Merkezi Hastane Randevu Sistemi (MHRS), Kimlik Paylaşım Sistemi (KPS), Çekirdek Kaynak Yönetim Sistemi (ÇKYS), elektronik faturalama süreçleri (MEDULA), vb.) diğer sistemlerden hastane sistemine elektronik olarak aktarılması, sisteme veri aktarabilecek kurumda aktif çalışan cihazların sistemle entegrasyonu, üretilen sağlık verilerinin Sağlık-Net projesi kapsamında Bakanlık Veri Merkezine gönderilmesi, hastanelerde çalışmakta olan Laboratuvar Bilgi Yönetim Sistemi(LBYS), Görüntü Arşiv ve İletişim Sistemleri(PACS) gibi sistemlerle entegrasyonu, hastane içi yönetim, karar destek ve iş akış süreçlerinin iyileştirilmesi, kaynak yönetimi ve tasarrufu sağlanması gibi beklentilere de cevap vermelidir” denilmiştir. Hastane bilgi sistemlerinin veri alışverişi yapmaları beklenen sistemlerden biri de acil ve ambulans hizmetlerinde kullanılan bilgi sistemleridir. İl düzeyinde görev yapan Acil Sağlık Koordinasyon Komisyonlarının (ASKOM) aldığı kararlarda 112 Komuta Kontrol Merkezlerinde kullanılan acil operasyon otomasyon sistemi Armakom ekranının hastaneler ve boş yatak sayılarının sürekli güncel tutulması, hastane yatak doluluk kapasitelerinin online olarak KKM tarafından takip edilmesi amacıyla, Hastane Bilgi Sistemi ile 112 KKM Armakom Dijital Kayıt Sisteminin senkronize olarak güncellenmesi istenmekte ve yapılacak sevklerde Armakom kayıtlarının esas alınacağı bildirilmektedir (http://sanliurfa112.gov.tr/files/ASKOM_KARARLARI.pdf). Bu durum aynı zamanda bakanlığa bağlı hastanelerin hastane bilgi sistemi satın alma veya kiralama şartnamelerinde yer almakta ve “ARMAKOM sunucularına talep edildiği şekilde yatak, hasta, vaka ve personel bilgileri gerektiği gibi gönderilecektir.” şartı aranmaktadır (http://www.onkoloji.gov.tr/attachments/article/4974/SARTNAME1GUNCELLENEN.pdf). Dolayısıyla ambulans hizmetlerinde kullanılan bilgi sistemleri, hastane bilgi sisteminin entegre bir parçası olarak sistemde yer almaktadır. Diğer yandan hastanelerin acil servislerindeki işlemlerin yürütüldüğü hastane bilgi sistemi acil modüllerinin de hem diğer modüllerle hem de ambulans hizmetlerinde kullanılan bilgi sistemleri ile ilişki içinde olması beklenmektedir. Hastane bilgi sistemlerinin hasta kayıt/kabul, kan merkezi, poliklinik kayıt işlemleri modülleri gibi modüllerinin, acil servisten hızlı kayıt yapabilme, acil servis ve ameliyathaneden yapılan isteklere öncelik tanınması için gereken otomatik uyarıyı sağlama gibi acil Ambulans hizmetlerinde kullanılan bilgi sistemleri hastane bilgi sisteminin entegre bir parçasıdır. Hastane Bilgi Sistemleri Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 4 servisin ihtiyaçlarına da cevap verecek şekilde tasarlanmış olması istenmektedir (www.saglik.gov.tr/Kts/dosya/1-96784/h/hbsak2010orj.doc). ACİL VE AMBULANS HİZMETLERİNDE KULLANILAN BİLGİ SİSTEMLERİNİN ÖZELLİKLERİ Acil ve ambulans hizmetlerinde kullanılan bilgi sistemleri hastane bilgi sistemleri ile entegre çalışan sistemlerdir. Entegrasyon, bütünleşme anlamına gelmektedir (www.tdk.gov.tr). Bilgi sistemleri açısından ise entegrasyon, farklı sistemlerin bir arada uyumlu bir şekilde çalışabilmesini ifade etmektedir. Bu uyum, farklı sistemlerin birbirleri arasında