www.ziyouz.com kutubxonasi
58
gani uchun chehrasini farq etolmadim.
Bir oz ikkilanib turganimdan so‘ng:
— Xonim afandi, — dedim, — g‘alati ahvolda bo‘lganim uchun dabdurustdan to‘g‘risini
aytolmadim. Farida men bo‘laman...
Xotin bir oz hayajonlandi:
— Komronbeyga tushayotgan Farida xonim sizmi?
— Chorbog‘da bittagina Farida bor, xonim afandi,— deb kulimsiradim.
Qora chorshafli xotin birdan to‘xtab qoldi. Bir ozgina avval o‘zini Farida bilan ko‘rishti-
rib qo‘yishimni sabrsizlik bilan istagan holda endi ro‘paramda haykalday qotib qolganiga
qanday ma’no bersa bo‘lardi? Ajabo, Farida men ekanligimga hali ham ishonmayotgan-
mikan? Yo boshqa biron siri bormidi? Qiziqsinayotganligimni yashirishga tirishib, yana
gapirishga majbur bo‘ldim:
— Amringizga intizorman, xonim afandi.
Qiziq, chorshafli xotin hamon og‘iz ochmay turardi.
Salgina oldinda, daraxtlar orasida turgan bog‘ skameykasiga ko‘zim tushdi-yu:
— Xohlasangiz, o‘sha yerga boraylik, xonim afandi,— dedim. — Hech kim bizga xa-
laqit bermaydi, bahuzur gaplashamiz.
Xotinning sukuti biz skameykaga borib o‘tirganimizdan keyin ham davom etdi. Axiyri,
qarorga kelgan bo‘lsa kerak, qo‘lini qattiq siltab, chorshafini ko‘tardi— o‘ttiz yoshlar cha-
masida aqlli, asabiy bir xotin chehrasi ochildi. Qorong‘i tushib qolganiga qaramay, yuzi
qo‘rqinchli bir alfozda sarg‘ayib ketganligi ko‘rinib turardi.
— Farida xonim, — dedi u, — men bir eski dugonamning zo‘ri bilan elchi bo‘lib keldim.
Lekin ustimga olgan vazifamning bu qadar og‘ir bo‘lishini bilmagan ekanman. Haligina
sizni ko‘rishga uchib turganim holda, mana endi qochib ketsam deb o‘tiribman.
Vujudimga bir titroq yopishdi, yuragim qattiq dukurlay boshladi. Agar o‘zimni qo‘lga
olmasam, u aytganini qilib qochib ketishligini sezib qoldim. O‘zimni iloji boricha xotirjam
ko‘rsatishga tirishib:
— Vazifa bajarilishi kerak, xonim afandi, — dedim, — buning uchun dadil bo‘lish lo-
zim. Dugonangiz meni taniydimi?
— Yo‘q. To‘g‘rirog‘i, o‘zingizni ko‘rmagan. Faqat Komronbeyga unashilganingizni bila-
di, xolos.
— Komronbeyni taniydimi?
— ...
Endi menda ham ortiq so‘rog‘-u savollarga mador qolmadi. Shu dam so‘roq aqlimni
olar darajada meni zabun qilganiga qaramay, u chindan ketmoqchi bo‘lib qo‘zg‘alsa,
yo‘lidan qaytarmas edim, deb o‘ylayman.
— Menga qarang, Farida xonim. Nega birdan ikkilanib qolganimga tushunmayapsiz.
Men bu yerda bo‘yi yetgan bir qizga duch kelarman, deb o‘ylagan edim. Mana endi
ko‘rsam ro‘paramda maktab yoshidagi qiz turibdi. Sizni yomon xafa qilib qo‘yarmikan-
man, deb qo‘rqdim. Ikkilanganimning sababi shu.
Begona xotin menga achinayotganday ko‘rindi. Bu hol nafsoniyatimga tegib, mador
berdi.
O‘rnimdan turdim, skameyka ro‘parasidagi daraxtga orqamni suyadim, qo‘llarimni
qovushtirib sokin, hatto mag‘rur bir tovush bilan:
— Bunday ahvolda ikkilanib o‘tirish to‘g‘ri kelmaydi, — dedim. — Ko‘rib turibman,
gaplashadigan gapimiz muhim. Shuning uchun achinishni bir yoqqa yig‘ishtirib qo‘yib,
ochiqchasiga gapirishsak yana ham yaxshiroq bo‘ladi.
Xotin mening dadilligimni ko‘rib o‘zini ancha o‘nglab oldi, keyin shunday bir savol ber-
di: