##book id=175//book name= Defektologiya və Loqopediyanın əsasları

##num=8// level= 1// sumtest=22 // name= Kor və zəifgörən uşaqlar, onların təlim - tərbiyəsi //

1. Anatomik – fizioloji cəhətdən görmə analizatoru hansı hissələrdən ibarətdir ?

A) Xarici, orta və daxili

B) Mərkəzi , ötürücü yollar və pereferik hissə.

C) Göz alması, buynuz qişisi, göz bəbəyi və bullur torlu qişa.

D) Gözmə hüceyrələrdən, kolbacıq və çubuqcuqlardan ibarətdir.

E) Görmə siniri, 4 qabıqaltı sinir törəmələri, baş beynin ənsə payında yerləşən görmə mərkəzi

2. Pereferik görmə analizatoru neçə hissədən ibarətdir?

A) Göz, qan damarları, billur, torlu qişa və buynuz qişası.

B) Üç hissədən:xarici, orta və daxili

C) İki :mərkəzi və xarici

D) Üç:mərkəzi, ötürücü və göz alması

E) Görmə siniri, göz və qabıqaltı sinir toxumaları.

3. Görmə qüsurlarını yaradan səbəblər hansılardır?

A) Hamiləlik dövründə, doğuş və doğuşdan sonra inkişafın müəyyən mərhələsində alınmış kəllə - beyin xəsarətləri.

B) İrsi –genetik, kəllə - beyin xəsarətləri, şişlər, viruslu – ihfeksiyalı xəstəliklərin fəsadları.

C) 1. Anadangəlmə:irsi –genetik və embrional inkişaf mərhələsində dölə təsir göstərən mənfi amillər; 2. Qazanılma: doğuşdan sonra inkişafın müəyyən mərhələsində alınmış kəllə - beyin xəsarətləri, şişlər, viruslu – ihfeksiyalı xəstəliklərin fəsadları.

D) Ananın hamiləlik zamanı keçirdiyi somatik, infeksiyalı xəstəliklər, doğuşdan sonrakı uşağın kəllə - beyin xəsarətləri, uşaq xəstəlikləri.

E) Hamiləlik dövründə ananın keçirdiyi somatik, infeksiyalı xəstəliklər, doğuşdan sonrakı uşağın kəllə - beyin xəsarətləri, uşaq xəstəlikləri.

4. Korluğun hansı dərəcələri var?

A) Tam, praktik korlar , zəif görənlər

B) Tam( total) , praktik korlar (görmə qalığı olanlar)

C) Tam korlar, görmə qalığı olanlar, sonradan kor olanlar və zəif görənlər,

D) Korlar və sonradan kor olanlar

E) Görmə qalığı olanlar, sonradan kor olan uşaqlar.

5. Kor uşaqlarda psixi prosesləri inkişaf etdirən hansı analizatorlardır?

A) Sensor, taktil, kinestetik

B) Eşitmə, taktil - kinestetik

C) Qoxu bilmə, hərəkət taktil - kinestetik

D) Dəri, taktil, kinestetik, hərəkət, eşitmə, qoxu bilmə

E) Dəri, taktil, kinestetik, qoxu bilmə.

6. Görmə qüsurlu uşaqlara aiddir?

1 - Korlar, sonradan kor olanlar və zəif görənlər.

2 - Korlar və zəif görənlər.

3 - Korlar, anadan gəlmə və qazanllma korluq

4 - Brayl əlfbasından istifadə edən və adı nəktəb əlifbasını oxuyan qörmə qüsurlular

5 - Ətrtaf aləmi görmə ilə qavraya bilməyənlər və ətraf aləmin konturlarını görənlər.

A) 2

B) 3

C) 1

D) 4

E) 5

7. Kor uşaqlar ünsiyyətin hansı ekspressiv - mimik vasitələrindən istifadə edir?

1 - Təbəssüm; 2. tərs baxiş; 3. başqa adamlara yaxinlaşma və uzaqlaşma 4. mimika; 5. kinayə, 6. əl və bədənin hərəkətləri; 7. lokomotor və əşyavi hərəkətlər; 8. vokal mimika, 9. poza; 10. etiraz

A) 2, 5, 6, 7, 10

B) 3, 6, 7, 9, 10

C) 1, 3, 4, 8, 9

D) 3, 4, 7, 8, 10

E) 1, 2, 4, 6, 8

8. Bəbəyi genəldən əzələ nə ilə innervasiya olunur?

1 - Mərkəzəqaçan və mərkəzdənqaçan 2. Simpatik 3. Parasimpatik 4. Hərəki 5. Brukke

A) 5

B) 1.