sorunsuz bir şekilde veri alışverişi yapabilmesi diğer bir ifade ile mesajlaşabilmesi ile mümkün olmaktadır. Türkiye’de herhangi bir il veya bölgede, bir acil hastalık ve yaralanma durumunda ambulans hizmeti için acil çağrılar 112 telefon numarasına yapılmakta ve 112’ ye yapılan çağrılar o ildeki “Komuta Kontrol Merkezi” adı verilen bir merkez tarafından karşılanmaktadır. Komuta kontrol merkezi (KKM) acil çağrıları değerlendirerek gerektiğinde en yakın 112 acil yardım istasyonuna telsiz/telefon ile ulaşır, hasta veya olay yerine ambulans veya ambulansları yönlendirir. Hastanın sevk edildiği hastane acil servisleri de önceden merkez tarafından bilgilendirilmektedir. Komuta kontrol merkezinde tüm bu işlemlerin yapılmasında acil operasyon yönetim sistemi kullanılır. Bu sistem çağrı karşılama ve vaka kayıt sistemi, araç takip ve adres bulma sistemi, dijital ses kayıt sistemi, hastane entegrasyon sistemi gibi farklı görevleri olan ve farklı bilgi teknolojilerinin bir arada kullanıldığı değişik sistemlerin entegrasyonu şeklinde çalışmaktadır. Bunun yanı sıra komuta kontrol merkezi, istasyonlar ve hastaneler arasında kayıt, kontrol ve raporlama amacıyla ASOS (Acil Sağlık Otomasyon) sistemi kullanılmaktadır. Tüm bu sistemlerin ortak özelliği birbirleri ile uyum sağlayabilmeleridir. Bu sayede, 112 komuta kontrol merkezi tarafından gelen çağrının adresi ile çağrıya en yakın yerdeki istasyon bilgisi anında dijital haritalar üzerinden görüntülenebilmekte, vakanın durumuna en uygun hastanenin belirlenebilmesi için hastanelerin acil servislerinin durumlarına, (boş yatak, venilatör, küvez sayısı vb. bilgilerine) anlık olarak erişilebilmektedir. Sistemlerin birbiri ile uyum sağlayabilmesi hastane bilgi sistemleri ile 112 acil hizmetlerinde kullanılan sistemler arasında düzenli ve kaliteli veri transferinin gerçekleşmesi ile mümkün olur. Sistemler arasındaki veri alışverişinin istenilen şekilde gerçekleştirilebilmesi için çeşitli standartlar ve metotlar kullanılır. Internet ortamında farklı bilgi sistemlerinin birbiri ile uyumlu bir şekilde veri alışverişi yapıp çalışabilmesi için günümüzde genellikle web servis adı verilen metot kullanılır. Web servis, iki farklı sistem arasındaki veri iletimini gerçekleştiren aracı yazılımdır ve XML tabanlı veri iletimini temel alır (http://www.nedir.com/web-service). XML, interneti kullanarak veri alışverişi yapan sistemler ve platformlar arasındaki veri iletişimini standart hâle getirmek için tasarlanan bir işaretleme dilidir (http://www.kodlamamerkezi.com/web-tasarim/xml-nedir-ne-ise-yarar). Bir bilgi sisteminden başka bir bilgi sistemine veri iletimi gerçekleştirileceği zaman iletilmek istenen veri XML formatına çevrilerek Entegrasyon, farklı bilgi sistemlerinin bir arada uyumlu bir şekilde çalışmasıdır. Web servis, iki farklı bilgi sistemi arasında veri iletimini sağlayan aracı yazılımdır. Hastane Bilgi Sistemleri Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 5 web servis aracılığı ile diğer bilgi sistemine iletilir. Web servis aracılığı ile XML formatındaki verileri alan bilgi sistemi, kendi sistemi içinde bu XML formatını parçalara ayırarak formatlanmış veriyi kendi sistemine uygun biçime