Mühazirə müəllimi: Dos. H. H. Həsənov

Lizinq müqaviləsinin obyekti 
Lizinq müqaviləsinin obyekti istehsal təyinatlı binalar, dəzgahlar, maşınlar, 
avadanlıqlar, nəqliyyat vasitələri və sair əmlak ola bilər. 
 
Lizinq müqaviləsinin subyektləri 
Lizinq müqaviləsinin subyektləri aşağıdakılardır:
– öz əmlakını lizinq müəssisələrinə satan hüquqi və fiziki şəxslər; 
– əmlakı satın almaqla onu istehlakçıya icarəyə verən lizinq müəssisələri;
– əmlakı icarəyə götürən hüquqi və fiziki şəxslər; 
 
 Lizinq xidmətini həyata keçirən müəssisələr 
 
Azərbaycan Respublikasında lizinq xidmətini hüquqi və fiziki şəxslər (o 
cümlədən xarici hüquqi və fiziki şəxslər) tərəfindən yaradılan maliyyə-kredit təşkilatları 
və ixtisaslaşdırılmış lizinq müəssisələri həyata keçirə bilərlər. Lizinq xidmətini həyata 
keçirən müəssisələrə Azərbaycan Respublikası qanunvericiliyi ilə müəyyən edilmiş 
qaydada müvafiq dövlət orqanı tərəfindən xüsusi lisenziya verilir. 
Lizinq – bazar iqtisadiyyatının inkişafına təkan verən maliyyə mexanizmlərindən 
biridir. 
Müəssisələr üçün istehsalatın müasirləşdirilməsi üsullarından biri də avadanlığın 
bank kreditləri vasitəsilə və ya lizinq yolu ilə əldə edilməsidir. 
Kiçik və orta müəssisələrin kredit qabiliyyəti aşağı olduğuna, onlar likvid girovun 
təklif edilməsi imkanına malik olmadıqlarına görə sözügedən müəssisələrin 
KitabYurdu.az 
201

---

maliyyələşdirilməsində lizinq şirkətləri mühüm rol oynayırlar. Lizinq şirkətinə müraciət 
edərək cuzi məbləğdə ilkin ödənişlə avadanlıq alınır, istismara verilir və bir neçə il 
ərzində dəyəri ödənilərək müqavilə müddətinin sonunda avadanlıq sahibkarın 
mülkiyyətinə keçirilir. Lizinqin faydası məhz hər hansı avadanlığın «sahibliyinə» deyil, 
«istifadəsinə» əsaslanmasından ibarətdir. 
Lizinq ümumiyyətlə, iqtisadiyyata kapital qoyuluşlarının həcmini artırır, bank 
maliyyələşdirilməsinə alternativ kimi çıxış edən lizinq digər maliyyələşdirmə 
formalarından istifadə edilməsinə imkan yaradır. Burada lizinq əməliyyatlarının 
üstünlüklərini qeyd etmək yerinə düşər: 
1. Lizinq ödəmələri ƏDV-yə cəlb olunmur; 
2. Investisiya qoyuluşlarını 100% maliyyələşdirir; 
3. Lizinq avadanlığı lizinq şirkətinin mülkiyyətində olduğundan, bank 
kreditlərindən fərqli olaraq adətən əlavə girov tələb olunmur; 
4. Lizinqli əmlakın sürətli amortizasiyası üçün ikiqat əmsalın tətbiqi, bu da öz 
növbəsində investisiya qoyuluşu mərhələsində vergiləri azaldır; 
5. Lizinqlə bütün ödənişlər nağdı (pulun) vəsaitlərin axınına uyğunlaşdırılır və 
maliyyə ehtiyacı hiss etmədən uzun müddətə geri ödəmə imkanı yaranır; 
6. Lizinqlə investisiya öz-özünü maliyyələşdirir. Burada lizinq ödənişləri 
investisiya qoyuluşundan əldə olunan gəlirlə həyata keçirilir; 
7. Lizinq əsas vəsaitlərin təzələnməsi vasitəsidir. Lizinq mütəmadi olaraq 
avadanlığın təzələnməsinə və bununla da müasir texnologiyadan istifadə edilməsinə 
imkan yaradır. 
Lizinq müəssisələrinin pul gəlirləri texnikanın və avadanlıqların icarəyə 
verilməsindən əldə edilən icarə haqqı, hansı ki, onun məbləği tərəflər arasında bağlanan 
müqavilədə müəyyən edilir. Satışdan və fəaliyyətin digər sahələrindən daxil olan pul 
vəsaitlərindən ibarətdir. Bundan başqa texnika və avadanlıqların alınmasına büdcədən 
vəsait də verilir. Fəaliyyətin ayrı-ayrı sahələrindən əldə edilən pul gəlirlərindən