Ünden bugüN

Kırım Kilisesi

Bünyad Dinç

küdar, Beşiktaş gibi 18 meydan açıldı. Beşiktaş'ta Barbaros Anıtı(->) dikildi.

Halka ucuz konut sağlamak için Emlak Kredi Bankası ile ortak bir şirket kurarak Mecidiyeköy'de, Haseki'de ve Levent' te evler yaptırdı; isteklilere kura ile ve taksitle sattı. Birlikte eğlence yaşamına örnek olmak üzere Taksim Belediye Gazinosu'nü inşa ettirdi.

Kırdar döneminde İstanbul'da değişik sanat örgütleri kuruldu. Bunların bellibaş-lıları Şehir Armonisi, Şehir Orkestrası, koro ve Türk Musiki Heyeti'dir. Maçka'daki eski İtalya Elçiliği Binası, konservatuvar yapılmak kaydıyla belediyeye devredildi.

Bir yandan kentin geçmiş değerlerini korumak, diğer yandan etkin bir kent hizmeti ağı kurmak Kırdar'ın temel felsefesi oldu. İstanbul'un Cumhuriyet ertesi durağan yapısı Kırdar'la birlikte canlandı.

ZAFER TOPRAK

KIRIM KİLİSESİ

Beyoğlu'nda, Galip Dede Caddesi'ni soldan kesen Serdarıekrem Sokağı (eski Yazıcı Sokağı) no. 83'tedir. Anglikan Kilisesi adıyla da bilinir.

Üzerinde eskiden bir Rum mezarlığı bulunan arazi, Abdülmecid (hd 1839-1861) tarafından Kırım Savaşı'mn (1853-1856) a-nısına bir kilise yapmaları için İngilizlere verildi. Mimarı G. E. Street olan kilisenin yapımına 19 Ekim 1858'de, Lord Stratford de Redcliffe Canning'in katıldığı temel atma töreni ile başlandı. 1808'den 1858'e kadar Osmanlı Devleti nezdinde İngiltere'yi temsilen çeşitli görevlerde bulunan Lord Stratford Canning, 3 Mart 1858'de, büyükelçilik görevinden ayrılmayı talep etmişti. 4 Eylül 1858'de, Abdülmecid'e veda etmek için İstanbul'a geldiğinde Kırım Ki-lisesi'nin temelini atma şerefi kendisine verildi.

Yapımı duraklamalarla yaklaşık 10 yıl süren kilise, 22 Ekim 18ö8'de ibadete açıl-

567

bu durumun getireceği yükleri kaldırmaya hazır değildi.

Gerginliği sezerek önceden Ege Deni-zi'nde dolaşmaya başlamış bulunan İngiliz ve Fransız filoları kısa süre içerisinde İstanbul'a geldi ve böylece hiç olmazsa istanbul'un denizden savunması iyice takviye edilmiş oldu. Ancak istanbul için esas yük kara askerlerinin gelmesiyle başladı. İlk İngiliz birlikleri 14 Nisan 1854'te istanbul'a indiler ve Selimiye Kışlası'na yerleştirildiler. Bunları daha sonra Fransızlar ve Piyemonteliler izledi. Ayrıca savaşın Kırım Yarımadası'na intikalinden sonra burada bir ikmal hattı kurmak üzere ingiliz mühendisler ve işçiler de geldi. Bu arada savaşta yaralananların da istanbul'a geri getirilmesiyle kent tüm savaşlarda tekrarlanacak olan bir karmaşanın içine girmiş oldu. Savaşın ilk günlerinden hatırlarda kalan ve gravürlere konu olan önemli bir o-lay da savaşa gidecek askerlerin Rami ve Davutpaşa kışlaları arasında yaptıkları geçit resmi oldu. 17 Haziran 1854'te gerçekleştirilen bu töreni izlemek için istanbul' un dört köşesinden yerli ve yabancı, ka-