çevirip kullanır. Böylelikle farklı bilgi sistemleri arasında veri transferi gerçekleştirilmiş olur. Sağlık hizmetlerinde kullanılan bilgi sistemleri arasında veri transferinde gönderilip alınacak verinin XML formatına çevrilmesinde diğer bilgi sistemlerinden farklı olarak bazı protokoller kullanılır. Türkiye’de hastane bilgi sistemlerinin, acil hizmetlerinde kullanılan bilgi sistemleri ve diğer sağlık bilgi sistemleri ile mesajlaşmasında Sağlık Bakanlığınca kabul edilen HL7 (V.3.0) standardını desteklenmesi istenmektedir (http://www.saglik.gov.tr/TR/dosya/1-101600/h/hbys.pdf). HL7 (Health Level Seven; Sağlık Seviye Yedi; www.hl7.org), sağlık bilişimi uzmanlarının ve bilgisayar/elektronik mühendislerinin elektronik ortamdaki sağlık bilgilerinin karşılıklı iletilmesi, yönetilmesi ve entegre edilmesini sağlayan standartlar oluşturmak üzere iş birliği yaptığı uluslararası bir topluluktur (Tıp Bilişimi Derneği, 2006). HL7 standartları, HL7 üyeleri (sağlık hizmeti sunan kurum/kuruluşlar, sağlık hizmetlerinin bedelini ödeyen kurum/kuruluşlar, cihaz/sistem/çözüm üreten firmalar, danışmanlar, devlet kurum/kuruluşları gibi sağlık alanında klinik ve yönetsel standartların geliştirilmesi, güncellenmesi ve ilerletilmesi ile ilgilenenler) tarafından geliştirilir (Tıp Bilişimi Derneği, 2006). Sağlık Bakanlığınca kabul edilen HL-7 (V.3.0) standardı, HL7 tarafından geliştirilen, sağlık bilgi sistemleri arasında veri alışverişinin web servisler aracılığı ile XML formatında yapılmasını sağlayan güncel bir standarttır (http://www.hl7.org/implement/standards/product_brief.cfm?product_id=163). Böylelikle hastane bilgi sistemleri tarafından o ildeki 112 komuta kontrol merkezlerinde kullanılan acil operasyon sistemine, bu sistemin talep ettiği şekilde yatak, hasta, vaka ve personel bilgileri gönderilmekte ve 112 komuta kontrol merkezi tarafından çağrılar karşılanırken o ildeki hastanelere ait güncel bilgilere anlık olarak ulaşılabilmektedir. ACİL VE AMBULANS HİZMETLERİNDE KULLANILAN BİLGİ SİSTEMLERİ Acil ve ambulans hizmetlerinde bilgi sistemlerinin kullanımı incelendiğinde internet, GPS, GPRS, RFID gibi farklı teknolojilerden faydalanan farklı bilgi sistemlerinin bir arada kullanıldığı görülmektedir. Bilgi sistemleri kullanılarak yapılan işlemler internet sayesinde dünyaya açılmıştır. Acil sağlık hizmetleri alanında da internet sayesinde web tabanlı sağlık otomasyon sistemleri geliştirilmiş ve acil durumlara daha hızlı ve etkili bir şekilde müdahale edilebilmesi, bu alandaki kaynakların daha verimli ve etkin kullanılması sağlanmıştır. Diğer yandan GPS (Global Positioning System – Küresel Yer Belirleme Sitemi) teknolojisinin kullanımı ile ambulansların konumunun belirlenmesi ve izlenmesi mümkün olmuştur. Benzer şekilde RFID (Radio-frequency identification- Acil ve ambulans hizmetlerinde kullanılan bilgi sistemleri, internet, GPS, GPRS gibi farklı teknolojilerden faydalanır. HL7(V.3.0), Sağlık Bakanlığı’nın kabul ettiği sağlık bilgi sistemleri arasında web servisler aracılığı ile XML formatında veri transferi sağlayan bir uluslararası standarttır. Hastane Bilgi Sistemleri Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 6 Radyo Frekanslı Tanımlama