Fənnin növü
(məcburi, seçmə)
|
Seçmə
|
Dərsliklər və əlavə ədəbiyyat
|
F. Zeynalov. Türk dillərinin müqayisəli qrammatikası. Bakı,2008
B. Xəlilov. Türkologiyaya giriş, Bakı, 2013
Cavat Heyet. Türk dilinin ve lehcelerinin tarixi seyri. Ankara,2008
Kazımov Q. Azərbaycan dilinin tarixi (ən qədim dövrlərdən XIII əsrə qədər). Bakı,Təhsil, 2003
. Ə.Rəcəbov, J. Məmmədov, Orxon- yenisey Abidələri, yazıçı, Bakı, 1993
Əlavə ədəbiyyat:
F. Zeynalov. Türkologiyanın əsasları. Bakı, 1981
İbnü Mühənna lüğati, Aptullah Battal. Ankara,Yüksekögretim Kurulu Matbaası,1997, 105 s.
İsmet Cemiloğlu. Dede Korkut hikayeleri üzürinde söz dizimi bakımından bir inceleme. Ankara, Türk Dil Kurumu Yayınları , 2001, 127 s
Kaşğari Mahmut. Divanü Lügatit Türk, Türçe çeviren ve düzülümü Serap Tuba ve Seçkin Erdi. İstanbul, Kabalcı, 2007, 717 s.
Н. А. Баскаков. К ВОПРОСУ О КЛАССИФИКАЦИИ ТЮРКСКИХ ЯЗЫКОВ. (Известия АН СССР. Отделение литературы и языка. - Т. XI. Вып. 2. - М., 1952. - С. 121-134)
Баскаков Н. А. Тюркские языки. М.: Издательство восточной литературы, 1960
Н.З.Гаджиева. Б.А. Серебренников. Сравнительная грамматика тюркских языков. Москва, 1986
Гумилев Л. Н. Хунну. Москва, Издательство восточной литературы, 1960, 624 с.
Гумилев Л.Н. Древние тюрки. Москва, Наука,1967, 560 с.
|
Kursun vebsaytı
|
|
Tədris metodları
|
Mühazirə
|
Mühazirə
|
Qrup müzakirəsi
|
Qrup müzakirəsi
|
Praktiki tapşırıqlar
|
Praktiki tapşırıqlar
|
Praktiki məsələnin təhlili
|
-
|
Digər
|
-
|
Qiymətləndirmə
|
Komponentləri
|
Tarix/son müddət
|
Faiz (%)
|
Aralıq imtahanı
|
|
30
|
Praktiki məsələ
|
|
-
|
Fəallıq və davamiyyət
|
|
10 (5+5)
|
Tapşırıq və testlər
|
|
15
|
Prezentasiya/Qrup müzakirə
|
|
5
|
Final imtahanı
|
|
40
|
Digər
|
|
|
Yekun
|
|
100
|
Kursun təsviri
|
Türk dilinin tarixi inkişaf mərhələləri təsvir ediləcək, dövrlər üzrə türk dillərinin differnsiasiya və inteqrasiya prosesləri izləniləcəkdir. Türk dillərinin dünya dilləri içərisində yerini müəyyənləşdirmək, bu ailəyə hansı qədim və çağdaş dillərin aid olması incələnəcəkdir. Ana türkcə və proto-türk tayfları haqda tarxi və linqvistik ədəbiyyat dərindən təhili olunacaq. Türk dillərinin təsnifatı məslələri təhlil olunacaq. Çağdaş türk dillərinin milli dil səviyyəsinə qalxma və dialketlər səviyyəsində qalma səbəbləri araşdırılacaq.
|
Kursun məqsədləri
|
Filoloq tələbələrə türk dilini diaxron və sinxron şəkildə tədris etmək. Müasir türk dillərinin leksik-fonetik sistemi və qrammatik quruluşu ilə tanış etmək.
|
Tədrisin (öyrənmənin) nəticələri
|
Ana türkcənin tarixi və ilk yaranma məkanı haqqındaki görüşləri müzakirə edə bilmək;
Ana türkcənin tarixi inkişaf mərhələlərini düzgün dövrləşdirməyi bilmək;
Türk dillərinin təsnifatını düzgün müəyyən etmək;
Qədim və orta dövr türk tayfa dillərinin fonetik və morfoloji xüsusiyyətlərini müəyyən edə bilmək;
Qədim və orta dövr türk tayfa dillərinin leksikasında fərqləri müəyyən edə bilmək;
Tarixi-müqayisəli metodla çağdaş və qədim türk tayfa dilləri arasında paralleliklər aparmağı bilmək;
|
Qaydalar (Tədris siyasəti və davranış)
|
Hər üzürsüz 2 qaibə görə 1 bal çıxılacaq.Dərsdə fəallıq göstərməyənlərə, kurs işlərini təhvil verməyənlərə, diskusiyalarda iştirak etməyənlərə aktivlik balı verilməyəcək.
|
Cədvəl (dəyişdirilə bilər)
|
Həftə
|
Tarix
(planlaşdırılmış)
|
Fənnin mövzuları
|
Dərslik/Tapşırıqlar
|
|
|
Türkoloji araşdırmalar haqqında ümumi məlumat
Türk dillərinin tarixi. Mübahisə doğuran tarixi məsələlər.
|
B. Xəlilov. Türkologiyaya giriş,s. 5-9
C.Heyet. s.14-23
B. Xəlilov. Türkologiyaya giriş,s.19-20
C.Heyet. s 37-47
F. Zeynalov. Türkologiyanın əsasları, 14-19
|
|
|
Ural - Altay nəzəriyyəsi.