C) 3.

D) 2.

E) 4

9. Görmə qüsurlu uşaqlar qrupuna daxildir:

1 - Gerçəkliyi görmə vasitəsi ilə qəbul etmək bacarığı olmayan uşaqlar.

2 - Nitqdən istifadə bacarığı olmayan uşaqlar.

3 - Qulağında problemlər olan uşaqlar

4 - Nitqi olmayan lal uşaqlar

5 - Anadagəlmə və ya qazanılma görmə qüsurlu uşaqlar

6 - Qulağın eşitmə vəziyyəti və dərəcəsi pozulmuş uşaqlar

7 - Nitqin inkişaf mərhələlərində görməsi pozulmuş uşaqlar

8 - Səs siqnallarını differensasiya etmək bacarığı olmayan uşaqlar.

A) 2, 5, 8

B) 3, 6, 7

C) 1, 3, 6

D) 1, 4, 7

E) 4, 5, 7

10. Hansı səbəblər anadagəlmə görmə qüsurların yaranmasına şərait yaradır?

1 - Endogen amillərə görə: ananın viruslu , somatik və ya qan xəstəlikləri, ;

2 - Düzgün qidalanmama, rezus amilə görə qan uyğunsuzluğu,

3 - Fiziki və mənəvi xəsarətlər

4 - Ekzogen amillərə görə: irsi –genetik xəstəlilər, narkomaniya və alkoqolizm

5 - Ananın viruslu və ya somatik xəstəliləri, qan xəstəlikləri.

6 - Qan xəstəlikləri, narkomaniya və alkoqolizm.

7 - İrsi xəstəlilər.

8 - Narkomaniya və alkoqolizm.

A) 1, 4, 6

B) 3, 4, 5

C) 1, 2, 3

D) 4, 5, 6

E) 1, 3, 6

11. Korreksiyaedici linzalar necə olurlar?

1 - Sferik və silindrik

2 - Spesifik

3 - Toplayıcı

4 - Düz və əyri

5 - səpələyici

6 - Qabarıq və yastı

A) 4. 5. 6

B) 2. 4. 6

C) 1. 4. 5

D) 1. 3. 5.

E) 3. 4. 6

12. Görmə pozulmalarının təsnifatını aparmaq üçün meyarları ardıcıl düz:

1 - Göz analizatorunun vəziyyəti

2 - Anadagəlmə və ya qazanılma olması

3 - inkişafın hansı mərhələsində görmənin pozulması

4 - Görmənin itirilmə zamanı,

5 - Eşitmənin itirilmə ağırlığı

6 - Görmənin itirilmə dərəcəsi

7 - Nitqin inkişaf vəziyyəti

A) 4, 6, 7.