teknolojisi ile kimlik tespit ve onayı) teknolojisi ile ambulanslarda bulunan tıbbi cihazlar, aletler, sarf malzemeleri ve ilaçların takibi anlık olarak yapılabilmektedir. Böylelikle, ambulanslarda bulunan cihaz, alet ve ilaçların kayıp, arıza durumlarından anlık olarak haberdar olunarak bir sonraki müdahalede sorun çıkmasını önleyici önlemler alınabilmektedir (Özcanhan vd.,2014). GPS ve RFID teknolojileri ile elde edilen konum ve varlık bilgileri GPRS (General Packet Radio Service- Genel Paket Radyo Hizmeti) teknolojisi sayesinde cep telefonları ve internet aracılığı ile komuta kontrol merkezlerine veya hastane acil servislerine iletilebilmektedir. Bu teknolojilerden faydalanan acil ve ambulans hizmetlerinde kullanılan bilgi sistemleri genel olarak; web tabanlı otomasyon sistemleri, mobil bilgi sistemleri ve coğrafi bilgi sistemleri olarak gruplandırılabilir. Web Tabanlı Otomasyon Sistemleri Önceleri insan gücü ile yapılan işlerin bilgisayar ve insan gücü arasında paylaşılması veya tamamen bilgisayarlar ile yapılması otomasyon olarak adlandırılmaktadır. Otomasyon sistemleri teknolojik gelişmelere paralel olarak gelişme göstermiş ve böylelikle zaman içinde daha çok işin otomasyon sistemleri ile gerçekleştirilmesini mümkün kılmıştır. Özellikle internetin ortaya çıkışı ve bu alandaki teknolojilerin gelişmesi ile internet kullanımının yaygınlaşması web tabanlı otomasyon sistemlerinin gelişmesini sağlamıştır. Web tabanlı otomasyon sistemleri, gerçekleştirilen işlemlerin veya denetimlerin sistemin internet erişimine açılması ile bir web sayfası üzerinden gerçekleştirilmesini ifade eder (Kahraman ve Boz, 2009). Web tabanlı sistemler, istemci bilgisayar(lar), uygulama sunucusu, veri tabanı sunucusu olmak üzere genellikle üç katmanlı yapılardır. Web tabanlı sistemlerde istemci bilgisayarlara sistem ile ilgili herhangi bir kurulum yapılması gerekmez. İstemci bilgisayar web browser (internet tarayıcısı) ile sisteme erişim sağlar. İstemci bilgisayar, internet tarayıcısı (internet explorer, mozilla, chrome, opera vb.) üzerinden erişim sağladığı sistemde web sayfası aracılığı ile bir istek/talep de bulunur. Web uygulamaları bu istek/talebi uygulama sunucusuna, uygulama sunucusu da istek/talebin yerine getirileceği sunucu bilgisayara iletir. Sunucu bilgisayardan istek/talep için alınan yanıt yine uygulama sunucusu aracılığı ile istemciye iletilir ve web sayfasında sonuç gösterilir. Bu işleyiş Şekil 7.1.’de özetlenmiştir (Kahraman ve Boz, 2009). Şekil 7.1. Web tabanlı otomasyon sistemlerinin yapısı Web tabanlı otomasyon sistemleri, işlemlerin bir web sayfası üzerinden gerçekleştirilmesini ifade eder. Hastane Bilgi Sistemleri Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 7 Web tabanlı otomasyon sistemleri acil sağlık hizmetlerinde en çok kullanılan bilgi sistemleridir. Acil sağlık hizmetlerinde kullanılan web tabanlı otomasyon sistemleri aynı zamanda coğrafi bilgi sistemleri, mobil sistemleri gibi diğer bilgi sistemleri ile de iletişim içinde bulunurlar. Türkiye’de acil sağlık hizmetlerinde temel olarak iki tür web otomasyon sistemi kullanılmaktadır: 112 acil çağrılarının yönetildiği komuta kontrol merkezlerinde kullanılan ARMAKOM