Ana türkcənin Ön Asiya və Şumerləərlə bağlılıq məsələləri.
|
B. Xəlilov. Türkologiyaya giriş, s. 45-51
C.Heyet.s. 47-49
Kazımov Q. Azərbaycan dilinin tarixi (ən qədim dövrlərdən XIII əsrə qədər)
|
|
|
Ana türkcənin fonetik- leksik sistemi və morfoloji xüsusiyyətləri.
Orta dövr türk dili tarixi. İlk yazılı abidələr.
|
F.Zenalov. Türk dillərinin müqayisəli qrammatikası.s.68-76
B.Xəlilov. Türkologiyaya giriş. s 91-97
B.Xəlilov. Türkologiyaya giriş.s. 97-127
İlahə Qurbanova(mühazirə)
Ə.Rəcəbov, J. Məmmədov, Orxon- Yenisey Abidələri.
|
|
|
Yazılı abidələrdə türk tayfa dillərinin fonetik xüsusiyyətləri.
Türk dillərində anlaut məsələləri
|
B.Xəlilov. Türkologiyaya giriş.s127-137
F.Zeynalov. Türk dillərinin müqayisəli qrammatikası.s 15-36
C.Heyet.s.49-86
İlahə Qurbanova
(mühazirələr)
|
|
|
Orta dövr türk tarixində tayfa dillərinin klasifikassiyası
Xəzərlər, bulqarlar, savirlər, peçeneqlər, oğuzlar, qıpçaqlar və b. türk tayfalarının dillərinə aid elmi ədəbiyyat və tarixi məlumatlar
|
C.Heyet.s.103-123
B.Xəlilov. Türkologiyaya giriş. s.97-116;
B.Xəlilov. Türkologiyaya giriş. s.205-225
|
|
|
Oğuz qrupu. Fonetik və leksik xüsusiyyətlər
Oğuz qrupu. Morfoloji özəlliklər
|
C.Heyet.s.119-136;s200-211
B.Xəlilov. Türkologiyaya giriş. s.221-230; s.230-257
.F.Zeynalov.Türk dillərinin müqayisəli qrammatikası. s.68-76
|
|
|
Qıpçaq qrupu. Fonetik və leksik xüsusiyyətlər
Qıpçaq qrupu. Morfoloji özəlliklər
|
B.Xəlilov. Türkologiyaya giriş. s257-279
.F.Zeynalov.Türk dillərinin müqayisəli qrammatikası. s.68-76
|
|
|
Bulqar qrupu. Fonetik və leksik xüsusiyyətlər
Bulqar qrupu. Morfoloji özəlliklər.
|
B.Xəlilov. Türkologiyaya giriş. s279-291
F.Zeynalov.Türk dillərinin müqayisəli qrammatikası.s. 76-279
|
|
|
Aralıq imtahanı
|
|
|
|
Karluq-uyğur qrupu. Fonetik və leksik xüsusiyyətlər
Karluq-uyğur qrupu. Morfoloji özəlliklər.
|
B.Xəlilov. Türkologiyaya giriş. s.291-321
F.Zeynalov.Türk dillərinin müqayisəli qrammatikası.s. 76-279
|
|
|
Uyğur-oğuz qrupu. Fonetik və leksik xüsusiyyətlər
Uyğur-oğuz qrupu. Morfoloji özəlliklər.
|
B.Xəlilov. Türkologiyaya giriş. s321-333
F.Zeynalov.Türk dillərinin müqayisəli qrammatikası.s. 279-346
|
|
|
Çuvaş dili. Qədim bulqar dilinin varisi kimi
Yakut dili.
|
B.Xəlilov. Türkologiyaya giriş.s.333-335
İlahə Qurbanova(mühazirə) B.Xəlilov. Türkologiyaya giriş.s335-337
|
|
|
Türk dili və türk külturu
Türk dillərində feilin milliyi məsələsi
|
İlahə Qurbanova (mühazirə)
F.Zeynalov. Türk dillərinin müqayisəli qrammatikası s.181-279
|
|
|
Çağdaş oğuz qrupu dilləri ilə qədim oğuz dili arasında paralelliklər
Çağdaş qıpçaq dilləri ilə qədim qıpçaqca arasında paralelliklər
|
C.Heyet.s122-131;277-322
C.Heyet.s322-334
|
|
|
Çağdaş karluq dilləri ilə qədim çağatay türkcəsi arasında paralliklər
Çağdaş bulqar qrupu ilə qədim bulqar və xəzər dilləri arasında paralelliklər
|
C.Heyet.s346-358
C.Heyet.s334-346
|
|
|
Məhv olmaq üzrə olan çağdaş türk dilləri
Ortaq türkcə və ortaq əlifba problemləri
|
C.Heyet.s376;344
İlahə Qurbanova(mühazirə)
B.Xəlilov. Türkologiyaya giriş.343-357
|
|
|
Final imtahan
|
|