B) 2, 4, 7

C) 3, 4, 6

D) 1, 4, 5

E) 1, 4, 6

13. Analizatorun duyğu yaratması üçün onun hissələrinin ardıcıllığ ılə göstərin:

1 - Beyin qabığı şöbəsi

2 - Periferik şöbə yaxud reseptor

3 - Oturucu sinir lifləri

A) 2, 1, 3

B) 1, 2, 3

C) 2, 3, 1

D) 3, 2, 1

E) 1, 3, 2

14. Görmə sisteminin quruluş hissələrini xarici mühit səthindən başlayan ardıcıllıqla göstər

1 - qüzehli qişa - bəbək

2 - buynuz qişa

3 - şüşəyəbənzər cisim

4 - torlu qişa

5 - göz bülluru

A) 2, 4, 1, 3, 5

B) 1, 2, 5, 4, 3

C) 3, 4, 1, 5, 2

D) 2, 1, 5, 3, 4

E) 3, 5, 2, 4, 1

15. Görmə sisteminin quruluş hissələrini daxili şöbədən başlayan ardıcıllıqla göstər

1 - qüzehli qişa - bəbək

2 - buynuz qişa

3 - şüşəyəbənzər cisim

4 - torlu qişa

5 - göz bülluru

A) 1, 4, 2, 3, 5

B) 1, 2, 5, 4, 3

C) 3, 4, 1, 5, 2

D) 4, 3, 5, 1, 2

E) 3, 5, 2, 4, 1

16. Duyğu növlərini reseptorların yerləşməsinə görə uyğunlaşdır

I - Eksteroreseptiv duyğular

II - İnteroreseptiv duyğular

III - Proprioreseptiv duyğular

1 - reseptorlar bədənin səthində yerləşir

2 - reseptorlar daxili üzvlərdə, toxumalarda yerləşir

3 - reseptorlar oynaq və əzələlərdə yerləşir

A) I - 1, II - 3, III - 2

B) I - 3, II - 1, III - 2

C) I - 2, II - 3, III - 1

D) I - 1, II - 2, III - 3

E) I - 3, II - 2, III - 1

17. Geniş miqyasda istifadə olunan müayinə üsulunu sahəsinə görə uyğunlaşdır:

1 - Oftalmologiyada

2 - Sosiologiyada

3 - Tiflopsixologiya

4 - Tibb

a - Test

b - klinik müşahidə

c - Yandan işıqlandırma, biomikroskopiya

d - Müşahidə və eksperiment

A) 1 - a, 2 - b, 3 - d,

B) 2. - a , 3 - d, , 4 - c,

C) 1 - c, 2 - d, , 4 - a

D) 1 - c, 3 - d, 4 - b

E) 2 - c, 3 - a, 4 - d

18. Görmə analizatorun hissələri, funksiyaları və onlar arasındakı uyğunluqları göstərin:

1 - Reseptor və ya periferik şöbə

2 - Ötürücü sinir lifləri

3 - Beyin qabığı şöbəsi,

a - periferik şöbədən gələn impulsları təhlil etmək

b - xarici qıcıqı qəbul etmək,

c - bunlara afferent (mərkəzəqaçan) və efferent (mərkəzdənqaçan) sinirlər daxildir:

d - xarici energiyanı sinir prosesinə çevirmək

e - bunu analizatorun mərkəzi şöbəsi, nüvəsi də adlandırırlar, funksiyası perifernik şöbədən gələn impulsları təhlil etməkdən ibarətdir.

A) 1 - e - b; 2 - d 3 - c - a

B) 1 - a - d; 2 - b; 3 - c - e

C) 1 - c - d; 2 - a; 3 - b - e

D) 1 - b - d; 2 - c; 3 - a - e

E) 1 - c - d; 2 - b; 3 - d - e.

19. `1Geniş miqyasda istifadə olunan tədqiqat üsulunu sahəsinə görə uyğunlaşdır:

1 - Psixiatriyada

2 - Diferensial psixologiyada

3 - Tiflopsixologiya

4 - Sosiologiyada

a - Test

b - Anket

c - Klinik müşahidə

d - Müşahidə və eksperiment

A) 1 - c, 2 - d, 3 - b, 4 - a

B) 1 - d, 2 - a, 3 - c, 4 - b

C) 1 - c, 2 - a, 3 - d, 4 - b

D) 1 - a, 2 - b, 3 - d, 4 - c

E) 1 - b, 2 - c, 3 - a, 4 - d

20. Tiflopsixologiyada psixi hadisələri qruplarına görə uyğunlaşdır:

1 - təfəkkür

2 - əhval

3 - duyğu

4 - qabiliyyət

5 - hafizə

6 - iradə

7 - temperament

8 - xarakter

9 - təxəyyül

1 - affekt

a - psixi proseslər

b - psixi hallar

c - psixi xassələr

A) a - 1, 3, 5, 9; b - 2, 4, 6; c - 7, 8, 10

B) a - 2, 4, 7, 8; b - 1, 3, 5; c - 6, 9, 10

C) a - 1, 3, 5, 6, 9; b - 2, 10; c - 4, 7, 8

D) a - 7, 8, 9; b - 2, 6; c - 1, 3, 4, 5, 10

E) a - 1, 5, 6, 10; b - 2, 9; c - 3, 4, 7, 8

21. Görmə qüsurlu uşaqlarda yazılı nitq formasının tiplərini mənalarına görə uyğunlaşdır.

1 - tezis

2 - konspekt

3 - referat

4 - annotasiya

5 - resenziya

a - xülasə

b - bildirmək

c - baxış

d - müddəa

e - qeyd

A) 1 - e, 2 - c, 3 - d, 4 - a, 5 - b

B) 1 - a, 2 - b, 3 - e, 4 - c, 5 - d

C) 1 - b, 2 - e, 3 - c, 4 - d, 5 - a

D) 1 - d, 2 - a, 3 - b, 4 - e, 5 - c

E) 1 - c, 2 - d, 3 - a, 4 - b, 5 - e

22. Normal görməsi olan uşaqlarda diqqət xassələrinə uyğun olan diqqət formalarını göstər:

1 - - ixtiyari

2 - - xarici

3 - - qeyri - ixtiyari

4 - - daxili

a. - aktivlik xassəsi

b. - istiqamətlilik xassəsi

A) a - 1, 4; b - 2, 3

B) a - 2, 3; b - 1, 4

C) a - 1, 2; b - 3, 4

D) a - 3, 4; b - 1, 2

E) a - 1, 3; b - 2, 4