firmasının geliştirdiği Armakom 112 acil operasyon sistemi 112 acil istasyonlarınca kullanılan ve ARMAKOM sistemi ile hastaneler arasında da bilgi alışverişi yapılabilen kısa adı ASOS olan acil sağlık otomasyon sistemi Komuta kontrol merkezi acil operasyon sistemi Acil sağlık hizmetleri şube müdürlüğünün il düzeyinde hastane öncesi acil sağlık hizmetlerini bünyesine bağlı yürüttüğü İl Ambulans Servisi Başkemliğine bağlı komuta kontrol merkezi, 112 acil çağrılarının alındığı ve yönlendirildiği merkezdir (Akbal, 2008).
Şekil 7.2.’de gösterilmiştir (http://www.armakom.com/urunler-112-aciloperasyon- sistemleri.php). Şekilden de anlaşılacağı üzere Armakom 112 acil operasyon sistemi; çağrı merkezi sistemi, ses kayıt sistemi, dijital harita uygulamaları, GPS uyduları üzerinden ambulans izleme ve yönlendirme, mobil bilgisayarlar ile veri iletişim sistemi, hastane entegrasyon sistemi, hasta nakil sistemi gibi farklı teknolojileri ve bilgi sistemlerini bir arada kullanmaktadır. Şekil 7.2. Armakom 112 Acil Operasyon Yönetim Sistemi Genel İşleyişi 112 KKM’de kullanılan acil operasyon yönetim sistemi, farklı sistemlerin bir arada çalıştığı, modüler yapıda bir web otomasyon sistemidir. Hastane Bilgi Sistemleri Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 8 112 acil operasyon yönetim sistemi ile çağrının geldiği andan itibaren olay sonuçlanıncaya kadar geçen tüm süreç kayıt ve kontrol altına alınmaktadır. Çağrıların, operatörlerin, hastanelerin, ekiplerin ve ambulansların durumları sürekli ve güncel olarak izlenebilmektedir. Santral entegrasyonu ile tüm çağrılar bilgisayarlar üzerinden karşılanmakta ve yönetilmektedir. Standart veri girişi yapılmakta, eksik ve hatalı veri girişleri önlenmektedir. Ekiplerin ve hastanelerin mevcut durumlarına göre yönlendirmeler yapılmaktadır. Standart raporların yanı sıra istenilen istatistiksel veriler alınarak ileriye yönelik planlama yapılabilmektedir (http://www.armakom.com/urunler-112-acil-operasyon-sistemleri.php). Web tabanlı bir otomasyon sistemi olması nedeniyle sisteme komuta kontrol merkezindeki bilgiyarlardaki internet tarayıcıları aracılığı ile sistemde tanımlanmış kullanıcı adı ve şifre ile giriş yapılır. 112 komuta kontrol merkezine bir çağrı geldiği anda 7-8 saniye kadar süren ve görüşmelerin kayıt edileceği bilgisini veren karşılama mesajından sonra sistem çağrıyı boş olan bir operatöre aktarır. Eğer aranan telefon dijital santrale bağlı bir sabit telefon ya da kart takılı cep telefonuysa çağrı aktarılan operatör ekranında arayan telefon numarası görüntülenir. Aranan telefondan daha önce vaka ihbarı yapılmışsa sistem kayıtlı olan bilgileri ekrana getirir. Operatör istediği bilgileri aldıktan sonra vaka ekranını doktor konsoluna ya da başka bir operatörün konsoluna aktarabilir. Ambulans görevlendirmesi yapıldığında ekran üzerinden ambulansların hareketlerine göre ambulansların hareket süreleri kayıt edilmektedir. Bu sayede ekiplerin reaksiyon ve ulaşım süreleri otomatik olarak hesaplanabilmektedir. Vakalarla ilgili tüm bilgiler ilgili yerlere kayıt edilmekte ve görev sonuçlandığında vaka ekranı da sonuçlandırılarak bilgiler sistemin arşivine aktarılmaktadır (Akbal, 2008). Çağrı karşılama ve vaka kayıt işlemlerinin yapıldığı bu modüle ait ekran görüntüsü Şekil 7.3.’de gösterilmiştir (Akbal, 2008). Hastane Bilgi Sistemleri Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 9 Şekil 7.3. Armakom sistemi çağrı karşılama ve vaka kayıt ekranı KKM’nin en önemli problemlerinden biri olan kötü niyetli ve gereksiz aramalar, sistemin bir parçası olan kara liste uygulaması sayesinde büyük ölçüde önlenmektedir (Akbal, 2008). Arayan telefon numaraları kontrol edilmekte ve daha önce gerçekleştirilen görevler geçmişe yönelik olarak anında listelenmektedir (http://www.armakom.com/urunler-112-acil-operasyonsistemleri. php). Ayrıca tüm çağrıların santrale ulaştığı andan itibaren ses kayıtları tutulmakta, ekipler ile yapılan telsiz görüşmeleri kayıt altına alınmaktadır. Ses kayıtları tüm sistem ile entegre olarak çalışmaktadır. Tarih, zaman, operatör, telefon numarası gibi birçok özelliğe göre arama yapılabilmesinin yanında ses kayıtlarının protokol numaraları ile eşleştirilmesi sayesinde ilgili göreve ait ses kayıtlarına arama yapmadan doğrudan ulaşılabilmektedir (http://www.armakom.com/urunler-112-acil-operasyon-sistemleri.php). Sistemde tüm Türkiye’nin dijital ortamda hazırlanmış bir haritası yüklü bulunmaktadır. Bu sayede yeri tespit edilmek istenen adres sisteme girilerek bulunabilmekte, bilinmeyen adresler dijital haritalar üzerinden aranabilmektedir. Önemli referans noktalarının haritaya eklenebilmesi gibi haritalar üzerinde istenildiğinde değişiklikler veya güncellemeler yapılabilmekte böylelikle adres bulma ve tarifinde kolaylık sağlanmaktadır (Akbal, 2008 ; http://www.armakom.com/urunler-112-acil-operasyon-sistemleri.php). Ambulanslarda GPS alıcısı bulunması durumunda ambulanslar dijital haritalar üzerinden izlenebilmekte, hızlarının, hareket saatlerinin, duraklama yaptıkları yerlerin ve sürelerin takibi sağlanmakta, adres bulma sırasında, 112 KKM Acil Operasyon Sistemi ile hastaneler arasında internet üzerinden bağlantı kurulur. Hastane Bilgi Sistemleri Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 10 gerektiğinde anlık olarak yönlendirilebilmektedir. Ayrıca sistem sayesinde herhangi bir aracın istenen bir zaman dilimindeki hareketleri geçmişe dönük olarak incelenebilmektedir (Akbal, 2008; http://www.armakom.com/urunler-112- acil-operasyon-sistemleri.php). 112 KKM acil operasyon sisteminin web tabanlı bir otomasyon olması sonucu hastaneler ile internet üzerinden kurulan bağlantı sayesinde Komuta kontrol merkezinden hastanelerdeki boş yatak durumları ve nöbetçi personelin takibi sağlanmaktadır. Hastanelere yerleştirilen ekranlar sayesinde ambulans yolda iken vaka bilgileri hastaneye otomatik olarak aktarılabilmektedir. Böylece hastanenin önceden bilgi sahibi olması ve hasta yolda iken hazırlık yapmasına olanak sağlanmaktadır. Vakaların hastaneye bırakıldıktan sonraki durumları online ve geçmişe yönelik olarak takip edilebilmektedir (http://www.armakom.com/urunler-112-acil-operasyon-sistemleri.php). Hastane bilgi sistemleri ve armakom sistemi arasındaki bu entegrasyon sayesinde Sağlık Bakanlığı da merkezden Türkiye’deki tüm hastanelerin yatak, küvez, ventilatör ve yoğun bakım ünitelerinin doluluk durumlarını görebilmektedir (Akbal, 2008). Tüm bu işlemler için hastanelerde kullanılan hastane bilgi sistemleri ile armakom sistemi arasında önceki bölümde anlatılan biçimde web servisler aracılığı ile belirlenmiş standartlara uygun olarak düzenli veri alışverişi gerçekleştirilmektedir. Sistemin web tabanlı bir otomasyon sistemi olması aynı zamanda yönetici konumundaki kişilerin sisteme internete bağlı herhangi bir bilgisayardan ulaşılarak gerekli izlem ve takipler yapılabilmelerine olanak sunmaktadır. Özel şifreler ile girilebilen yönetici konsollarından tüm operasyonların izlenebilmesinin yanı sıra, sistem ile ilgili tanımlamalar, eklemeler ve ayarlar yapılabilmekte, vaka ve ses kayıtları ile istatistik bilgilere ulaşılabilmektedir (Akbal, 2008). ASOS (Acil sağlık otomasyon sistemi) Acil Sağlık Otomasyon sistemi ASOS, Sağlık Bakanlığına bağlı Acil Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğünce ihtiyaç doğrultusunda tüm verileri online takip etmek için kurulmuş internet tabanlı bir otomasyon sistemdir. ASOS sisteminin amacı illerde bulunan ambulans servislerinin eğitimi, kalitesi, vaka ve gelir istatistiklerine ait bilgilerine, malzeme ilaç durumuna, demirbaşların durumuna, nöbetçilerin listelerine ve onlara ait ödemeler ile kalite puan durumlarına anlık ulaşılmasını sağlamaktır (http://asossaglik.com/). Microsoft SilverLight yazılım dili ile geliştirilmiş olan sisteme, internet explorer, mozilla, opera gibi farklı internet tarayıcıları ile erişim sağlanabilmektedir. İnternet tarayıcısının adres çubuğuna https://asos.saglik.gov.tr yazılarak sistemin kullanıcı arayüzüne erişilir. Sistemi kullanamaya yetkili ve programa dahil edilmiş olan kişilere bir kullanıcı kodu ve şifresi verilmekte ve kullanıcılar bu kullanıcı adı ve şifre ile sisteme giriş yapabilmektedirler (http://www.ankara112.gov.tr/belge/1-42487/asos-istasyonmodulu- egitimleri.html). Kullanıcı kodu ve şifre ile sisteme giriş yapıldıktan sonra sistemin ana modülüne erişilmiş olur. Bu ana modül bakanlık modülü, merkez admin modülü, idari birimler, istasyon modülü, teknik servis, hastane ve eczane olmak üzere 7 ASOS, Sağlık Bakanlığına bağlı Acil Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğünce ihtiyaç doğrultusunda tüm verileri online takip etmek için kurulmuş internet tabanlı bir otomasyon sistemdir. Hastane Bilgi Sistemleri Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 11 ayrı alt modülden oluşmaktadır. Bakanlık modülü ilgili kişiler tarafından farklı bir kullanıcı adı ve şifresi ile giriş yapılabilen bir alan olup ilgili daire başkanlıklarının, illeri ve o illerdeki acil hizmetlere ait verilerini görmelerini sağlayan bir modüldür. Merkez admin modülü de yine ilgili kişiler tarafından farklı bir kullanıcı adı ve şifre ile giriş yapılan ve sistem ile ilgili ayarların, değişiklik ve düzenlemelerin yapıldığı bir modüldür. İstasyon modülü ise 112 acil yardım istasyonunda görevli kişilerin kullandığı ve istasyondaki işlemlerin gerçekleştirildiği modüldür. Teknik servis modülü, istasyon yapılanmasının dışında kalan operasyonel birimleri içerisinde barındıran modüldür. Hastane modülü hastane takip işlerinin yürütüldüğü Yüklə 0,77 Mb. Dostları ilə paylaş:
|